Cover
Mulai sekarang gratis hoofdstuk 2 btw.pptx
Summary
# Algemeen begrip en principe van btw
Dit gedeelte van het studieboek behandelt de basisprincipes van de belasting over de toegevoegde waarde (btw), hoe deze werkt, wie btw-plichtig is en hoe de eindconsument uiteindelijk de btw draagt.
## 1. Begrip en principe van btw
De belasting over de toegevoegde waarde (btw) is een indirecte belasting die uiteindelijk door de eindconsument wordt betaald. Ondernemingen fungeren als tussenpersonen die de btw innen van hun klanten en deze doorstorten aan de btw-administratie.
### 1.1 Wie is btw-plichtig?
Een btw-plichtige is een entiteit die btw-belastbare handelingen verricht. Dit houdt in dat de onderneming verplicht is om btw aan te rekenen aan haar klanten en tegelijkertijd het recht heeft om de btw die aan haar leveranciers is aangerekend, af te trekken van de door haar verschuldigde btw.
**Voorbeeld:**
Importex voert goederen in voor 2.500 euro. Zij verkopen deze aan Grostex voor 3.750 euro. Grostex verkoopt ze door aan Mertens voor 5.500 euro, en Mertens verkoopt ze aan eindgebruikers voor 7.500 euro. Het btw-percentage is 21%.
* **Bij invoer:** Importex betaalt 525,00 euro btw ($2.500 \times 21\%$).
* **Verkoop door Importex aan Grostex:** Importex rekent 787,50 euro btw aan ($3.750 \times 21\%$). Het bedrag dat Importex aan de btw-administratie moet betalen is 787,50 euro (door hen aangerekende btw) minus 525,00 euro (aan hen aangerekende btw bij invoer), wat resulteert in 262,50 euro.
* **Verkoop door Grostex aan Mertens:** Grostex rekent 1.155,00 euro btw aan ($5.500 \times 21\%$). Grostex betaalt 1.155,00 euro (door hen aangerekende btw) minus 787,50 euro (aan hen aangerekende btw door Importex), wat resulteert in 367,50 euro.
* **Verkoop door Mertens aan eindgebruikers:** Mertens rekent 1.575,00 euro btw aan ($7.500 \times 21\%$). Mertens betaalt 1.575,00 euro (door hen aangerekende btw) minus 1.155,00 euro (aan hen aangerekende btw door Grostex), wat resulteert in 420,00 euro.
De eindconsumenten betalen uiteindelijk 1.575,00 euro btw ($7.500 \times 21\%$). Door deze opeenvolgende doorstortingen door de verschillende handelaars, komt de totale btw van 21% op de consumptie uiteindelijk bij de overheid terecht. De particulieren hebben geen administratieve verplichtingen en betalen enkel de btw.
### 1.2 Btw-tarieven
Er zijn verschillende btw-tarieven van toepassing op goederen en diensten:
* **Tarief van 0%:** Van toepassing op dag- en weekbladen die ten minste 48 keer per jaar verschijnen.
* **Tarief van 6%:** Van toepassing op o.a. levende dieren, vlees, vis, melkproducten, zuivel, eieren, honing, groenten, planten en wortels bestemd voor voeding.
* **Tarief van 12%:** Van toepassing op o.a. maaltijden in restaurants, banden voor landbouwmachines, tractoren en margarine.
* **Tarief van 21%:** Dit is het meest voorkomende tarief en is van toepassing op alle producten en diensten die niet onder de lagere tarieven vallen.
**Transporttarieven:**
* Transport uitgevoerd door een transporteur valt onder het tarief van 21%.
* Indien transport wordt uitgevoerd en aangerekend door de verkoper, is het laagste btw-percentage van de gefactureerde goederen van toepassing. Bijvoorbeeld, bij vervoer van goederen die onderworpen zijn aan 6% btw, is de transportkost ook 6% btw. Als goederen aan 6% btw samen worden vervoerd met goederen aan 21% btw, geldt voor het vervoer ook 6% btw.
### 1.3 Vermelding op de factuur
Een factuur moet de volgende btw-gerelateerde informatie bevatten:
* De maatstaf van heffing in euro per btw-tarief.
* Het totale btw-bedrag.
**Overstappen van inclusief naar exclusief btw:**
De prijs inclusief btw wordt berekend als $MvH \times (1 + btw\%)$. Om de maatstaf van heffing ($MvH$) te berekenen, deel je de prijs inclusief btw door $(1 + btw\%)$.
**Voorbeeld:** 1 kg appels en 1 kg bananen kosten inclusief btw 5,96 euro (voedingsmiddelen, 6% btw).
$MvH = \frac{5,96 \text{ euro}}{1 + 0,06} = \frac{5,96 \text{ euro}}{1,06} = 5,62 \text{ euro}$.
### 1.4 Maatstaf van heffing
De maatstaf van heffing ($MvH$) is het bedrag waarop de btw wordt berekend. Dit is het bedrag van het geleverde goed of dienst, verminderd met alle kortingen en vermeerderd met alle op dezelfde factuur aangerekende lasten zoals verplaatsingskosten, vervoer, of verloren verpakking.
**Commerciële korting:** Een korting die wordt toegekend omwille van de verkoop zelf (bv. kwantumkorting, korting wegens mindere kwaliteit). Deze korting vermindert definitief de maatstaf van heffing.
**Financiële korting (betalingskorting):** Een korting die wordt gegeven om klanten aan te moedigen snel te betalen. De maatstaf van heffing mag met deze korting worden verminderd. Als de klant niet binnen de gestelde termijn betaalt, wordt er geen btw-correctie berekend.
**Regels voor verpakking:**
* **Aangerekende, niet terug te sturen verpakking:** Wordt beschouwd als een 'verloren verpakking' en maakt deel uit van de maatstaf van heffing.
* **Aangerekende, terug te sturen verpakking (leeggoed):** Maakt geen deel uit van de maatstaf van heffing.
**Samenvattend schema voor de maatstaf van heffing:**
Prijs van goederen of diensten
- Handelskorting
+ Diverse bijkomende diensten (bv. vervoer)
+ Niet terug te sturen verpakking
= Basis voor berekening van de financiële korting
- Financiële korting (bij contante betaling)
= Maatstaf van heffing
+ Btw op de maatstaf van heffing
= Totale factuurprijs
### 1.5 Btw-belastingplichtigen
Een btw-belastingplichtige is eenieder die geregeld en zelfstandig een economische activiteit uitoefent (fabrikant, handelaar of dienstverlener), met of zonder winstoogmerk, en dit hoofdzakelijk of aanvullend. Uitzonderingen hierop zijn onder andere notarissen, artsen, tandartsen en verzekeringsmaatschappijen.
Na inschrijving bij de Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO) en aangifte bij de lokale controledienst van de btw-administratie, wordt men een belastingplichtige met recht op aftrek. Elke belastingplichtige heeft één ondernemingsnummer, zelfs bij uiteenlopende werkzaamheden of meerdere vestigingen.
### 1.6 Btw-aftrekregeling
Een typisch kenmerk van btw is de aftrek van voorbelasting. Alle btw die beroepsmatig aan de belastingplichtige wordt aangerekend, mag worden afgetrokken van de btw die aan zijn klanten is aangerekend.
* Als de ontvangen btw (verkoop) hoger is dan de betaalde btw (aankoop), ontstaat een schuld ten opzichte van de btw-administratie.
* Als de ontvangen btw lager is dan de betaalde btw, ontstaat een tegoed.
De btw-aftrek is enkel mogelijk mits een regelmatige factuur van de aankoop kan worden voorgelegd.
**Geen recht op aftrek:**
* Uitgaven voor privé-gebruik.
* Kosten voor logies, maaltijden en dranken (tenzij kosten gemaakt door personeel op verplaatsing).
* Handelsgeschenken, met een uitzondering voor geschenken waarvan de aankoopprijs ≤ 50,00 euro (excl. btw) per eenheid is (uitgezonderd sterke dranken en tabakswaren).
* Kosten van onthaal (PR-kosten zoals geschenken, maaltijden, dranken voor ontvangst, vermaak of ontspanning van personen vreemd aan de onderneming), met uitzondering van btw op bloemen voor de versiering van bedrijfslokalen.
**Beperkt recht op aftrek:**
* **Personenwagens, breaks, minibussen:** De aftrekbare btw bedraagt 50% voor wagens die 50% tot 100% bedrijfsmatig worden gebruikt (ook elektrische wagens). Een elektrisch oplaadstation is 100% aftrekbaar. Voor wagens die minder dan 50% bedrijfsmatig worden gebruikt, is de aftrek beperkt tot het percentage van werkelijk professioneel gebruik. Dit geldt ook voor leveringen, herstellingen, onderhoud en brandstofverbruik van deze voertuigen. Voor motoren geldt geen beperking.
* **Investeringen of bedrijfskosten deels voor privé- en deels voor bedrijfsgebruik:** De btw is aftrekbaar voor het deel dat voor het bedrijf bestemd is. Een vuistregel is dat tot 75% aftrekken door de fiscus wordt aanvaard. Voor elektriciteit en gas in een woning die deels zakelijk wordt gebruikt, geldt de aftrek volgens de oppervlakte van de bedrijfsruimte.
* **Uit voorraad nemen voor eigen gebruik:** Dit vereist een correctie in de btw-aangifte.
* **Waakhond op een bedrijf met woning:** De aftrek is afhankelijk van de controleur, met een maximum van 10%.
### 1.7 Btw-regeling voor intracommunautaire transacties
* **Intracommunautaire verwerving (ICV):** Dit is de aankoop door een btw-plichtige van een andere btw-plichtige uit een andere lidstaat van de EU. De btw is steeds verschuldigd in het land van aankomst van de goederen. Een Belgische btw-plichtige ontvangt een factuur zonder btw, met de vermelding "art. X vrijgesteld van [land] btw". De Belgische btw-plichtige berekent zelf de btw, schrijft deze in het aankoopfacturenboek als aftrekbare btw en in de bijkomende kolom van het aankoopfacturenboek als "verschuldigde btw wegens intracommunautaire verwerving".
* **Intracommunautaire levering (ICL):** Dit is de levering door een Belgische btw-plichtige aan een btw-plichtige in een andere lidstaat van de EU. De Belgische btw-plichtige maakt een factuur zonder btw, met de vermelding "Art. 39 bis vrijgesteld van Belgische btw". Deze factuur wordt ingeschreven in het verkoopfacturenboek in de kolom 'ICL'.
### 1.8 Btw-regeling voor in- en uitvoer
* **Invoer:** Dit betreft goederen of diensten die uit derde landen (niet-EU-landen) komen. De btw en invoerrechten worden betaald in de lidstaat waar de goederen de EU binnenkomen. De Belgische invoerder neemt de aan de grens betaalde btw op als aftrekbare btw. Sinds 2013 geldt in België de verleggingsregel, waarbij de btw niet direct aan de douane wordt betaald, maar via de periodieke btw-aangifte wordt geregeld.
* **Uitvoer:** Dit is de levering van goederen of diensten aan derde landen. De Belgische leverancier maakt een factuur zonder btw en schrijft deze in de kolom "uitvoer" van het verkoopfacturenboek.
### 1.9 Btw-aangifte
Er zijn verschillende soorten aangevers: maandaangevers en kwartaalaangevers.
* **Maandaangevers:** Ondernemers met een omzet van meer dan 2.500.000 euro (excl. btw) op jaarbasis. Zij moeten maandelijks de btw aangeven en betalen, uiterlijk op de 20ste van de maand volgend op de maand waarop de aangifte betrekking heeft. Bij de aangifte van november moet ook een voorschot voor december worden betaald.
* **Kwartaalaangevers:** Ondernemers met een omzet van maximaal 2.500.000 euro (excl. btw) op jaarbasis. Zij mogen kiezen voor een driemaandelijkse aangifte. Sinds 1 april 2017 bestaat ook het systeem met voorschotten, met twee voorschotten en één afrekening per kwartaal, inclusief een decembervoorschot.
* **Btw-vrijstellingsregeling kleine ondernemers:** Ondernemers met een omzet van maximaal 25.000 euro (excl. btw) per jaar zijn vrijgesteld van de meeste btw-verplichtingen. Zij dienen geen periodieke aangiften in, rekenen geen btw aan, maar vermelden wel "Bijzondere vrijstellingsregeling kleine ondernemingen" op hun facturen. Zij moeten wel een jaarlijkse klantenlisting indienen.
* **Ondernemers onder het forfaitair stelsel:** Dit systeem wordt afgeschaft op 31 december 2027 en is enkel nog mogelijk voor bestaande gebruikers. Het is voor natuurlijke personen die voor minstens 75% van hun omzet geen factuur uitreiken aan klanten (leveringen aan particulieren) en waarvoor forfaitaire grondslagen zijn vastgesteld (bv. bakkers, slagers). De btw-administratie stelt jaarlijks de forfaitaire grondslagen vast.
### 1.10 Bijkomende administratieve verplichtingen
Naast de periodieke btw-aangifte zijn er nog andere verplichtingen:
* **Jaarlijkse lijst van btw-belastingplichtige afnemers (klantenlisting):** Moet jaarlijks ingediend worden voor 31 maart voor prestaties van het voorgaande jaar. Alle btw-nummers van afnemers aan wie voor meer dan 250,00 euro (excl. btw) is geleverd, inclusief het totale bedrag en de berekende btw per klant, moeten vermeld worden.
* **Intracommunautaire listing:** Voor btw-plichtigen met intracommunautaire leveringen. Per kwartaal of maand (afhankelijk van het btw-aangiftesysteem) een lijst van afnemers in andere EU-lidstaten aan wie goederen vrij van btw zijn geleverd. Deze gegevens zijn voor statistische doeleinden.
* **Intrastat-aangifte:** Maandelijks in te dienen door btw-plichtigen die jaarlijks voor meer dan 1.000.000 euro goederen verzenden naar of voor meer dan 1.500.000 euro goederen ontvangen uit andere EU-lidstaten. Hierin worden onder andere de lidstaat van bestemming/herkomst, hoeveelheid en waarde van de goederen vermeld.
### 1.11 Btw-boekhouding
De btw-boekhouding omvat doorgaans:
* Inkomend facturenboek
* Uitgaand facturenboek
* Dagontvangstenboek
* Verantwoordingsstukken
* Klantenrekeningen
* Tabel van bedrijfsmiddelen
### 1.12 Btw-systeem voor landbouw
Landbouwers kunnen kiezen tussen de gewone btw-regeling (als alle andere ondernemingen) of een bijzondere landbouwregeling.
* **Bijzondere landbouwregeling (forfaitaire regeling):** Enkel voor eenmanszaken en verenigingen zonder rechtspersoonlijkheid voor standaard landbouwactiviteiten. Het uitgangspunt is dat de ontvangen btw op verkopen gelijk is aan de betaalde btw op aankopen. Landbouwers zijn vrijgesteld van de meeste verplichtingen, ontvangen geen btw op verkopen en storten geen btw door aan de overheid. De btw op aankopen mag niet worden afgetrokken. Belastingplichtige klanten betalen btw terug aan de landbouwer in de vorm van forfaitaire compensaties (aankoopborderel met prijs en 2% of 6% forfaitaire compensatie). Deze regeling is administratief interessanter. Bij grote investeringen kan de gewone regeling echter voordeliger zijn om btw-teruggave te verkrijgen.
Landbouwers betalen daarnaast ook directe belastingen, zoals inkomstenbelasting, hetzij op basis van hun fiscale boekhouding, hetzij forfaitair via het landbouwbarema.
---
# Btw-tarieven en vermelding op factuur
Dit onderdeel bespreekt de verschillende btw-tarieven die in België van toepassing zijn, alsook de verplichte vermeldingen op facturen met betrekking tot btw.
### 2.1 Btw-tarieven
De belasting op de toegevoegde waarde (btw) kent in België verschillende tarieven, afhankelijk van het soort goed of dienst.
#### 2.1.1 Tarief van 0%
Dit tarief is van toepassing op dag- en weekbladen die ten minste 48 keer per jaar verschijnen.
#### 2.1.2 Tarief van 6%
Dit tarief is van toepassing op een reeks van basisgoederen en -diensten, waaronder:
* Levende dieren, vlees en slachtafval.
* Vis, schaal- en weekdieren, met uitzondering van kaviaar, langoesten, krabben, en zeevruchten die specifiek zijn uitgesloten.
* Melk en zuivelproducten, eieren, en honing.
* Groenten, planten, wortels en knollen die voor voeding bestemd zijn.
#### 2.1.3 Tarief van 12%
Dit tarief is van toepassing op:
* Maaltijden genuttigd in een restaurant (met uitzondering van specifieke luxeproducten zoals kaviaar en kreeft).
* Banden voor landbouwmachines en tractoren.
* Margarine.
#### 2.1.4 Tarief van 21%
Dit is het standaardtarief en is van toepassing op alle producten en diensten die niet onder een van de voorgaande categorieën vallen.
#### 2.1.5 Btw-tarief voor transport
* **Transport uitgevoerd door een transporteur:** Is altijd belast tegen het tarief van 21%.
* **Transport uitgevoerd en aangerekend door de verkoper van goederen:** Hier is het laagste btw-tarief van de gefactureerde goederen van toepassing.
* **Voorbeeld:** Bij vervoer van goederen die onderhevig zijn aan 6% btw, zal de transportkost ook slechts belast worden tegen 6% btw.
* **Voorbeeld:** Indien goederen onderhevig aan 6% btw samen met goederen onderhevig aan 21% btw worden vervoerd, geldt voor het transport ook het lagere tarief van 6% btw.
### 2.2 Vermelding op de factuur
Een factuur die btw-gerelateerde informatie bevat, moet specifieke vermeldingen bevatten.
#### 2.2.1 Verplichte btw-vermeldingen op facturen
Volgende vermeldingen zijn vereist:
* De maatstaf van heffing (MvH), uitgedrukt in euro, per btw-tarief.
* Het totaal btw-bedrag.
> **Tip:** De btw-plichtige onderneming is wettelijk verplicht om een factuur uit te reiken aan zijn klanten. De factuur moet voldoen aan de wettelijke bepalingen, zoals voorgeschreven door de btw-wetgeving.
#### 2.2.2 Omrekening van inclusief naar exclusief btw
Wanneer een prijs inclusief btw wordt gegeven, kan de maatstaf van heffing (exclusief btw) als volgt berekend worden:
De prijs inclusief btw is gelijk aan de maatstaf van heffing plus de btw berekend op de maatstaf van heffing:
$$ \text{Prijs inclusief btw} = \text{MvH} + (\text{MvH} \times \text{btw\%}) $$
Dit kan vereenvoudigd worden tot:
$$ \text{Prijs inclusief btw} = \text{MvH} \times (1 + \text{btw\%}) $$
Om de MvH te berekenen, wordt de formule herschikt:
$$ \text{MvH} = \frac{\text{Prijs inclusief btw}}{(1 + \text{btw\%})} $$
> **Voorbeeld:** 1 kg appels en 1 kg bananen kosten inclusief btw 5,96 euro. Voor deze voedingsmiddelen geldt een btw-tarief van 6%.
>
> De maatstaf van heffing is dan:
> $$ \text{MvH} = \frac{5,96 \text{ euro}}{(1 + 0,06)} = \frac{5,96 \text{ euro}}{1,06} \approx 5,62 \text{ euro} $$
> Het btw-bedrag is dan $5,96 \text{ euro} - 5,62 \text{ euro} = 0,34 \text{ euro}$.
#### 2.2.3 Oefening - Btw-berekening
**Oefening 5:** Leg het principe van de btw uit aan de hand van de volgende case:
Groentehandelaar Bonnie koopt groenten bij landbouwer Van Roy en betaalt hiervoor 118,75 euro (btw 6% excl).
Restaurant De Sloep koopt de groenten bij groentehandelaar Bonnie voor 155,00 EUR (btw 6% excl).
De klanten van het restaurant verbruiken deze groenten in verschillende gerechten samen voor 265,45 EUR (btw 21% excl).
Maak telkens de btw-berekening.
**Oplossing (Principiële aanpak):**
* **Landbouwer Van Roy:** Verkoopt de groenten aan Bonnie. De prijs is exclusief btw. De btw die Bonnie betaalt, is voor haar een voorbelasting die ze kan recupereren.
* **Groentehandelaar Bonnie:** Koopt de groenten aan. De btw die ze betaalt aan Van Roy is de voorbelasting. Ze verkoopt de groenten aan Restaurant De Sloep. De prijs die ze aanrekent aan De Sloep, zal inclusief de door haar verschuldigde btw zijn. Het verschil tussen de btw die ze aanrekent en de btw die ze betaalde, moet ze doorstorten aan de btw-administratie.
* **Restaurant De Sloep:** Koopt de groenten aan. De btw die ze betaalt aan Bonnie is de voorbelasting. Ze verkoopt gerechten aan eindgebruikers. De prijs die ze aanrekent aan haar klanten, zal inclusief de door haar verschuldigde btw zijn. Het verschil tussen de btw die ze aanrekent en de btw die ze betaalde, moet ze doorstorten aan de btw-administratie. De eindconsument draagt uiteindelijk de btw.
**Berekeningen:**
* **Aankoop Bonnie van Van Roy:**
* Maatstaf van heffing: 118,75 euro
* Btw (6%): $118,75 \times 0,06 = 7,125$ euro (afgerond 7,13 euro)
* Totaal te betalen door Bonnie: $118,75 + 7,13 = 125,88$ euro (dit wordt echter niet expliciet vermeld als betaald bedrag door Bonnie, enkel als de prijs exclusief btw)
* **Verkoop Bonnie aan Restaurant De Sloep:**
* Maatstaf van heffing: 155,00 euro
* Btw (6%): $155,00 \times 0,06 = 9,30$ euro
* Totaal aan te rekenen door Bonnie: $155,00 + 9,30 = 164,30$ euro
* Btw te storten door Bonnie: Btw ontvangen (9,30 euro) - Btw betaald (7,13 euro) = 2,17 euro
* **Verkoop Restaurant De Sloep aan eindgebruikers:**
* Maatstaf van heffing: 265,45 euro
* Btw (21%): $265,45 \times 0,21 = 55,7445$ euro (afgerond 55,74 euro)
* Totaal aan te rekenen door De Sloep: $265,45 + 55,74 = 321,19$ euro
* Btw te storten door De Sloep: Btw ontvangen (55,74 euro) - Btw betaald (9,30 euro) = 46,44 euro
De totale btw die uiteindelijk bij de overheid terechtkomt is de som van de door de tussenpersonen doorgestorte btw. In dit specifieke voorbeeld wordt de btw op de aankoop door Bonnie aan de landbouwer niet als betaalde btw vermeld, enkel als grondslag voor de berekening van de btw die Bonnie aanrekent. De kern is dat elke schakel in de keten de btw op zijn toegevoegde waarde doorstort. Hierdoor betaalt de eindconsument de totale btw.
---
# Maatstaf van heffing, btw-belastingplichtigen en btw-aftrekregeling
Hier is een gedetailleerd en omvattend studieonderdeel over de maatstaf van heffing, btw-belastingplichtigen en de btw-aftrekregeling, bedoeld als examengericht studiemateriaal.
## 3. Maatstaf van heffing, btw-belastingplichtigen en btw-aftrekregeling
Dit onderdeel behandelt de essentiële aspecten van de btw, namelijk de basis waarop de belasting wordt berekend, wie er aan btw gebonden is, en hoe de btw die betaald wordt op beroepsmatige aankopen, kan worden afgetrokken van de btw die geïnd wordt op verkopen.
### 3.1 Begrip en principe van btw
De belasting op de toegevoegde waarde (btw) is een indirecte verbruiksbelasting waarbij de eindconsument de btw draagt. Ondernemingen fungeren als inning- en doorstortingsmechanismen voor de btw. Zij rekenen btw aan hun klanten aan en trekken de btw die zij zelf aan hun leveranciers betalen af van de btw die zij verschuldigd zijn.
**Werking van btw in de schakels van de economie:**
Elke schakel in de economische keten betaalt btw op zijn toegevoegde waarde. Dit proces zorgt ervoor dat uiteindelijk het volledige btw-bedrag op de consumptie van de particulieren bij de overheid terechtkomt. De particuliere consument is de enige die geen administratieve verplichtingen heeft en enkel de btw dient te betalen.
**Voorbeeld:**
Stel, een product kost exclusief btw 1.000 euro en het btw-tarief is 21%.
* **Importex** koopt het product in voor 1.000 euro en betaalt hierover 210 euro btw. Ze verkopen het door voor 1.500 euro exclusief btw. De btw die ze aanrekenen is 315 euro. De btw die ze afdragen aan de administratie is 315 euro (verkoop) - 210 euro (aankoop) = 105 euro.
* **Grostex** koopt het product van Importex voor 1.500 euro exclusief btw, plus 315 euro btw. Ze verkopen het door voor 2.000 euro exclusief btw. De btw die ze aanrekenen is 420 euro. De btw die ze afdragen is 420 euro (verkoop) - 315 euro (aankoop) = 105 euro.
* **Mertens** koopt het product van Grostex voor 2.000 euro exclusief btw, plus 420 euro btw. Ze verkopen het door aan eindgebruikers voor 3.000 euro exclusief btw. De btw die ze aanrekenen is 630 euro. De btw die ze afdragen is 630 euro (verkoop) - 420 euro (aankoop) = 210 euro.
* De **eindgebruiker** betaalt 3.000 euro exclusief btw plus 630 euro btw, wat neerkomt op 3.630 euro. Het totaal afgedragen btw aan de overheid doorheen de keten is 105 + 105 + 210 = 420 euro, wat overeenkomt met 21% op de finale verkoopprijs van 2.000 euro.
### 3.2 Tarieven
De btw kent verschillende tarieven, afhankelijk van het type product of dienst:
* **Tarief van 0 %:**
* Dag- en weekbladen die ten minste 48 keer per jaar verschijnen.
* **Tarief van 6 %:**
* Levende dieren, vlees en slachtafval, vis, schaal- en weekdieren (met uitzondering van kaviaar, langoesten, krab, zee- en rivierkreeften, oesters en daarmee bereide voeding).
* Melk en zuivelproducten, eieren, honing.
* Groenten, planten, wortels, knollen voor voeding.
* **Tarief van 12 %:**
* Maaltijden op restaurant nuttigen (uitgezonderd kaviaar, kreeft, etc.).
* Banden voor landbouwmachines, tractoren.
* Margarine.
* **Tarief van 21 % (meest voorkomend):**
* Alle producten en diensten die niet onder de andere tarieven vallen.
**Transport:**
* Transport uitgevoerd door een transporteur: 21 %.
* Transport uitgevoerd en aangerekend door de verkoper: het laagste btw-percentage van de gefactureerde goederen is van toepassing.
* Voorbeeld: Bij vervoer van goederen onderhevig aan 6% btw is de transportkost ook 6% btw.
* Indien goederen onderhevig aan 6% btw samen worden vervoerd met goederen onderhevig aan 21% btw, dan is de btw voor het vervoer ook 6%.
### 3.3 Vermelding op de factuur
Een factuur moet diverse vermeldingen bevatten met betrekking tot btw, waaronder de maatstaf van heffing (MvH) per btw-tarief en het totale btw-bedrag.
**Overstappen van inclusief naar exclusief btw:**
Wanneer een prijs inclusief btw is gegeven, kan de btw-berekeningsgrondslag (maatstaf van heffing, MvH) worden berekend met de formule:
$$MvH = \frac{\text{Prijs inclusief btw}}{1 + \text{btw-percentage}}$$
**Voorbeeld:**
1 kg appels en 1 kg bananen kosten inclusief btw 5,96 euro (voedingsmiddelen, 6% btw).
$$MvH = \frac{5,96 \text{ euro}}{1 + 0,06} = 5,62 \text{ euro}$$
### 3.4 Maatstaf van heffing (MvH)
De maatstaf van heffing is het bedrag waarop de btw wordt berekend. Dit is het bedrag van het geleverde goed of de dienst, verminderd met alle kortingen, en verhoogd met op dezelfde factuur aangerekende lasten (bv. verplaatsingskosten, vervoer, verloren verpakking).
* **Commerciële korting:** Dit is een handelskorting die wordt gegeven omwille van de verkoop zelf (bv. voor grote hoeveelheden, te late levering, mindere kwaliteit, seizoensopruiming). Deze korting wordt onvoorwaardelijk toegekend bij verkoop en vermindert definitief de MvH.
* **Financiële korting:** Dit is een betalingskorting (korting voor contant) om de klant aan te moedigen snel te betalen. Er is geen zekerheid op voorhand bij de leverancier of de klant de korting zal krijgen. De MvH mag met deze korting worden verminderd. Indien de klant niet binnen de vooropgestelde termijn betaalt, hoeft zelfs geen btw-correctie te worden berekend.
* **Verpakking:**
* **Niet terug te sturen verpakking:** Dit wordt beschouwd als 'verloren verpakking' en is een deel van de MvH.
* **Terug te sturen verpakking:** Dit is geen deel van de MvH (bv. leeggoed bij dranken, paletten in de voedingsindustrie, containers).
**Schema voor berekening van de maatstaf van heffing:**
1. Prijs van goederen of diensten ($ \text{eenheidsprijs} \times \text{hoeveelheid} $)
2. * Min: Handelskorting
3. * Plus: Diverse bijkomende diensten (bv. vervoer)
4. * Plus: Niet terug te sturen verpakking
5. * = Basis voor berekening van de financiële korting
6. * Min: Financiële korting
7. * = Maatstaf van heffing
8. * Plus: Btw op de maatstaf van heffing
9. * Plus: Terug te sturen verpakking (indien aangerekend)
10. * = Totale factuurprijs
**Voorbeeld berekening MvH:**
Gegevens:
* Goederen: 12.000,00 EUR
* Commerciële korting: 5%
* Diverse kosten: 400,00 EUR
* Terug te sturen verpakking: 200,00 EUR
* Niet terug te sturen verpakking: 100,00 EUR
* Btw-tarief: 21 %
* Financiële korting: 2 %
Berekening:
1. Prijs goederen: 12.000,00 EUR
2. Commerciële korting: $12.000,00 \text{ EUR} \times 5\% = 600,00 \text{ EUR}$
3. Basis financiële korting: $12.000,00 - 600,00 + 400,00 + 100,00 = 11.900,00 \text{ EUR}$ (Let op: diverse kosten en niet terug te sturen verpakking worden *na* de commerciële korting opgeteld voor de basis van de financiële korting.)
4. Financiële korting: $11.900,00 \text{ EUR} \times 2\% = 238,00 \text{ EUR}$
5. Maatstaf van heffing: $11.900,00 - 238,00 = 11.662,00 \text{ EUR}$
6. Btw op MvH: $11.662,00 \text{ EUR} \times 21\% = 2.448,02 \text{ EUR}$
7. Terug te sturen verpakking: 200,00 EUR
8. Totale factuurprijs: $11.662,00 + 2.448,02 + 200,00 = 14.310,02 \text{ EUR}$
> **Tip:** Bij het berekenen van de maatstaf van heffing is het cruciaal om de volgorde van de bewerkingen correct toe te passen, vooral met betrekking tot de commerciële en financiële kortingen en de verschillende soorten verpakkingen.
### 3.5 Btw-belastingplichtigen
Een btw-belastingplichtige is **iedereen die geregeld en zelfstandig een economische activiteit uitoefent**, met of zonder winstoogmerk, hoofdzakelijk of aanvullend.
* **Geregeld en zelfstandig:** Dit betekent dat de activiteit structureel en op eigen risico wordt uitgeoefend, niet in een band van ondergeschiktheid.
* **Economische activiteit:** Dit omvat fabrikanten, handelaren en dienstverleners.
* **Met of zonder winstoogmerk:** Dit sluit bijvoorbeeld winkels en vzw's niet uit.
* **Hoofdzakelijk of aanvullend:** Dit kan zowel een hoofdberoep als een bijberoep zijn.
**Uitzonderingen:**
Sommige beroepen zijn vrijgesteld van btw, zoals notarissen, artsen, tandartsen en verzekeringsmaatschappijen.
**Inschrijving en ondernemingsnummer:**
Na inschrijving bij de Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO) via een ondernemingsloket, moet de activiteit worden aangegeven bij de plaatselijke btw-administratiedienst. Dit resulteert in een ondernemingsnummer en maakt de persoon belastingplichtig met recht op aftrek. Elke belastingplichtige heeft één ondernemingsnummer, zelfs bij uiteenlopende activiteiten of meerdere vestigingen.
### 3.6 Btw-aftrekregeling
Een typisch kenmerk van btw is de **aftrek van voorbelasting**. Dit houdt in dat alle btw die beroepsmatig aan de belastingplichtige is aangerekend, wordt afgetrokken van de btw die de belastingplichtige aan zijn klanten aanrekent.
* **Verschil (btw te betalen aan de staat):**
* Indien de ontvangen btw (verkopen) groter is dan de betaalde btw (aankopen), is er een schuld ten aanzien van de btw-administratie.
* Indien de ontvangen btw (verkopen) kleiner is dan de betaalde btw (aankopen), is er een tegoed ten aanzien van de btw-administratie.
**Voorwaarden voor aftrek:**
Een btw-belastingplichtige mag btw-aftrek alleen toepassen als hij beschikt over een regelmatige, correct opgestelde factuur van zijn leverancier.
**Geen recht op aftrek:**
Er is geen recht op aftrek voor de volgende uitgaven:
* Uitgaven voor **privé-gebruik**.
* Kosten voor **logies, maaltijden en dranken** (uitzondering: btw is aftrekbaar voor kosten gemaakt door personeelsleden die op verplaatsing werken).
* **Handelsgeschenken**, tenzij:
* De aankoopprijs per eenheid, exclusief btw, niet meer bedraagt dan 50,00 euro.
* Dit geldt niet voor geestrijke dranken en tabakswaren.
* Kosten van **onthaal**: Dit omvat alle kosten voor public relations (geschenken, maaltijden, dranken, verblijfkosten, versnaperingen, bloemen) voor het onthalen, ontvangen, vermaken of ontspannen van personen die vreemd zijn aan de onderneming.
* **Uitzondering:** btw is wel aftrekbaar voor bloemen die zijn aangekocht ter versiering van bedrijfslokalen.
**Beperkt recht op aftrek:**
* **Personenwagens, breaks, minibussen:**
* Wagens die voor 50% tot 100% bedrijfsmatig worden gebruikt (ook elektrische wagens): de aftrekbare btw bedraagt 50%.
* Elektrische oplaadstations zijn voor 100% aftrekbaar.
* Wagens die minder dan 50% bedrijfsmatig worden gebruikt: de aftrek is beperkt tot het percentage van werkelijk beroepsmatig gebruik (bv. 30% bedrijfsmatig gebruik betekent 30% btw aftrekbaar).
* Deze beperking geldt voor levering, herstellingen, onderhoud van voertuigen en brandstofverbruik.
* Er is **geen beperking** voor motoren.
* **Investeringen of bedrijfskosten deels voor privé- en deels voor bedrijfsgebruik:** De btw is aftrekbaar voor het deel van de investering dat voor het bedrijf bestemd is. Een vuistregel is dat tot 75% aftrekken door de fiscus wordt aanvaard.
* **Elektriciteit en gas:** De btw-aftrek wordt berekend op basis van het oppervlakte van de bedrijfsruimte in een woning.
* **Uit voorraad nemen voor eigen gebruik:** Er dient nadien een correctie te worden gedaan in de btw-aangifte.
* **Waakhonden op een bedrijf waar ook een woning is:** De aftrek is afhankelijk van de controleur, met een maximum van 10%.
> **Tip:** Voor examenvragen over de btw-aftrekregeling is het essentieel om de specifieke regels voor auto's en onthaalkosten goed te kennen, omdat dit vaak getoetst wordt.
---
# Specifieke btw-regelingen en administratieve verplichtingen
Dit deel behandelt bijzondere btw-regelingen, zoals die voor intracommunautaire transacties en internationale handel, evenals de diverse btw-aangiftes en bijkomende administratieve verplichtingen.
### 4.1 Begrip en principe van de btw
De btw, of belasting op de toegevoegde waarde, is een indirecte belasting die door de eindconsument wordt gedragen. Ondernemingen treden op als inning- en doorstortingsinstantie voor de btw. Een btw-plichtige rekent btw aan zijn klanten aan en mag de btw die hij zelf aan zijn leveranciers heeft betaald, aftrekken van de door hem verschuldigde btw.
#### 4.1.1 Werking van de btw
De btw-administratie schakelt ondernemingen in als tussenpersoon. Bij elke transactie wordt de btw berekend op de prijs exclusief btw. De btw die een onderneming betaalt op haar aankopen (voorbelasting) mag zij aftrekken van de btw die zij int op haar verkopen. Het verschil wordt gestort aan of teruggevraagd van de btw-administratie. De eindconsument betaalt uiteindelijk de volledige btw op het consumptiebedrag.
> **Tip:** Het principe van de btw-aftrek zorgt ervoor dat de belasting alleen op de toegevoegde waarde aan elke schakel in de keten wordt geheven.
### 4.2 Tarieven van de btw
Er gelden verschillende btw-tarieven, afhankelijk van het type product of dienst:
* **0 % tarief:** Van toepassing op dag- en weekbladen die minstens 48 keer per jaar verschijnen.
* **6 % tarief:** Geldt voor onder andere levende dieren, vlees, vis, melkproducten, eieren, groenten en planten voor voeding.
* **12 % tarief:** Is van toepassing op maaltijden in restaurants (met uitzondering van luxeproducten zoals kaviaar), banden voor landbouwmachines en margarine.
* **21 % tarief:** Het meest voorkomende tarief, geldt voor alle producten en diensten die niet onder een van de eerdere categorieën vallen.
#### 4.2.1 Btw op transportkosten
Bij transport zijn er specifieke regels:
* Transport uitgevoerd door een externe transporteur valt onder het 21 % tarief.
* Transport uitgevoerd en aangerekend door de verkoper zelf, volgt het laagste btw-percentage van de gefactureerde goederen. Als goederen met een 6 % tarief en goederen met een 21 % tarief samen worden vervoerd, is het btw-tarief voor het vervoer 6 %.
### 4.3 Vermelding op de factuur
Een factuur moet specifieke btw-informatie bevatten, waaronder de maatstaf van heffing (MvH) per btw-tarief en het totale btw-bedrag.
#### 4.3.1 Berekening van de maatstaf van heffing (MvH)
De maatstaf van heffing is het bedrag waarop de btw wordt berekend. Hierbij geldt de formule:
$$ \text{MvH} = (\text{Bedrag van geleverd goed of dienst} - \text{alle kortingen}) + \text{alle aangerekende lasten} $$
* **Commerciële kortingen:** Kortingen die worden gegeven vanwege de verkoop zelf (bv. kwantumkorting) verminderen definitief de MvH.
* **Financiële kortingen:** Betalingskortingen voor snelle betaling verminderen de MvH, op voorwaarde dat de klant tijdig betaalt. Zo niet, wordt er geen btw-correctie toegepast.
* **Verpakking:** Niet terug te sturen verpakking ("verloren verpakking") is deel van de MvH. Terug te sturen verpakking (bv. leeggoed) is dit niet.
> **Voorbeeld:** Bij een prijs inclusief btw van 5,96 euro voor goederen met een btw-tarief van 6 %, bedraagt de MvH 5,62 euro, berekend met de formule: $MvH = \frac{\text{prijs inclusief btw}}{1 + \text{btw percentage}}$.
### 4.4 Btw-belastingplichtigen
Een btw-belastingplichtige is iedereen die geregeld en zelfstandig een economische activiteit uitoefent, met of zonder winstoogmerk, hoofdzakelijk of aanvullend. Uitzonderingen hierop zijn onder meer notarissen, artsen en verzekeringsmaatschappijen. Na inschrijving bij de Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO) en aangifte bij de btw-administratie, wordt men btw-plichtig met recht op aftrek.
### 4.5 Btw-aftrekregeling
Het aftrekken van voorbelasting is een essentieel kenmerk van de btw. De btw die een belastingplichtige professioneel heeft betaald, mag hij aftrekken van de btw die hij aan zijn klanten aanrekent.
* **Verschil btw verkopen en aankopen:**
* Als ontvangen btw > betaalde btw: verschil is schuld aan btw-administratie.
* Als ontvangen btw < betaalde btw: verschil is tegoed van btw-administratie.
Om btw te mogen aftrekken, moet de belastingplichtige beschikken over een regelmatige factuur van de aankoop.
#### 4.5.1 Geen recht op aftrek
Er is geen recht op btw-aftrek voor:
* Uitgaven voor privé-gebruik.
* Kosten voor logies, maaltijden en dranken (tenzij voor personeelsleden op verplaatsing die werkzaamheden uitvoeren).
* Handelsgeschenken, met een uitzondering voor geschenken met een aankoopprijs van maximaal 50,00 euro exclusief btw per eenheid (met uitzondering van alcoholische dranken en tabakswaren).
* Kosten van onthaal (PR-kosten, geschenken, maaltijden, dranken, verblijfkosten, versnaperingen, bloemen) voor onthaal, ontvangst, vermaak of ontspanning van personen die vreemd zijn aan de onderneming. Uitzondering hierop zijn bloemen voor de versiering van bedrijfslokalen.
#### 4.5.2 Beperkt recht op aftrek
Een beperkt recht op aftrek geldt voor:
* **Personenwagens, breaks en minibussen:** 50 % van de btw is aftrekbaar indien de wagens voor 50 % tot 100 % bedrijfsmatig worden gebruikt. Elektrische laadstations zijn 100 % aftrekbaar. Indien de wagens minder dan 50 % bedrijfsmatig worden gebruikt, is de btw-aftrek beperkt tot het percentage van het werkelijke professionele gebruik (bv. 30 % btw aftrekbaar bij 30 % beroepsgebruik). Dit geldt ook voor leveringen, herstellingen, onderhoud en brandstofverbruik. Voor motoren geldt deze beperking niet.
* **Investeringen of bedrijfskosten deels voor privé- en deels voor bedrijfsgebruik:** De btw is aftrekbaar voor het deel dat voor het bedrijf wordt gebruikt. Een vuistregel van maximaal 75 % aftrek wordt door de fiscus aanvaard.
* **Elektriciteit en gas:** Aftrekbaar volgens de oppervlakte van de bedrijfsruimte in een woning.
* **Voorraad opnemen voor eigen gebruik:** Dit vereist een correctie in de btw-aangifte.
* **Waakhonden bij woningen met bedrijfsruimte:** Aftrek is afhankelijk van de controleur, met een maximum van 10 %.
### 4.6 Btw-regeling voor intracommunautaire transacties
Deze regeling betreft transacties met andere EU-lidstaten.
#### 4.6.1 Intracommunautaire verwerving (ICV)
Dit is de aankoop van een btw-belastingplichtige bij een btw-belastingplichtige uit een andere EU-lidstaat. De btw is verschuldigd in het land van aankomst van de goederen. Een Belgische btw-plichtige ontvangt een factuur zonder btw met de vermelding "art. [...] vrijgesteld van [land] btw". De Belgische btw-plichtige berekent zelf de btw, schrijft deze in het aankoopfacturenboek als aftrekbare btw, en in de bijkomende kolom van het aankoopfacturenboek als "verschuldigde btw wegens intracommunautaire verwerving".
#### 4.6.2 Intracommunautaire levering (ICL)
Dit is de levering door een Belgische btw-plichtige aan een btw-plichtige in een andere EU-lidstaat. De Belgische btw-plichtige maakt een factuur zonder btw met de vermelding "Art. 39 bis vrijgesteld van Belgische btw" en schrijft deze in het verkoopfacturenboek in de kolom 'ICL'.
### 4.7 Btw-regeling voor in- en uitvoer
#### 4.7.1 Invoer
Invoer betreft het binnenkomen van goederen of diensten uit derde landen (niet-EU-landen) of landen die niet tot het fiscale gebied van de EU behoren. De buitenlandse leverancier maakt een factuur zonder btw. De btw en invoerrechten worden betaald in de lidstaat waar de goederen de EU binnenkomen. Sinds 2013 geldt in België een verleggingsregel, waarbij de btw niet direct aan de douane wordt betaald, maar via de periodieke btw-aangifte wordt geregeld.
#### 4.7.2 Uitvoer
Uitvoer is het leveren van goederen of diensten aan derde landen of gebieden buiten het fiscale gebied van de EU. De Belgische leverancier maakt een factuur zonder btw en schrijft deze in de kolom "uitvoer" van het verkoopfacturenboek.
### 4.8 Btw-aangifte
Er zijn verschillende soorten aangevers, afhankelijk van de omzet:
#### 4.8.1 Maandaangevers
Verplicht voor ondernemingen met een jaaromzet van meer dan 2.500.000,00 EUR (excl. btw). Zij moeten maandelijks de verschuldigde btw aangeven en betalen, uiterlijk op de 20e van de maand volgend op de maand waarop de aangifte betrekking heeft.
#### 4.8.2 Kwartaalaangevers
Ondernemingen met een jaaromzet van maximaal 2.500.000 EUR (excl. btw) kunnen kiezen voor een driemaandelijkse aangifte. Sinds 1 april 2017 is dit optioneel en kan er gebruik worden gemaakt van een systeem met voorschotten (twee voorschotten en één afrekening per kwartaal).
#### 4.8.3 Vrijstellingsregeling kleine ondernemers
Voor ondernemers met een jaaromzet van maximaal 25.000 EUR (excl. btw). Zij zijn vrijgesteld van de meeste btw-verplichtingen, hoeven geen periodieke aangiften in te dienen en rekenen geen btw aan hun klanten aan. Ze moeten wel de vermelding "Bijzondere vrijstellingsregeling kleine ondernemingen" op hun facturen zetten en een jaarlijkse klantenlisting indienen.
#### 4.8.4 Ondernemers onder het forfaitair stelsel
Dit stelsel wordt afgeschaft op 31 december 2027 en is enkel nog mogelijk voor bestaande gevallen. Het is bedoeld voor natuurlijke personen die voor minstens 75 % van hun omzet geen factuur uitreiken aan klanten (leveringen aan particulieren). De btw-administratie stelt forfaitaire grondslagen vast om het te betalen bedrag te bepalen.
### 4.9 Bijkomende administratieve verplichtingen
Naast de periodieke btw-aangiftes zijn er nog andere administratieve verplichtingen:
#### 4.9.1 Jaarlijkse lijst van btw-belastingplichtige afnemers (klantenlisting)
Deze lijst moet jaarlijks vóór 31 maart worden ingediend voor prestaties van het voorgaande jaar. Hierop worden btw-nummers vermeld van afnemers-belastingplichtigen aan wie goederen of diensten zijn geleverd voor een bedrag van minimaal 250,00 euro exclusief btw.
#### 4.9.2 Intracommunautaire listing
Voor btw-plichtigen met intracommunautaire leveringen. Dit is een periodieke (per kwartaal of maand) listing van afnemers in andere EU-lidstaten aan wie goederen vrij van btw zijn geleverd. De gegevens zijn bestemd voor statistische doeleinden.
#### 4.9.3 Intrastat-aangifte
Maandelijks in te dienen door btw-plichtigen die jaarlijks voor meer dan 1.000.000 EUR goederen verzenden naar of voor meer dan 1.500.000 EUR goederen ontvangen uit andere EU-lidstaten. Deze aangifte bevat informatie over de goederenstromen tussen de lidstaten.
### 4.10 Btw-boekhouding
De btw-boekhouding omvat verschillende onderdelen:
* Inkomend facturenboek
* Uitgaand facturenboek
* Dagontvangstenboek
* Verantwoordingsstukken
* Klantenrekeningen
* Tabel van bedrijfsmiddelen
### 4.11 Btw-systeem voor landbouwers
Landbouwers kunnen kiezen tussen de gewone btw-regeling en de bijzondere landbouwregeling.
#### 4.11.1 Gewone regeling
Landbouwers die de gewone regeling volgen, worden behandeld als alle andere ondernemingen en dienen maandelijks of driemaandelijks btw-aangifte in, afhankelijk van hun omzet.
#### 4.11.2 Bijzondere landbouwregeling (forfaitaire regeling)
Deze regeling is enkel voor eenmanszaken en verenigingen zonder rechtspersoonlijkheid die "standaard" landbouwactiviteiten uitoefenen. Het uitgangspunt is dat de ontvangen btw op verkopen gelijk is aan de betaalde btw op aankopen. Landbouwers zijn vrijgesteld van de meeste verplichtingen onder het normale systeem, zoals het uitreiken van facturen of het doorstorten van btw aan de overheid. Bij grote investeringen kan de gewone regeling echter voordeliger zijn omdat de betaalde btw onmiddellijk kan worden gerecupereerd. Er is een herzieningstermijn van 5 jaar voor investeringen (uitgezonderd gebouwen, waarvoor dit 10 jaar is) indien men terugkeert van de gewone naar de forfaitaire regeling.
#### 4.11.3 Directe belastingen voor landbouwers
Naast btw betalen landbouwers ook inkomstenbelasting. Dit kan op basis van het resultaat uit de fiscale boekhouding of forfaitair op basis van de winstmarge, vastgelegd in het "landbouwbarema". Dit barema wordt onderhandeld tussen de fiscus en landbouworganisaties en varieert per sector en regio.
---
## Veelgemaakte fouten om te vermijden
- Bestudeer alle onderwerpen grondig voor examens
- Let op formules en belangrijke definities
- Oefen met de voorbeelden in elke sectie
- Memoriseer niet zonder de onderliggende concepten te begrijpen
Glossary
| Term | Definition |
|------|------------|
| Belasting over de toegevoegde waarde (btw) | Een indirecte verbruiksbelasting die wordt geheven op de meerwaarde die wordt gecreëerd in elke fase van de productie- en distributieketen van goederen en diensten, met als uiteindelijk doel de consument te belasten. |
| Maatstaf van heffing (MvH) | Het bedrag waarop de btw wordt berekend. Dit is in principe de prijs van het geleverde goed of de verleende dienst, verminderd met eventuele kortingen en vermeerderd met aangerekende lasten zoals vervoerkosten. |
| Btw-belastingplichtige | Eenieder die geregeld en zelfstandig een economische activiteit uitoefent, met of zonder winstoogmerk, en die verplicht is btw aan te rekenen aan zijn klanten en hierdoor het recht heeft om de betaalde btw aan zijn leveranciers af te trekken. |
| Btw-aftrekregeling | Het recht dat btw-belastingplichtigen hebben om de btw die zij hebben betaald op hun beroepsmatige aankopen af te trekken van de btw die zij hebben aangerekend aan hun klanten. Het verschil tussen deze twee bedragen wordt afgedragen aan of teruggevorderd van de btw-administratie. |
| Commerciële korting | Een korting die wordt toegekend omwille van de verkoop zelf, bijvoorbeeld voor grote hoeveelheden (kwantumkorting), te late levering, mindere kwaliteit of seizoensopruiming. Deze korting vermindert definitief de maatstaf van heffing. |
| Financiële korting | Een korting die wordt toegekend om klanten aan te moedigen snel te betalen, ook wel betalingskorting of korting voor contante betaling genoemd. De maatstaf van heffing mag met deze korting verminderd worden indien de klant binnen de vooropgestelde termijn betaalt. |
| Intracommunautaire verwerving (ICV) | De aankoop van goederen of diensten door een btw-belastingplichtige van een btw-belastingplichtige uit een andere lidstaat van de EU. De btw is steeds verschuldigd in het land van aankomst van de goederen. |
| Intracommunautaire levering (ICL) | De levering van goederen of diensten door een btw-belastingplichtige aan een btw-belastingplichtige gevestigd in een andere lidstaat van de EU. De Belgische btw-belastingplichtige maakt een factuur zonder btw, maar met een specifieke vermelding van vrijstelling. |
| Invoer | Het binnenkomen van goederen of diensten uit derde landen, dat wil zeggen landen die niet tot het fiscaal gebied van de EU behoren. De btw en invoerrechten worden betaald in de lidstaat waar de goederen de EU binnenkomen. |
| Uitvoer | Het leveren van goederen of diensten aan derde landen, buiten het fiscaal gebied van de EU. De Belgische leverancier maakt een factuur zonder btw en registreert deze in de kolom 'uitvoer' van het verkoopfacturenboek. |
| Btw-aangifte | Een periodieke verklaring die btw-belastingplichtigen indienen bij de btw-administratie, waarin de verschuldigde btw en eventuele aftrekposten worden opgegeven. Afhankelijk van de omzet kan dit maandelijks of per kwartaal gebeuren. |
| Btw-boekhouding | Het systematisch registreren van alle btw-gerelateerde transacties, inclusief inkomende en uitgaande facturen, dagontvangsten en verantwoordingsstukken, om de btw-aangifte correct te kunnen opstellen en de btw-aftrek te onderbouwen. |
| Forfaitaire regeling | Een bijzondere regeling die van toepassing kan zijn op bepaalde landbouwers of kleine ondernemingen, waarbij de btw-berekening vereenvoudigd wordt door uit te gaan van vaste, forfaitaire grondslagen voor de omzet of winst. |
| Werken in onroerende staat | Werkzaamheden die verband houden met de bouw, verbouwing, herstelling of afbraak van onroerende goederen. Hiervoor gelden specifieke btw-regelingen waarbij de btw vaak wordt verlegd naar de bouwheer. |
| Landbouwbarema | Een systeem dat gebruikt wordt voor de inkomstenbelasting van landbouwers, gebaseerd op forfaitaire grondslagen per hectare landbouwgrond of per stuk vee, die onderhandeld worden tussen de fiscus en landbouworganisaties. |
| Klantenlisting | Een jaarlijkse opsomming van btw-belastingplichtige afnemers aan wie goederen of diensten zijn geleverd voor een bedrag van minimaal 250 EUR (excl. btw), die ingediend moet worden bij de btw-administratie. |
| Intracommunautaire listing | Een per kwartaal of maand in te dienen lijst met gegevens van afnemers in andere EU-lidstaten aan wie goederen vrij van btw zijn geleverd, bestemd voor statistische doeleinden. |
| Intrastat-aangifte | Een maandelijkse aangifte die de btw-plichtige dient in te dienen indien de waarde van de goederen die naar of uit andere EU-lidstaten worden verzonden of ontvangen boven bepaalde drempels ligt. |