Cover
Zacznij teraz za darmo Fiscaal deel 1_2(1) (1).pptx
Summary
# De aangifteverplichting en vrijstellingen
Hier is een gedetailleerde studiehandleiding over de aangifteverplichting en vrijstellingen, gebaseerd op de verstrekte documentatie:
## 1. De aangifteverplichting en vrijstellingen
Dit onderwerp behandelt de regels rondom wie verplicht is aangifte te doen voor de personen- en vennootschapsbelasting, inclusief specifieke situaties en uitzonderingen zoals vereenvoudigde aangiftes en vrijstellingen voor inkomsten onder de belastingvrije som.
### 1.1 Het principe van de aangifteverplichting
In het algemeen geldt dat alle belastingplichtigen verplicht zijn om individueel een aangifte in te dienen. Dit principe geldt voor iedere rijksinwoner die belastbare inkomsten verwerft of kan verwerven, wat betekent dat de woonplaats of zetel van fortuin in België dient te zijn.
> **Tip:** De vereenvoudigde aangifte, waarbij de administratie al veel informatie invult, is een belangrijke faciliteit. Als je akkoord gaat met het voorstel, wordt dit geacht juist te zijn. De administratie moet dan het tegendeel bewijzen.
#### 1.1.1 Aangifteplicht voor minderjarigen
Hoewel het principe geldt voor meerderjarigen, zijn ook minderjarigen in bepaalde situaties aangifteplichtig:
* **Bij beroepsinkomsten:** Minderjarigen die een beroepsinkomen ontvangen, bijvoorbeeld door studentenjobs, moeten jaarlijks aangifte doen.
* **Bij ontvangst van alimentatie:** Minderjarigen die alimentatie ontvangen van hun ouders, moeten dit aangeven. Deze inkomsten zijn belastbaar in de eigen aangifte van het minderjarig kind.
#### 1.1.2 Specifieke situaties die een aangifteplicht impliceren
Naast het algemene principe zijn er specifieke situaties waarin een aangifteplicht ontstaat, waaronder:
* Overlijden
* Faillissement
* Ontbonden vennootschappen
* Onbekwamen of minderjarigen die niet onder de algemene regel vallen
* Het optreden als lasthebber
* Analfabeten
#### 1.1.3 Gehuwden en wettelijk samenwonenden
* **Gemeenschappelijke aangifte:** In principe dienen gehuwden en wettelijk samenwonenden een gemeenschappelijke aangifte in, waarbij hun inkomsten samengevoegd worden.
* **Eerste jaar van huwelijk / jaar van ontbinding:** In het jaar van het huwelijk of het jaar van ontbinding van het huwelijk (bijvoorbeeld door overlijden), kan er gekozen worden voor een afzonderlijke aangifte, hoewel een gezamenlijke aanslag mogelijk blijft bij overlijden.
* **Jaar van feitelijke scheiding:** In beginsel blijft de gemeenschappelijke aangifte van kracht, maar een afzonderlijke aangifte wordt aanvaard, leidend tot een gezamenlijke aanslag.
### 1.2 Vrijstelling van aangifte
Niet iedereen is verplicht een aangifte in te dienen. Er zijn specifieke vrijstellingen:
#### 1.2.1 Vrijstelling voor belastingplichtigen zonder beroepswerkzaamheid
Belastingplichtigen zonder beroepswerkzaamheid zijn vrijgesteld van aangifte als hun belastbare inkomsten een bepaald minimum niet overschrijden.
* **Voor alleenstaanden:** De inkomsten mogen niet hoger zijn dan de belastingvrije som.
* **Voor echtgenoten of wettelijk samenwonenden:** De gezamenlijke inkomsten mogen niet hoger zijn dan de samengestelde belastingvrije sommen.
#### 1.2.2 Vrijstelling op basis van inkomsten onder de belastingvrije som
Een belangrijke vrijstelling is van toepassing wanneer de belastbare inkomsten lager zijn dan de belastingvrije som.
* Voor het aanslagjaar 2025 bedraagt de belastingvrije som € 10.570.
> **Belangrijk:** Deze vrijstelling is **niet** mogelijk in de volgende situaties:
> * Bij buitenlandse inkomsten.
> * Bij buitenlandse rekeningen.
> * Indien de belastingplichtige onderworpen is aan de kaaimantaks.
> * Indien de woonplaats in het buitenland is, maar de zetel van fortuin in België.
#### 1.2.3 Vereenvoudigde aangifte
In de personenbelasting kan de fiscus een voorstel van vereenvoudigde aangifte sturen. Dit is een incentive die de indiening vergemakkelijkt. Belastingplichtigen die akkoord gaan met het voorstel, hoeven geen verdere actie te ondernemen, tenzij ze niet akkoord zijn met de vooraf ingevulde gegevens.
### 1.3 Vereisten voor de aangifte
Een aangifte moet aan een aantal voorwaarden voldoen om als geldig te worden beschouwd:
#### 1.3.1 Regelmatigheid
De aangifte moet **regelmatig** zijn. Dit betekent dat ze op de juiste manier moet worden ingediend (papier of digitaal) en de juiste gegevens moet bevatten.
#### 1.3.2 Volledigheid
De aangifte moet **volledig** zijn. Alle belastbare inkomsten en relevante financiële elementen moeten worden vermeld.
* **Voorbeeld personenbelasting:** Buitenlandse bankrekeningen, levensverzekeringen en juridische constructies moeten verplicht worden vermeld, inclusief een melding aan het Centraal Aanspreekpunt (CAP).
* **Voorbeeld vennootschapsbelasting:** Jaarrekeningen, verslagen van de algemene vergadering en meldingen van betalingen aan belastingparadijzen zijn verplichte bijlagen.
Het ontbreken van verplichte bijlagen leidt tot een onvolledige aangifte. De belastingplichtige krijgt dan een termijn, meestal acht dagen, om de ontbrekende documenten alsnog over te maken. Indien dit niet gebeurt, kan de administratie een aanslag van ambtswege vestigen.
#### 1.3.3 Tijdigheid
De aangifte moet **tijdig** worden ingediend. De indieningstermijnen verschillen per type belasting en indieningswijze.
##### 1.3.3.1 Aangiftetermijn - Personenbelasting (PB)
* **Papieren aangifte:** Uiterste indieningsdatum is 30 juni.
* **Aangifte via MyMinfin (Tax-on-web):** Uiterste indieningsdatum is 15 juli (zowel voor burgers als mandatarissen).
* **Complexe aangifte (o.a. buitenlandse beroepsinkomsten, bezoldiging als bedrijfsleider):**
* Papieren aangifte: 30 juni.
* Aangifte via MyMinfin (Tax-on-web): 16 oktober (zowel voor burgers als mandatarissen).
##### 1.3.3.2 Aangiftetermijn - Vennootschapsbelasting (VenB)
* Voor binnenlandse vennootschappen en aan de rechtspersonenbelasting onderworpen rechtspersonen, wordt de uiterste indieningsdatum vastgesteld op de laatste dag van de zevende maand volgend op het afsluiten van het boekjaar.
* De aangifte moet gebaseerd zijn op de goedgekeurde jaarrekening.
* De termijn van zeven maanden begint te lopen vanaf de eerste dag van de maand die volgt op de balansdatum.
* Als de uiterste datum op een zaterdag, zondag of feestdag valt, wordt deze verlengd naar de eerstvolgende werkdag.
> **Specifieke Regeling AJ 2024/2025:**
> * Voor boekjaren die eindigen tussen 31 december van het vorige jaar en de laatste dag van februari van het aanslagjaar, geldt een uiterste indieningsdatum van 30 september (vanaf AJ 2024).
> * Voor aanslagjaar 2025 geldt een uitzonderlijke termijn tot 8 oktober voor vennootschappen waarvan het boekjaar op 31 december eindigt.
### 1.4 Wat bij niet-aangifte, laattijdige aangifte of onjuiste aangifte?
Niet voldoen aan de aangifteverplichtingen kan leiden tot diverse sancties en procedures:
#### 1.4.1 Omkering van de bewijslast
Bij niet-aangifte, laattijdige aangifte of onjuiste aangifte kan de bewijslast omkeren. De administratie kan dan zelf de belastbare grondslag vaststellen, en wat zij vaststelt, wordt vermoed juist te zijn.
#### 1.4.2 Ambtshalve aanslag
Als een belastingplichtige niet meewerkt, kan de administratie een aanslag van ambtswege vestigen. Dit houdt in dat de administratie zelf de aangifte invult op basis van de beschikbare gegevens. Dit kan leiden tot een verlies van belangrijke voordelen, zoals het vermoeden van juistheid van de eigen aangifte.
> **Voorbeeld:** De fiscus kan een forfaitaire belastbare minimumbasis toepassen. Voor de PB is dit € 19.000, en voor de VenB is dit € 40.000 (geïndexeerd voor AJ 2025: € 47.800). Bij herhaalde inbreuken kan dit bedrag nog verhoogd worden.
#### 1.4.3 Belastingverhogingen
Bij onjuiste aangiften kunnen belastingverhogingen worden opgelegd, die een percentage zijn van het niet-aangegeven of foutief aangegeven inkomensgedeelte. Deze verhogingen kunnen variëren tussen 10% en 200%.
#### 1.4.4 Boetes
Naast belastingverhogingen kunnen er ook vaste boetes worden opgelegd, variërend van 50 tot 1.250 euro. Een combinatie van belastingverhogingen en boetes is mogelijk.
#### 1.4.5 Strafrechtelijke sancties
In gevallen van fraude, die zowel een materieel als een moreel element vereisen, kunnen strafrechtelijke sancties worden opgelegd, zoals gevangenisstraf en/of geldboetes. Vanaf 2020 kan de strafrechter ook oordelen over de omvang en inning van de belastingschuld in grote fraudedossiers.
#### 1.4.6 Verlengde controle- en aanslagtermijn
In geval van niet-aangifte of laattijdige aangifte kan de controle- en aanslagtermijn worden verlengd tot vier jaar (vanaf AJ 2023) te rekenen vanaf 1 januari van het aanslagjaar. Dit geeft de administratie meer tijd om de situatie te onderzoeken en een aanslag te vestigen.
---
# Termijnen voor het indienen van aangiftes
Hieronder vindt u een gedetailleerde samenvatting over de termijnen voor het indienen van aangiftes, opgesteld voor uw examenstudie.
## 2. Termijnen voor het indienen van aangiftes
Deze sectie behandelt de verschillende deadlines voor het indienen van aangiftes in de personenbelasting en vennootschapsbelasting, met aandacht voor het belang van tijdige indiening en de impact van weekenden of feestdagen.
### 2.1 Algemene principes inzake aangifte
* **Aangifteverplichting:** In principe is elke rijksinwoner die belastbare inkomsten verwerft of kan verwerven, verplicht een individuele aangifte in te dienen. Dit geldt ook voor meerderjarigen met beroepsinkomsten en voor minderjarigen die beroepsinkomsten of alimentatie ontvangen.
* **Vereenvoudigde aangifte (Personenbelasting):** Een aanzienlijk deel van de belastingplichtigen ontvangt een voorstel van vereenvoudigde aangifte. De informatie die hierin is opgenomen, wordt geacht juist te zijn, tenzij de administratie het tegendeel bewijst.
* **Vrijstelling van aangifte:** Belastingplichtigen zonder beroepswerkzaamheid zijn vrijgesteld van aangifte indien hun belastbare inkomsten lager zijn dan de belastingvrije som. Deze vrijstelling is echter niet van toepassing bij buitenlandse inkomsten, buitenlandse rekeningen, onderwerping aan de kaaimantaks, of een woonplaats in het buitenland met een zetel van fortuin in België.
* **Vormvereisten:** Aangiftes moeten volledig en correct zijn. Ontbrekende verplichte bijlagen geven de administratie het recht om een termijn (meestal acht dagen) te geven om deze alsnog in te dienen. Bij niet-naleving kan een aanslag van ambtswege worden gevestigd.
### 2.2 Termijnen voor de personenbelasting
De termijnen voor het indienen van de aangifte in de personenbelasting variëren afhankelijk van de indieningsmethode en de complexiteit van de aangifte.
* **Papieren aangifte:**
* Algemeen: 30 juni.
* Complexe aangiftes (o.a. buitenlandse beroepsinkomsten, bezoldiging als bedrijfsleider): 30 juni.
* **Aangifte via MyMinfin (Tax-on-web):**
* Algemeen (burgers en mandatarissen): 15 juli.
* Complexe aangiftes (o.a. buitenlandse beroepsinkomsten, bezoldiging als bedrijfsleider) (burgers en mandatarissen): 16 oktober.
> **Tip:** Aangiftes via MyMinfin (Tax-on-web) bieden over het algemeen een langere indieningstermijn voor burgers en mandatarissen, met name voor complexe aangiftes.
### 2.3 Termijnen voor de vennootschapsbelasting
Voor de vennootschapsbelasting gelden specifieke termijnen die gekoppeld zijn aan het einde van het boekjaar.
* **Algemene regel (voor binnenlandse vennootschappen en aan de rechtspersonenbelasting onderworpen rechtspersonen):** De uiterste datum van indiening van de aangifte is de laatste dag van de zevende maand volgend op het afsluiten van het boekjaar. Deze termijn begint te lopen vanaf de eerste dag van de maand volgend op de balansdatum.
* **Specifieke regeling voor boekjaren die eindigen tussen 31 december en laatste dag februari:** Vanaf aanslagjaar 2024 is de uiterste indieningsdatum 30 september. Dit ter voorkoming van de administratieve piek die ontstond wanneer een groot deel van de vennootschappen hun boekjaar op 31 december afsloot.
* **Uitzonderlijke verlenging (bv. voor AJ 2025):** Soms verleent de fiscus een extra verlenging. Zo was er voor aanslagjaar 2025 een specifieke uitzondering waarbij vennootschappen die hun boekjaar op 31 december afsloten, de tijd kregen tot 8 oktober. Deze informatie kan worden geraadpleegd op de website van de FOD Financiën.
> **Voorbeeld:** Een vennootschap met een boekjaar dat eindigt op 31 maart 2025 (aanslagjaar 2025) heeft de algemene termijn van zeven maanden. De termijn begint te lopen op 1 april 2025. De uiterste indieningsdatum is dus 31 oktober 2025.
>
> **Voorbeeld:** Een vennootschap met een boekjaar dat eindigt op 31 december 2024 (aanslagjaar 2025) valt onder de specifieke regeling die de termijn verlengt tot 30 september. Met de extra uitzondering voor AJ 2025, wordt de uiterste indieningsdatum 8 oktober 2025.
### 2.4 Impact van weekenden en feestdagen
Wanneer de uiterste datum van indiening op een zaterdag, zondag of feestdag valt, wordt de termijn verlengd naar de eerstvolgende werkdag. Dit geldt zowel voor de personenbelasting als de vennootschapsbelasting.
### 2.5 Gevolgen van niet-tijdige indiening
Het niet, te laat of onjuist indienen van een aangifte kan leiden tot diverse sancties en procedures, waaronder:
* **Omkering van de bewijslast:** De administratie mag een aanslag vestigen van ambtswege, waarbij alles wat zij vaststelt vermoed wordt juist te zijn.
* **Forfaitaire belastbare minimumbasis:** Bij niet-indiening geldt een wettelijk vastgelegd minimumbedrag als belastbare grondslag (bijvoorbeeld voor PB: 19.000 euro; voor VenB: 40.000 euro, geïndexeerd voor AJ 2025: 47.800 euro). Bij herhaalde inbreuken kan dit bedrag verhoogd worden.
* **Belastingverhogingen:** Tot voor kort werd bij een fout onmiddellijk een verhoging van tien procent aangerekend op het foutief aangegeven bedrag. De regelgeving is versoepeld.
* **Boetes:** Vast bedrag tussen 50 en 1.250 euro.
* **Strafrechtelijke sancties:** Bij fraude kunnen gevangenisstraf en/of geldboetes worden opgelegd. Vanaf 2020 oordeelt de strafrechter over de omvang en inning van de belastingschuld bij grote fraudedossiers.
* **Verlengde controle- en aanslagtermijn:** De termijn waarbinnen de administratie kan controleren en aanslaan, wordt verlengd tot vier jaar vanaf 1 januari van het aanslagjaar bij geen, laattijdige of onvolledige aangifte.
> **Tip:** Het tijdig en correct indienen van de aangifte is cruciaal om de bewijslast bij de administratie te leggen en verdere sancties te vermijden.
---
# Sancties bij niet-naleving van fiscale procedures
Dit deel van de studiehandleiding behandelt de consequenties die voortvloeien uit het niet, te laat of onjuist indienen van fiscale aangiftes, variërend van ambtshalve aanslagen en boetes tot belastingverhogingen en strafrechtelijke sancties.
## 3 Sancties bij niet-naleving van fiscale procedures
### 3.1 Algemene gevolgen van niet-naleving
Wanneer een belastingplichtige de fiscale procedures niet naleeft door geen, te late, of onjuiste aangifte te doen, treedt er een omkering van de bewijslast op. Dit betekent dat alles wat de administratie vaststelt, vermoed wordt juist te zijn, en de bewijslast om het tegendeel aan te tonen bij de belastingplichtige ligt.
#### 3.1.1 Ambtshalve aanslag
Een ambtshalve aanslag wordt gevestigd wanneer de belastingplichtige niet meewerkt aan de aangifteverplichting. Dit is een hulpmiddel voor de administratie om de belastbare grondslag vast te stellen wanneer de belastingplichtige in gebreke blijft.
* **Forfaitaire belastbare minimumbasis:** Bij het niet indienen van een aangifte wordt de belastbare grondslag vastgesteld op een wettelijk bepaald minimumbedrag. Dit bedrag is geïndexeerd en verschilt voor de personenbelasting en vennootschapsbelasting.
* Personenbelasting: een minimumbasis van 19.000 euro.
* Vennootschapsbelasting: een minimumbasis van 40.000 euro. Bij herhaalde inbreuken binnen de vier jaar kan dit bedrag met 25% worden verhoogd tot maximaal 200%. Voor aanslagjaar 2025 is dit geïndexeerde bedrag 47.800 euro.
* **Gevolgen van te late of niet-ingediende aangifte:** De fiscus vult de aangifte zelf in, waardoor de belastingplichtige een belangrijk voordeel verliest (het principe van "geacht juist te zijn"). Er is sprake van een omkering van de bewijslast.
#### 3.1.2 Belastingverhoging
Een belastingverhoging is een sanctie die kan worden opgelegd bij niet-aangifte, laattijdige aangifte en onjuiste aangifte.
* **Percentage:** De verhoging bedraagt een percentage van de verschuldigde belasting op het niet-aangegeven inkomensgedeelte, variërend tussen 10% en 200%.
* **Versoepeling:** Tot voorheen werd bij een fout onmiddellijk een belastingverhoging van 10 procent op het foutief aangegeven bedrag aangerekend. Deze procedure is recentelijk versoepeld.
#### 3.1.3 Boetes
Naast belastingverhogingen kunnen ook boetes worden opgelegd.
* **Vast bedrag:** Boetes variëren van 50 tot 1.250 euro.
* **Combinatie:** Het is mogelijk om een combinatie van belastingverhoging en boete op te leggen.
#### 3.1.4 Strafrechtelijke sancties
Bij misdrijven, waarbij zowel een materieel als een moreel element aanwezig is, kunnen strafrechtelijke sancties volgen.
* **Vormen:** Deze sancties kunnen bestaan uit gevangenisstraf en/of geldboetes.
* **Grote fraudedossiers:** Sinds 2020 oordeelt de strafrechter in grote fraudedossiers over de omvang en inning van de belastingschuld via een zelfstandige vordering van de fiscus.
### 3.2 Verlengde controle- en aanslagtermijnen
Niet-naleving van de fiscale procedures kan leiden tot een verlenging van de termijnen waarbinnen de administratie controles kan uitvoeren en aanslagen kan vestigen.
* **Standaard verlenging:** Vanaf aanslagjaar 2023 geldt een verlengde controle- en aanslagtermijn van 4 jaar.
#### 3.2.1 Termijnen bij geen, laattijdige of onvolledige aangifte
Wanneer de aangifte niet, te laat of onvolledig wordt ingediend, beschikt de administratie over een langere termijn om onderzoek te voeren en de aanslag te vestigen.
* **Termijn:** Vier jaar, te rekenen vanaf 1 januari van het aanslagjaar.
### 3.3 Sancties bij niet-meewerken aan onderzoek
Bij het niet meewerken aan een fiscaal onderzoek kunnen diverse sancties worden opgelegd.
* **Risico op ambtshalve aanslag:** Dit is een directe consequentie van niet-medewerking.
* **Dwangsom:** De wet voorziet in de mogelijkheid van een dwangsom bij niet-meewerken.
* **Strafrechtelijke sanctionering:** Indien de administratie kan aantonen dat het niet meewerken het gevolg is van bedrieglijk opzet of het oogmerk om te schaden, kan dit leiden tot strafrechtelijke sancties.
#### 3.3.1 Vraag om inlichtingen
Indien een belastingplichtige niet tijdig antwoordt op een vraag om inlichtingen van de fiscus, zijn er gevolgen.
* **Antwoordtermijn:** Een maand, te rekenen vanaf de derde werkdag volgend op de dag van verzending van de vraag om inlichtingen. Indien deze termijn op een zaterdag, zondag of feestdag valt, wordt deze verlengd naar de eerstvolgende werkdag.
#### 3.3.2 Plaatsbezoek of visitatierecht
Bij weigering om toegang te verlenen aan de fiscus voor een plaatsbezoek kunnen er sancties volgen.
* **Gevolgen:** Hoewel er een recht is om de toegang tot privéwoning te weigeren zonder gemotiveerde machtiging, kan dit wel als verdacht worden beschouwd en leiden tot een ambtshalve aanslag of andere sancties indien het onderzoek hierdoor belemmerd wordt.
### 3.4 Specifieke sancties per type aangifte
Hoewel de algemene principes van toepassing zijn, kunnen de specifieke sancties en procedures variëren afhankelijk van het type aangifte.
#### 3.4.1 Personenbelasting
* **Laattijdige indiening:** De sancties voor laattijdige indiening zijn vergelijkbaar met die voor vennootschapsbelasting, waarbij boetes en belastingverhogingen mogelijk zijn.
#### 3.4.2 Vennootschapsbelasting
* **Laattijdige indiening:** Naast boetes en belastingverhogingen kan laattijdige indiening leiden tot een ambtshalve aanslag met omkering van de bewijslast.
* **Niet-vermelden van verplichte bijlagen:** Het niet aanleveren van verplichte bijlagen, zoals jaarrekeningen, wordt beschouwd als een onvolledige aangifte. De belastingplichtige krijgt hierdoor een termijn om de bijlage alsnog over te maken. Indien dit niet gebeurt, kan de administratie een ambtshalve aanslag vestigen.
### 3.5 Procedurele sancties
Naast directe financiële of strafrechtelijke sancties, zijn er ook procedurele gevolgen.
#### 3.5.1 Aanslag van ambtswege (ambtshalve procedure)
Deze procedure wordt toegepast bij:
* Geen of een laattijdige aangifte.
* Een naar de vorm ongeldige aangifte die niet binnen de toegestane termijn wordt hersteld.
* Miskenning van het inzagerecht van de administratie.
* Niet tijdig antwoorden op een vraag om inlichtingen of een bericht van wijziging.
Bij een ambtshalve aanslag is er geen verdere dialoog tussen de fiscale administratie en de belastingplichtige over de juistheid en volledigheid van de aangifte. Een supplementaire aanslag kan nog worden gevestigd.
#### 3.5.2 Bezwaarprocedure
Wanneer een belastingplichtige het niet eens is met een aanslag, kan hij bezwaar indienen. Niet-naleving van de procedurele vereisten bij bezwaar kan leiden tot het niet-ontvankelijk verklaren van het bezwaar, waardoor de oorspronkelijke aanslag definitief wordt.
* **Termijn:** Eén jaar, te rekenen vanaf de derde werkdag volgend op de datum van verzending van het aanslagbiljet.
#### 3.5.3 Gerechtelijke procedure
Indien de administratieve procedures, waaronder de bezwaarprocedure, geen oplossing bieden, kan een gerechtelijke procedure worden gestart. Het niet respecteren van de termijnen en vereisten voor het instellen van een gerechtelijke procedure kan leiden tot het verlies van de mogelijkheid om beroep aan te tekenen.
---
**Tip:** Begrijp de verschillende aanslagtermijnen (gewoon, buitengewoon) en de omstandigheden waaronder deze gelden. Dit is cruciaal om te weten wanneer een aanslag definitief wordt en welke termijnen de administratie heeft om actie te ondernemen.
**Voorbeeld:**
Jan dient op 15 juli 2025 zijn belastingaangifte voor het aanslagjaar 2024 tijdig in. Hij berekent zijn belastbare inkomsten verkeerd en geeft te weinig belasting aan. De administratie heeft dan drie jaar, te rekenen vanaf 1 januari van het aanslagjaar 2024, om dit te controleren en een bijkomende aanslag te vestigen.
Lisa dient haar belastingaangifte voor het aanslagjaar 2024 pas op 1 november 2025 in, terwijl de deadline 15 juli 2025 was. De administratie heeft dan vier jaar, te rekenen vanaf 1 januari van het aanslagjaar 2024, om onderzoek te voeren en de aanslag te vestigen.
---
# Onderzoeks- en controlebevoegdheden van de fiscus
Hier is een samenvatting van de onderzoeks- en controlebevoegdheden van de fiscus, opgesteld als een examengericht studiehulpmiddel.
## 4. Onderzoeks- en controlebevoegdheden van de fiscus
Dit onderwerp verkent de diverse methoden die de fiscale administratie hanteert om de correctheid van aangiften te controleren, inclusief de wettelijke grenzen en procedures die hierbij gelden.
### 4.1 Algemene beginselen van controle
De fiscale administratie kan informatie vergaren via algemene middelen die ook voor burgers beschikbaar zijn, zoals observeren en luisteren. Hierbij geldt dat informatie die uit openbare bronnen komt, zoals de krant, Google Earth of sociale media, gebruikt mag worden.
### 4.2 Onderzoeksbevoegdheden ten aanzien van de belastingplichtige zelf
#### 4.2.1 Vraag om inlichtingen
De administratie kan de belastingplichtige om inlichtingen verzoeken. Hierbij gelden de volgende beperkingen:
* **Fiscaal relevant:** De vragen moeten betrekking hebben op elementen die fiscaal relevant zijn en dus belastbaar kunnen zijn.
* **Gerichte vragen:** De vragen moeten nauwkeurig en doelgericht zijn; algemene, open vragen om te zien of de belastingplichtige iets verkeerds zegt (fishing expeditions) zijn verboden.
* **Termijn:** De belastingplichtige heeft één maand de tijd om te antwoorden, te rekenen vanaf de derde werkdag volgend op de dag van verzending van de vraag om inlichtingen. Weekend- en feestdagen verlengen deze termijn tot de eerstvolgende werkdag.
#### 4.2.2 Plaatsbezoek of visitatierecht
Dit bevoegdheid laat de fiscus toe om lokalen te betreden om de aard en omvang van de werkzaamheden, de voorraden, etc. vast te stellen.
* **Beroepslokalen:** Bezoek mag plaatsvinden tijdens de uren dat de werkzaamheid wordt uitgeoefend.
* **Particuliere woningen:** Bezoek is enkel toegelaten tussen 5 uur en 21 uur en vereist een gemotiveerde machtiging van de politierechter.
> **Tip:** Meewerken met de fiscus bij een plaatsbezoek wordt aangeraden. Het weigeren van inzage kan de belastingplichtige verdacht maken.
### 4.3 Onderzoek bij derden
#### 4.3.1 Onderzoek m.b.t. een bepaalde persoon of groep
De administratie kan bij derden inlichtingen inwinnen die fiscaal relevant en gericht zijn op specifieke informatie. Dit kan bijvoorbeeld een vraag zijn aan een werkgever over onkostenvergoedingen van een werknemer, of een verzoek aan reisbureaus om overzichten van geboekte reizen boven een bepaald bedrag.
> **Voorbeeld:** De fiscus vraagt een werkgever naar de precieze onkostenvergoedingen die een werknemer heeft ontvangen om na te gaan of deze in verhouding staan tot diens inkomen.
#### 4.3.2 Spontane meldingen en klikbrieven
* **Spontane meldingen:** Instanties zoals de Kansspelcommissie en de Cel voor Financiële Informatieverwerking (CFI) kunnen gegevens doorgeven aan de fiscus. Banken zijn verplicht financiële transacties te monitoren en bij verdachte praktijken te melden aan de CFI.
* **Klikbrieven:** Dit zijn meldingen van particulieren die onregelmatigheden vermoeden. De fiscus mag de inhoud van een klikbrief niet direct overnemen in een bericht van wijziging. De informatie moet eerst zelf onderzocht en bewezen worden door de administratie. Een klikbrief kan dus wel aanleiding geven tot een eigen onderzoek, maar vormt nooit op zichzelf de basis voor een aanslag.
#### 4.3.3 Het bankgeheim
Hoewel er een bankgeheim bestaat, zijn er uitzonderingen in de taxatie-, geschillen- en invorderingsprocedures, met name bij aanwijzingen van belastingontduiking of wanneer dit kadert binnen de opgeworpen argumenten. Daarnaast zijn Belgische banken meldingsplichtig inzake cliëntengegevens en rekeningnummers aan de Nationale Bank.
> **Tip:** Rijksinwoners zijn verplicht hun buitenlandse bankrekeningen aan te melden bij het Centraal Aanspreekpunt (CAP).
### 4.4 Onderzoekstermijnen
De duur van de onderzoeksbevoegdheden is gekoppeld aan de aanslagtermijnen. De fiscus mag onderzoeksmaatregelen nemen zolang de aanslagtermijn niet is verstreken, zelfs als er al een aanslag is gevestigd en betaald.
* **Gewone onderzoekstermijn (3 jaar):** Van toepassing wanneer de aangifte tijdig en correct is ingediend, maar er blijkt een hogere belasting verschuldigd te zijn. Deze termijn loopt vanaf 1 januari van het aanslagjaar.
* **Verlengde onderzoekstermijn (4 jaar):** Van toepassing bij geen, laattijdige of onvolledige aangifte. Deze termijn loopt vanaf 1 januari van het aanslagjaar.
### 4.5 Gevolgen van niet-medewerking aan onderzoek
Niet-meewerken aan het onderzoek kan leiden tot:
* **Risico op ambtshalve aanslag:** De fiscus kan zelf de aanslag vestigen.
* **Omkering van de bewijslast:** Wat de administratie vaststelt, wordt vermoed juist te zijn.
* **Forfaitaire belastbare minimumbasis:** Bij niet-aangifte wordt de belastbare grondslag minstens een wettelijk vastgelegd minimumbedrag.
* **Administratieve boetes en strafrechtelijke sancties:** Indien het niet-meewerken het gevolg is van bedrieglijk opzet of het oogmerk om te schaden.
* **Dwangsommen:** Een 'nieuw' middel dat de fiscus kan inzetten.
### 4.6 Casuïstiek
**Casus 1:** De fiscus verzendt een vraag om inlichtingen op 24 september 2025. De belastingplichtige ontvangt de brief enkele dagen later.
* **Antwoord:** De belastingplichtige heeft tot 24 oktober 2025 om te antwoorden. Aangezien dit een zaterdag is, wordt de termijn verlengd tot de eerstvolgende werkdag, 27 oktober 2025. (Uitgaande van de derde werkdag na verzending).
**Casus 2:** De fiscus vermoedt dat een zelfstandige meer uitgeeft dan hij aangeeft en vraagt inzage in bankrekeningen. De belastingplichtige weigert.
* **Antwoord:** De fiscus kan, onder bepaalde voorwaarden en met de nodige machtigingen, toch de bankgegevens opvragen. Het bankgeheim is niet absoluut en kent uitzonderingen in het kader van fiscale controles.
> **Belangrijk:** Het niet-meewerken kan zware gevolgen hebben, zowel financieel als juridisch. Het is doorgaans in het belang van de belastingplichtige om mee te werken aan het onderzoek.
---
# Het vestigingsproces en betwisting van aanslagen
Dit hoofdstuk behandelt de verschillende procedures voor het vaststellen van de belastbare grondslag, de communicatiefase, de wijzigingsprocedure, ambtshalve procedures en de mogelijkheden tot betwisting via bezwaarprocedures, fiscale bemiddeling en gerechtelijke procedures.
## 5. Het vestigingsproces en betwisting van aanslagen
Het vestigingsproces van de belastbare grondslag begint met de aangifte van de belastingplichtige. De fiscale administratie kan deze aangifte overnemen, wijzigen, of in bepaalde gevallen ambtshalve een aanslag vestigen. Wanneer de belastingplichtige het niet eens is met een aanslag, heeft hij de mogelijkheid deze te betwisten via administratieve en gerechtelijke procedures.
### 5.1 De aangifte en de aangifteverplichting
Elke rijksinwoner die belastbare inkomsten verwerft of kan verwerven, is in principe verplicht een aangifte in te dienen. Dit geldt ook voor minderjarigen met beroepsinkomsten of die alimentatie ontvangen. In specifieke situaties, zoals bij overlijden, faillissement of ontbonden vennootschappen, gelden specifieke aangifteplichten.
* **Principe:** Individuele aangifteplicht voor alle belastingplichtigen.
* **Uitzonderingen:** Vrijstelling van aangifte is mogelijk voor belastingplichtigen zonder beroepsactiviteit als hun belastbare inkomsten de belastingvrije som niet overschrijden. Dit geldt niet bij buitenlandse inkomsten, buitenlandse rekeningen, onderwerping aan de kaaimantaks, of wanneer de zetel van fortuin in België is gevestigd maar de woonplaats elders.
* **Vereenvoudigde aangifte:** Een deel van de belastingplichtigen ontvangt een voorstel van vereenvoudigde aangifte. De inhoud hiervan wordt geacht juist te zijn, tenzij de administratie het tegendeel bewijst.
> **Tip:** De aangifte moet tijdig, volledig en correct zijn. Ontbrekende bijlagen kunnen leiden tot een ambtshalve aanslag.
#### 5.1.1 Aangiftetermijnen
De aangiftetermijnen variëren afhankelijk van het type belasting en de indieningsmethode:
* **Personenbelasting (PB):**
* Papieren aangifte: 30 juni.
* Elektronische aangifte (MyMinfin/Tax-on-web): 15 juli.
* Complexe aangiften (bv. buitenlandse beroepsinkomsten, bedrijfsleidersbezoldiging): 16 oktober (elektronisch).
* **Vennootschapsbelasting (VenB):**
* Uiterste datum: de laatste dag van de zevende maand volgend op het afsluiten van het boekjaar (beginnend vanaf de eerste dag van de maand volgend op de balansdatum).
* Uitzondering voor boekjaren die eindigen tussen 31 december en eind februari (vanaf AJ 2024): 30 september. Voor AJ 2025 geldt een specifieke uitzondering tot 8 oktober.
> **Tip:** Vallen de uiterste datums op een zaterdag, zondag of feestdag, dan wordt de termijn verlengd naar de eerstvolgende werkdag.
### 5.2 Onderzoek en controle door de administratie
De fiscale administratie beschikt over diverse onderzoeksbevoegdheden om de correctheid van aangiften te controleren.
#### 5.2.1 Onderzoeksbevoegdheden ten aanzien van de belastingplichtige
* **Vraag om inlichtingen:** De administratie kan gerichte vragen stellen over fiscaal relevante elementen. Antwoordtermijn is één maand vanaf de derde werkdag volgend op de verzending. "Fishing expeditions" (algemene, brede vragen om fouten uit te lokken) zijn verboden.
* **Plaatsbezoek of visitatierecht:** Inspecteurs mogen beroepslokalen bezoeken tijdens de uitoefening van de werkzaamheden. Particuliere woningen mogen bezocht worden tussen 5u en 21u, mits een gemotiveerde machtiging van de politierechter.
* **Onderzoek van boeken en bescheiden:** De administratie kan boeken en bescheiden onderzoeken om de aard en omvang van werkzaamheden, voorraden, etc. vast te stellen.
> **Tip:** Medewerking aan het onderzoek verkleint het risico op verdere complicaties.
#### 5.2.2 Onderzoek bij derden
* **Professionele band:** De administratie kan informatie opvragen bij derden met wie de belastingplichtige een professionele band heeft, mits de informatie fiscaal relevant is. Er is geen vaste antwoordtermijn, maar de vraag moet redelijk zijn.
* **Spontane meldingen:** Informatie van instanties zoals de Kansspelcommissie, Cel voor Financiële Informatieverwerking (CFI), of het Openbaar Ministerie kan aanleiding geven tot onderzoek. "Klikbrieven" van particulieren mogen niet rechtstreeks de basis vormen voor een aanslag, maar kunnen wel een eigen onderzoek door de fiscus triggeren.
#### 5.2.3 Het fiscaal bankgeheim
Het bankgeheim is in principe van toepassing, maar kent uitzonderingen:
* **Taxatieprocedure:** Bij aanwijzingen van belastingontduiking.
* **Geschillenprocedure:** Indien het kadert binnen de opgeworpen argumenten.
* **Invorderingsprocedure:** Geen bankgeheim.
Belgische banken zijn meldingsplichtig inzake cliëntidentiteit, rekeningnummers, volmachtdragers en contracten. Rijksinwoners moeten zelf buitenlandse bankrekeningen melden bij het Centraal Aanspreekpunt (CAP).
#### 5.2.4 Onderzoekstermijnen
De duur van de onderzoeksbevoegdheden is gekoppeld aan de aanslagtermijnen.
* **Gewone onderzoekstermijn (drie jaar):** Geldt bij een tijdige en correcte aangifte, waarbij achteraf blijkt dat meer belasting verschuldigd is. De termijn loopt vanaf 1 januari van het aanslagjaar.
* **Verlengde onderzoekstermijn (vier jaar):** Geldt bij geen, laattijdige of onvolledige aangifte. De termijn loopt vanaf 1 januari van het aanslagjaar.
* **Specifieke termijnen:** Er gelden ook termijnen van 6 en 10 jaar voor semi-complexe en complexe aangiften respectievelijk, en 10 jaar bij fraude.
> **Let op:** Zelfs na het vestigen van een aanslag kan de administratie nog onderzoek voeren zolang de onderzoekstermijn niet is verstreken.
### 5.3 Het vestigingsproces van de aanslag
Het vestigingsproces omvat de vaststelling van de belastbare grondslag en de communicatie hierover.
#### 5.3.1 Vaststelling van de belastbare grondslag
Er zijn drie mogelijkheden:
1. **Overeenkomstig de aangifte:** Wanneer de aangifte tijdig en vormelijk correct is, en de administratie deze overneemt.
2. **Wijzigingsprocedure:** Indien de administratie de aangifte wenst te wijzigen, moet zij dit motiveren en meedelen aan de belastingplichtige via een bericht van wijziging. Dit bericht moet minstens één motief bevatten.
3. **Ambts halve procedure:** Wanneer de aangifte ontbreekt, laattijdig is, ongeldig is, of de belastingplichtige niet meewerkt aan het onderzoek. De administratie vestigt dan ambtshalve de aanslag.
#### 5.3.2 De communicatiefase: wijzigingsprocedure
Bij een voorgestelde wijziging geldt een verplichte dialoogprocedure:
* **Bericht van wijziging:** De administratie stuurt een gemotiveerd bericht van wijziging, in principe via een beveiligd elektronisch platform.
* **Antwoord van de belastingplichtige:** De belastingplichtige heeft één maand de tijd om te reageren. De aanslag mag niet gevestigd worden vóór het verstrijken van deze termijn.
* **Wederantwoord van de administratie:** Indien de belastingplichtige zich niet-akkoord verklaart, is de administratie verplicht te reageren op alle argumenten van de belastingplichtige. Dit wordt de kennisgeving van de beslissing tot taxatie.
* **Geen/niet-tijdig antwoord:** Leidt tot de ambtshalve procedure.
> **Belangrijk:** De administratie moet haar redenen voor wijziging meedelen. Niet-naleving leidt tot absolute nietigheid.
#### 5.3.3 Ambtshalve procedure
Deze procedure treedt in werking bij:
* Geen of laattijdige aangifte.
* Naar de vorm ongeldige aangifte die niet wordt hersteld.
* Miskenning van het inzagerecht van de administratie.
* Niet tijdig antwoorden op een vraag om inlichtingen of een bericht van wijziging.
Bij een ambtshalve aanslag geldt een omkering van de bewijslast: wat de administratie vaststelt, wordt vermoed juist te zijn. Er geldt een forfaitaire belastbare minimumbasis.
> **Sancties:** Naast een ambtshalve aanslag kunnen er belastingverhogingen, boetes en zelfs strafrechtelijke sancties volgen bij fraude.
### 5.4 Aanslagtermijnen
De termijnen waarbinnen de administratie een aanslag kan vestigen, zijn cruciaal.
* **Gewone aanslagtermijn (3 jaar):** Geldt bij een tijdige en correcte aangifte. De termijn loopt tot 30 juni van het jaar volgend op het aanslagjaar. De aanslagtermijn mag nooit korter zijn dan zes maanden vanaf de ontvangst van de aangifte.
* **Buitengewone aanslagtermijn:**
* **Drie jaar:** Bij wijziging van een tijdige en correcte aangifte. Loopt vanaf 1 januari van het aanslagjaar.
* **Vier jaar:** Bij geen, laattijdige of onvolledige aangifte. Loopt vanaf 1 januari van het aanslagjaar.
* **Zes jaar:** Bij semi-complexe aangiften.
* **Tien jaar:** Bij complexe aangiften en bij fraude.
> **Opmerking:** Op de uiterste termijn voor de aanslagvestiging kan geen beroep worden gedaan bij niet-naleving van de termijn door de administratie; dit leidt tot verval.
### 5.5 Betwisting van aanslagen: de bezwaarprocedure
Wanneer de belastingplichtige het niet eens is met een aanslag, kan hij een bezwaarprocedure starten.
#### 5.5.1 Administratieve fase: bezwaarprocedure
* **Voorwaarden:** Het bezwaar moet gericht zijn aan de bevoegde adviseur-generaal en worden ingediend via aangetekend schrijven, fax of e-mail.
* **Inhoud:** Het bezwaar moet duidelijk het voorwerp omschrijven (belasting, aanslagjaar, artikel) en gemotiveerd zijn, met minstens één motief.
* **Termijn:** Eén jaar, te rekenen vanaf de derde werkdag volgend op de datum van verzending van het aanslagbiljet.
* **Verloop:** De administratie onderzoekt de ingeroepen bezwaren. Invordering wordt niet verhinderd voor het niet-ernstig betwiste gedeelte.
* **Beslissing:** De adviseur-generaal moet een gemotiveerde beslissing nemen binnen een redelijke termijn (meestal zes maanden; negen maanden bij ambtshalve aanslag).
* **Gevolgen van geen beslissing:** Als er geen beslissing is genomen binnen zes maanden, kan de belastingplichtige een vordering instellen bij de rechtbank zonder op een beslissing te wachten. Nalatigheidsinteresten worden geschorst.
> **Wachttijd:** De aanslag mag niet ingevorderd worden voordat de antwoordtermijn van de belastingplichtige verstreken is.
#### 5.5.2 Administratieve fase: ambtshalve ontheffing
Dit is een mogelijkheid om een definitieve aanslag te laten ontheffen, beperkt tot materiële vergissingen, dubbele belastingen, of wanneer nieuwe bescheiden of feiten de laattijdigheid rechtvaardigen. De aanslag mag hiervoor nog niet het voorwerp zijn geweest van een beslissing na bezwaar. De termijn hiervoor is vijf jaar vanaf 1 januari van het jaar waarin de belasting is gevestigd.
#### 5.5.3 Fiscale bemiddeling
De fiscale bemiddeling is een optie die gevolgd kan worden na het doorlopen van de initiële administratieve procedures.
### 5.6 Gerechtelijke procedure
Indien de belastingplichtige niet akkoord gaat met de beslissing van de administratie na een bezwaar, kan hij een gerechtelijke procedure starten.
#### 5.6.1 Gerechtelijke procedure
* **Wanneer:** Na een gemotiveerde beslissing van de administratie, of indien er geen tijdig antwoord van de administratie komt (ten vroegste zes maanden na ontvangst van het administratief beroep).
* **Rechtbank:** Rechtbank van Eerste Aanleg (één per provincie voor fiscale zaken).
* **Beroepsmogelijkheden:** Hoger beroep en cassatie zijn mogelijk.
#### 5.6.2 Invordering en betaling
* **Kohierbelastingen:** Invorderbaar binnen twee maanden na toezending van het aanslagbiljet.
* **Schuldvergelijking:** Verboden in fiscale zaken. De belastingplichtige kan niet weigeren te betalen omdat de overheid hem nog geld verschuldigd is.
* **Nalatigheidsinteresten:** Rekenend vanaf de eerste van de maand volgend op het verstrijken van de normale betaaltermijn van twee maanden (hoger in geval van fraude).
#### 5.6.3 Andere mogelijkheden indien de belastingplichtige niet betaalt
* **Uitstel van betaling:** Aanvraag van een betalingsplan.
* **Kwijtschelding:** Enkel in uitzonderlijke gevallen mogelijk, mits rechterlijke tussenkomst.
* **Onbeperkt uitstel van invordering:** Voor schulden die onmogelijk betaald kunnen worden (bv. geen vermogen). Vereist expliciete aanvraag en motivatie.
* **Vrijstelling nalatigheidsinteresten en kwijtschelding administratieve sancties:** Mogelijk in specifieke gevallen.
* **Gedwongen invordering:** Via een dwangschrift, dwangbevel, beslag op roerende en onroerende goederen, en vereenvoudigd fiscaal derdenbeslag (bv. bij werkgever, bank).
* **Bijzondere invorderingswaarborgen:** Voorrechten en hypotheken, notificatieplicht notaris.
> **Belangrijk:** De fiscus heeft voorrang op andere schuldeisers bij invordering.
---
## Veelgemaakte fouten om te vermijden
- Bestudeer alle onderwerpen grondig voor examens
- Let op formules en belangrijke definities
- Oefen met de voorbeelden in elke sectie
- Memoriseer niet zonder de onderliggende concepten te begrijpen
Glossary
| Term | Definition |
|------|------------|
| Aangifteverplichting | De wettelijke verplichting voor natuurlijke personen of rechtspersonen om inkomsten, vermogen of andere relevante gegevens aan de fiscus te melden via een aangifte. Dit geldt voor iedereen die belastbare inkomsten verwerft of kan verwerven in België. |
| Aanslagjaar | Het kalenderjaar waarin een belasting aansprakelijk wordt gesteld voor een bepaald inkomstenjaar. Voor personenbelasting is dit steeds het jaar volgend op het inkomstenjaar, terwijl het voor vennootschappen samenvalt met het einde van het boekjaar. |
| Ambtshalve aanslag | Een belastingaanslag die de fiscale administratie vestigt zonder dat de belastingplichtige zelf een aangifte heeft ingediend, of wanneer de ingediende aangifte onvolledig of onjuist is. Hierbij wordt de bewijslast omgekeerd ten gunste van de administratie. |
| Bewijslast | De verplichting van een partij om de juistheid van haar beweringen te bewijzen. In fiscale procedures ligt de bewijslast voor inkomsten doorgaans bij de administratie, maar bij nalatigheid of fouten kan deze verschuiven naar de belastingplichtige. |
| Boekjaar | De periode waarover de resultaten van een vennootschap worden opgemaakt en afgesloten voor de jaarrekening. Dit kan samenvallen met een kalenderjaar of een ‘gebroken boekjaar’ zijn dat afwijkt. |
| Centraal Aanspreekpunt (CAP) | Een centraal register beheerd door de Nationale Bank van België dat informatie bevat over bankrekeningen, spaarrekeningen, levensverzekeringen en juridische constructies. Rijksinwoners moeten buitenlandse rekeningen hier aanmelden. |
| Fiscaal relevant | Elementen die van belang zijn voor de bepaling van de belastbare grondslag, zoals inkomsten, uitgaven, bezittingen en schulden. De fiscus mag enkel onderzoek doen naar fiscaal relevante zaken. |
| Forfaitaire belastbare minimumbasis | Een wettelijk vastgelegd minimumbedrag dat als belastbare grondslag dient wanneer een belastingplichtige geen aangifte indient of wanneer de ingediende aangifte niet betrouwbaar is. Dit is een hulpmiddel voor de administratie. |
| Gevolg van niet-naleving | De sancties die worden opgelegd bij het niet, te laat of onjuist indienen van een aangifte, waaronder ambtshalve aanslagen, belastingverhogingen, boetes en strafrechtelijke vervolging. |
| Gezamenlijke aangifte | Een enkele belastingaangifte die wordt ingediend door gehuwden of wettelijk samenwonenden, waarbij hun inkomsten worden samengevoegd voor belastingdoeleinden, tenzij er specifieke uitzonderingen van toepassing zijn. |
| Inkomstenjaar | Het kalenderjaar waarin de inkomsten worden verkregen. Dit is het referentiejaar voor de berekening van de belastingen die verschuldigd zijn in het daaropvolgende aanslagjaar. |
| Klikaas | Een melding van een particulier die vermoedt dat er sprake is van onrechtmatigheden en dit aan de fiscus doorgeeft. De fiscus mag deze informatie niet rechtstreeks gebruiken, maar moet zelf onderzoek doen en bewijs leveren. |
| Onderzoeksbevoegdheden | De rechten die de fiscale administratie heeft om informatie te verzamelen en feiten te controleren, zoals het vragen om inlichtingen, het uitvoeren van plaatsbezoeken en het vorderen van documenten. |
| Plaatsbezoek of visitatierecht | Het recht van de fiscus om beroepslokalen of particuliere woningen te bezoeken om boeken, bescheiden en voorraden te onderzoeken en de aard van de werkzaamheden vast te stellen. Dit is gebonden aan specifieke voorwaarden en tijden. |
| Vermoeden van juistheid | Het principe dat de ingediende aangifte door de belastingplichtige wordt geacht juist te zijn, totdat het tegendeel wordt bewezen door de fiscale administratie. Dit principe geldt niet bij nalatigheid of bij een ambtshalve aanslag. |
| Verlengde controle- en aanslagtermijn | Een langere periode waarbinnen de fiscus een controle kan uitvoeren en een aanslag kan vestigen, bijvoorbeeld in gevallen van fraude of wanneer er geen, laattijdige of onvolledige aangifte is ingediend. |
| Vraag om inlichtingen | Een formeel verzoek van de fiscale administratie aan de belastingplichtige om specifieke informatie te verstrekken die nodig is voor de controle van de aangifte. De antwoordtermijn is beperkt. |
| Vrijstelling van aangifte | Situaties waarin een belastingplichtige niet verplicht is om een aangifte in te dienen, bijvoorbeeld wanneer de belastbare inkomsten lager zijn dan de belastingvrije som. |
| Wijzigingsprocedure | Een procedure waarbij de fiscale administratie een voorgestelde wijziging van de ingediende aangifte motiveert en aan de belastingplichtige meedeelt, waarna de belastingplichtige de gelegenheid krijgt om hierop te reageren. |
| Wissel-, krediet- en spaarinstellingen | Financiële instellingen zoals banken die meldingsplichtig zijn aan de fiscus met betrekking tot de identiteit van hun cliënten, rekeningnummers en contracten, ter voorkoming van fraude en witwassen. |