merged.pdf

# Financiële markten en beleggingsmogelijkheden Dit onderwerp behandelt de uitgifte van obligaties door Kinepolis, de opkomst van spaarboekjes, de prestaties van aandelenmarkten, en nieuwe investeringsproducten zoals goud en bitcoin. ### 1. Obligatie-uitgiften #### 1.1 Kinepolis retailobligaties De cinemagroep Kinepolis heeft een retailobligatie uitgegeven met een looptijd van vijf jaar om tussen 100 en 150 miljoen euro op te halen. De obligaties hebben een coupon van 5 procent en worden aangeboden in coupures van 1.000 euro [4](#page=4). * **Positieve aspecten:** * De obligaties worden uitgegeven tegen 100 procent van de nominale waarde, wat resulteert in een brutorendement gelijk aan de coupon van 5 procent [4](#page=4). * Het nettorendement na aftrek van 30 procent roerende voorheffing bedraagt 3,50 procent. Dit is aantrekkelijk in verhouding tot het risico [4](#page=4). * Het nettorendement is ongeveer 170 basispunten hoger dan dat van de Belgische staatsobligatie met vervaldag in oktober 2030 [4](#page=4). * De financiering voor de overname van Emagine Entertainment is reeds geregeld via een andere lening [4](#page=4). * De obligatie-uitgifte dient voor algemene bedrijfsdoeleinden, inclusief herfinanciering van bestaande schulden en uitbreiding van activiteiten [4](#page=4). * **Risico's en overwegingen:** * KBC kent de obligatie een risicoscore 4 toe, de middelste score op een zevenpuntenschaal, en adviseert beleggers met een dynamisch risicoprofiel [5](#page=5). * Belfius signaleert dat de obligatie deel moet uitmaken van het dynamische gedeelte van een beleggingsportefeuille [5](#page=5). * Analisten wijzen op een hoger risicoprofiel van de Nederlandse laadpalenspecialist Fastned, die eerder een retailobligatie uitgaf met een nettorendement van 4,20 procent [5](#page=5). * Analisten van De Belegger adviseren om in te tekenen, maar niet te overdrijven [4](#page=4). * De inschrijvingsperiode loopt van 21 tot 26 november, maar kan vervroegd worden afgesloten bij grote vraag [5](#page=5). #### 1.2 Vergelijking met andere retailobligaties De Nederlandse laadpalenspecialist Fastned gaf in oktober een retailobligatie uit met een nettorendement van 4,20 procent, maar deze zou een hoger risicoprofiel hebben dan de Kinepolis-obligatie [5](#page=5). ### 2. Spaarboekjes #### 2.1 Recordbedragen op spaarboekjes De tegoeden op gereglementeerde spaarboekjes in België hebben een recordbedrag van 301,9 miljard euro bereikt, het hoogste sinds februari 2022. Sinds begin van het jaar is dit een stijging van 24 miljard euro [10](#page=10). * **Oorzaken van de stijging:** * Het verse geld is voornamelijk afkomstig van vervallende termijnrekeningen [10](#page=10). * Banken zoals Belfius, ING en KBC lanceerden in september 2024 termijnrekeningen met hoge rentes om geld dat geïnvesteerd was in de staatsbon te recupereren [10](#page=10). * De rentes op termijnrekeningen zijn gedaald sinds de Europese Centrale Bank haar depositorente heeft verlaagd van 3,75 naar 2 procent sinds september 2024. Hierdoor parkeren spaarders vrijgekomen geld op spaarboekjes [11](#page=11). * **Kenmerken en rendement:** * De tegoeden op spaarboekjes vertegenwoordigen ongeveer 18 procent van het bruto financieel vermogen van Belgische gezinnen (1.659 miljard euro in juni) [11](#page=11). * Gemiddeld heeft elke Belg zo'n 25.500 euro op zijn spaarboekje, maar dit verbergt grote verschillen [11](#page=11). * Het rendement van spaarboekjes is doorgaans niet voldoende om de inflatie te compenseren; in oktober bedroeg de gemiddelde rente 0,73 procent [11](#page=11). * **Hoogste rentes op spaarboekjes (cijfers Spaargids.be):** * **Spaarboekjes zonder voorwaarden:** Santander (1,65%), NIBC, Keytrade, MeDirect (elk 1,6%) [11](#page=11). * **Spaarboekjes met maximale spaarbedragen per maand:** VDK Bank (2,85%), Belfius (2,80%), Argenta en CPH Bank (elk 2,60%) [11](#page=11). * **Vergelijking met aandelenmarkten:** * De aandelenmarkten leveren dit jaar een veel hoger rendement op. De Bel20 steeg met circa 18 procent en de Europese Stoxx600 met 12 procent [11](#page=11). * Een vuistregel stelt dat men eerst een spaarbuffer van minstens zes nettomaandlonen moet opbouwen alvorens in aandelen te investeren [11](#page=11). ### 3. Aandelenmarkten #### 3.1 Algemene prestaties en trends * **Hollywood's box office:** De Amerikaanse filmindustrie kende in oktober een daling van 7,5 procent in ticketinkomsten vergeleken met een jaar eerder, wat het slechtste resultaat is sinds 1998 (exclusief 2020). Maart had het laagste tickettotaal sinds 2000 [12](#page=12). * **Oorzaken:** Films zoals 'Sneeuwwitje' en 'Tron: Ares' trokken minder publiek. Er is een grotere afhankelijkheid van een uitdunnende groep kaskrakers, wat zorgt voor grote schommelingen [12](#page=12). * **Streamingdiensten:** Filmkijkers zijn verslingerd geraakt aan streamingdiensten zoals Netflix en Disney+, en vinden minder de weg terug naar de bioscoop [12](#page=12). * **Financiële resultaten:** Het resultaat na tien maanden van 2025 (6,9 miljard dollar) blijft onder het niveau van 2023 (7,6 miljard dollar). De pre-pandemie omzet van bijna 10 miljard dollar blijft buiten bereik [12](#page=12). * **Specifieke aandelen en sectoren:** * **AMD:** De chipreus AMD voorspelde een omzetgroei van meer dan 35 procent de komende drie tot vijf jaar, wat resulteerde in een stijging van 9 procent van het aandeel [13](#page=13). * **SSE:** De Britse stroomproducent SSE sprong 16,8 procent hoger na een aangekondigde kapitaalverhoging van 2 miljard pond [13](#page=13). * **Polestar:** De Zweedse e-autobouwer plant een omgekeerde aandelensplitsing (bundeling) om een notering op Nasdaq te behouden, aangezien de koers onder de 1 dollar was gezakt. Het bedrijf rapporteerde een nettoverlies van 365 miljoen dollar in het derde kwartaal [13](#page=13). * **SoftBank en Nvidia:** SoftBank verkocht zijn volledige belang in Nvidia voor 5,83 miljard dollar om investeringskansen in de AI-sector te grijpen, onder andere voor een investering van 25 miljard dollar in OpenAI. Analisten benadrukken dat de verkoop niet negatief moet worden gezien. SoftBank heeft in het verleden ook succesvolle desinvesteringen gedaan (Alibaba, ARM) maar ook mislukkingen gekend (WeWork) [13](#page=13). * **On:** De Zwitserse sneakerproducent verhoogde zijn omzet- en winstprognose na een sterk derde kwartaal, en rekent op een omzetgroei van 34 procent [13](#page=13). * **Cisco Systems:** UBS verhoogde het advies van 'houden' naar 'kopen' voor Cisco, mede dankzij AI-orders van hyperscalers. Er wordt een omzetgroei van 6 procent verwacht [15](#page=15). * **Adyen en AMD:** Adyen hield een analistendag met een prognose voor 2026 (20-25% omzetgroei) en verwachtingen voor de expansie in financiële producten. AMD's CEO focust op AI en concurrentie met Nvidia [15](#page=15). #### 3.2 Beleggingsadvies en prognoses * **VS-beurzen:** Peter Oppenheimer, aandelenstrateeg bij Goldman Sachs, verwacht dat de beurzen in de VS de komende tien jaar zullen onderpresteren met een verwacht jaarlijks rendement van 6,5 procent. Europese beurzen worden hoger ingeschat met 7,1 procent [13](#page=13). * **Risico's van beleggen:** Slechts 28 procent van de Belgen weet wat het is om een aandeel te bezitten, en 27 procent verwart aandelen met obligaties. Zeven op de tien deelnemers aan een enquête vinden beleggen moeilijk en stressvol [13](#page=13). ### 4. Nieuwe investeringsproducten #### 4.1 Goud Goud wordt herontdekt als een tastbare, intrinsieke waarde die onafhankelijk is van derde partijen zoals banken, bedrijven of overheden. Dit staat in contrast met cash, deposito's en obligaties die volledig afhankelijk zijn van vertrouwen in de uitgever [17](#page=17). * **Debasement trade:** Beleggers proberen hun vermogen te beschermen tegen de uitputting van geld door kapitaal te verschuiven van traditionele valuta en obligaties naar activa die hun waarde beter behouden of onafhankelijk zijn van overheden en monetair beleid, zoals goud. Dit concept vindt oorsprong in het 'verdunden' van munten met minder edelmetaal, wat de koopkracht deed afnemen. Tegenwoordig gebeurt dit figuurlijk door structurele begrotingstekorten, hoge schulden en ruim monetair beleid dat de koopkracht van valuta aantast [17](#page=17). * **Goudrally:** De prijs van goud steeg boven de 4.000 dollar per troy ounce, mede door de aankondiging van de Federal Reserve om de rente te verlagen ondanks lage werkloosheid en aanhoudende inflatie. Deze rally is krachtiger dan tijdens de eerste fase van de coronapandemie of de financiële crisis van 2007-2009, en wordt niet primair gedreven door inflatie [17](#page=17). * **Oorzaken van de goudrally:** * De blokkering van Russische tegoeden door Europa in 2022 heeft het vertrouwen in het westerse financiële systeem aangetast, wat goud als ultieme vluchtweg op de voorgrond plaatste [17](#page=17). * Centrale banken uit opkomende markten (China, India, Turkije) bouwen hun dollarreserves af en bouwen goudreserves op. Goud wordt gezien als de nieuwe veilige haven die de dollar vroeger was [17](#page=17). * **Particuliere beleggers:** Ondanks de interesse is goud nog ondervertegenwoordigd in beleggingsportefeuilles (slechts 0,4 procent bij particuliere klanten). De verkoop van fysiek goud door handelaren is wel aanzienlijk gestegen [17](#page=17). #### 4.2 Bitcoin en andere cryptovaluta Bitcoin wordt gezien als een tweede steunpilaar van de 'debasement trade'. Hoewel de bestaansgeschiedenis korter is dan die van goud, deelt bitcoin belangrijke eigenschappen zoals een beperkte voorraad en afwezigheid van staatscontrole [17](#page=17). * **Prestaties en prognoses:** * Bitcoin is dit jaar met meer dan 30 procent gestegen en brak door de grens van 125.000 dollar [17](#page=17). * JPMorgan projecteert een faire waarde van 165.000 dollar per bitcoin tegen het einde van het jaar, gebaseerd op de koersbeweging van goud [17](#page=17). * Bitcoin en goud worden als 'vrienden' beschouwd en bitcoin dient steeds meer voor diversificatie in reservemixen van overheden en grootbanken [17](#page=17). * **Investeren in crypto (zeven stappen):** 1. **Kies uw cryptomunt(en) bewust:** Begin vanuit een doel (waarde behouden of rendement nastreven). Onderzoek de achtergrond van de munt, het team en de partners. Vermijd hypes en gebruik betrouwbare bronnen zoals CoinMarketCap en CoinGecko [16](#page=16). 2. **Begin op een gecentraliseerde beurs (CEX):** Dit is de veiligste start voor beginners. Platformen zoals Bitvavo, Binance, Coinbase, Kraken en eToro functioneren als online effectenrekeningen [16](#page=16). 3. **Koop uw cryptomunten:** CEX'en rekenen gemiddeld 0,25 procent transactiekosten aan. Storten via bankoverschrijving is meestal gratis; kredietkaarten kunnen extra kosten hebben [15](#page=15). 4. **Zet eventuele winsten om:** Verkoop munten, ontvang euro's en laat deze overschrijven naar uw bankrekening. Let op eventuele netwerkkosten, die op het ethereumnetwerk hoog kunnen oplopen [15](#page=15). 5. **Meld uw rekeningen bij bank en fiscus:** Buitenlandse cryptorekeningen moeten worden aangegeven bij de belastingaangifte en gemeld bij het Centraal Aanspreekpunt van de Nationale Bank. Vanaf volgend jaar is er automatische gegevensuitwisseling over cryptorekeningen in de EU. Houd transacties overzichtelijk om de herkomst aan te tonen [15](#page=15). 6. **Bescherm uw munten met een cryptowallet:** "Not your keys, not your coins" is een basisprincipe. Een wallet bewaart de sleutels tot uw munten. Custodial wallets worden beheerd door een derde partij, non-custodial wallets maken u zelf eigenaar. Zelfbeheer wordt als het veiligst beschouwd. Hard wallets zoals Ledger Nano X of Trezor bieden extra bescherming [15](#page=15). 7. **(Voor gevorderden) Waag de sprong naar een gedecentraliseerde beurs:** Hier handelt u rechtstreeks met andere gebruikers, zonder tussenkomst van een platform. Dit brengt echter ook grote risico's met zich mee [15](#page=15). * **Risico's en scams:** Oplichting via valse advertenties en WhatsApp-groepen komt veelvuldig voor. Veel beginners denken snel rijk te worden, maar leren pas na verlies wat duurzaam investeren betekent. De ondergang van Bit4You en FTX illustreert de risico's van kwetsbare platformen [15](#page=15) [16](#page=16). * **Fiscale behandeling:** * Belgische banken kunnen weigeren bij platformen op de zwarte lijst van de FSMA [15](#page=15). * De fiscus beschouwt frequente handel sneller als speculatie met een belastingtarief van 33 procent (exclusief gemeentebelasting) [15](#page=15). * Wie 'als een goede huisvader' investeert en munten lang aanhoudt, betaalt 10 procent belasting op meerwaarden boven 10.000 euro [15](#page=15). * Klanten moeten documenten kunnen voorleggen die de herkomst van cryptobeleggingen aantonen [15](#page=15). ### 5. Overige investeringsinstrumenten en marktnieuws #### 5.1 Staatsbons Het Federaal Agentschap van de Schuld geeft op 4 december staatsbons uit met looptijden van één en tien jaar. De coupon wordt vastgesteld op 21 november [13](#page=13). #### 5.2 Financiële geletterdheid in België Uit onderzoek blijkt dat de financiële geletterdheid van Belgen ondermaats is. Een enquête toonde aan dat 40 procent van de ondervraagden een gemiddelde score van 31 procent behaalde, en zelfs beleggers scoorden slechts 37 procent. Velen verwarren aandelen en obligaties. Truncus wil met een boek over succesvol beleggen de financiële kennis bijbrengen [13](#page=13). #### 5.3 Autokredieten Belgen lenen meer geld dan ooit voor de aankoop van nieuwe en tweedehandswagens. Het gemiddelde kredietbedrag voor een nieuwe wagen bedraagt 23.750 euro, een stijging van ruim 53 procent in tien jaar. Voor tweedehandswagens is dit 17.550 euro, een stijging van 61 procent. Deze stijging overtreft de inflatie, wat kan duiden op druk op de betaalbaarheid van auto's of een keuze voor duurdere modellen zoals elektrische auto's en SUV's [19](#page=19). --- # Economische indicatoren en inflatie Dit deel van het document focust op de recente economische indicatoren, met een specifieke nadruk op de stijgende inflatie in België en de gevolgen daarvan voor loonindexering. Daarnaast wordt er gekeken naar de economische groei van landen als het Verenigd Koninkrijk en China. ### 2.1 Belgische inflatie en loonindexering De Belgische inflatie heeft in november een piek bereikt van 2,4 procent, wat het hoogste niveau sinds april is. Deze stijging is hoger dan de voorspellingen van het Federaal Planbureau [8](#page=8). #### 2.1.1 Oorzaken van de inflatiestijging De toename van de inflatie is voornamelijk te wijten aan: * **Snellere stijging van dienstenprijzen:** Diensten waren in november 4,52 procent duurder dan een jaar eerder, vergeleken met 3,62 procent in oktober [8](#page=8). * **Versnelling van prijsstijgingen voor voeding:** Voeding kostte 3 procent meer dan een jaar geleden, tegenover 2,68 procent in oktober [8](#page=8). Daarentegen daalden de energieprijzen met 2,15 procent op jaarbasis. Op maandbasis werden met name buitenlandse reizen, citytrips, huishoudelijke apparaten en reparaties, en motorbrandstoffen duurder, terwijl vliegtuigtickets goedkoper werden [8](#page=8). #### 2.1.2 Impact op loonindexering De evolutie van de inflatie heeft directe gevolgen voor de loonindexering in verschillende sectoren. * **Openbaar ambt en sociale uitkeringen:** De spilindex voor het openbaar ambt en sociale uitkeringen werd niet overschreden, waardoor lonen van ambtenaren en uitkeringen voorlopig niet worden geïndexeerd [8](#page=8). * **Privésector:** In de privésector staat veel werknemers in januari een jaarlijkse indexering te wachten. * Zo'n 350.000 werknemers in de **voedingsindustrie** (PC 118 en PC 220), **horeca** (PC 302) en **transport** (PC 140.03) zullen in januari een loonsverhoging krijgen. De verwachte stijgingen variëren per sector: 2,19 procent voor de voedingsindustrie, 2,18 procent voor transport en 2,189 procent voor de horeca [8](#page=8). * Ook het grote paritair comité 200 voor **bedienden** krijgt een jaarlijkse indexering. Naar verwachting zullen hun lonen in januari met 2,22 procent stijgen, wat hoger is dan de eerdere schatting van 2,09 procent [8](#page=8). #### 2.1.3 De "geplafonneerde index" De Belgische regering heeft besloten om de indexering van lonen en sociale uitkeringen in 2026 en 2028 te beperken [8](#page=8). * **Beperkingen:** Het deel van het brutoloon boven 4.000 euro per maand en het deel van pensioenen boven 2.000 euro per maand zal niet worden geïndexeerd [8](#page=8). * **Juridische onzekerheid:** Er is onduidelijkheid of de regering deze indexeringsbeperking juridisch kan afronden vóór januari. Als de aanpassing niet uiterlijk eind 2025 geregeld is, moeten werkgevers de normale indexregels toepassen [8](#page=8) [9](#page=9). * **Impact op lonen boven het plafond:** Voor een werknemer in de voedingssector met een loon van 8.000 euro bruto zou de loonsverhoging door dit plafond gehalveerd kunnen worden. De indexering van 2,19 procent op lonen tot 4.000 euro bruto resulteert in 87,6 euro bruto extra. Bij hogere lonen krijgt iedereen door het plafond dezelfde indexering van 87,6 euro bruto [9](#page=9). > **Tip:** De deadline van eind 2025 voor de wetswijziging rond de 'geplafonneerde index' is cruciaal. Als deze niet gehaald wordt, gelden de normale indexatieregels, wat voor werknemers met hogere lonen een significant verschil kan maken. ### 2.2 Economische groei in het Verenigd Koninkrijk Het Verenigd Koninkrijk publiceerde cijfers over de economische groei in het derde kwartaal van 2025. * **Kwartaalgroei:** Economen verwachtten een groei van het bruto binnenlands product met 0,2 procent, een afname ten opzichte van de 0,3 procent in het tweede kwartaal [15](#page=15). * **Jaargroei:** Op jaarbasis groeide de economie waarschijnlijk met 1,3 procent [15](#page=15). * **Ambitie van premier:** Premier Keir Starmer streeft naar een jaarlijkse groei van 2,5 procent [15](#page=15). * **Beleidsmaatregelen:** De regering wil de economische groei stimuleren door overheidsinvesteringen te verhogen, maar het begrotingstekort zal waarschijnlijk leiden tot belastingverhogingen [15](#page=15). ### 2.3 Chinese economie De Chinese economie vertoont tekenen van afkoeling, zoals blijkt uit de publicatie van cijfers over economische activiteit in oktober 2025. * **Industriële productie:** Economen verwachtten een stijging van de industriële productie met 5,5 procent op jaarbasis, tegenover 6,5 procent in september [15](#page=15). * **Kleinhandelsverkopen:** De groei van de kleinhandelsverkopen vertraagde vermoedelijk tot 2,8 procent, tegenover 3 procent in september [15](#page=15). * **Export:** De export daalde in oktober voor het eerst sinds februari, deels gecompenseerd door hogere export naar andere landen dan de Verenigde Staten [15](#page=15). * **Totale economische groei:** De groei van de Chinese economie daalde in het derde kwartaal naar 4,8 procent en werd verwacht verder te vertragen in het vierde kwartaal. Ondanks deze vertraging zou China de doelstelling van 'ongeveer 5 procent groei' over heel 2025 kunnen halen dankzij sterke resultaten in de eerste helft van het jaar [15](#page=15). ### 2.4 Algemene Economische Indicatoren en Bedrijfsresultaten Het document vermeldt ook kort de anticipatie op bedrijfsresultaten en andere economische ontwikkelingen: * **Belgische bedrijven:** Er werd uitgekeken naar kwartaalresultaten van bedrijven zoals KBC, DEME en Agfa-Gevaert, met specifieke verwachtingen voor de nettowinst van KBC [15](#page=15). * **AI-boost voor technologiebedrijven:** De impact van kunstmatige intelligentie (AI) op de omzetgroei van technologiebedrijven zoals Cisco Systems werd geanalyseerd, met nadruk op AI-gerelateerde orders [15](#page=15). * **Digitale Euro:** De Europese Centrale Bank (ECB) onderzoekt de lancering van een digitale euro. Critici uiten hun bezorgdheid over de potentiële impact op de financiële stabiliteit van banken en de kosten van implementatie. De ECB stelt echter dat de digitale euro de stabiliteit van banken niet significant zal bedreigen en dat de implementatiekosten lager kunnen uitvallen dan verwacht. Er wordt voorgesteld om een limiet in te stellen op het bedrag dat burgers in digitale euro's kunnen aanhouden (3.000 tot 5.000 euro) om banken te beschermen [18](#page=18). --- # Bedrijfsnieuws en overnames Dit onderwerp behandelt actuele ontwikkelingen in het bedrijfsleven, waaronder significante overnames en fusies, en strategische bewegingen van bedrijven op internationale markten. ### 3.1 Financieringsnieuws #### 3.1.1 Kinepolis retailobligaties De bioscoopgroep Kinepolis heeft aangekondigd 100 tot 150 miljoen euro te willen ophalen door de uitgifte van vijfjarige retailobligaties. Deze obligaties bieden een couponrente van 5 procent en worden aangeboden in coupures van 1.000 euro. De uitgifteprijs is 100 procent van de nominale waarde, wat resulteert in een brutorendement gelijk aan de coupon. Na aftrek van 30 procent roerende voorheffing bedraagt het nettorendement 3,50 procent. Analisten beschouwen dit nettorendement als aantrekkelijk in verhouding tot het risico. De opbrengst van deze uitgifte is niet bestemd voor de overname van Emagine Entertainment, een deal die al gefinancierd is via een andere lening van 100 miljoen euro. De opbrengst van de obligaties dient Kinepolis voor algemene bedrijfsdoeleinden, waaronder herfinanciering van bestaande schulden en de uitbreiding van activiteiten [4](#page=4). > **Tip:** Bij het beoordelen van obligaties is het belangrijk om zowel het brutorendement (couponrente) als het nettorendement (na belastingen) in ogenschouw te nemen. De uitgifteprijs kan hierop een significante invloed hebben [4](#page=4). De schuldgraad van Kinepolis (netto financiële schuld ten opzichte van brutobedrijfswinst) bedraagt 2,14, waarbij de afspraken met banken een maximum van 3,75 toelaten. Volgens beursblad De Belegger is het moeilijk om op de secundaire markt van bedrijfsobligaties beter papier te vinden dan de nieuwe obligatie van Kinepolis. Fondsbeheerder Pieter De Ryck van Mercier Van Lanschot noemt het een goede deal voor retailbeleggers gezien het risico en de looptijd [4](#page=4). ### 3.2 Filmindustrie en box office resultaten #### 3.2.1 Terugval in Amerikaanse bioscoopopbrengsten Het herstel van de Amerikaanse filmindustrie na de coronapandemie blijft uit, met een aanzienlijke daling in bioscoopopbrengsten. In oktober 2025 werd 428 miljoen dollar uitgegeven aan filmtickets in de VS, een daling van 7,5 procent ten opzichte van het voorgaande jaar. Dit is het slechtste resultaat voor een oktobermaand sinds 1998, met uitzondering van het coronajaar 2020. Ook maart 2025 registreerde het laagste ticketotaal voor die maand sinds 2000 [12](#page=12). De zwakke prestaties worden toegeschreven aan films die moeite hadden om veel tickets te verkopen. Voorbeelden hiervan zijn Disney's 'Sneeuwwitje' en het derde deel uit de 'Tron'-franchise, 'Tron: Ares'. Zelfs innovatievere projecten, zoals 'The Smashing Machine' met Dwayne 'The Rock' Johnson, hadden moeite om succesvol te zijn. De grote afhankelijkheid van een uitdunnende groep kaskrakers zorgt voor grote schommelingen in de inkomsten [12](#page=12). De resultaten over de eerste tien maanden van 2025 ogen mager. Met 6,9 miljard dollar blijven de totale opbrengsten onder het niveau van 2023 (7,6 miljard dollar), het beste post-covidjaar. De recordomzet van voor de pandemie (bijna 10 miljard dollar) is ver buiten bereik. De data houden geen rekening met inflatie [12](#page=12). > **Tip:** De data tonen aan dat streamingdiensten zoals Netflix en Disney+ een blijvende impact hebben op het bioscoopbezoek. Consumenten zijn tijdens lockdowns gewend geraakt aan streaming, wat het teruggrijpen naar de bioscoop bemoeilijkt [12](#page=12). Netflix kondigde in België opnieuw een prijsverhoging aan, wat de concurrentiepositie van bioscopen verder bemoeilijkt [12](#page=12). ### 3.3 Overnames en fusies #### 3.3.1 ABN Amro neemt NIBC over ABN Amro, de derde grootste bank van Nederland, heeft aangekondigd de Nederlandse concurrent NIBC over te nemen van de Amerikaanse investeerder Blackstone. De transactie is de grootste overnamedeal voor ABN Amro sinds 2008. ABN Amro betaalt 960 miljoen euro voor NIBC, een bank die zich richt op hypotheken en spaarproducten voor retailklanten in Nederland, Duitsland, het VK en België. In België staat NIBC bekend als een online prijsbreker met hogere rendementen op spaarboekjes en heeft daar ongeveer 70.000 klanten [14](#page=14). Met deze overname maakt ABN Amro na bijna zes jaar een comeback op de Belgische spaarmarkt. Tot 2019 bood ABN Amro in België ook spaarrekeningen aan via het merk Moneyou, maar verkocht deze destijds aan Keytrade Bank toen de rente begon te dalen. De exacte invulling van NIBC binnen de strategie van ABN Amro wordt later bekendgemaakt. Naar aanleiding van de overname herzien zij hun strategie op de hypotheekmarkt en zetten zij het merk Moneyou ook in andere landen achter zich. ABN Amro onderzoekt ook synergieën tussen NIBC en het beleggingsplatform Bux, dat ongeveer 100.000 Belgische klanten heeft [14](#page=14). > **Tip:** Overnames worden vaak strategisch ingezet om marktaandeel te vergroten, synergieën te creëren, of om zich te versterken in specifieke regio's of niches. De overname van NIBC door ABN Amro kan ook gezien worden in de context van consolidatie in de Europese financiële sector en de potentiële overnameprooi waarvoor ABN Amro zelf wordt getipt [14](#page=14). Deze overname is de derde voor ABN Amro in drie jaar tijd; eerder nam de bank Hauck & Aufhäuser Lampe over. De transactie werd positief ontvangen door beleggers, met een koersstijging van 2,6 procent op de beurs van Amsterdam. Desondanks rapporteerde ABN Amro een gemengd kwartaalrapport met een nettowinst van 617 miljoen euro, wat een daling van 8 procent was ten opzichte van het voorgaande jaar. De personeelskosten stegen met 11 procent, en de netto rente-inkomsten daalden met 3 procent. Topvrouw Marguerite Bérard benadrukte dat de overname niet bedoeld is als beschermingsconstructie, maar als een strategische stap voor groei [14](#page=14). #### 3.3.2 Mogelijkheden tot overnames in de financiële sector Er is sprake van een fusie- en overnamekoorts in de Europese financiële sector, mede door de hoge aandelenkoersen van veel banken die dergelijke transacties faciliteren. In september werd gesuggereerd dat de Belgische bank en verzekeraar KBC interesse had in ABN Amro, hoewel KBC aangaf enkel te kijken naar een mogelijke overname van Ethias [14](#page=14). ### 3.4 Overige bedrijfsnieuwtjes #### 3.4.1 Diversiteit in de Belgische financiële sector Het aantal vrouwen in senior managementfuncties binnen Belgische bankinstellingen heeft in 2024 een record bereikt. Dit blijkt uit het jaarverslag van Wo.Men in Finance, een organisatie die zich inzet voor meer diversiteit in de financiële sector. Hoewel het aandeel vrouwen in de financiële wereld in het algemeen nagenoeg gelijk is aan dat van mannen, lopen vrouwen achter op de topposities. Het aandeel vrouwen in senior management steeg van 28,9 procent in 2020 naar 35,7 procent in 2024 [12](#page=12). Er zijn echter ook zorgwekkende tendensen: het aandeel vrouwen in de talentenpool is voor het eerst in jaren geslonken, van 42,2 procent in 2023 naar 39,4 procent in 2024. Ook vertrokken er in 2024 meer vrouwen uit middle-managementposities. De resultaten onderstrepen het belang van quota en de noodzaak voor financiële instellingen om vrouwelijk talent niet alleen aan te trekken, maar ook te behouden. Het rapport toont aan dat quota effectief zijn; in bedrijven waar quota verplicht zijn, bekleden vrouwen 41,4 procent van de bestuursmandaten, tegenover 26,4 procent waar dit niet het geval is [12](#page=12). --- # Cryptovaluta en de digitale euro Dit onderwerp biedt een overzicht van cryptovaluta, inclusief richtlijnen voor beginners en de potentiële rol van een digitale euro, uitgegeven door de Europese Centrale Bank [12](#page=12) [15](#page=15) [16](#page=16). ### 4.1 Cryptovaluta: Een introductie en gids voor beginners Cryptovaluta zijn digitale munten die opereren via een blockchain, een gedecentraliseerd netwerk zonder tussenkomst van banken. Ze kunnen dienen voor betalingen, als opslag van waarde, of voor investeringen, en bieden via bepaalde projecten toegang tot toepassingen zoals NFT's of financiële diensten zonder tussenpersoon. De bekendste cryptomunt, bitcoin, en andere digitale valuta vertonen volatiliteit, met recente dips onder belangrijke prijsgrenzen. Desondanks groeit de interesse vanuit diverse hoeken, waaronder jongeren die via sociale media kennis maken met het idee van snelle winsten uit crypto. KBC kondigde aan bitcoin en ethereum aan te bieden via zijn online beleggingsplatform Bolero [16](#page=16). #### 4.1.1 Stappenplan voor het beleggen in cryptovaluta Het proces om in cryptovaluta te beleggen kan in zeven stappen worden onderverdeeld: 1. **Kies uw cryptomunt(en) bewust**. De keuze van een munt moet gebaseerd zijn op een doel, zoals het behoud van waarde op lange termijn of het nastreven van rendement via innovatie. De aankoop impliceert de verwachting dat de munt en het netwerk zullen groeien in gebruikers, toepassingen en technologie. Hoewel er duizenden cryptomunten bestaan, is voor geen enkele, inclusief bitcoin, duurzame waarde onomstotelijk aangetoond. Kleine cryptoprojecten blijken vaak een lege doos te zijn. Het is essentieel om de achtergrond van de munt grondig te onderzoeken: oprichting, evolutie en het probleem dat de munt probeert op te lossen. Kijk ook naar het team en de partners voor geloofwaardigheid. Veel beleggers vergelijken andere munten ten onrechte met bitcoin, dat deel uitmaakt van een gedecentraliseerd protocol dat al 16 jaar draait, terwijl de meeste andere munten gekoppeld zijn aan start-ups die geld ophalen via hun munt. Vermijd hypes en gebruik betrouwbare bronnen zoals CoinMarketCap en CoinGecko. Wees alert voor platformen met onrealistische beloften; als iets te mooi lijkt om waar te zijn, is dat meestal ook zo [16](#page=16). 2. **Begin op een gecentraliseerde beurs (CEX)**. Voor beginners is een gecentraliseerde beurs (Centralized Exchange - CEX) de veiligste start. Deze platformen functioneren als een online effectenrekening waar u euro's stort, crypto koopt en het platform deze bewaart. Bekende platformen zijn Bitvavo (Nederland), Binance, Coinbase, Kraken (VS) en eToro (Israël). Betrouwbaarheid is essentieel; de ondergang van Bit4You en FTX illustreert de risico's. Een populaire keuze in België en Nederland is Bitvavo, met lage transactiekosten (0 tot 0,25%) en eenvoudige betalingen via PayPal, Bancontact of iDeal [15](#page=15) [16](#page=16). 3. **Koop uw cryptomunten**. De meeste beurzen rekenen louter transactiekosten aan, in tegenstelling tot banken of fondsen die vaak jaarlijkse of prestatievergoedingen vragen. Een beurs rekent gemiddeld 0,25 procent per transactie. Hoe meer u handelt, hoe lager de kostprijs. Dit maakt crypto interessant voor kleinere bedragen, wat veel jonge beleggers aantrekt. Storten via bankoverschrijving is meestal gratis, met extra kosten bij gebruik van een creditcard. Geld opnemen is vaak gratis [15](#page=15). 4. **Zet eventuele winsten om**. Winst nemen kan via dezelfde beurs: verkoop uw munten, ontvang euro's en laat deze overschrijven naar uw bankrekening. Let op voor eventuele netwerkkosten die nodig zijn om een transactie op een blockchain te verwerken en te bevestigen. Op het ethereumnetwerk kunnen deze kosten hoog oplopen; op drukke momenten kan een eenvoudige transactie tientallen euro's kosten [15](#page=15). 5. **Meld uw rekeningen bij bank en fiscus**. Buitenlandse rekeningen, zoals een cryptorekening bij een niet-Belgisch platform, moeten aangegeven worden in de belastingaangifte en gemeld bij het Centraal Aanspreekpunt van de Nationale Bank. Vanaf 2027 start in de Europese Unie een automatische gegevensuitwisseling over cryptorekeningen. Belgische banken blokkeren doorgaans geen overschrijvingen, maar kunnen ze weigeren bij platformen op de zwarte lijst van de FSMA. Een belangrijk signaal voor banken is het ontvangen van grote sommen geld van een buitenlandse rekening. Het is raadzaam om transacties overzichtelijk te houden: storten van één rekening naar één platform en het geld via dezelfde weg terugbrengen, zodat de herkomst altijd aangetoond kan worden [15](#page=15). * **Tip:** Actief traden kan de houding van uw bank of de fiscus veranderen. Frequente handel wordt sneller als speculatie beschouwd, met bijbehorende belastingtarieven. Banken verwachten documenten die de herkomst van cryptobeleggingen aantonen, zoals betalingsbewijzen en transactierapporten [15](#page=15). 6. **Bescherm uw munten met een cryptowallet**. Het basisprincipe is "not your keys, not your coins". Munten op een beurs laten staan, betekent ze toevertrouwen aan een derde partij. Bij faillissement of hacking van het platform is het geld mogelijk verloren. Een wallet is een digitale portemonnee die de sleutels tot uw munten bewaart, meestal in de vorm van een herstelzin van 12 of 24 woorden. Verlies van deze woorden leidt tot permanent verlies van toegang tot de munten [16](#page=16). * **Twee types wallets:** * **Custodial wallets:** Beheerd door een derde partij, eenvoudig in gebruik maar met minder controle. Vergelijkbaar met een bankapplicatie, met login via wachtwoord dat indirect toegang geeft tot uw sleutel [16](#page=16). * **Non-custodial wallets:** Zoals MetaMask, maken u zelf eigenaar van uw sleutels. Dit is veiliger, maar de verantwoordelijkheid ligt volledig bij u [16](#page=16). * **Tip:** Zelfbeheer wordt als het veiligst beschouwd; eigen wallets worden aangeraden omdat beurzen failliet kunnen gaan en er geen staatsgarantie is zoals bij spaargeldproducten bij banken. Sommige experts zien gereguleerde exchanges als een veilige plek om munten te bewaren, en stellen dat de meeste fouten gebeuren bij het versturen van crypto naar private wallets [16](#page=16). * **Maximale veiligheid:** Hard wallets zoals Ledger Nano X of Trezor bieden offline bewaring van privésleutels, wat betere bescherming tegen hackers garandeert [16](#page=16). 7. **Waag de sprong naar een gedecentraliseerde beurs (DEX)**. Voor gevorderden zijn er gedecentraliseerde beurzen (Decentralized Exchanges - DEX) zoals Uniswap, PancakeSwap of SushiSwap. Hier handelt u rechtstreeks met andere gebruikers, zonder tussenkomst van een platform. De transactiekosten liggen doorgaans tussen 0,05 en 0,3 procent, plus netwerkkosten afhankelijk van de blockchain [17](#page=17). * **Voordelen van DEX:** Volledige controle over eigen middelen, meer privacy en toegang tot een ruimer aanbod aan cryptovaluta [17](#page=17). * **Risico's van DEX:** Beperkte liquiditeit, grote prijsschommelingen en het ontbreken van ondersteuning bij fouten of fraude [17](#page=17). #### 4.1.2 Fiscale aspecten van cryptobeleggingen In België is de belasting op cryptowinsten afhankelijk van de aard van de activiteit [15](#page=15). * **Passief beleggen ("goede huisvader")**: Houdt men munten lang aan, dan betaalt men 10 procent belasting op meerwaarden boven 10.000 euro [15](#page=15). * **Actief handelen (speculatie)**: Het belastingtarief bedraagt 33 procent, exclusief gemeentebelasting, en de vrijstelling van 10.000 euro vervalt [15](#page=15). #### 4.1.3 Cryptovaluta in het bredere financiële landschap Bitcoin wordt gezien als een tweede steunpilaar van de "debasement trade", een strategie om vermogen te beschermen tegen de uitdagingen van traditionele valuta. Ondanks de kortere bestaansgeschiedenis deelt bitcoin belangrijke eigenschappen met goud, zoals een beperkte voorraad en afwezigheid van staatscontrole. De koers van bitcoin is dit jaar met meer dan 30 procent gestegen en brak recent door de grens van 125.000 dollar. JPMorgan schat de "fair value" van bitcoin op 165.000 dollar tegen het einde van het jaar, gebaseerd op de beweging van goud. Bitcoin en goud worden als complementair beschouwd, en bitcoin wordt steeds meer gebruikt voor diversificatie in reservemixen van overheden en grootbanken [17](#page=17). ### 4.2 De digitale euro De Europese Centrale Bank (ECB) onderzoekt de lancering van een eigen digitale euro, de digitale versie van de bankbiljetten en munten die zij nu al uitgeeft. Het is de bedoeling dat deze de norm van elektronisch betalen ondersteunt [18](#page=18). #### 4.2.1 Ontwikkeling en besluitvorming Voordat de digitale euro definitief wordt, moet het Europees Parlement zich uitspreken over een voorstel van de Europese Commissie. Als het wetgevende proces tegen eind 2026 is afgerond, kan de digitale euro er in 2029 komen [18](#page=18). #### 4.2.2 Kritiek en zorgen Niet iedereen is voorstander van de digitale euro. Critici beschouwen het als een oplossing voor een niet-bestaand probleem. De Belgische bankiersfederatie Febelfin is kritisch en stelt dat de digitale euro niet de meest effectieve manier is om Europa minder afhankelijk te maken van Amerikaanse betaaloplossingen, gezien bestaande Europese alternatieven zoals Wero (dat Payconiq vervangt). Er zijn ook zorgen over de invoeringskosten en de financiële stabiliteit. Een veelbesproken punt is de vraag wat er gebeurt als burgers massaal hun deposito's omzetten in digitale euro's [18](#page=18). #### 4.2.3 Geruststellingen van de ECB De ECB publiceerde twee nieuwe studies met geruststellende boodschappen. Volgens de ECB vormt de digitale euro nauwelijks een gevaar voor de stabiliteit van Europese banken. De kosten voor banken om de digitale munt beschikbaar te maken, zouden ook lager zijn dan gevreesd [18](#page=18). * **Scenario-analyse:** ECB-onderzoekers onderzochten wat er zou gebeuren als alle burgers van de eurozone tegelijk 3.000 euro van hun rekening halen om die om te zetten in digitale euro's. In dit onwaarschijnlijke scenario zou 699 miljard euro van Europese bankrekeningen verdwijnen, wat neerkomt op 8,2 procent van het totaal op zichtrekeningen. Ter vergelijking: tijdens de schuldencrisis van 2015 verdween bijna 26 procent van de Griekse spaarboekjes. Slechts bij negen banken zouden de liquiditeitsratio's onder het vereiste minimum zakken [18](#page=18). * **Kostenplaatje:** De PwC berekende recent dat de invoering banken tussen 18 miljard en 30 miljard euro zou kosten. De ECB daarentegen schat de kosten lager, tussen 4 miljard en 5,77 miljard euro, gespreid over vier jaar, door synergievoordelen en gedeelde kosten [18](#page=18). * **Beperking van digitale euro-bezit:** Om te vermijden dat burgers het banksysteem in gevaar brengen, wordt voorgesteld dat iedereen maximaal 3.000 tot 5.000 euro in de nieuwe munt mag aanhouden [18](#page=18). --- ## Veelgemaakte fouten om te vermijden - Bestudeer alle onderwerpen grondig voor examens - Let op formules en belangrijke definities - Oefen met de voorbeelden in elke sectie - Memoriseer niet zonder de onderliggende concepten te begrijpen

| Term | Definition | |------|------------| | Retailobligatie | Een obligatie die specifiek wordt uitgegeven aan particuliere beleggers. Deze obligaties hebben vaak een lagere nominale waarde en zijn toegankelijker voor individuele investeerders dan institutionele obligaties. | | Coupon | Het rentepercentage dat een obligatiehouder jaarlijks ontvangt op de nominale waarde van de obligatie. Het is de vergoeding voor het uitlenen van geld aan de uitgever van de obligatie. | | Nominale waarde | De waarde van een obligatie op de vervaldatum, zoals vermeld op het waardepapier. Dit is het bedrag dat de uitgever aan de houder terugbetaalt op het einde van de looptijd. | | Roerende voorheffing | Een directe belasting die wordt ingehouden op inkomsten uit bepaalde bronnen, zoals rente, dividenden en huurinkomsten. Het tarief varieert afhankelijk van het type inkomen en de wetgeving. | | Nettorendement | Het rendement dat een belegger daadwerkelijk ontvangt na aftrek van alle kosten, belastingen en heffingen. Dit geeft een realistischer beeld van de winstgevendheid van een belegging. | | Basispunten | Een eenheid die gebruikt wordt om kleine renteverschillen of percentages aan te duiden. Eén basispunt is gelijk aan 0,01% van een percentage. 100 basispunten is dus gelijk aan 1%. | | Schuldgraad | Een financiële ratio die de verhouding weergeeft tussen de totale schulden van een bedrijf en zijn bedrijfswinst (EBITDA). Het geeft inzicht in de financiële gezondheid en het risico van een onderneming. | | Secundaire markt | De markt waar reeds uitgegeven effecten (zoals aandelen en obligaties) worden verhandeld tussen beleggers, nadat ze oorspronkelijk van de uitgever zijn gekocht. | | Inflatie | De algemene stijging van het prijspeil van goederen en diensten in een economie over een bepaalde periode, wat resulteert in een daling van de koopkracht van geld. | | Spilindex | Een economische indicator die de gemiddelde stijging van de levensduurte weergeeft. Wanneer deze spilindex wordt overschreden, worden lonen en sociale uitkeringen aangepast om de koopkracht te behouden. | | Indexering | Het proces waarbij lonen, uitkeringen of andere bedragen automatisch worden aangepast aan de inflatie, vaak gebaseerd op een spilindex of een consumentenprijsindex. | | Partitair comité | Een overlegorgaan binnen een specifieke sector van de economie, bestaande uit vertegenwoordigers van werkgevers en werknemers. Ze onderhandelen over collectieve arbeidsovereenkomsten (cao's) en sectorale regels. | | Geplafonneerde indexering | Een vorm van indexering waarbij de aanpassing aan de inflatie beperkt wordt boven een bepaald niveau. Bijvoorbeeld, het deel van het inkomen boven een bepaalde drempel wordt niet geïndexeerd. | | Debasement trade | Een beleggingsstrategie die gericht is op het beschermen van vermogen tegen de erosie van koopkracht door inflatie en monetair beleid. Dit kan door te investeren in activa zoals goud, zilver, grondstoffen of bitcoin. | | Troy ounce | Een eenheid van massa die voornamelijk gebruikt wordt voor het meten van edelmetalen. Eén troy ounce is gelijk aan ongeveer 31,1 gram. | | Reservemunt | Een valuta die door centrale banken en financiële instellingen in grote hoeveelheden wordt aangehouden als onderdeel van hun buitenlandse valutareserves. De Amerikaanse dollar is momenteel de dominante reservemunt. | | Blockchain | Een gedistribueerd, onveranderlijk digitaal grootboek dat transacties vastlegt en verifieert zonder de noodzaak van een centrale autoriteit. Het vormt de ruggengraat van veel cryptocurrencies. | | Cryptovaluta | Digitale of virtuele valuta die gebruik maken van cryptografie voor beveiliging en werken op een gedecentraliseerd netwerk, meestal gebaseerd op blockchain-technologie. Voorbeelden zijn Bitcoin en Ethereum. | | CEX (Centralized Exchange) | Een online platform waar gebruikers cryptocurrencies kunnen kopen, verkopen en verhandelen. Deze platforms functioneren als tussenpersonen en bewaren de activa van gebruikers. | | Non-custodial wallet | Een digitale portemonnee voor cryptovaluta waarbij de gebruiker zelf de controle heeft over de private sleutels en dus de volledige verantwoordelijkheid draagt voor het beheer van zijn digitale activa. | | Custodial wallet | Een digitale portemonnee voor cryptovaluta waarbij een derde partij (zoals een cryptobeurs) de private sleutels beheert. Dit biedt gebruiksgemak, maar de gebruiker heeft minder controle. | | Hard wallet | Een fysiek apparaat dat wordt gebruikt om cryptovaluta offline op te slaan. Dit biedt een hogere beveiliging tegen online hacking dan software wallets. | | Gedecentraliseerde beurs (DEX) | Een cryptobeurs die opereert zonder centrale autoriteit. Gebruikers handelen rechtstreeks met elkaar via smart contracts op de blockchain, wat meer controle en privacy biedt, maar ook risico's met zich meebrengt. | | Consumentenkrediet | Een lening die wordt verstrekt aan particulieren voor de aankoop van goederen of diensten. Dit kan variëren van autoleningen tot aankopen op afbetaling. | | Levensduurte | De gemiddelde kosten van levensonderhoud die nodig zijn om een bepaalde levensstandaard te handhaven. Dit wordt beïnvloed door de prijzen van goederen en diensten. | | Auteursrechtenvergoeding | Een betaling die wordt gedaan aan een maker voor het gebruik van zijn intellectuele werk, zoals geschreven teksten, muziek of kunst. Deze vergoeding kan fiscaal anders behandeld worden dan regulier loon. | | Bruto financieel vermogen | De totale waarde van alle financiële bezittingen van huishoudens of een economie, zonder aftrek van schulden. Dit omvat onder andere spaargeld, aandelen en obligaties. |