Cover
Italië deel 2.docx
Summary
# Rome en zijn belangrijkste bezienswaardigheden
Rome, de hoofdstad van Italië en een stad gebouwd op zeven heuvels langs de Tiber, is een van de meest bezochte steden in Europa, bekend om zijn rijke geschiedenis en iconische monumenten.
### 1.1 Historische monumenten
#### 1.1.1 Colosseum
Het Colosseum, oorspronkelijk het Flavisch amfitheater, werd in de 1e eeuw na Christus gebouwd door de Flavische keizers. Het is het grootste amfitheater in het Romeinse Rijk en bood plaats aan ongeveer 50.000 toeschouwers. Het ovale, open gebouw werd gebruikt voor gladiatorengevechten, jachtpartijen, acrobatie en gevechten. Oorspronkelijk was het bekleed met marmer.
#### 1.1.2 Forum Romanum
Het Forum Romanum is een uitgestrekte vlakte met ruïnes die ooit het bruisende centrum van Rome vormde. Het omvatte verschillende functionele zones: de basilica als juridisch en commercieel centrum, tempels als religieus centrum en triomfbogen als politiek centrum. De interesse in het Forum nam af tijdens de middeleeuwen, waarna het in verval raakte en de materialen voor nieuwe gebouwen werden weggehaald.
#### 1.1.3 Pantheon
De Pantheon, een Romeinse tempel gebouwd in 27 voor Christus, was tot de 15e eeuw de grootste betonnen koepel ter wereld met een diameter van 43 meter. De opvallende oculus, een ronde opening in de koepel, zorgt voor natuurlijke lichtinval en bescherming tegen aardbevingen. In de 16e eeuw diende het als begraafplaats voor Rafaël en later voor Victor-Emmanuel II, de eerste koning van Italië. Tegenwoordig wordt de Pantheon nog steeds gebruikt als kerk. Het gebouw is grotendeels rond, met uitzondering van de voorgevel.
#### 1.1.4 Engelenburcht (Castel Sant'Angelo)
De Engelenburcht heeft een veelzijdige geschiedenis gediend als mausoleum, gevangenis, vesting, luxueus huis en militaire kazerne. Het diende ooit als verblijfplaats voor de Paus en is vandaag de dag het Nationaal Museum van Castel Sant'Angelo. Het is verbonden met de overkant via de Engelenbrug over de Tiber, waarlangs aan weerszijden vijf engelen staan. Deze engelen zijn gemaakt door een leerling van Bernini en dragen voorwerpen die verband houden met het leven van Jezus.
### 1.2 Belangrijke plekken en fonteinen
#### 1.2.1 Trevifontein
De Trevifontein is de grootste en bekendste fontein van Rome, ontworpen door Bernini met als thema de oceaan, gesymboliseerd door de zeegod Oceanus. Deze barokke fontein is 26 meter hoog en 22 meter breed. De naam 'Trevifontein' verwijst naar drie wegen die er vroeger bij elkaar kwamen. Wekelijks worden munten uit de fontein gehaald en gedoneerd aan de organisatie Caritas.
#### 1.2.2 Piazza Navona
Het Piazza Navona, ontstaan in de 15e eeuw, is gebouwd op de ruïnes van een stadion dat werd gebruikt voor atletische wedstrijden en evenementen. Het plein wordt gekenmerkt door fonteinen, paleizen, kerken, restaurants en bars. De Vierstromenfontein is een prominent kunstwerk, waarbij de vier beelden de rivieren de Donau, Ganges, Nijl en Rio de la Plata voorstellen. Een 16 meter hoge obelisk siert het plein verder.
#### 1.2.3 Spaanse trappen
De Spaanse trappen zijn een populaire ontmoetingsplek voor zowel toeristen als Romeinen. Ontworpen in 1721, leiden ze naar de Franse kloosterkerk Trinità dei Monti. De trappen worden 'Spaans' genoemd omdat er begin 17e eeuw een Spaanse ambassade op het plein gevestigd was. Ze bestaan uit 135 treden, onderbroken door twee brede terrassen.
#### 1.2.4 Palazzo del Quirinale
Het Palazzo del Quirinale, gelegen op een van de zeven heuvels van Rome, was oorspronkelijk de zomerresidentie van de paus. Tussen 1861 en 1946 diende het als paleis van de Italiaanse koning en is nu de ambtswoning van de Italiaanse president. Dit renaissancepaleis is een van de grootste residenties voor een staatshoofd ter wereld en herbergt prachtige kunstwerken.
### 1.3 Wijken en Vaticaanstad
#### 1.3.1 Trastevere
Trastevere is een pittoreske, authentieke en middeleeuwse volkswijk die bekend staat om zijn restaurants, kraampjes, terrasjes en cafés. De wijk heeft een bijzonder karakter door zijn smalle straatjes, omgeven door originele middeleeuwse volkswoningen. Zowel toeristen als Romeinen trekken naar deze wijk.
#### 1.3.2 Vaticaanstad
Vaticaanstad is een onafhankelijke pauselijke staat binnen Rome en is de kleinste onafhankelijke staat ter wereld, met een oppervlakte van 44 hectare. Minder dan 1.000 inwoners leven hier. De Paus zetelt in Vaticaanstad. De Sint-Pietersbasiliek en het Sint-Pietersplein beslaan een aanzienlijk deel van het grondgebied.
##### 1.3.2.1 Zwitserse garde
De Zwitserse garde is het kleinste en oudste leger ter wereld. De Pauselijke Zwitserse Garde bestaat uit Zwitserse rooms-katholieke vrijwilligers die minimaal 174 cm lang moeten zijn en tussen de 19 en 30 jaar oud. Ze dienen minimaal 26 maanden en moeten ongehuwd zijn bij aanmelding. Ondanks een laag salaris, biedt de garde gratis kost en inwoning, evenals medische verzorging. Het korps telt 135 officieren en soldaten.
##### 1.3.2.2 Sint-Pietersbasiliek
De Sint-Pietersbasiliek wordt beschouwd als de grootste en mooiste basiliek ter wereld, een meesterwerk van renaissance- en barokarchitectuur. Het interieur is rijkelijk versierd met mozaïeken en kunstwerken van beroemde kunstenaars als Bernini en Michelangelo, waaronder zijn Piëta. De koepel is een ontwerp van Michelangelo. Het Baldakijn van Bernini, dat dient als troonhemel, staat boven het graf van apostel Petrus.
##### 1.3.2.3 Sint-Pietersplein
Het Sint-Pietersplein, een bouwkundig meesterwerk ontworpen door Bernini in de 17e eeuw, heeft een ellips-vorm. Hier verkondigt de Paus wensen op Pasen en Kerst. Het plein wordt gedomineerd door een 40 meter hoge obelisk en omringd door 248 dikke zuilen.
##### 1.3.2.4 Sixtijnse kapel
De Sixtijnse kapel, gelegen in de Vaticaanse musea, werd eind 15e eeuw gebouwd en is vernoemd naar paus Sixtus IV. Het is de huiskapel van de paus en de plaats waar nieuwe pausen worden gekozen. De kapel is beroemd om zijn indrukwekkende fresco's van Michelangelo, waaronder 'De Schepping' en 'Het Laatste Oordeel'.
---
# Noordelijke Italiaanse regio's en hun kenmerken
Hier is een gedetailleerd studieonderwerp over de Noordelijke Italiaanse regio's en hun kenmerken, opgesteld volgens de opgegeven richtlijnen.
## 2. Noordelijke Italiaanse regio's en hun kenmerken
Dit deel van de studiehandleiding verkent de diverse regio's in Noord-Italië, met speciale aandacht voor Emilia-Romagna, de Italiaanse Rivièra en het Grootmerengebied, en belicht hun unieke culturele, historische en geografische eigenschappen.
### 2.1 Emilia-Romagna
Emilia-Romagna is een dichtbevolkte en welvarende regio in Italië, gekenmerkt door een overwegend vlak landschap. De regio staat internationaal bekend om zijn gastronomie, met specialiteiten zoals parmaham, balsamicoazijn en Parmezaanse kaas.
#### 2.1.1 Belangrijke steden en bezienswaardigheden
* **Bologna**:
* Bekend als de thuisbasis van de oudste universiteit van Europa.
* Wordt beschouwd als de authentieke Italiaanse culinaire hoofdstad, beroemd om pasta alla bolognese.
* De stad kenmerkt zich door 35 kilometer aan wandelgalerijen.
* Heeft een rijke politieke traditie en wordt geassocieerd met de linkse politiek.
* De straten worden gedomineerd door de rode kleur van gebakken steen.
* Drie bijnamen voor Bologna zijn: 'la grassa' (de vette), 'la rossa' (de rode) en 'la dotta' (de geleerde).
* **Bologna – Torre Asinelli en Torre Garisenda**: In de 12e en 13e eeuw telde Bologna bijna 200 torens, die dienden als statussymbolen. De Asinelli- en Garisenda-torens zijn de enige die nog bij elkaar staan en zijn beide scheefgezakte monumenten.
* **Adriatische kust**:
* Populaire badplaatsen zoals Rimini, Cattolica en Riccione liggen aan de Adriatische kust.
* Deze kustlijn wordt gekenmerkt door drukke stranden en volgebouwde kustlijnen, met overwegend oude hotellerie.
* Deze bestemmingen zijn minder populair geworden onder Belgische toeristen en ook veel Italianen mijden deze stranden tegenwoordig.
* **Modena**:
* Een oude stad met een rijke cultuur.
* Wereldwijd bekend om zijn balsamicoazijn.
* **Maranello**: In de buurt van Modena bevindt zich Maranello, de thuisbasis van de Ferrari-fabriek (opgericht in 1947 door Enzo Ferrari), een museum en een privé-testcircuit van Ferrari.
### 2.2 De Italiaanse Rivièra
De Italiaanse Rivièra strekt zich uit vanaf de Franse grens tot aan Genua en wordt ook wel de "Bloemenrivièra" genoemd. Deze kuststrook is een populaire bestemming, met name voor toeristen.
#### 2.2.1 Belangrijke locaties
* **San Remo**:
* Bekend als de "bloemenstad".
* **Cinque Terre**:
* Een aaneenschakeling van vijf kleurrijke dorpjes die tegen de rotsen zijn genesteld.
* De vijf dorpen zijn Monterosso al Mare, Vernazza, Corniglia, Riomaggiore en Manarola.
* **Genua (Genova)**:
* De hoofdstad van de regio Ligurië.
* Heeft de grootste haven van Italië.
* Beschikt over het grootste historische stadscentrum van Europa, met mooie pleinen, stadspaleizen, kerken en eeuwenoude stadsmuren en -poorten.
* **Porto Antico**: De oude haven van Genua werd begin jaren '90 herontworpen. Hier bevinden zich de Bigo, een ronddraaiende lift met panoramisch uitzicht, een aquarium en de Biosfeer, een glazen koepel met diverse tropische planten.
* **Stazione Maritima**: Dit is de cruisehaven van Genua, waar meerdere cruiseschepen kunnen aanmeren op wandelafstand van het historische centrum.
### 2.3 Het Grootmerengebied
Het Grootmerengebied omvat enkele van de meest pittoreske meren van Italië, elk met hun eigen unieke landschappen en aantrekkingskracht. De belangrijkste meren in dit gebied zijn Lago Maggiore, Lago di Como en Lago di Garda. De hoofdstad en aanvlieghaven voor deze regio is Milaan.
#### 2.3.1 Milaan en omgeving
* **Milaan**:
* Een belangrijke handelsstad en het economische modecentrum van Italië.
* **Galleria Vittorio Emmanuele II**: Een chique winkelgalerij naast de Dom van Milaan, bestaande uit twee kruisende galerijen onder een majestueuze koepel. De galerij is 196 meter lang en de koepel 47 meter hoog. Het draaien op de stier in het mozaïek in het midden van de Galleria wordt als geluksbrengend beschouwd.
* **Duomo**: Een meesterwerk van gotische kunst, gelegen op het Piazza del Duomo. Het is een belangrijke toeristische attractie, waarbij men het dak kan bewandelen. De Duomo kenmerkt zich door 135 spitsen en ongeveer 2.000 beelden. Er werkten 78 architecten aan de constructie.
* **Santa Maria delle Grazie**: Een kerk uit 1492, UNESCO Werelderfgoed. In de refter van het bijbehorende klooster bevindt zich het beroemde muurschilderij "Het Laatste Avondmaal" van Leonardo da Vinci.
* **La Scala**: Wereldberoemd operagebouw en een van de belangrijkste locaties voor opera- en ballettoneel. Naast het theater herbergt het Museo Teatrale alla Scala, een museum gewijd aan de geschiedenis van het theater.
* **Cimitero Monumentale**: Een indrukwekkende begraafplaats en openluchtmuseum, versierd met sculpturen, engelenbeelden en praalgraven.
#### 2.3.2 De grote meren
* **Lago di Garda**:
* Het grootste en meest populaire meer van Italië, gelegen in het oosten van het land.
* Het meer is 51 kilometer lang en 17 kilometer breed.
* Landschappelijk biedt het gevarieerde uitzichten met bergen, stranden en azuurblauw water, in combinatie met een aangenaam klimaat.
* Cultureel is het omringd door schilderachtige stadjes zoals Sirmione.
* Ideaal voor watersporters en een populaire vakantiebestemming voor Belgen en Duitsers.
* Het is een gletsjermeer.
* **Lago Maggiore**:
* 60 kilometer lang en het op een na grootste meer van Italië.
* Het meest noordelijke deel ligt in Zwitserland, de oostelijke oever in Lombardije en de westelijke oever in Piëmonte.
* Het landschap is gevarieerd, van glooiende heuvels tot hoge bergen.
* Cultureel zijn de Borromeïsche Eilanden, met het paleis en de tuinen van de familie Borromeo op Isola Bella, belangrijke bezienswaardigheden.
* Het is een gletsjermeer.
* **Lago di Como**:
* Heeft de vorm van een omgekeerde 'Y'.
* Met 410 meter is het het diepste meer van Italië en het op twee na grootste.
* De omgeving wordt gekenmerkt door een idyllisch landschap dat kunstenaars, filmsterren en beroemdheden aantrekt, waaronder George Clooney.
* Het is een (vrij) dure bestemming.
* Het is een gletsjermeer.
### 2.4 De Italiaanse regio's en hun kenmerken
Italië is onderverdeeld in meerdere regio's, elk met een eigen identiteit, culturele erfgoed en toeristische trekpleisters. Dit deel richt zich op enkele specifieke regio's die de diversiteit van het land illustreren.
#### 2.4.1 Toscane
Toscane wordt algemeen beschouwd als de meest bekende regio van Italië, die alle toeristische troeven in zich verenigt: gastronomie, cultuur, natuur, geschiedenis en kunst.
* **Landschap**: Gekenmerkt door glooiende heuvels, wijngaarden en olijfboomgaarden.
* **Belangrijke steden**: Firenze, Pisa, Siena en Lucca zijn prominente steden in de regio.
* **Hoofdstad**: Firenze, ook wel bekend als Florence.
* **Luchthavens**: FLR (Florence) en PSA (Pisa).
#### 2.4.1.1 Firenze
Firenze was vanaf de 11e eeuw een belangrijk handelscentrum en wordt beschouwd als de bakermat van de Renaissance. Het is een ware cultuurstad.
* **De Medici Familie**: Gedurende drie eeuwen heerste de machtige Medici-familie, wat Firenze tot het intellectuele hart van Europa maakte. Verschillende familieleden werden paus, en twee familieleden werden koningin van Frankrijk.
* **UNESCO**: De regio kent diverse UNESCO Werelderfgoederen.
* **Chianti wijnstreek**: Gelegen in het zuiden van Toscane, beroemd om zijn wijnproductie.
* **Bezienswaardigheden**:
* **Ponte Vecchio**: De bekendste brug van Firenze, voornamelijk bezet door juweliers. Oorspronkelijk een Romeinse houten brug, werd deze na een overstroming in 1333 vervangen door de huidige stenen brug, voltooid in 1345. Een doorgang boven de brug verbindt twee paleizen, oorspronkelijk bedoeld voor de adellijke familie om zich van het gewone volk te scheiden.
* **Palazzo Vecchio**: Gebouwd tussen 1299 en 1314, dient het vandaag de dag als stadhuis en museum, met een kunstcollectie van de Medici-familie. Voor het paleis staat een replica van Michelangelo's David.
* **Firenze Duomo (Cattedrale di Santa Maria del Fiore)**: De bouw begon rond 1300. De grote roodgekleurde koepel is ontworpen door Brunelleschi en het gebouw is een mix van gotiek en renaissance. Vaak staan de kerk, klokkentoren en doopkapel los van elkaar. De Duomo is indrukwekkend met zijn campanile (klokkentoren, begin 14e eeuw) en het baptisterium (doopkapel, begin 15e eeuw) met zijn beroemde bronzen deuren en Byzantijnse mozaïeken.
* **Palazzo degli Uffizi**: Een van de oudste en belangrijkste kunstmusea ter wereld, dat lange tijd in het bezit was van de Medici-familie. Het museum herbergt een grote collectie schilderijen van Italiaanse kunstenaars uit de late middeleeuwen, renaissance en barok, met werken van Botticelli, da Vinci, Michelangelo, Rafaël, Titiaan, Rubens, Caravaggio en Rembrandt. Een beroemd werk is "De Geboorte van Venus" van Botticelli.
#### 2.4.2 Siena
Siena is een middeleeuwse stad met smalle straatjes en oranjegekleurde huizen.
* **Piazza del Campo**: Een schelpvormig plein uit de 14e eeuw, beschouwd als een van de mooiste pleinen van Europa vanwege zijn schoonheid en architectonische eenheid. Het is het hart van de stad en wordt begrensd door het Palazzo Publicco (stadhuis) met zijn 102 meter hoge klokkentoren. Het plein is opgebouwd uit negen delen rode baksteen, afgezet met witte stroken travertijn.
* **Fonte Gaia**: De "fontein van de vreugde" op de Piazza del Campo. De originele fontein uit 1419 is versierd met beelden en werd in de 19e eeuw vervangen door een kopie vanwege de slechte staat van het marmer. De originele sculpturen zijn te zien in het Ospedale Santa Maria della Scala.
* **Ospedale Santa Maria della Scala**: Een van de oudste en belangrijkste ziekenhuizen van Europa, nu een groot museumcomplex.
* **Duomo di Siena**: Een van de meest indrukwekkende kathedralen in Italië, daterend uit de 13e eeuw en gebouwd in Italiaanse gotiek. De kathedraal is herkenbaar aan zijn zwart-wit marmer en unieke mozaïekvloer, die vaak wordt beschreven als 'de mooiste vloer ter wereld'. Deze vloer bestaat uit 56 panelen met afbeeldingen uit het Oude en Nieuwe Testament.
#### 2.4.3 Lucca
Lucca is een stad die bekend staat om zijn middeleeuwse architectuur en een uniek plein.
* **Guinigi toren**: Een middeleeuwse toren uit de 14e eeuw, 45 meter hoog. De toren, gebouwd door de rijke Guinigi-familie, heeft een daktuin met eikenbomen en biedt een prachtig uitzicht.
* **Piazza dell’Anfiteatro**: Een uniek ovaalvormig plein gebouwd op de restanten van een Romeins amfitheater uit de 1e eeuw na Christus. Dit plein was oorspronkelijk de locatie van gewelddadige wedstrijden tussen gladiatoren en wilde dieren, maar is nu een gezellig centrum met vier toegangspoorten.
#### 2.4.4 Pisa
Pisa is wereldberoemd om zijn "plein der wonderen".
* **Piazza dei Miracoli**: Een ommuurd plein, UNESCO Werelderfgoed.
* **Kathedraal van Pisa**: Een majestueuze middeleeuwse kathedraal met diverse kunstwerken in het interieur.
* **Campanile (Scheve toren van Pisa)**: De iconische, vrijstaande klokkentoren van de kathedraal, 56 meter hoog en 4 meter uit het lood. De onbedoelde overhelling is te wijten aan een onstabiele fundering.
* **Baptisterium**: Het grootste baptisterium (doopkapel) van Italië, bekend om zijn opmerkelijke akoestiek en architectuur.
* **Camposanto Monumentale**: Een ommuurde gotische begraafplaats, gebouwd rond heilige aarde uit Golgotha.
#### 2.4.5 Umbrië
Umbrië, gelegen in centraal Italië, wordt ook wel het "groene hart van Italië" genoemd, bekend om zijn wijn- en olijfgaarden, en de vallei van de Tiber. De regio is genoemd naar de Umbri, een stam die zich er in de 6e eeuw voor Christus vestigde.
* **Hoofdstad**: Perugia, een bekende universiteitsstad.
* **Assisi**: Een belangrijk bedevaartsoord, bekend als "het land van Franciscus van Assisi".
* **Cultuur**: Rijk aan middeleeuwse stadjes.
#### 2.4.6 Valle d'Aosta
Valle d'Aosta is de kleinste regio van Italië en is een actieve bestemming voor wandelen, skiën en snowboarden.
* **Geografie**: Gekenmerkt door de bergketens Massief van de Mont Blanc in het noordwesten en het Massief van de Gran Paradiso in het zuiden, met hoge bergtoppen.
* **Grenzen**: Grenst aan Frankrijk en Zwitserland.
* **Beroemde bergen**:
* **Matterhorn**: 4.478 meter hoog, gelegen op de grens van Zwitserland en Italië, met een kenmerkende piramidevorm.
* **Mont Blanc**: 4.808 meter hoog, op de grens van Frankrijk en Italië. Het is de hoogste berg van Europa, met permanente sneeuw.
#### 2.4.7 Veneto
Veneto is een regio die vooral bekend staat om Venetië en Verona.
* **Venetië**:
* Een van de meest bezochte steden van Italië, met massatoerisme en cruises.
* **Hoofdstad**: Venetië.
* **Aanvlieghavens**: Venetië Marco Polo (VCE) en Treviso (TSF).
* Gelegen aan de Adriatische Zee en is een belangrijke toeristische en wijnregio (o.a. prosecco).
* **Canal Grande**: Het belangrijkste en grootste kanaal van Venetië, 4 km lang, 30-90 meter breed en 5 meter diep. Het is de belangrijkste waterverkeersader, omzoomd door historische paleizen en kerken. Oorspronkelijk een rivier, wordt het nu bevaren met waterbussen (vaporetto) en gondels. Slechts vier bruggen overspannen het Canal Grande, waaronder de Rialtobrug.
* **Rialtobrug**: De oudste en bekendste brug over het Canal Grande, een stenen boogbrug met winkeltjes. De huidige brug werd voltooid in 1591.
* **San Marco plein**: Het wereldberoemde plein uit de 12e eeuw, het hart van de stad. Bezienswaardigheden aan het plein zijn het Dogenpaleis, de San Marco basiliek, de Campanile, de Torre dell’Orologio en de bibliotheek. Het plein is het laagste punt van Venetië en loopt bij hoog water vaak onder water.
* **San Marco basiliek**: Een van de mooiste basilieken in Europa, gebouwd rond 1060. De basiliek is de rustplaats voor het lichaam van de Heilige Marcus. Veel kunstwerken zijn geroofd uit Constantinopel tijdens de Vierde Kruistocht. De basiliek heeft vijf koepels en is versierd met meer dan 8.000 vierkante meter gouden mozaïeken.
* **Dogenpaleis**: Het paleis van de Dogen, de Venetiaanse staatshoofden die tot de 18e eeuw regeerden. Gebouwd tussen 1309 en 1424 in gotische stijl, bevat het diverse kamers, waaronder een folterkamer. De Brug der Zuchten verbindt het paleis met de gevangenis.
* **Murano**: Een eiland waar de geschiedenis van het glasblazen wordt tentoongesteld aan de hand van een uitgebreide collectie glaswerk.
* **Burano**: Bekend om zijn kleurrijke huizen, waarin ongeveer 3.000 mensen wonen. De huizen zijn geverfd om vissers op zee hun thuis te laten herkennen op mistige dagen.
* **Evenementen**: Venetië organiseert het oudste filmfestival ter wereld, het Carnaval van Venetië (bekend om zijn kostuums en maskers) en de Biënnale, een toonaangevende kunstmanifestatie.
* **Verona**:
* **Romeinse Arena**: Een amfitheater uit de 1e eeuw na Christus, het op twee na grootste ter wereld en bijzonder goed bewaard gebleven. Het staat bekend om zijn uitstekende akoestiek en is jaarlijks de locatie van een operafestival.
* **Huis van Giulietta**: Het vermeende huis van Julia uit Romeo en Julia, waar bezoekers op het balkon kunnen staan en het standbeeld van Julia kunnen aanraken voor geluk in de liefde.
### 2.5 Italiaanse keuken
De Italiaanse keuken is wereldwijd geliefd en bestaat uit meerdere gangen:
* **Antipasto**: Voorgerecht.
* **Primo**: Pasta of risotto.
* **Secondo**: Vis of vlees.
* **Contorno**: Groenten of aardappelen, soms apart te bestellen.
* **Dolce**: Dessert.
* **Caffè**: Espresso.
---
# Centraal-Italië met focus op Florence en Toscane
Dit gedeelte biedt een gedetailleerd overzicht van Centraal-Italië, met een diepgaande focus op Toscane, de bakermat van de renaissance, en de architectonische en artistieke hoogtepunten van Florence, Siena, Lucca en Pisa.
### 3.1 Toscane: Bakermat van de Renaissance
Toscane wordt gepresenteerd als de meest bekende en toeristische regio van Italië, die alle troeven in zich verenigt: gastronomie, cultuur, natuur, geschiedenis en kunst. Het glooiende heuvellandschap, met zijn wijngaarden en olijfboomgaarden, vormt het decor voor belangrijke steden zoals Florence, Pisa, Siena en Lucca.
#### 3.1.1 Florence
Florence, de hoofdstad van Toscane, wordt beschouwd als een echte cultuurstad en was vanaf de 11e eeuw een van de belangrijkste handelssteden. Drie eeuwen van bijna ononderbroken heerschappij van de machtige 'Medici familie' maakten Florence tot het intellectuele hart van Europa. De stad staat op de UNESCO Werelderfgoedlijst, mede dankzij de nabijgelegen Chianti wijnstreek.
* **Ponte Vecchio:** Dit is de bekendste brug van Florence, voornamelijk bewoond door juweliers. Oorspronkelijk een oude houten brug uit de Romeinse tijd, werd deze na een overstroming in 1333 vernietigd en in 1345 vervangen door de huidige Ponte Vecchio. Er bevindt zich een doorgang boven de brug tussen twee paleizen, bedoeld voor de adellijke familie om de volkse menigte te vermijden.
* **Palazzo Vecchio:** Gebouwd tussen 1299 en 1314, dient dit gebouw vandaag de dag als stadhuis en herbergt het een museum met kunstcollecties van de familie de'Medici. Voor het paleis staat een replica van Michelangelo's David.
* **Duomo (Santa Maria del Fiore):** De bouw van de Duomo begon rond 1300. De grote roodgekleurde koepel is een ontwerp van Brunelleschi en kenmerkt een mix van gotiek en renaissance. De kerken in deze regio bestaan meestal uit een kerk, klokkentoren (Campanile) en doopkapel (Baptisterium) die afzonderlijk staan. De Campanile dateert uit begin 14e eeuw, en het Baptisterium, uit begin 15e eeuw, is beroemd om zijn bronzen deuren en Byzantijnse mozaïeken.
* **Palazzo degli Uffizi (Galleria degli Uffizi):** Dit is een van de oudste en belangrijkste kunstmusea ter wereld. Het was lange tijd in het bezit van de familie de'Medici en bevat een grote collectie waardevolle schilderkunst van Italiaanse meesters uit de late middeleeuwen en de renaissance en barok, waaronder werken van Botticelli, da Vinci, Michelangelo, Rafaël, Titiaan, Rubens, Caravaggio en Rembrandt. Een beroemd werk hier is "De Geboorte van Venus" van Botticelli.
#### 3.1.2 Siena
Siena staat bekend om zijn middeleeuwse karakter, met smalle straatjes en oranjegekleurde huizen.
* **Piazza del Campo:** Dit schelpvormige plein uit de 14e eeuw wordt beschouwd als een van de mooiste pleinen van Europa, dankzij zijn schoonheid en architectonische eenheid. Het is het "hart van de stad" en wordt geflankeerd door het Palazzo Publicco (stadhuis) met zijn 102 meter hoge klokkentoren. Het plein is opgebouwd uit 9 delen rode baksteen afgezet met witte stroken travertijn.
* **Fonte Gaia:** De "fontein van de vreugde" op de Piazza del Campo is vernoemd naar de festiviteiten bij de komst van water in 1342. De beelden op de fontein zijn kopieën; de originele beelden uit 1419 zijn te zien in het Ospedale Santa Maria della Scala.
* **Duomo van Siena:** Deze kathedraal uit de 13e eeuw is een van de meest indrukwekkende en architectonisch belangrijke kathedralen in Italië, gekenmerkt door Italiaanse gotiek en zwart-wit marmer. De unieke mozaïekvloer binnenin, met 56 panelen die taferelen uit het Oude en Nieuwe Testament uitbeelden, wordt wel "de mooiste vloer ter wereld" genoemd, maar is meestal afgedekt ter bescherming.
#### 3.1.3 Lucca
Lucca is een stad met een rijke geschiedenis, bekend om zijn goed bewaarde middeleeuwse architectuur.
* **Guinigi toren:** Deze middeleeuwse toren uit de 14e eeuw is 45 meter hoog en werd gebouwd door de rijke Guinigi familie. Op de top bevindt zich een daktuin met eikenbomen, die een prachtig uitzicht biedt.
* **Piazza dell’Anfiteatro:** Dit is een uniek ovaalvormig plein dat gebouwd is op de restanten van een Romeins amfitheater uit de 1e eeuw na Christus. Vandaag de dag vormt het een gezellig centrum met 4 toegangspoorten.
#### 3.1.4 Pisa
Pisa is wereldwijd beroemd om zijn architectonische wonderen, geconcentreerd op het Piazza dei Miracoli.
* **Piazza dei Miracoli (‘plein der wonderen’):** Dit ommuurde plein, dat op de UNESCO Werelderfgoedlijst staat, herbergt enkele van de meest iconische bouwwerken van Italië.
* **Kathedraal van Pisa:** Een majestueuze middeleeuwse kathedraal met diverse kunstwerken in het interieur.
* **Campanile (Scheve toren van Pisa):** De iconische, vrijstaande klokkentoren is beroemd om zijn onbedoelde overhelling, veroorzaakt door een onstabiele fundering. De toren is 56 meter hoog en 4 meter uit het lood.
* **Baptisterium:** Het grootste baptisterium (doopkapel) van Italië, gelegen aan de westkant van het plein. Het staat bekend om zijn opmerkelijke akoestiek en architectuur.
* **Camposanto Monumentale:** Deze monumentale begraafplaats is een ommuurd gotisch klooster, naar verluidt gebouwd rond heilige aarde uit Golgotha.
### 3.2 Andere belangrijke steden in Centraal-Italië
* **Umbrië:** Deze regio, genoemd naar de Umbri stam, staat bekend om zijn wijn- en olijfgaarden en wordt beschouwd als het "groene hart van Italië", met de rivier de Tiber die er doorheen stroomt. De hoofdstad is Perugia, een universiteitsstad.
* **Assisi:** Een belangrijk bedevaartsoord, bekend als "het land van Franciscus van Assisi".
* **Aosta-vallei:** De kleinste regio van Italië, gelegen in het noordwesten, grenzend aan Frankrijk en Zwitserland. Het is een actieve bestemming voor wandelen, skiën en snowboarden, met bergmassieven zoals het Mont Blanc-massief en het Gran Paradiso-massief. De regio kent hoge bergtoppen zoals de Matterhorn (4.478 meter) en de Mont Blanc (4.808 meter), de hoogste berg van Europa.
---
# Oostelijke en Noordwestelijke regio's van Italië
Dit hoofdstuk behandelt de noordoostelijke regio Veneto, met de iconische steden Venetië en Verona, en de bergachtige noordwestelijke regio's, waaronder de Aosta-vallei, bekend om de Mont Blanc en de Matterhorn.
### 4.1 Veneto: Venetië en Verona
De regio Veneto, gelegen in het noordoosten van Italië, is wereldberoemd om zijn unieke steden en rijke geschiedenis.
#### 4.1.1 Venetië
Venetië, de hoofdstad van de gelijknamige regio, is een van de meest bezochte steden van Italië en een belangrijk centrum voor massatoerisme en cruises. De stad ligt aan de Adriatische Zee en staat bekend om zijn schilderachtige kanalen, historische paleizen en levendige cultuur.
* **Aanvlieghavens:** Venetië Marco Polo (VCE) en Treviso (TSF) voor lowcostvluchten.
* **Belangrijke regio:** Veneto is niet alleen een toeristische trekpleister, maar ook een belangrijke wijnregio, met name bekend om prosecco.
**Bezienswaardigheden en kenmerken:**
* **Canal Grande:** Dit is het belangrijkste en grootste kanaal van Venetië, met een breedte variërend van 30 tot 90 meter, een diepte van 5 meter en een lengte van 4 kilometer. Het fungeert als de belangrijkste waterverkeersader, omzoomd door historische paleizen en kerken. Oorspronkelijk was het een oude rivier. Er zijn slechts vier bruggen over het Canal Grande, waarvan de Rialtobrug de oudste en bekendste is.
* **Vaporetto en Gondels:** Deze vormen de belangrijkste vervoersmiddelen in de stad, waarmee men zich over de kanalen kan verplaatsen.
* **Rialtobrug:** Deze iconische stenen boogbrug met winkeltjes is de bekendste brug over het Canal Grande. Er lag al in de 12e eeuw een houten brug, die in 1591 werd vervangen door de huidige stenen versie.
* **San Marco plein:** Dit wereldberoemde plein, daterend uit de 12e eeuw, is het hart van de stad en is vernoemd naar de beschermheilige van Venetië, de evangelist Marcus. Belangrijke bezienswaardigheden aan het plein zijn het Dogenpaleis (met de Brug der Zuchten), de San Marco basiliek, de Campanile, de Torre dell’Orologio en de bibliotheek. Het plein is het laagste punt van Venetië en loopt bij hoog water vaak onder.
* **San Marco basiliek:** Een van de mooiste basilieken in Europa, gebouwd rond 1060. Het interieur is rijk versierd met meer dan 8.000 vierkante meter gouden mozaïeken en bevat veel kunst die tijdens de Vierde Kruistocht uit Constantinopel is geroofd. De basiliek heeft vijf koepels, geïnspireerd op een Grieks kruis, en telt talloze bogen en torentjes.
* **Dogenpaleis:** Dit paleis diende als zetel van de Dogen, de staatshoofden van Venetië, die tot de 18e eeuw met harde hand regeerden. Het paleis, gebouwd tussen 1309 en 1424 in gotische stijl, bevat diverse kamers, waaronder een folterkamer. De Brug der Zuchten verbindt het paleis met de gevangenis.
* **Murano:** Dit eiland staat bekend om zijn glasblaastraditie, met een uitgebreide collectie glaswerk dat teruggaat tot de eerste eeuw.
* **Burano:** Op dit eiland wonen ongeveer 3.000 mensen in kleurrijk geverfde huizen. De kleuren zouden vissers helpen hun huizen terug te vinden bij mistig weer.
**Evenementen in Venetië:**
* **Oudste filmfestival ter wereld:** Een gerenommeerd filmfestival.
* **Carnaval van Venetië:** Een twaalfdaags evenement dat eindigt op Vastenavond, bekend om zijn prachtige kostuums en Venetiaanse maskers.
* **Biënnale:** Een toonaangevende tweejaarlijkse kunstmanifestatie die kunst en architectuur belicht.
#### 4.1.2 Verona
Verona is een stad die voornamelijk bekend is om zijn Romeinse erfgoed en de link met het beroemde liefdesverhaal van Romeo en Julia.
**Bezienswaardigheden en kenmerken:**
* **Romeinse Arena:** Dit amfitheater uit de 1e eeuw na Christus is het op twee na grootste ter wereld en is uitzonderlijk goed bewaard gebleven. Het staat bekend om zijn uitstekende akoestiek en is jaarlijks het toneel van een grootschalig operafestival. Het biedt plaats aan 20.000 toeschouwers en heeft nog steeds de originele stenen zitplaatsen.
* **Huis van Giulietta:** Dit huis met het beroemde balkon, verbonden aan het verhaal van Romeo en Julia, is een populaire toeristische attractie. Bezoekers kunnen het huis bezoeken en op het balkon staan, en er wordt gezegd dat het aanraken van het standbeeld van Julia in de binnenplaats geluk in de liefde brengt.
### 4.2 Noordwestelijke regio's: De Alpen en de Aosta-vallei
De noordwestelijke regio's van Italië worden gedomineerd door imposante bergketens, waaronder de Alpen. De Aosta-vallei is de kleinste regio van Italië en een populaire bestemming voor actieve vakanties.
#### 4.2.1 Aosta-vallei
De Aosta-vallei (Valle d'Aosta) is de kleinste regio van Italië en een paradijs voor liefhebbers van buitenactiviteiten zoals wandelen, skiën en snowboarden.
* **Landschap:** De regio wordt gekenmerkt door het Massief van de Mont Blanc in het noorden en het Massief van de Gran Paradiso in het zuiden. Het grenst aan zowel Frankrijk als Zwitserland.
* **Bekende bergtoppen:**
* **Matterhorn:** Deze iconische berg van 4.478 meter hoogte bevindt zich op de grens tussen Zwitserland en Italië en heeft een kenmerkende piramidevorm.
* **Mont Blanc:** Met 4.808 meter is dit de hoogste berg van Europa en ligt deze op de grens van Frankrijk en Italië. De top is bedekt met permanente sneeuw.
#### 4.2.2 Andere Noordwestelijke Gebieden
Hoewel de Aosta-vallei centraal staat in dit deel van de regio, worden ook andere noordwestelijke gebieden kort aangestipt, zoals de Italiaanse Rivièra.
* **Italiaanse Rivièra (Bloemenrivièra):** Dit deel van de kust strekt zich uit van de Franse grens tot Genua.
* **San Remo:** Bekend als de bloemenstad en een populaire toeristische bestemming.
* **Cinque Terre:** Een reeks van vijf kleurrijke dorpjes die tegen de rotsen zijn genesteld.
* **Genua (Genova):**
* **Hoofdstad van Ligurië:** De grootste havenstad van Italië en het grootste historische stadscentrum van Europa.
* **Porto Antico:** De oude haven, die begin jaren '90 is herontworpen. Hier bevindt zich de Bigo, een ronddraaiende lift met panoramisch uitzicht, het aquarium en de Biosfeer.
* **Stazione Maritima:** Een moderne cruisehaven waar veel cruiseschepen aanmeren, op wandelafstand van het historische centrum.
De regio's Veneto en het noordwesten van Italië bieden een diversiteit aan landschappen, van de unieke waterwegen van Venetië tot de majestueuze alpenreuzen, en trekken daardoor een breed scala aan toeristen aan.
---
## Veelgemaakte fouten om te vermijden
- Bestudeer alle onderwerpen grondig voor examens
- Let op formules en belangrijke definities
- Oefen met de voorbeelden in elke sectie
- Memoriseer niet zonder de onderliggende concepten te begrijpen
Glossary
| Term | Definition |
|------|------------|
| Aanvlieghaven | De luchthaven die dient als primaire bestemming voor vluchten naar een bepaalde stad of regio. |
| Basilica | Een grote, openbare kerk met een specifieke architectonische indeling, vaak met een verhoogd koor en een apsis. |
| Barok | Een kunststroming en architectuurstijl uit de 17e en 18e eeuw, gekenmerkt door dramatiek, beweging en weelderige decoratie. |
| Betonnen koepel | Een ronde, boogvormige structuur die een ruimte dekt, gemaakt van gewapend beton, vaak als dak van kerken of grote gebouwen. |
| Biënnale | Een kunstmanifestatie die om de twee jaar plaatsvindt, met een focus op hedendaagse kunst, architectuur of andere disciplines. |
| Bloemenrivièra | Een kuststrook in Noordwest-Italië, bekend om zijn bloemenproductie en toeristische aantrekkingskracht, gelegen tussen de Franse grens en Genua. |
| Carnaval | Een jaarlijks feest dat voorafgaat aan de vastentijd, vaak gekenmerkt door parades, kostuums, maskers en publieke festiviteiten. |
| Citytrip | Een korte vakantie die gericht is op het bezoeken van een stad, meestal voor een paar dagen, met een focus op cultuur, bezienswaardigheden en winkelen. |
| Cruisehaven | Een haven die speciaal is uitgerust om grote cruiseschepen te ontvangen en passagiers te laten in- en uitstappen. |
| Dogenpaleis | Het voormalige regeringspaleis van de dogen (staatsleiders) van Venetië, een indrukwekkend gotisch bouwwerk dat nu een museum is. |
| Dom | De hoofdkathedraal van een bisdom, vaak een groot en architectonisch belangrijk kerkgebouw. |
| Engelenbrug | Een brug in Rome, versierd met beelden van engelen, die de Engelenburcht over de Tiber verbindt met de stad. |
| Fresco | Een schilderijtechniek waarbij pigmenten op verse, vochtige kalk worden aangebracht, waardoor de verf deel gaat uitmaken van de muur. |
| Gletsjermeer | Een meer dat is gevormd door de erosie en afzetting van gletsjers, vaak gekenmerkt door diepe, steile oevers en een helderblauw water. |
| Gladiatorengevechten | Competities in het oude Rome waarbij getrainde vechters, vaak slaven of krijgsgevangenen, tegen elkaar of tegen wilde dieren vochten in een amfitheater. |
| Gotische kunst | Een kunststijl die ontstond in de 12e eeuw in Frankrijk, gekenmerkt door spitsbogen, ribgewelven en luchtbogen, en vaak geassocieerd met kathedralen. |
| Grootste amfitheater | Het grootste stadion of arena dat in het Romeinse Rijk werd gebruikt voor publieke spectacles zoals gladiatorengevechten. |
| Hoogste berg Europa | De hoogste berg van het Europese continent, momenteel de Mont Blanc, gelegen op de grens van Frankrijk en Italië. |
| Italiaanse Rivièra | Een kuststrook in Noordwest-Italië, parallel aan de Bloemenrivièra, bekend om zijn schilderachtige dorpjes en toeristische resorts. |
| Katholieke vrijwilligers | Personen die uit eigen beweging en zonder financiële beloning diensten verlenen aan de Katholieke Kerk of gerelateerde organisaties. |
| Koning van Italië | De monarch die regeerde over het Koninkrijk Italië van 1861 tot 1946. |
| Kunstmuseum | Een instelling die kunstwerken verzamelt, bewaart, bestudeert en tentoonstelt voor het publiek. |
| Legende | Een traditioneel verhaal dat vaak wordt doorgegeven via mondelinge overlevering, dat historische of heldhaftige gebeurtenissen beschrijft, maar niet altijd feitelijk accuraat is. |
| Mausoleum | Een bouwwerk dat dient als grafmonument, vaak groots en indrukwekkend, ter ere van een overleden persoon of personen. |
| Middeleeuwse stad | Een stad die zijn architectonische en stedelijke kenmerken uit de periode van de middeleeuwen heeft behouden. |
| Modecentrum | Een stad die wordt erkend als een belangrijk internationaal centrum voor modeontwerp, productie en handel. |
| Monumentale begraafplaats | Een begraafplaats die wordt gekenmerkt door opvallende monumenten, sculpturen en architectonische graven, vaak bedoeld als een openluchtmuseum. |
| Mozaïek | Een kunstwerk of decoratie gemaakt van kleine stukjes glas, steen of andere materialen, die worden gerangschikt om een afbeelding of patroon te vormen. |
| Nationaal Museum | Een museum dat zich richt op de geschiedenis, kunst of cultuur van een specifiek land. |
| Oude haven | Het historische havengebied van een stad, dat vaak is herontwikkeld voor recreatieve of toeristische doeleinden. |
| Oculus | Een ronde opening in de top van een koepel, die zorgt voor natuurlijke lichtinval en ventilatie, en ook een architectonisch kenmerk is. |
| Opera | Een theatervorm waarbij een dramatisch verhaal wordt verteld door middel van muziek en zang, met orkestbegeleiding. |
| Paleis | Een groot en luxueus huis dat dient als residentie voor een vorst, staatshoofd of rijke familie. |
| Piazzo | Een open publieke ruimte in een Italiaanse stad, vergelijkbaar met een plein. |
| Pijler | Een verticaal dragend bouwelement, vaak cilindervormig of veelhoekig, dat wordt gebruikt om gewicht te ondersteunen. |
| Pittoresk | Een plek die visueel aantrekkelijk en charmant is, vaak met een rustieke of schilderachtige uitstraling. |
| Populaire bestemming | Een locatie die veel bezoekers trekt vanwege zijn aantrekkelijkheid, zoals toeristische bezienswaardigheden, culturele evenementen of natuurlijke schoonheid. |
| Renaissance | Een periode in de Europese geschiedenis (ongeveer 14e tot 16e eeuw) die gekenmerkt wordt door een heropleving van klassieke kunst, literatuur en wetenschap. |
| Restaurant | Een etablissement waar maaltijden worden bereid en geserveerd aan klanten. |
| Rijke regio | Een geografisch gebied dat economisch welvarend is, vaak gekenmerkt door een hoge levensstandaard en aanzienlijke welvaart. |
| Rijksmuseum | Een museum dat zich richt op de collectie van kunst en historische objecten die van nationaal belang zijn. |
| Romeinse tijd | De periode waarin het Romeinse Rijk bestond, van de stichting van Rome in 753 v.Chr. tot de val van het West-Romeinse Rijk in 476 n.Chr. |
| Ruïnes | De overblijfselen van oude gebouwen of structuren die in verval zijn geraakt. |
| San Marco basiliek | De belangrijkste kerk van Venetië, gewijd aan de apostel Marcus, bekend om zijn Byzantijnse architectuur en gouden mozaïeken. |
| Schelpvormig | De vorm van een schelp, vaak gebruikt om de vorm van pleinen of andere objecten te beschrijven. |
| Scheve toren | Een toren die niet verticaal staat, maar een merkbare helling heeft, zoals de beroemde Toren van Pisa. |
| Schilderachtige stadjes | Kleine, aantrekkelijke steden met een charmante en pittoreske uitstraling, vaak gelegen in een mooie natuurlijke omgeving. |
| Sint-Pietersbasiliek | De belangrijkste kerk in Vaticaanstad, gewijd aan de apostel Petrus, en een van de grootste kerken ter wereld. |
| Sint-Pietersplein | Het grote plein voor de Sint-Pietersbasiliek in Vaticaanstad, ontworpen door Bernini. |
| Stadion | Een grote sportarena, vaak met zitplaatsen voor toeschouwers, gebruikt voor sportwedstrijden en andere evenementen. |
| Stadhuis | Het gebouw waar het gemeentebestuur is gevestigd en waar de stedelijke administratie plaatsvindt. |
| Strandvakantie | Een vakantie die gericht is op ontspanning aan zee, met activiteiten zoals zwemmen, zonnebaden en watersporten. |
| Stenen boogbrug | Een brug die is gebouwd met stenen bogen als ondersteuning, vaak een historisch of architectonisch belangrijk bouwwerk. |
| Stenen zittingen | De oorspronkelijke zitplaatsen in een Romeinse arena of amfitheater, gemaakt van steen. |
| Tempels | Gebouwen die zijn gewijd aan religieuze verering van goden of godheden. |
| Toeristische bestemming | Een plaats die veel bezoekers trekt vanwege zijn bezienswaardigheden, cultuur, natuur of recreatiemogelijkheden. |
| UNESCO Werelderfgoed | Locaties die door de Verenigde Naties voor Onderwijs, Wetenschap en Cultuur (UNESCO) zijn aangewezen als van uitzonderlijke universele waarde en bescherming behoeven. |
| Universiteitsstad | Een stad waar een belangrijke universiteit is gevestigd, wat vaak leidt tot een levendige studentensfeer en culturele activiteiten. |
| Vaporetto | Een gemotoriseerde waterbus die functioneert als openbaar vervoer in Venetië. |
| Vastenavond | De dag vóór Aswoensdag, het begin van de vastentijd, vaak het hoogtepunt van het carnaval. |
| Vierde Kruistocht | Een kruistocht die in 1202 begon, met als oorspronkelijk doel Jeruzalem te heroveren, maar die eindigde met de plundering van Constantinopel. |
| Vierstromenfontein | Een beroemde barokke fontein op Piazza Navona in Rome, die vier grote rivieren uit verschillende continenten symboliseert. |
| Villa | Een groot en vaak luxueus huis, vaak met een tuin, dat vroeger een buitenverblijf was voor rijke families. |
| Vrijwilligers | Personen die zich onbetaald inzetten voor een bepaald doel of organisatie. |
| Wandelgalerijen | Overdekte gangen of arcades, vaak langs gebouwen, die bescherming bieden tegen het weer en mogelijkheden bieden om te wandelen. |
| Wijngaarden | Landbouwgebieden waar druiven worden verbouwd voor de productie van wijn. |
| Zomerresidentie | Een verblijfplaats die wordt gebruikt tijdens de zomermaanden, vaak in een koeler of aangenamer klimaat dan de permanente residentie. |