| Term | Definition | |------|------------| | Cijferen | Het proces van het uitvoeren van rekenkundige bewerkingen (optellen, aftrekken, vermenigvuldigen, delen) met meercijferige getallen, waarbij specifieke algoritmes worden gevolgd. | | Typische fouten | Veelvoorkomende denk- of uitvoeringsfouten die leerlingen maken bij het oplossen van rekenkundige problemen, specifiek binnen het domein van het cijferen. | | Onthoudcijfers | Cijfers die tijdelijk worden genoteerd tijdens een bewerking, zoals bij optellen met een brug, om een overdraging van tientallen, honderdtallen, etc. bij te houden. | | Plusteken vergeten | Een veelvoorkomende fout waarbij het correct noteren van het opteken (+), met name bij het optellen of bij de tussenstappen van vermenigvuldigen, wordt nagelaten. | | Bewerkingsteken | Het symbool dat een wiskundige operatie aanduidt, zoals +, -, x of :. Correct noteren is cruciaal voor het uitvoeren van de juiste berekening. | | Inwisselen | Het concept dat bij optellen of aftrekken centraal staat, waarbij een tiental wordt ingewisseld voor tien eenheden, of tien eenheden voor één tiental, om de bewerking mogelijk te maken. | | CSA (Concept, Symbool, Algoritme) | Een didactisch model dat de leerlijn van wiskundige concepten beschrijft, beginnend bij het begrijpen van het concept, via symbolische representatie naar het toepassen van het algoritme. | | Schrijfschema | Een instructie of visuele hulp die de juiste volgorde en plaatsing van cijfers en bewerkingstekens bij het cijferen aanleert. | | MAB (Materiaal, Abstract, Beeld) | Een leertraject dat leerlingen helpt om wiskundige concepten te begrijpen, beginnend met concreet materiaal, via een visuele voorstelling naar abstracte symbolen. | | Eenheden | De meest rechtse cijferkolom in een getal, die de waarde van 1 vertegenwoordigt. Cijferoperaties starten traditioneel bij de eenheden. | | Optellen tot 20 met brug | Het optellen van twee getallen waarbij de som groter is dan 10, wat een 'brug' of 'inwisseling' noodzakelijk maakt. | | Hoofdrekenen | Het mentaal uitvoeren van rekenkundige bewerkingen zonder schriftelijke hulpmiddelen. Vaak gebruikt als remediëring voor problemen bij cijferen. | | Aftrekken tot 20 met brug | Het aftrekken van twee getallen waarbij het min(e)nd te lenen is, wat een 'ontlening' of 'inwisseling' noodzakelijk maakt. | | Ontlenen | Het proces waarbij een tiental (of honderdtal) wordt ingewisseld om voldoende eenheden (of tientallen) te verkrijgen voor een aftrekking. | | Nulfout | Een fout waarbij een nul in het getal wordt genegeerd of verkeerd wordt behandeld tijdens een rekenkundige bewerking, met name bij aftrekken en vermenigvuldigen. | | Maaltafels | De tafels van vermenigvuldiging (bijvoorbeeld 1 tot 10), die essentieel zijn voor het correct uitvoeren van vermenigvuldigingen en delingen. | | Deelproducten | Tussenresultaten die worden verkregen bij het vermenigvuldigen van een meercijferig getal met een ander meercijferig getal, waarbij het ene getal deel voor deel wordt vermenigvuldigd. | | Plaatsfout | Een fout die ontstaat doordat cijfers op de verkeerde positie (kolom) worden geplaatst, wat leidt tot een incorrect eindresultaat. | | Delingshalter | Een methode of visuele ondersteuning die helpt bij het correct uitvoeren van staartdelingen, met name bij het bepalen van het quotiënt en de rest. | | Quotiënt | Het resultaat van een deling. | | Rest | Het deel van het deeltal dat overblijft nadat het zo vaak mogelijk door de deler is gedeeld. De rest moet altijd kleiner zijn dan de deler. | | Deler | Het getal waardoor een ander getal (het deeltal) wordt gedeeld. | | Deeltal | Het getal dat wordt gedeeld door een ander getal (de deler). |