11.2-Eigenlijke vrijstellingen.pptx

# Vrijstellingen wegens hoedanigheid van belastingplichtige Dit onderwerp behandelt vrijstellingen van btw die specifiek gebaseerd zijn op de juridische of professionele status van de belastingplichtige, met name in de medische, paramedische en zorgsector, en voor instellingen die medische zorg verlenen. ## 1. Vrijstelling wegens hoedanigheid van belastingplichtige Deze categorie vrijstellingen is gebaseerd op de hoedanigheid van de belastingplichtige, wat betekent dat de vrijstelling wordt verleend vanwege wie de belastingplichtige is, in plaats van de aard van de specifieke handeling. ### 1.1 Medische, paramedische en zorgberoepen Diensten verricht door beoefenaars van specifieke beroepen die verband houden met medische verzorging of een therapeutisch doel zijn vrijgesteld van btw. #### 1.1.1 Medische beroepen * **Diensten door artsen en tandartsen:** Deze diensten zijn vrijgesteld van btw. * **Diensten door kinesitherapeuten:** Ook deze diensten vallen onder de vrijstelling. * **Esthetische behandelingen:** Vanaf 2016 zijn louter esthetische behandelingen door deze beroepsgroepen uitgesloten van de vrijstelling. #### 1.1.2 Paramedische en zorgberoepen * **Diensten door vroedvrouwen, verpleegkundigen en zorgkundigen:** Deze diensten zijn vrijgesteld. * **Diensten door beoefenaars van een erkend en gereglementeerd paramedisch beroep:** Hieronder vallen onder andere psychologen, diëtisten en logopedisten. De vrijstelling geldt mits de diensten verband houden met medische verzorging of een therapeutisch doel. ### 1.2 Medische instellingen Instellingen die medische zorg verlenen, kunnen vrijstellingen genieten voor hun diensten en leveringen van goederen. #### 1.2.1 Ziekenhuizen, psychiatrische instellingen, klinieken en dispensaria * **Diensten en leveringen van goederen:** Deze instellingen zijn vrijgesteld voor de diensten en goederen die zij leveren. * **Uitzondering esthetische ingrepen:** Net als bij de individuele beroepsbeoefenaars, zijn louter esthetische ingrepen vanaf 2016 uitgesloten van de vrijstelling. * **Uitsluiting van niet-eigen prestaties:** Prestaties die niet eigen zijn aan de kernactiviteit van een ziekenhuis vallen buiten de vrijstelling. Voorbeelden hiervan zijn: * Parkeerfaciliteiten * Levering van brillen * Levering van geneesmiddelen aan personen die niet in het ziekenhuis verblijven * **Vervoer van zieken of gewonden:** Vervoer van zieken of gewonden met speciaal daarvoor uitgeruste voertuigen is vrijgesteld. * **Uitzondering levering organen:** De levering van menselijke organen, menselijk bloed en moedermelk is vrijgesteld. ### 1.3 Maatschappelijk werk Diensten en leveringen van goederen die nauw samenhangen met maatschappelijk werk, sociale zekerheid of de bescherming van kinderen en jongeren zijn vrijgesteld. * **Verleners:** Deze diensten worden verricht door publiekrechtelijke lichamen of door organisaties die door de overheid erkend zijn als instelling van sociale aard. * **Voorbeelden van instellingen:** * Instellingen voor bejaardenzorg * Kinderbewaarplaatsen * Instellingen voor gezinshelp * Centra voor levens- en gezinsvragen * Ziekenfondsen * Centra voor leerlingbegeleiding * Instellingen voor gehandicaptenzorg ### 1.4 Sport Diensten verricht door exploitanten van sportinrichtingen aan personen die aan sport doen, zijn vrijgesteld indien deze exploitanten zonder winstoogmerk opereren en hun ontvangsten enkel gebruiken om de kosten te dekken. * **Cafetaria's aan sportinrichtingen:** De diensten van cafetaria's binnen sportinrichtingen kunnen ook onder de vrijstelling vallen onder bepaalde voorwaarden. * **Diensten aan organisatoren van sportwedstrijden:** Diensten die aan organisatoren van sportwedstrijden worden verleend, kunnen eveneens vrijgesteld zijn. ### 1.5 Onderwijs Het verstrekken van onderwijs, samenhangende diensten en handelingen door instellingen die geen winst nastreven, zijn vrijgesteld. * **Bijkomende diensten:** Dit omvat ook logies, spijzen, dranken en handboeken die verband houden met het onderwijs. * **Leerkrachten:** Het geven van lessen door leerkrachten is vrijgesteld. * **Onderwijs- en gezinsvoorlichting:** Diensten op het gebied van onderwijskeuze en gezinsvoorlichting vallen eveneens onder de vrijstelling. ### 1.6 Cultuur Diverse culturele activiteiten en instellingen kunnen genieten van btw-vrijstelling. * **Bibliotheken en leeszalen:** Exploitatie van bibliotheken en openbare leeszalen zonder winstoogmerk is vrijgesteld. * **Musea, monumenten en plantentuinen:** Exploitatie van musea, monumenten, plantentuinen en dierentuinen zonder winstoogmerk is vrijgesteld. * **Voordrachtgevers, sportbeoefenaars en artiesten:** Diensten verricht door deze personen kunnen vrijgesteld zijn. * **Culturele voorstellingen:** Organisatie van een culturele voorstelling door een erkende instelling is vrijgesteld. ### 1.7 Religieuze instellingen Diensten die verband houden met de uitoefening van religieuze taken en de verlening van geestelijke bijstand zijn vrijgesteld. * **Personeel ter beschikking stellen:** Terbeschikkingstelling van personeel voor medische, maatschappelijke of onderwijswerkzaamheden, of met het oog op het verlenen van geestelijke bijstand, is vrijgesteld. ### 1.8 Instellingen zonder winstoogmerk Diensten verricht door instellingen zonder winstoogmerk ten behoeve van hun leden kunnen vrijgesteld zijn. Dit geldt niet voor alle vzw's. * **Voorbeelden:** * Werknemersorganisaties * Werkgeversorganisaties * Instellingen die begeleiding, opvang en re-integratie beogen (bv. ex-gedetineerden, alcoholisten) * **Financiële steun:** Leveringen van goederen en diensten die gericht zijn op het verkrijgen van financiële steun, kunnen ook vrijgesteld zijn. > **Tip:** De vrijstelling voor instellingen zonder winstoogmerk is strikt gedefinieerd. Het volstaat niet om een vzw te zijn; de aard van de dienst en het doelpubliek zijn cruciaal. ## 2. Vrijstelling wegens aard van de handeling Naast de vrijstellingen gebaseerd op de hoedanigheid van de belastingplichtige, zijn er ook specifieke handelingen die vrijgesteld zijn ongeacht de status van de belastingplichtige. Hoewel deze niet strikt onder "hoedanigheid" vallen, worden ze vaak in samenhang met de andere vrijstellingen besproken. ### 2.1 Financiële diensten en verzekeringen * **Verzekeringen en herverzekeringen:** Deze zijn vrijgesteld, evenals samenhangende diensten. * **Makelaars en lasthebbers:** Diensten verricht door makelaars en lasthebbers in verzekeringen zijn vrijgesteld. * **Uitzondering schade-expert:** Een schade-expert valt buiten deze vrijstelling. * **Bankverrichtingen en financiële diensten:** Dit omvat onder andere: * Verlenen van kredieten * Aannemen van deposito's * Transacties met effecten * Diensten voor bewaring * Betalings- en ontvangstverrichtingen * **Postdiensten:** Diensten geleverd door postdiensten. * **Kansspelen, loterijen, weddenschappen:** Deze zijn vrijgesteld, tenzij ze langs elektronische weg in het buitenland worden aangeboden. ### 2.2 Onroerende goederen De verhuur en de overdracht van onroerende goederen zijn in principe vrijgesteld, met specifieke uitzonderingen. * **Zakelijke rechten:** De overdracht of vestiging van zakelijke rechten op onroerende goederen is vrijgesteld. * **Uitzondering: nieuwe gebouwen:** Nieuwe gebouwen (gebouwd of ingekocht) zijn belastbaar tot 31 december van het tweede jaar volgend op het jaar van de ingebruikname. * **Verhuur:** Verhuur van onroerende goederen is vrijgesteld. * **Uitzonderingen op verhuurvrijstelling:** * Stalling van rijtuigen * Opslagruimte (indien meer dan 50% voor opslag en minder dan 10% voor verkoop) * Kortdurende verhuur (minder dan 6 maanden) * Verhuur aan een belastingplichtige voor diens economische activiteit (indien optie voor btw wordt uitgeoefend) #### 2.2.1 Optie voor btw op onroerende goederen Verhuurders en huurders van een gebouw dat bestemd is voor economische activiteit, kunnen ervoor kiezen om btw toe te passen op de verhuur. Dit vereist een gezamenlijke optie. --- # Vrijstelling om sociale of culturele redenen Dit deel gaat over goederen en diensten die vrijgesteld zijn van btw vanwege hun sociale, culturele of educatieve aard, waaronder instellingen voor sociaal werk, sportfaciliteiten, onderwijs en culturele instellingen. ### 2.1 Algemene principes van vrijstelling om sociale of culturele redenen Vrijstellingen om sociale of culturele redenen zijn eigenlijke vrijstellingen. Dit betekent dat de uitgaande handelingen zijn vrijgesteld van btw. Echter, de btw op inkomende handelingen is in dit geval niet aftrekbaar. Deze vrijstellingen zijn van toepassing op bepaalde belastingplichtigen die deze handelingen verrichten, waaronder belastingplichtigen zonder recht op aftrek en gemengde belastingplichtigen. Er zijn drie hoofdcategorieën van eigenlijke vrijstellingen: * Vrijstelling wegens hoedanigheid van belastingplichtige * Vrijstelling om sociale of culturele redenen * Vrijstelling wegens aard van de handeling ### 2.2 Vrijstellingen specifiek voor sociale of culturele redenen #### 2.2.1 Medische instellingen Diensten en leveringen van goederen verricht door ziekenhuizen, psychiatrische instellingen, klinieken en dispensaria zijn vrijgesteld van btw. Vanaf een bepaald jaar zijn echter louter esthetische ingrepen uitgesloten van deze vrijstelling. Ook prestaties die niet eigen zijn aan de kernactiviteit van een ziekenhuis, zoals parking, levering van brillen of geneesmiddelen aan personen die niet opgenomen zijn, vallen niet onder de vrijstelling. Vervoer van zieken of gewonden met speciaal uitgeruste voertuigen is vrijgesteld, maar het vervoer van menselijke organen niet. De levering van menselijke organen, menselijk bloed en moedermelk is wel vrijgesteld. > **Tip:** Let goed op de uitzonderingen die specifiek per categorie worden genoemd, zoals louter esthetische ingrepen in de medische sector. #### 2.2.2 Maatschappelijk werk Diensten en leveringen van goederen die nauw samenhangen met maatschappelijk werk, sociale zekerheid en de bescherming van kinderen en jongeren zijn vrijgesteld. Dit geldt voor diensten verricht door: * Publiekrechtelijke lichamen * Organisaties die door de overheid erkend zijn als instelling van sociale aard Voorbeelden van dergelijke instellingen zijn instellingen voor bejaardenzorg, kinderbewaarplaatsen, instellingen voor gezinshulp, centra voor levens- en gezinsvragen, ziekenfondsen, centra voor leerlingbegeleiding en instellingen voor gehandicaptenzorg. #### 2.2.3 Sport Diensten verricht door exploitanten van sportinrichtingen aan personen die aan sport doen, zijn vrijgesteld. Dit geldt mits de exploitatie zonder winstoogmerk geschiedt en de ontvangsten enkel worden gebruikt om de kosten te dekken. Ook cafetaria's die verbonden zijn aan sportinrichtingen kunnen onder deze vrijstelling vallen, mits aan specifieke voorwaarden wordt voldaan. Diensten aan organisatoren van sportwedstrijden vallen eveneens onder deze vrijstelling. #### 2.2.4 Onderwijs Het verstrekken van onderwijs en daarmee samenhangende diensten door instellingen die geen winst nastreven, is vrijgesteld. Dit omvat ook de levering van logies, spijzen, dranken en handboeken die rechtstreeks verband houden met het onderwijs. Het geven van lessen door leerkrachten en diensten gericht op onderwijskeuze en gezinsvoorlichting zijn eveneens vrijgesteld. #### 2.2.5 Cultuur Diensten verricht door bibliotheken en leeszalen zonder winstoogmerk zijn vrijgesteld. Evenzo geldt dit voor de exploitatie van musea, monumenten, plantentuinen en dierentuinen zonder winstoogmerk. Diensten van voordrachtgevers, sportbeoefenaars en artiesten, en de organisatie van een culturele voorstelling door een erkende instelling, vallen ook onder de vrijstelling. #### 2.2.6 Religieuze instellingen en instellingen zonder winstoogmerk De terbeschikkingstelling van personeel voor medische, maatschappelijke of onderwijswerkzaamheden, of met het oog op het verlenen van geestelijke bijstand door religieuze instellingen, is vrijgesteld, evenals diensten die daarmee samenhangen. Instellingen die geen winst beogen (niet alle vzw's) kunnen ook genieten van vrijstellingen. Dit geldt voor diensten verricht door deze instellingen ten behoeve van hun leden. Voorbeelden hiervan zijn werknemersorganisaties en werkgeversorganisaties. Ook instellingen die begeleiding, opvang en re-integratie beogen (bv. van ex-gedetineerden, alcoholisten) kunnen onder deze categorie vallen. Leveringen van goederen en diensten die gericht zijn op het verkrijgen van financiële steun zijn eveneens vrijgesteld. > **Voorbeeld:** Een vzw die zich inzet voor de re-integratie van vroegere gedetineerden verleent begeleiding. Deze begeleidingsdiensten zijn vrijgesteld van btw. ### 2.3 Belangrijke kanttekeningen bij vrijstellingen Het is cruciaal om te onthouden dat bij eigenlijke vrijstellingen de btw op de inkomende handelingen niet aftrekbaar is. Dit kan leiden tot een hogere kostprijs voor de instelling zelf. De specifieke omschrijvingen van de vrijgestelde diensten en goederen zijn doorslaggevend; afwijkingen leiden tot belastbaarheid. > **Tip:** Voor organisaties die zowel vrijgestelde als belastbare handelingen verrichten, is een correcte btw-beheer cruciaal om de aftrekbeperkingen correct toe te passen. --- # Vrijstelling wegens de aard van de handeling Dit onderwerp omvat vrijstellingen die intrinsiek verbonden zijn aan de specifieke aard van de verrichte handeling, zoals financiële diensten, verzekeringen en de verhuur van onroerende goederen. ### 3.1 Overzicht van vrijstellingen Binnen de btw-wetgeving bestaan er eigenlijke vrijstellingen die de leveringen of diensten volledig onttrekken aan de belastingheffing. Deze zijn te onderscheiden van oneigenlijke vrijstellingen. De eigenlijke vrijstellingen kunnen worden gecategoriseerd op basis van de hoedanigheid van de belastingplichtige, sociale of culturele redenen, en de aard van de handeling. De focus van dit hoofdstuk ligt op de vrijstellingen die gebaseerd zijn op de specifieke aard van de verrichte handeling. ### 3.2 Vrijstellingen wegens de aard van de handeling Deze categorie vrijstellingen is van toepassing op specifieke economische activiteiten die, ondanks hun economische karakter, om beleidsredenen of vanwege hun intrinsieke aard zijn vrijgesteld van btw. #### 3.2.1 Financiële diensten en bankzaken Diverse financiële verrichtingen en bankdiensten zijn vrijgesteld van btw. Dit omvat onder andere: * Het verlenen van kredieten. * Het aannemen van deposito's. * Diensten met betrekking tot effecten. * Bewaring van goederen. * Betalings- en ontvangstverrichtingen. #### 3.2.2 Verzekeringen en herverzekeringen Verzekerings- en herverzekeringsactiviteiten, inclusief de daaraan gerelateerde diensten, zijn vrijgesteld. Dit geldt tevens voor de diensten verricht door makelaars en lasthebbers in verzekeringen. > **Tip:** Schade-experts vallen niet onder deze vrijstelling en hun diensten zijn dus btw-plichtig. #### 3.2.3 Onroerende goederen De verhuur van onroerende goederen en de overdracht van zakelijke rechten hierop zijn in beginsel vrijgesteld van btw. Er zijn echter belangrijke uitzonderingen en specifieke regels van toepassing: * **Nieuwe gebouwen:** De levering van nieuwe gebouwen is vrijgesteld tot en met 31 december van het tweede jaar dat volgt op het jaar van ingebruikname. Na deze periode worden deze leveringen belastbaar. * **Verhuur:** * De verhuur van stallingen voor rijtuigen is vrijgesteld. * De verhuur van opslagruimten is vrijgesteld, mits de ruimte meer dan 50% wordt gebruikt voor opslag en minder dan 10% voor verkoop. * Kortdurende verhuur, gedefinieerd als verhuur voor minder dan zes maanden, valt onder de vrijstelling. * Verhuur aan een belastingplichtige die de ruimte voor zijn economische activiteit gebruikt, is vrijgesteld. > **Uitzondering:** Partijen kunnen ervoor kiezen om btw toe te passen op de verhuur van een gebouw dat voor economische activiteiten wordt gebruikt. Zowel de verhuurder als de huurder moeten gezamenlijk deze optie lichten. Deze keuze is met name interessant wanneer de huurder recht heeft op btw-aftrek. #### 3.2.4 Postdiensten De levering van postdiensten door de postautoriteit is vrijgesteld van btw. #### 3.2.5 Kansspelen, loterijen en weddenschappen Kansspelen, loterijen en weddenschappen zijn vrijgesteld van btw. Er is een uitzondering voor kansspelen die langs elektronische weg in het buitenland worden aangeboden, deze kunnen wel btw-plichtig zijn. --- # Soorten vrijstellingen en hun impact op btw-aftrek Dit gedeelte introduceert het concept van eigenlijke en oneigenlijke vrijstellingen en legt uit hoe dit de aftrekbaarheid van btw op inkomende handelingen beïnvloedt. ### 4.1 Eigenlijke versus oneigenlijke vrijstellingen Het onderscheid tussen eigenlijke en oneigenlijke vrijstellingen is cruciaal voor het begrijpen van de btw-aftrek op inkomende handelingen. * **Eigenlijke vrijstellingen:** Bij eigenlijke vrijstellingen zijn de uitgaande handelingen van de belastingplichtige vrijgesteld van btw. Dit betekent echter ook dat de btw die de belastingplichtige heeft betaald op de inkomende handelingen die rechtstreeks verband houden met deze vrijgestelde uitgaande handelingen, **niet aftrekbaar** is. Deze vrijstellingen zijn hoofdzakelijk gebaseerd op culturele en sociale overwegingen. * **Oneigenlijke vrijstellingen:** Dit zijn handelingen die technisch gezien buiten de werkingssfeer van de btw vallen, vaak omwille van de aard van de handeling zelf (bv. financiële diensten, verzekeringen). De btw op inkomende handelingen die verband houden met deze oneigenlijke vrijstellingen is in principe **wel aftrekbaar**, omdat de handeling niet als een vrijgestelde handeling in de zin van de btw-wetgeving wordt beschouwd. ### 4.2 Categorieën van vrijgestelde handelingen volgens artikel 44 Artikel 44 van de btw-wetgeving somt verschillende categorieën van vrijgestelde handelingen op. Deze kunnen worden onderverdeeld op basis van de reden voor de vrijstelling: #### 4.2.1 Vrijstelling wegens hoedanigheid van de belastingplichtige Deze vrijstellingen zijn gekoppeld aan de specifieke hoedanigheid of het beroep van de belastingplichtige. * **Medische beroepen:** * Diensten verricht door artsen, tandartsen en kinesitherapeuten. Louter esthetische behandelingen zijn vanaf 2016 uitgesloten van deze vrijstelling. * Diensten verricht door vroedvrouwen, verpleegkundigen en zorgkundigen. * Diensten verricht door beoefenaars van een erkend en gereglementeerd paramedisch beroep (bv. psychologen, diëtisten, logopedisten). Deze diensten moeten verband houden met medische verzorging of een therapeutisch doel hebben. * **Maatschappelijk werk:** * Diensten en leveringen van goederen die nauw samenhangen met maatschappelijk werk, sociale zekerheid, en de bescherming van kinderen en jongeren. * Deze diensten worden verricht door publiekrechtelijke lichamen of door organisaties die door de overheid erkend zijn als instelling van sociale aard (bv. instellingen voor bejaardenzorg, kinderbewaarplaatsen, instellingen voor gezinshulp, ziekenfondsen). * **Onderwijs:** * Het verstrekken van onderwijs en daarmee samenhangende diensten door instellingen die geen winst nastreven. Dit omvat ook logies, spijzen, dranken, en handboeken die verband houden met het onderwijs. * Het geven van lessen door leerkrachten. * Diensten gericht op onderwijskeuze en gezinsvoorlichting. * **Cultuur:** * Diensten van bibliotheken en leeszalen die zonder winstoogmerk opereren. * Exploitatie van musea, monumenten, plantentuinen, dierentuinen zonder winstoogmerk. * Diensten verricht door voordrachtgevers, sportbeoefenaars en artiesten. * Organisatie van een culturele voorstelling door een erkende instelling. * **Religieuze instellingen:** * Terbeschikkingstelling van personeel voor medische, maatschappelijke of onderwijswerkzaamheden, of met het oog op het verlenen van geestelijke bijstand, alsook diensten die daarmee samenhangen. * **Instellingen die geen winst beogen (niet alle vzw's):** * Diensten verricht door instellingen zonder winstoogmerk ten behoeve van hun leden, zoals werknemersorganisaties en werkgeversorganisaties. * Diensten verricht door instellingen die begeleiding, opvang en re-integratie beogen (bv. voor ex-gedetineerden, alcoholisten). * Leveringen van goederen en diensten ter verkrijging van financiële steun. #### 4.2.2 Vrijstelling om sociale of culturele redenen Deze vrijstellingen zijn ingevoerd omwille van de sociale of culturele waarde van bepaalde handelingen. * **Medische instellingen:** * Diensten en leveringen van goederen door ziekenhuizen, psychiatrische instellingen, klinieken en dispensaria. Vanaf 2016 zijn louter esthetische ingrepen uitgesloten. * Prestaties die niet eigen zijn aan een ziekenhuis worden uitgesloten, zoals parking, levering van brillen of geneesmiddelen aan personen die niet in het ziekenhuis verblijven. * Vervoer van zieken of gewonden met speciaal daarvoor uitgerust voertuig. Vervoer van menselijke organen is uitgesloten. * Levering van menselijke organen, menselijk bloed en moedermelk. * **Sport:** * Diensten verricht door exploitanten van sportinrichtingen aan personen die aan sport doen. Deze moeten zonder winstoogmerk opereren en hun ontvangsten enkel gebruiken om kosten te dekken. * De vrijstelling kan ook van toepassing zijn op een cafetaria bij een sportinrichting, mits aan enkele voorwaarden is voldaan. * Diensten aan organisatoren van sportwedstrijden. #### 4.2.3 Vrijstelling wegens de aard van de handeling Deze vrijstellingen zijn gebaseerd op de specifieke aard van de verrichte handeling, die als fundamenteel wordt beschouwd en daarom buiten de btw wordt gehouden. * **Onroerende goederen:** * De verhuur van onroerende goederen is in principe vrijgesteld. * Uitzonderingen hierop zijn onder meer: * Leveringen van nieuwe gebouwen tot 31 december van het tweede jaar volgend op de inbezitneming. * Verhuur van stalling voor rijtuigen. * Verhuur van opslagruimte (indien meer dan 50% voor opslag en minder dan 10% voor verkoop). * Kortdurende verhuur (minder dan zes maanden). * Verhuur aan een belastingplichtige voor diens economische activiteit, waarvoor opteren voor btw mogelijk is. * Het opteren voor de toepassing van btw op de verhuur van een gebouw voor economische activiteit is mogelijk voor zowel de verhuurder als de huurder. * Zakelijke rechten gerelateerd aan onroerende goederen zijn ook vrijgesteld, met uitzondering van diegene die betrekking hebben op nieuwe gebouwen. * **Verzekeringen en herverzekeringen:** * Verzekeringen en herverzekeringen, evenals daaraan verbonden diensten, zijn vrijgesteld. * Diensten van makelaars en lasthebbers in verzekeringen zijn vrijgesteld. * Schade-experts zijn uitgesloten van deze vrijstelling en hun diensten zijn belastbaar. * **Bankzaken en financiële diensten:** * Bankverrichtingen en financiële diensten, zoals het verlenen van kredieten, het ontvangen van deposito's, effectentransacties, bewarings-, betalings- en ontvangstverrichtingen. * **Postdiensten:** * De levering van postdiensten door de nationale postoperatoren. * **Kansspelen, loterijen en weddenschappen:** * Deze activiteiten zijn vrijgesteld, tenzij ze elektronisch in het buitenland worden aangeboden. ### 4.3 Impact op btw-aftrek Het type vrijstelling heeft een directe invloed op de mogelijkheid om btw op inkomende handelingen af te trekken: * **Eigenlijke vrijstellingen:** Wanneer een belastingplichtige handelingen verricht die onder een eigenlijke vrijstelling vallen, verliest hij het recht op aftrek van btw op kosten die rechtstreeks verband houden met deze vrijgestelde handelingen. Dit leidt tot een hogere kostprijs voor de belastingplichtige, aangezien de betaalde btw deel gaat uitmaken van de totale kosten. * **Oneigenlijke vrijstellingen:** Handelingen die als oneigenlijk vrijgesteld worden beschouwd, beschouwen de btw-wetgeving als activiteiten die buiten de reikwijdte van de btw vallen. Hierdoor blijft het recht op aftrek van btw op inkomende handelingen, die betrekking hebben op deze activiteiten, behouden. Dit is een belangrijk onderscheid dat de fiscale positie van ondernemingen beïnvloedt. > **Tip:** Begrijp het verschil tussen eigenlijke en oneigenlijke vrijstellingen goed, want dit bepaalt direct of u de btw op uw aankopen kunt recupereren of niet. Concentreer u op de reden *waarom* een handeling vrijgesteld is om te bepalen hoe dit de aftrekbaarheid beïnvloedt. --- ## Veelgemaakte fouten om te vermijden - Bestudeer alle onderwerpen grondig voor examens - Let op formules en belangrijke definities - Oefen met de voorbeelden in elke sectie - Memoriseer niet zonder de onderliggende concepten te begrijpen

| Term | Definition | |------|------------| | Eigenlijke vrijstellingen | Handelingen waarbij de btw op de inkomende handelingen die rechtstreeks verband houden met de vrijgestelde handeling, niet aftrekbaar is. Deze vrijstellingen zijn gebaseerd op de aard van de economische activiteit of op sociaal-culturele overwegingen. | | Oneigenlijke vrijstellingen | Deze zijn van toepassing wanneer een belastingplichtige bepaalde handelingen verricht die, hoewel ze economisch van aard zijn, niet onderworpen zijn aan btw. De btw op inkomende handelingen die rechtstreeks verband houden met deze vrijgestelde handelingen is in principe wel aftrekbaar. | | Hoedanigheid van belastingplichtige | Verwijst naar de specifieke status of het juridische statuut van de persoon of entiteit die de handeling verricht. Bepaalde beroepsgroepen, zoals medische professionals, genieten vrijstellingen vanwege hun hoedanigheid. | | Sociale of culturele redenen | Vrijstellingen die worden toegekend op basis van het maatschappelijke belang of de culturele waarde van de verrichte handelingen. Voorbeelden zijn onderwijs, gezondheidszorg, kunst en sport. | | Aard van de handeling | Vrijstellingen die gebaseerd zijn op de inherente aard van de economische activiteit zelf, zoals financiële verrichtingen, verzekeringsdiensten en de verhuur van onroerende goederen (met uitzonderingen). | | Belastingplichtige zonder recht op aftrek | Een belastingplichtige die handelingen verricht die volledig vrijgesteld zijn van btw, waardoor er geen recht is om de btw op de eigenlijke kosten af te trekken. | | Gemengde belastingplichtige | Een belastingplichtige die zowel handelingen verricht die recht geven op btw-aftrek als handelingen die daartoe niet gerechtigd zijn. Dit vereist een speciale pro rata berekening voor de aftrek. | | Onroerende goederen | Gebouwen, gronden en zakelijke rechten die daarmee verband houden. De verhuur van onroerende goederen is in principe vrijgesteld, tenzij er opteert voor btw of specifieke uitzonderingen van toepassing zijn. | | Zakelijke rechten | Rechten die verbonden zijn aan een goed, zoals een recht van opstal of erfpacht. De overdracht of vestiging van deze rechten kan vrijgesteld zijn van btw, afhankelijk van de specifieke omstandigheden. | | Optie voor toepassing btw | De mogelijkheid voor belastingplichtigen om vrijwillig btw toe te passen op bepaalde handelingen die normaal gesproken vrijgesteld zouden zijn, zoals de verhuur van onroerende goederen. Dit vereist een overeenkomst tussen verhuurder en huurder. |