les 10) 7.2. BA AUTO.pptx

# De RDR-overeenkomst en expertise-overeenkomst De RDR-overeenkomst en de expertise-overeenkomst zijn privaatrechtelijke afspraken tussen verzekeraars die tot doel hebben de afhandeling van verkeersongevallen te versnellen en te vereenvoudigen door middel van directe regeling en onderlinge verrekening. ## 1. De expertise-overeenkomst De expertise-overeenkomst regelt de wijze waarop de schade aan een voertuig wordt vastgesteld, met uniforme regels voor technische expertises. De verzekeraar van de niet-aansprakelijke bestuurder van het slachtoffer zal, voor rekening van de verzekeraar van de tegenpartij, de expertise van de schade aan het voertuig van zijn verzekerde laten uitvoeren en tevens zelf overgaan tot vergoeding van zijn verzekerde, mits aan de voorwaarden van de conventie is voldaan. De directe verzekeraar, dit wil zeggen de verzekeraar van het slachtoffer, stelt de expert aan. Deze experts moeten erkend zijn. ## 2. De RDR-overeenkomst De RDR-overeenkomst staat voor "Règlement Direct" of "Directe Regeling". Het is een conventie tussen BA-autoverzekeraars waarbij de eigen verzekeraar de materiële schade van zijn verzekerde rechtstreeks afhandelt, en de verzekeraars de kosten onderling vereffenen volgens vastgelegde regels. ### 2.1 Doelstellingen van de RDR-overeenkomst Het hoofddoel van de RDR-overeenkomst is het sneller vergoeden van slachtoffers en het realiseren van administratieve vereenvoudiging. De overeenkomst vermijdt dat de tegenpartij-verzekeraar de regeling vertraagt, wat vroeger kon leiden tot vertragingen van maanden tot zelfs jaren. Door de koppeling met de expertise-overeenkomst wordt gezorgd voor een snelle expertise gevolgd door een vlotte uitbetaling. Ongeveer zeventig procent van alle autoschade wordt via RDR geregeld, met de meeste dossiers die binnen een maand worden afgehandeld. ### 2.2 Schaderegeling binnen de RDR De schaderegeling binnen RDR kan op twee manieren gebeuren: #### 2.2.1 De regeling op initiatief Dit is de basisregel en wordt altijd eerst nagestreefd. * **Toepassingsgebied:** Deze regeling is van toepassing tot een maximum schadebedrag van 25.000 euro. Boven dit bedrag is RDR niet van toepassing en wordt de schade geregeld volgens het gemeen recht door de BA-verzekeraar van de aansprakelijke partij. * **Procedure:** De schade wordt geregeld volgens de klassieke BA-regels, waarbij de verzekeraar van de aansprakelijke bestuurder moet vergoeden op basis van fout, schade en oorzakelijk verband, zonder de vereenvoudigde RDR-procedures. * **Voorwaarde:** Het ongeval moet beantwoorden aan een RDR-barema (standaardscenario), wat zorgt voor een snelle aansprakelijkheidsbepaling zonder te wachten op een strafdossier. De interpretatie van deze barema's evolueert via de rechtspraak van de Toepassingscommissie. #### 2.2.2 De regeling met akkoord Deze regeling is aanvullend op de regeling op initiatief en wordt gebruikt wanneer het ongeval niet volledig in een RDR-barema past of wanneer er twijfel bestaat over de feiten. * **Maximumbedrag:** Het maximum schadebedrag is eveneens 25.000 euro; boven dit bedrag geldt het "gemeen recht". * **Definitiviteit van akkoord:** Een gegeven akkoord is definitief. De tegenpartij kan niet meer overschakelen op regeling op initiatief en heeft geen recht meer op verhaal in gemeen recht. De verzekeraar die akkoord geeft, legt zich voor 50% of 100% neer bij de regeling van de directe verzekeraar. * **Uitwisseling:** Het akkoord kan uitsluitend worden uitgewisseld tussen BA-verzekeraars. * **Termijn:** Het akkoord moet worden gegeven binnen 3 maanden na de melding van het ongeval. Dit gebeurt via een voorgeschreven formulier, verstuurd naar een specifiek RDR-emailadres. De vraag kan in vrije vorm worden gesteld. ### 2.3 DATASSUR DATASSUR is de organisatie die voor de aangesloten verzekeraars de financiële compensatie van RDR-schadedossiers beheert. * **Rol:** DATASSUR komt niet tussen in de relatie tussen verzekerde en verzekeraar en voert geen inhoudelijke schaderegeling uit. De rol is beperkt tot het beheer van de maandelijkse financiële compensatie tussen verzekeraars die de RDR-conventie toepassen. * **Compensatieproces:** Slachtoffers worden vergoed op basis van de werkelijke herstelkosten (vastgelegd door de expert en hersteller). De directe verzekeraar wordt echter niet op basis van die werkelijke kosten terugbetaald, maar via een forfaitair bedrag. Dit forfaitaire bedrag is berekend als het maandelijkse gemiddelde van alle werkelijke kosten van alle deelnemende ondernemingen. * **Doel van forfaits en compensatie:** Dit systeem zorgt voor administratieve vereenvoudiging via één gecentraliseerd afrekenmechanisme en voor misbruikpreventie, door te voorkomen dat verzekeraars hun werkelijke schadebedragen kunstmatig zouden opdrijven. ### 2.4 Verloop van een RDR-dossier #### 2.4.1 Regeling op initiatief 1. Beide partijen melden hun versie van het ongeval aan hun eigen verzekeraar (EAF). 2. De aansprakelijkheid wordt duidelijk: bijvoorbeeld A is in recht en B is in fout. 3. Verzekeraar A meldt het schadegeval aan verzekeraar B. 4. Het ongeval past in een RDR-barema, waardoor RDR (op initiatief) toepasbaar is. 5. Verzekeraar A stelt een expert aan conform de expertise-overeenkomst. 6. De expert onderzoekt het voertuig bij de garage of bij de verzekerde. 7. De expert bezorgt zijn verslag en het schadebedrag aan verzekeraar A. 8. Verzekeraar A vergoedt zijn verzekerde rechtstreeks. 9. Verzekeraar A vraagt terugbetaling aan DATASSUR, die de RDR-compensatiekas gebruikt om de schade te vereffenen. #### 2.4.2 Regeling met akkoord 1. Beide partijen melden het ongeval aan hun eigen verzekeraar (EAF). 2. De omstandigheden passen niet volledig in een RDR-barema of roepen twijfel op. 3. Verzekeraar A (van het slachtoffer) vraagt expliciet akkoord aan verzekeraar B. 4. Verzekeraar B beoordeelt het verzoek en geeft akkoord (50% of 100%), of weigert, waardoor RDR niet mogelijk is. 5. Bij gegeven akkoord: verzekeraar A vergoedt zijn verzekerde rechtstreeks. 6. Verzekeraar A krijgt terugbetaling via DATASSUR, volgens de regels van RDR. ### 2.5 RDR en de verzekerde De RDR-overeenkomst bindt enkel verzekeraars, niet de verzekerde of het slachtoffer. De rechten van de verzekerde volgens het gemeen recht blijven volledig behouden. Indien een verzekerde niet akkoord gaat met een RDR-beslissing, kan hij altijd terugvallen op de klassieke BA-procedure. Hij kan de aansprakelijkheid betwisten, bijkomende elementen of getuigen aandragen, waardoor de zaak buiten RDR wordt beoordeeld. De eigen verzekeraar is verplicht dit te respecteren en kan RDR niet tegen de wil van de verzekerde opleggen wanneer deze de foutverdeling of feiten betwist. Rechtsbijstand kan worden ingeschakeld voor een objectieve beoordeling. ## 3. Aanrijding door voertuigen (gebouwen) De Assuralia-overeenkomst "Aanrijding door voertuigen" regelt hoe schade aan gebouwen wordt afgehandeld wanneer deze schade veroorzaakt is door een voertuig. Dit geldt voor de in de brandverzekering opgenomen dekking "aanrijding door voertuigen" (schade aan een verzekerd gebouw, poort, omheining, etc.). * **Procedure:** De eigen brandverzekeraar van de benadeelde vergoedt rechtstreeks zijn verzekerde, volgens de regels van de brandpolis (meestal nieuwwaarde). Nadien verhaalt de brandverzekeraar zich op de BA-motorrijtuigverzekeraar van het aanrijdende voertuig (of op het Gemeenschappelijk Motorwaarborgfonds indien er geen BA Auto is), volgens vaste interne regels. * **Voorwaarde:** Beide betrokken verzekeraars (brand en BA Auto) moeten tot de conventie zijn toegetreden. * **Doelstellingen:** * Snelle en praktische schaderegeling: de benadeelde hoeft zich niet te bemoeien met de BA-verzekeraar van de tegenpartij, maar kan terecht bij zijn eigen brandverzekeraar. * Vermijden van discussies: discussies tussen brand- en BA-verzekeraars over expertise, aansprakelijkheid, etc. worden onderling via de conventie uitgevochten. ## 4. BA Auto / BA Uitbatingen (‘Aanrijding door voertuigen’) Deze Assuralia-conventie, ontstaan op 1 maart 1994, richt zich op geschillen tussen de verzekeraar BA Motorrijtuigen en de verzekeraar BA Uitbating. * **Doel:** Het voorkomen dat het slachtoffer "tweede keer slachtoffer" wordt van discussies tussen verzekeraars en zorgen voor een vlotte en praktische schaderegeling. * **Systeem van voorlopig beheer:** De BA Auto-verzekeraar regelt voorlopig de schade tot vaststaat welke verzekeraar definitief moet betalen. * **Werking:** Bij betwisting tussen BA Auto en BA Uitbating, vergoedt de BA Auto-verzekeraar de schade tot maximaal 25.000 euro "voor rekening van wie het behoort", zolang aan de voorwaarden is voldaan. Dit betekent dat het slachtoffer niet hoeft te wachten tot beslist is welke verzekeraar uiteindelijk moet betalen. ## 5. Verbintenisverklaring kettingbotsingen Dit is geen overeenkomst tussen verzekeraars, maar een belofte ten aanzien van de eigen bestuurders. Ontstaan na een zware kettingbotsing in Deinze in 1996, waarbij ongeveer 200 voertuigen betrokken waren. De BA-verzekeraar vergoedt zijn eigen bestuurder bij een kettingbotsing als de fout van een ander niet (goed) bewijsbaar is. Dit vermijdt lange procedures en situaties zonder duidelijke aansprakelijke partij. ## 6. Accessoire waarborgen (niet-BA) Dit zijn aanvullende waarborgen die niet tot de BA-verzekering behoren. Er zijn geen uniforme wettelijke regels voor deze waarborgen, enkel de algemene bepalingen van de Wet Verzekering zijn van toepassing. De voorwaarden verschillen per verzekeraar, waardoor de consument zelf moet vergelijken. ### 6.1 Meest voorkomende dekkingen * Materiële schade aan het voertuig ingevolge een ongeval (Eigen schade). * Materiële schade of verdwijning van het voertuig ingevolge Brand & Diefstal. * Materiële schade aan het voertuig ingevolge Glasbreuk, Natuurelementen en Aanrijding door dieren. * Lichamelijke schade van de weggebruikers in een verzekering Individuele ongevallen. * Rechtsbijstand, om zich te laten bijstaan in zijn verdediging en om verhaal uit te oefenen. ### 6.2 ‘Eigen schade’ * **Voorwerp van de dekking:** Vergoeding van schade aan het voertuig na een ongeval, ongeacht de fout van de bestuurder. Als de verzekerde niet in fout is, vergoedt de verzekeraar eigen schade (met vrijstelling) en verhaalt zich op de BA-verzekeraar van de aansprakelijke. Als de verzekerde wel in fout is, geldt dezelfde regeling, maar blijft de vrijstelling ten laste van de verzekerde. Sommige contracten kennen een ruim ongevalsbegrip, inclusief vandalisme, omkantelen, vallen, etc. * **Vrijstelling:** De verzekerde draagt het bedrag van de vrijstelling, tenzij dit verhaald kan worden op de aansprakelijke. De hoogte van de vrijstelling varieert sterk per contract en kan een vast bedrag zijn of een percentage van de cataloguswaarde of het vergoedingsbedrag. Soms is de vrijstelling enkel van toepassing in bepaalde situaties (bv. vandalisme, gebruik van bepaalde herstellers). * **Bepaling van de vergoeding & premie:** * Gedeeltelijke schade: vergoeding = bedrag op de herstellingsfactuur. * Totaal verlies: vergoeding in werkelijke waarde of volgens "aangenomen waarde" (een vooraf afgesproken formule, vaak met waardevermindering volgens leeftijd of kilometerstand). * Sommige verzekeraars koppelen de premie aan de schadestatistiek van de verzekerde. ### 6.3 ‘Brand en diefstal’ * **Waarborg Brand:** Vergoedt schade aan het voertuig door brand, vuur, ontploffing, bliksem, kortsluiting, ongeacht de locatie. Dit verschilt van de woningverzekering, waar de dekking enkel geldt indien het voertuig in de woning/garage is. * **Waarborg Diefstal:** Vergoedt schade door diefstal of poging tot diefstal. Uitbreidingen kunnen mogelijk zijn voor diefstal met geweld (carjacking/homejacking) of met gebruik van originele sleutels. * **Vrijstelling & vergoeding:** Vaak volgen deze dezelfde regels als de waarborg eigen schade. * **Voorwaarden & acceptatie (waarborg diefstal):** Verzekeraars kunnen voorwaarden koppelen aan de diefstalwaarborg, zoals de aanwezigheid van een garage. Dit beïnvloedt de risicobeoordeling. Niet-naleving van bijzondere voorwaarden kan leiden tot de nietigheid van de dekking. De acceptatiepolitiek verschilt per verzekeraar (naar waarde, merk, type wagen, woonplaats, etc.). * **Beveiligingssystemen:** Een belangrijke eis is een beveiligingssysteem geplaatst door een erkende installateur. Zonder zo'n systeem is autodiefstal quasi onverzekerbaar. Er zijn twee soorten systemen: autodiefstalsystemen (voorkomen/ontmoedigen diefstal) en 'nadiefstalsystemen' (bemoeilijken gebruik of lokaliseren van een gestolen wagen). ### 6.4 ‘Glasbreuk, Natuurelementen en Aanrijding door dieren’ * **Waarborg glasbreuk / natuurelementen / dieren:** Vergoedt schade aan het voertuig door glasbreuk (voorruit, zij- en achterruiten, mogelijk ook spiegels en lichten), natuurelementen (storm, hagel) en aanrijding door dieren (soms beperkt tot wild). * **Vrijstelling & vergoeding:** Volgen vaak dezelfde regels als "eigen schade". Soms kan de vrijstelling onder voorwaarden wegvallen. ### 6.5 ‘Individuele ongevallen’ (Bestuurdersverzekering) * **Doel & nut:** Verzekert inzittenden, in het bijzonder de bestuurder, tegen lichamelijke schade en gevolgen. Artikel 29bis van de Wet van 21 november 1989 beschermt inzittenden en zwakke weggebruikers, maar sluit de bestuurder zelf uit. De bestuurdersverzekering vult deze leemte op. * **Redenen voor een bestuurdersverzekering:** * De bestuurder is uitgesloten van artikel 29bis WAM. * Dekking ook bij eigen (gedeeltelijke) fout of eenzijdig ongeval. * Bescherming bij onbekende/onverzekerde tegenpartij of vluchtmisdrijf. * Zorgt voor een snelle, contractuele uitkering zonder jarenlange aansprakelijkheidsdiscussies. * **Met of zonder subrogatieclausule:** * **Contract mét subrogatie:** De verzekeraar kan na betaling terugvorderen bij de aansprakelijke derde. Het slachtoffer krijgt niet meer dan wat in gemeen recht verhaald kan worden; de vergoeding is eerder een voorschot. Dit leidt tot een lagere premie. * **Contract zónder subrogatie:** De verzekeraar kan niet verhalen op een derde. Het slachtoffer kan bovenop de polisvergoeding nog volledig de aansprakelijke persoon aanspreken. Dit leidt tot cumulatieve vergoedingen en een ruimere dekking, maar is meestal duurder. ### 6.6 ‘Rechtsbijstand’ * **Situering:** Niet verplicht, maar aan te raden vanaf inschrijving van het voertuig. Nodig zowel bij eigen fout als bij eigen recht voor een goede afhandeling van het schadegeval. * **Dekkingen:** * Burgerlijk verhaal als je in je recht bent (verhaal tegen de aansprakelijke). * Verdediging als jij in fout wordt gesteld. * Vrije keuze van advocaat. * **Mogelijke extra waarborgen:** Geschillen met garagist, koper, etc. * **Nuttig bij:** Alle geschillen rond schaderegeling, discussies over aansprakelijkheid, problemen bij expertise van stoffelijke schade, en discussies over vergoeding van lichamelijke schade. --- # Aanvullende waarborgen (niet-BA) Deze sectie behandelt diverse aanvullende waarborgen in autoverzekeringen die naast de verplichte burgerlijke aansprakelijkheidsverzekering (BA Auto) kunnen worden afgesloten, met hun specifieke kenmerken en dekkingen. ### 2.1 Begrip en overzicht van aanvullende waarborgen Aanvullende waarborgen (niet-BA) kennen geen uniforme wettelijke regels zoals de BA Auto. Enkel de algemene bepalingen van de Wet Verzekering zijn van toepassing. De voorwaarden van deze bijkomende waarborgen verschillen sterk per verzekeraar, waardoor de consument zelf grondig moet vergelijken om de polis te vinden die het best aansluit bij zijn behoeften. Een uitputtende beschrijving van alle mogelijke dekkingen op de markt is niet haalbaar, maar de meest voorkomende waarborgen worden hieronder overlopen. #### 2.1.1 Overzicht van de meest voorkomende aanvullende waarborgen De meest courante aanvullende waarborgen zijn: 1. De materiële schade aan het voertuig ingevolge een ongeval: **Eigen schade**. 2. De materiële schade of de verdwijning van het voertuig ingevolge **Brand & Diefstal**. 3. De materiële schade aan het voertuig ingevolge **Glasbreuk, Natuurelementen en Aanrijding door dieren**. 4. De lichamelijke schade van de weggebruikers in een **Individuele ongevallen** verzekering. 5. Het zich laten bijstaan in zijn verdediging maar ook om verhaal uit te oefenen in een **Rechtsbijstand**verzekering. ### 2.2 Eigen schade De dekking 'eigen schade' voorziet in de vergoeding van schade aan het voertuig na een ongeval, ongeacht of de verzekerde in fout is of niet. #### 2.2.1 Voorwerp van de dekking * **Niet in fout:** De verzekeraar 'eigen schade' vergoedt de schade aan het voertuig, weliswaar met inhouding van een eventuele vrijstelling. De verzekeraar zal nadien proberen deze schade te verhalen op de BA-verzekeraar van de aansprakelijke tegenpartij. * **Wel in fout:** De schade wordt op dezelfde manier geregeld, maar de vrijstelling blijft ten laste van de verzekerde. * Sommige contracten hanteren een ruim ongevalsbegrip dat ook schade door vandalisme, omkantelen of vallen van het voertuig kan omvatten. #### 2.2.2 Vrijstelling De verzekerde draagt het bedrag van de vrijstelling, tenzij hij deze succesvol kan verhalen op de aansprakelijke partij. De vrijstelling kan sterk variëren tussen contracten en is soms enkel van toepassing in specifieke situaties, zoals bij vandalisme of bij het gebruik van bepaalde herstellers. De vrijstelling kan een vast bedrag zijn, of een percentage van de cataloguswaarde of van het totale vergoedingsbedrag. #### 2.2.3 Bepaling van de vergoeding en premie * **Gedeeltelijke schade:** De vergoeding is gelijk aan het bedrag op de herstellingsfactuur. * **Totaal verlies:** De vergoeding kan gebeuren op basis van de werkelijke waarde van het voertuig, of volgens een vooraf afgesproken 'aangenomen waarde', vaak gebaseerd op een formule die rekening houdt met de leeftijd of kilometerstand van het voertuig. * Sommige verzekeraars koppelen de premie aan de schadestatistieken van de verzekerde. ### 2.3 Brand en diefstal Deze waarborgen dekken respectievelijk de schade door brand en de schade of het verlies door diefstal van het voertuig. #### 2.3.1 Waarborg brand (autoverzekering) Deze waarborg vergoedt de schade aan het voertuig veroorzaakt door brand. De dekking is vaak uitgebreid naar schade door vuur, ontploffing, blikseminslag en kortsluiting, ongeacht de locatie (garage, openbare weg, etc.). Dit onderscheidt zich van de woningverzekering, waarvoor een voertuig doorgaans enkel gedekt is als het zich in de woning of garage bevindt. De vrijstelling en vergoeding volgen vaak dezelfde principes als bij de waarborg 'eigen schade'. #### 2.3.2 Waarborg diefstal Deze waarborg dekt de schade die voortvloeit uit diefstal of een poging tot diefstal van het voertuig. * **Mogelijke uitbreidingen:** Afhankelijk van de verzekeraar kan de dekking worden uitgebreid naar diefstal met geweld (carjacking/homejacking) of diefstal met gebruik van de originele sleutels. * **Vrijstelling en vergoeding:** Ook hier gelden vaak dezelfde principes als bij de waarborg 'eigen schade'. #### 2.3.3 Voorwaarden en acceptatie (waarborg diefstal) Verzekeraars kunnen specifieke voorwaarden koppelen aan de diefstalwaarborg, zoals de aanwezigheid van een garage. Deze voorwaarden beïnvloeden de risicobeoordeling. Het niet naleven van deze voorwaarden kan leiden tot de nietigheid van de dekking, waardoor de verzekerde geen vergoeding ontvangt bij diefstal, zelfs indien de premie betaald is. De acceptatiepolitiek verschilt per verzekeraar en hangt af van factoren zoals de waarde, het merk, het type wagen, de aanwezigheid van een garage en de woonplaats van de verzekerde. #### 2.3.4 Beveiligingssystemen (voorwaarde voor dekking) Een belangrijke eis voor de dekking van autodiefstal is vaak de installatie van een beveiligingssysteem door een erkende installateur. Zonder een dergelijk systeem is autodiefstal quasi onverzekerbaar. Er zijn twee soorten systemen: * **Autodiefstalsystemen:** Deze systemen zijn gericht op het voorkomen of ontmoedigen van diefstal. * **'Nadiefstalsystemen':** Deze systemen bemoeilijken het gebruik of de lokalisatie van een gestolen wagen. Beide soorten systemen vullen elkaar aan, vooral wanneer dieven erin slagen de sleutels van het voertuig te bemachtigen. ### 2.4 Glasbreuk, natuurelementen en aanrijding door dieren Deze waarborgen dekken specifieke materiële schade aan het voertuig. #### 2.4.1 Waarborg glasbreuk / natuurelementen / dieren Deze waarborg vergoedt schade aan het voertuig veroorzaakt door: * **Glasbreuk:** Schade aan de voorruit, zij- en achterruiten. Spiegels en lichten kunnen eventueel worden mee gedekt. * **Natuurelementen:** Schade door storm, hagel, etc. * **Aanrijding door dieren:** Soms beperkt tot aanrijdingen met wild. #### 2.4.2 Vrijstelling en vergoeding Vaak gelden dezelfde regels als bij 'eigen schade'. In sommige contracten kan de vrijstelling onder bepaalde voorwaarden wegvallen. ### 2.5 Individuele ongevallen Deze waarborg, vaak aangeduid als 'bestuurdersverzekering', verzekert de inzittenden, en in het bijzonder de bestuurder, tegen lichamelijke schade en de gevolgen daarvan. #### 2.5.1 Doel en nut van de bestuurdersverzekering Artikel 29bis van de Wet op de Verzekering van de Verkeersaansprakelijkheid (WAM) beschermt inzittenden en zwakke weggebruikers. De bestuurder zelf is echter uitgesloten van deze bescherming, wat een lacune creëert. De bestuurdersverzekering vult deze leemte op en beschermt de bestuurder, zelfs wanneer hij zelf (mede) in fout is of bij een eenzijdig ongeval. Dit zorgt voor een snelle, contractuele uitkering zonder de noodzaak van langdurige aansprakelijkheidsdiscussies, en biedt bescherming bij onbekende, onverzekerde tegenpartijen of bij vluchtmisdrijf. #### 2.5.2 Met of zonder subrogatieclausule De voorwaarden van een individuele ongevallenverzekering kunnen een subrogatieclausule bevatten: * **Contract met subrogatie:** Na de uitbetaling mag de verzekeraar het bedrag trachten terug te vorderen bij de aansprakelijke derde. De benadeelde ontvangt hierdoor niet meer dan wat hij in gemeen recht zou kunnen verhalen. De vergoeding dient eerder als een voorschot, wat resulteert in een goedkopere premie. * **Contract zonder subrogatie:** De verzekeraar kan het uitbetaalde bedrag niet verhalen op een derde. De benadeelde kan naast de polisvergoeding ook nog de aansprakelijke partij volledig aanspreken, wat leidt tot cumulatieve vergoedingen. Deze dekking is doorgaans ruimer en dus duurder. ### 2.6 Rechtsbijstand Rechtsbijstand is geen verplichte waarborg, maar is sterk aan te raden vanaf de inschrijving van het voertuig. Het is nuttig zowel wanneer de verzekerde in zijn recht is als wanneer hij in fout wordt gesteld, om een goede afhandeling van het schadegeval te garanderen. #### 2.6.1 Dekkingen De dekkingen omvatten onder andere: * **Burgerlijk verhaal:** Wanneer de verzekerde in zijn recht is en verhaal wil uitoefenen tegen de aansprakelijke partij. * **Verdediging:** Wanneer de verzekerde in fout wordt gesteld. * **Vrije keuze van advocaat:** De verzekerde heeft de vrijheid om zijn eigen advocaat te kiezen. * **Mogelijke extra waarborgen:** Geschillen met bijvoorbeeld een garagist of een koper van het voertuig kunnen eveneens gedekt zijn. De rechtsbijstandverzekering is bijzonder nuttig bij alle geschillen rond de schaderegeling, zoals discussies over aansprakelijkheid, problemen bij de expertise van materiële schade, of onenigheid over de hoogte van de vergoeding voor lichamelijke schade. --- > **Tip:** Bij het afsluiten van aanvullende waarborgen is het cruciaal om de polisvoorwaarden nauwkeurig te lezen en te vergelijken tussen verschillende verzekeraars. Let specifiek op de hoogte van de vrijstellingen, de exacte omvang van de dekking en eventuele uitsluitingen. De website van Assuralia kan hierbij een nuttige bron van informatie zijn, hoewel de algemene principes en concrete voorwaarden per verzekeraar kunnen verschillen. > **Tip:** Het is aan te raden om te informeren naar de specifieke voorwaarden die van toepassing zijn op de waarborg diefstal, aangezien deze sterk kunnen variëren en directe gevolgen hebben voor de dekking. Denk hierbij aan vereisten omtrent beveiligingssystemen of de aanwezigheid van een garage. --- # Organisaties en fondsen in de autoverzekeringssector Dit overzicht behandelt de belangrijkste organisaties en fondsen binnen de Belgische autoverzekeringssector, hun rol bij de schadeafhandeling, internationale aspecten en specifieke situaties waarin de klassieke BA Auto niet volstaat. ### 3.1 Assuralia-overeenkomsten: Efficiëntie in schadeafhandeling De Assuralia-overeenkomsten zijn private initiatieven tussen Belgische autoverzekeraars die tot doel hebben de afhandeling van verkeersongevallen sneller, eenvoudiger en met minder discussies te laten verlopen. Ze vormen geen wettelijke basis, maar worden door een zeer groot deel van de markt nageleefd en zijn bindend voor de aangesloten partijen. De kern van deze overeenkomsten bestaat uit twee pijlers: de RDR-overeenkomst en de expertise-overeenkomst. #### 3.1.1 De expertise-overeenkomst Deze overeenkomst bepaalt de regels voor het vaststellen van schade, waarbij uniforme procedures voor technische expertises worden gehanteerd. Het principe is dat de "directe verzekeraar" (de verzekeraar van het slachtoffer) de expertise van de schade aan het voertuig van zijn verzekerde uitvoert, voor rekening van de verzekeraar van de tegenpartij. Dit wordt gedaan door erkende experten. #### 3.1.2 De RDR-overeenkomst (Reglement Direct / Directe Regeling) De RDR-overeenkomst is een conventie tussen BA-autoverzekeraars die de eigen verzekeraar toestaat de materiële schade van zijn verzekerde rechtstreeks af te handelen. De verzekeraars vereffenen de kosten vervolgens onderling volgens vaste regels, voornamelijk via DATASSUR. Dit mechanisme vermijdt aanzienlijke vertragingen in de uitbetaling van schadevergoedingen, die voorheen maanden of zelfs jaren konden duren. De koppeling met de expertise-overeenkomst zorgt voor een snelle expertise en een vlotte uitbetaling. Ongeveer 70% van alle autoschades wordt via RDR afgehandeld, met een meerderheid van de dossiers die binnen één maand wordt geregeld. ##### 3.1.2.1 Schaderegeling binnen de RDR De schaderegeling binnen RDR kan op twee manieren gebeuren: * **Regeling op initiatief:** Dit is de basisregel en wordt altijd eerst nagestreefd. * Toepasbaar tot een schadebedrag van maximaal 25.000 euro. Boven dit bedrag geldt het gemeen recht. * Het ongeval moet voldoen aan een RDR-barema (standaardscenario) voor een snelle aansprakelijkheidsbepaling zonder afwachting van een strafdossier. * De interpretatie van deze barema's evolueert via de rechtspraak van de Toepassingscommissie. * De verzekeraar van de aansprakelijke partij vergoedt de schade volgens de klassieke BA-regels (fout, schade, oorzakelijk verband). * **Regeling met akkoord:** Dit is een aanvullende regeling die wordt gebruikt wanneer een ongeval niet volledig in een RDR-barema past of wanneer er twijfel bestaat over de feiten. * Toepasbaar tot een schadebedrag van maximaal 25.000 euro. * Een gegeven akkoord is definitief en de tegenpartij kan niet meer overschakelen op de regeling op initiatief of verhaal in gemeen recht. De verzekeraar die akkoord gaat, legt zich 50% of 100% neer bij de regeling van de directe verzekeraar. * Het akkoord wordt uitsluitend uitgewisseld tussen BA-verzekeraars en moet binnen drie maanden worden gegeven via een voorgeschreven formulier of een vrije vraag per e-mail. ##### 3.1.2.2 DATASSUR DATASSUR is de organisatie die voor de aangesloten verzekeraars de financiële compensatie van RDR-schadedossiers beheert. Het is geen schadebeheerder tussen verzekerde en verzekeraar, maar regelt de maandelijkse financiële compensatie tussen de verzekeraars die de RDR-conventie toepassen. Slachtoffers worden vergoed op basis van de werkelijke herstelkosten, maar de directe verzekeraar wordt niet op basis van die werkelijke kosten terugbetaald. In plaats daarvan ontvangt de directe verzekeraar een forfaitair bedrag, berekend als het maandelijkse gemiddelde van alle werkelijke kosten van alle deelnemende ondernemingen. Dit mechanisme zorgt voor administratieve vereenvoudiging en voorkomt misbruik door het kunstmatig opdrijven van schadebedragen. Maandelijks worden ongeveer 21.000 RDR-dossiers via deze compensatiekas afgehandeld. ##### 3.1.2.3 Verloop van een RDR-dossier * **Regeling op initiatief:** Beide partijen melden hun versie aan hun eigen verzekeraar. De aansprakelijkheid wordt duidelijk (bv. A is in recht, B is in fout). De verzekeraar van A meldt het schadegeval aan de verzekeraar van B. Indien het ongeval in een RDR-barema past, wordt RDR (op initiatief) toegepast. Verzekeraar A stelt een expert aan die een verslag met het schadebedrag bezorgt. Verzekeraar A vergoedt vervolgens zijn verzekerde rechtstreeks en vraagt terugbetaling aan DATASSUR. * **Regeling met akkoord:** Beide partijen melden het ongeval aan hun eigen verzekeraar. Indien de omstandigheden niet volledig in een RDR-barema passen of twijfel oproepen, vraagt de verzekeraar van het slachtoffer expliciet akkoord aan de verzekeraar van de tegenpartij. Bij akkoord (50% of 100%) vergoedt de verzekeraar van het slachtoffer deze rechtstreeks en krijgt hij nadien terugbetaling via DATASSUR. > **Tip:** De RDR-conventie bindt enkel de verzekeraars, niet de verzekerde of het slachtoffer. De rechten van de verzekerde volgens het gemeen recht blijven volledig behouden. Indien een verzekerde niet akkoord gaat met de RDR-beslissing, kan hij altijd terugvallen op de klassieke BA-procedure. De eigen verzekeraar mag de RDR niet opleggen tegen de wil van de verzekerde in wanneer deze de foutverdeling of de feiten betwist. #### 3.1.3 ‘Aanrijding door voertuigen’ conventie Deze Assuralia-overeenkomst regelt de schadeafhandeling aan gebouwen wanneer deze veroorzaakt is door een voertuig. Het betreft de dekking "aanrijding door voertuigen" in de brandverzekering. De eigen brandverzekeraar van de benadeelde vergoedt de schade aan het gebouw (meestal nieuwwaarde), en verhaalt zich nadien op de BA-motorrijtuigverzekeraar van het aanrijdende voertuig, of op het Gemeenschappelijk Motorwaarborgfonds indien er geen BA Auto is. Deze conventie zorgt voor een snelle en praktische schaderegeling voor de benadeelde, die zich enkel bij zijn eigen brandverzekeraar hoeft te melden. ##### 3.1.3.1 BA Auto / BA Uitbatingen ‘Aanrijding door voertuigen’ Assuralia-conventie Deze specifieke conventie, ontstaan op 1 maart 1994, richt zich op geschillen tussen de verzekeraar BA Motorrijtuigen en de verzekeraar BA Uitbating. Het doel is om te vermijden dat het slachtoffer "tweede keer slachtoffer" wordt van discussies tussen verzekeraars. Er geldt een systeem van voorlopig beheer: de BA Auto-verzekeraar vergoedt de schade tot maximaal 25.000 euro "voor rekening van wie het behoort", zolang aan de voorwaarden is voldaan. Dit betekent dat het slachtoffer niet hoeft te wachten tot beslist is welke verzekeraar definitief moet betalen. #### 3.1.4 Verbintenisverklaring kettingbotsingen Deze verklaring is geen overeenkomst tussen verzekeraars, maar een belofte ten aanzien van hun eigen bestuurders. Ontstaan na een zware kettingbotsing, engageert de BA-verzekeraar zich om zijn eigen bestuurder te vergoeden bij een kettingbotsing, zelfs als de fout van een ander niet goed bewijsbaar is. Dit vermijdt lange procedures en situaties waarin er geen duidelijke aansprakelijke partij is. ### 3.2 Accessoire waarborgen (niet-BA) Naast de verplichte BA Auto zijn er diverse aanvullende waarborgen die niet uniform wettelijk geregeld zijn. De voorwaarden hiervan verschillen per verzekeraar, waardoor consumenten zelf goed moeten vergelijken. De meest voorkomende zijn: * **Eigen schade:** Vergoeding van materiële schade aan het voertuig na een ongeval, ongeacht de fout. De eigen verzekeraar vergoedt (met vrijstelling) en verhaalt zich nadien op de BA-verzekeraar van de aansprakelijke partij. Bij eigen fout blijft de vrijstelling ten laste van de verzekerde. * **Vrijstelling:** Dit is het bedrag dat de verzekerde zelf draagt, tenzij het verhaald kan worden op de aansprakelijke. De hoogte en voorwaarden van de vrijstelling variëren sterk per contract. * **Bepaling van de vergoeding en premie:** Bij gedeeltelijke schade wordt de herstellingsfactuur vergoed. Bij totaal verlies kan dit de werkelijke waarde zijn of een "aangenomen waarde" (vooraf afgesproken formule). De premie kan gekoppeld zijn aan de schadestatistiek van de verzekerde. * **Brand en diefstal:** * **Brand:** Vergoeding van schade aan het voertuig door brand, vuur, ontploffing, bliksem, kortsluiting, ongeacht de locatie. Dit is breder dan bij een woningverzekering. Vrijstelling en vergoeding volgen vaak dezelfde regels als bij "eigen schade". * **Diefstal:** Vergoeding van schade door diefstal of poging tot diefstal, met mogelijke uitbreidingen zoals carjacking of diefstal met gebruik van originele sleutels. * **Voorwaarden en acceptatie:** Verzekeraars kunnen voorwaarden stellen aan de diefstalwaarborg, zoals de aanwezigheid van een garage of specifieke beveiligingssystemen. Het niet-naleven hiervan kan leiden tot nietigheid van de dekking. * **Beveiligingssystemen:** Een belangrijk vereiste is vaak een beveiligingssysteem geplaatst door een erkend installateur. Dit kan gaan om systemen die diefstal voorkomen of ontmoedigen, of om systemen die het gebruik of de lokalisatie van een gestolen wagen bemoeilijken. * **Glasbreuk, natuurelementen en aanrijding door dieren:** Vergoeding van schade aan het voertuig door glasbreuk (voorruit, zij- en achterruiten), natuurelementen (storm, hagel) en aanrijding door dieren (vaak beperkt tot wild). Vrijstelling en vergoeding volgen meestal dezelfde regels als bij "eigen schade". * **Individuele ongevallen (Bestuurdersverzekering):** * **Doel en nut:** Deze verzekering beschermt inzittenden (in het bijzonder de bestuurder) tegen lichamelijke schade en gevolgen. De bestuurder zelf is uitgesloten van artikel 29bis Wet 21/11/1989 (bescherming van inzittenden en zwakke weggebruikers), waardoor de bestuurdersverzekering deze leemte opvult. * **Dekking:** De dekking geldt ook wanneer de bestuurder zelf (deels) in fout is, bij eenzijdig ongeval, of bij een onbekende/onverzekerde tegenpartij of vluchtmisdrijf. Dit zorgt voor een snelle, contractuele uitkering zonder aansprakelijkheidsdiscussies. * **Met of zonder subrogatieclausule:** * **Met subrogatie:** De verzekeraar kan na betaling terugvorderen bij de aansprakelijke derde. Het slachtoffer krijgt niet meer dan wat in gemeen recht verhaald kan worden. De vergoeding is eerder een voorschot, wat de premie goedkoper maakt. * **Zonder subrogatie:** De verzekeraar kan niet verhalen op een derde. Het slachtoffer kan bovenop de polisvergoeding nog volledig naar de aansprakelijke stappen (cumulatieve vergoedingen). De dekking is ruimer, maar meestal duurder. * **Rechtsbijstand:** Hoewel niet verplicht, is deze verzekering sterk aan te raden. Ze biedt bijstand zowel in eigen recht (verhaal tegen de aansprakelijke) als in het onrecht (verdediging wanneer men in fout wordt gesteld). De verzekerde heeft vrije keuze van advocaat. Extra waarborgen kunnen ook betrekking hebben op geschillen met garages of kopers. Rechtsbijstand is nuttig bij alle geschillen rond schaderegeling, zoals discussies over aansprakelijkheid, expertise of vergoeding van stoffelijke en lichamelijke schade. ### 3.3 Belangrijke organisaties #### 3.3.1 Het Belgisch Bureau van Autoverzekeraars (BBA) Het Belgisch Bureau van Autoverzekeraars (BBA) heeft verschillende belangrijke opdrachten: * **Internationale verzekeringscertificaten (groene kaart):** Het BBA verstrekt een uniek model van de groene kaart aan Belgische verzekeraars en informeert leden over wijzigingen en nieuwe landen die tot internationale conventies toetreden. * **Internationale conventies:** Het BBA sluit overeenkomsten met andere nationale bureaus om de behandeling van schadegevallen veroorzaakt door buitenlandse motorrijtuigen in België te vergemakkelijken. * **Vergoeding van schade door buitenlandse motorrijtuigen:** Slachtoffers van ongevallen met buitenlandse voertuigen in België kunnen zich rechtstreeks tot het BBA wenden. * **Situatie 1 - Voertuig geldig verzekerd:** Indien de buitenlandse BA-verzekeraar een correspondent in België heeft, gaat het dossier daarheen. Zo niet, behandelt het BBA het dossier zelf. * **Situatie 2 - Voertuig niet (geldig) verzekerd:** * **Land met multilaterale overeenkomst (EER + enkele andere):** Het Bureau van het land van de nummerplaat dekt de BA, ook zonder geldige verzekering, mits de gebruikelijke standplaats in zo'n land. Anders treedt het Gemeenschappelijk Motorwaarborgfonds (GMWF) op. * **Land met type-overeenkomst:** Het BBA komt tussen bij bewijs van een geldige groene kaart. Geen bewijs leidt tot tussenkomst van het GMWF. * **Land zonder overeenkomst:** Geen tussenkomst van het BBA, maar van het GMWF. * **Toegang tot het buitenland vergemakkelijken:** Het BBA waarborgt aan buitenlandse bureaus de terugbetaling van schade veroorzaakt door in België ingeschreven voertuigen in het buitenland. Dit vergemakkelijkt de toegang van Belgische motorrijtuigen tot het buitenland zonder bijkomende formaliteiten of verzekeringen aan de grens. * **Hulpverlening:** Het BBA verleent hulp aan ingezetenen van buitenlandse bureaus die slachtoffer zijn van een ongeval in België, en aan personen die in België verblijven en slachtoffer zijn van een ongeval in het buitenland. #### 3.3.2 Het Gemeenschappelijk Motorwaarborgfonds (GMWF) Het Gemeenschappelijk Motorwaarborgfonds (GMWF) is een speciaal fonds in België dat tussenkomt in schadegevallen door motorrijtuigen wanneer de klassieke BA Auto niet volstaat. Het wordt gefinancierd door de verzekeringsmaatschappijen en heeft als doel te waarborgen dat slachtoffers niet zonder vergoeding blijven. ##### 3.3.2.1 Wanneer komt het Fonds tussen? Het GMWF komt tussen in de volgende situaties: * Onverzekerde voertuigen. * Onbekende voertuigen (bijvoorbeeld bij vluchtmisdrijf, waarbij enkel lichamelijke schade wordt vergoed). * Insolventie van de BA-verzekeraar. * Bepaalde gevallen met gestolen of geweldadig gebruikte voertuigen. * Soms wanneer er discussie of een leemte is rond de verzekeringssituatie. ##### 3.3.2.2 Taken en rol t.o.v. het slachtoffer Het GMWF vergoedt de schade binnen de wettelijke grenzen, alsof het een BA Auto-verzekeraar is. Het voert eventueel onderzoek naar de omstandigheden, de verzekeringstoestand en de identiteit van het voertuig/de bestuurder. Nadien kan het regres nemen op de verantwoordelijke (bv. de onverzekerde bestuurder). Het fungeert als een "laatste vangnet" in het systeem van de verplichte BA-verzekering motorrijtuigen. #### 3.3.3 Dienst voor Inschrijving van Voertuigen (DIV) De DIV is verantwoordelijk voor de inschrijving van motorvoertuigen, motorfietsen en aanhangwagens van meer dan 750 kg. De taken omvatten het beheer van de voertuiginschrijvingen, het uitreiken van nummerplaten, het bijhouden van het voertuigenregister (koppeling voertuig-nummerplaat-houder) en het verstrekken van administratieve gegevens voor verzekering, verkeersbelasting en politiecontroles. De DIV voert ook de omzetting/aanpassing uit bij verkoop, schrapping, uitvoer of verlies/diefstal van platen. --- ## Veelgemaakte fouten om te vermijden - Bestudeer alle onderwerpen grondig voor examens - Let op formules en belangrijke definities - Oefen met de voorbeelden in elke sectie - Memoriseer niet zonder de onderliggende concepten te begrijpen

| Term | Definition | |------|------------| | BA Auto | Burgerlijke aansprakelijkheidsverzekering voor motorrijtuigen. Deze verzekering dekt de schade die de verzekerde veroorzaakt aan derden met zijn of haar voertuig. | | RDR-overeenkomst | Een conventie tussen BA-autoverzekeraars die de eigen verzekeraar van de benadeelde toestaat de materiële schade van zijn verzekerde rechtstreeks af te handelen, waarna de kosten onderling worden vereffend. Dit versnelt de uitbetaling en vereenvoudigt administratieve processen. | | Expertise-overeenkomst | Een overeenkomst binnen de Belgische autoverzekeringssector die uniform regelt hoe technische expertises van schade aan voertuigen worden uitgevoerd. Dit zorgt voor een eenduidige vaststelling van de schade, ongeacht welke verzekeraar de expertise uitvoert. | | Barema | Een standaardscenario of categorie waaronder een verkeersongeval kan vallen, zoals gedefinieerd in de RDR-overeenkomst. Als een ongeval binnen een bepaald barema past, kan de vereenvoudigde RDR-procedure worden toegepast voor snellere afhandeling. | | Regeling op initiatief | De basisprocedure binnen de RDR-overeenkomst waarbij de eigen verzekeraar van de benadeelde partij de schade regelt en de vergoeding direct aan zijn verzekerde uitbetaalt, ongeacht of de tegenpartij in fout is. Dit is van toepassing tot een bepaald schadebedrag. | | Regeling met akkoord | Een aanvullende procedure binnen de RDR-overeenkomst die wordt gebruikt wanneer een ongeval niet volledig binnen een RDR-barema past of er twijfel bestaat over de feiten. De verzekeraars komen onderling overeen over de afhandeling. | | DATASSUR | Een organisatie die de financiële compensatie van RDR-schadedossiers beheert tussen aangesloten verzekeraars. DATASSUR regelt de maandelijkse verrekening van de uitbetaalde schadebedragen maar bemoeit zich niet met de inhoudelijke schaderegeling. | | Aanrijding door voertuigen | Een specifieke Assuralia-conventie die de afhandeling regelt van schade aan gebouwen, poorten of omheiningen veroorzaakt door een voertuig. De eigen brandverzekeraar van de benadeelde vergoedt de schade en verhaalt deze vervolgens op de BA-motorrijtuigverzekeraar van het aanrijdende voertuig. | | Verbintenisverklaring kettingbotsingen | Een belofte aan eigen bestuurders, ontstaan na zware kettingbotsingen, waarbij de BA-verzekeraar de eigen bestuurder vergoedt bij een kettingbotsing als de fout van een ander niet (goed) bewijsbaar is. Dit vermijdt lange juridische procedures. | | Eigen schade | Een aanvullende waarborg in autoverzekeringen die de materiële schade aan het eigen voertuig vergoedt na een ongeval, ongeacht wie in fout is. De verzekerde betaalt meestal een vrijstelling, tenzij de schade verhaald kan worden op de aansprakelijke partij. | | Vrijstelling | Het bedrag dat de verzekerde zelf dient te dragen bij een schadegeval, voordat de verzekeraar uitbetaalt. Dit bedrag kan vast zijn of een percentage, en kan variëren afhankelijk van het contract en de omstandigheden van het ongeval. | | Individuele ongevallen (bestuurdersverzekering) | Een verzekering die de inzittenden, in het bijzonder de bestuurder, beschermt tegen lichamelijke schade en de gevolgen daarvan, zelfs wanneer de bestuurder zelf in fout is. Dit vult de wettelijke uitsluiting van de bestuurder in artikel 29bis van de Wet van 21/11/1989 aan. | | Rechtsbijstand | Een aanvullende verzekering die bijstand verleent bij geschillen, zowel in burgerrechtelijke als in strafrechtelijke zaken, gerelateerd aan het voertuig. Dit omvat verdediging bij aansprakelijkstelling, verhaalrecht en advies bij diverse discussies rond schaderegeling. | | Belgisch Bureau van Autoverzekeraars | Een organisatie die internationale verzekeringscertificaten (groene kaarten) verstrekt aan Belgische ondernemingen, overeenkomsten sluit met buitenlandse bureaus om schadegevallen te vergemakkelijken, en benadeelden vergoedt voor schade veroorzaakt door buitenlandse motorrijtuigen in België. | | Gemeenschappelijk Motorwaarborgfonds (GMWF) | Een speciaal fonds in België dat instaat voor de vergoeding van schade door motorrijtuigen wanneer de klassieke BA Auto-verzekering niet volstaat. Het fungeert als een vangnet voor onverzekerde, onbekende, of insolvabele voertuigen. | | Dienst voor Inschrijving van Voertuigen (DIV) | De overheidsinstantie die verantwoordelijk is voor de inschrijving van motorvoertuigen, de uitgifte van nummerplaten, het bijhouden van het voertuigenregister, en het leveren van administratieve gegevens voor verzekering en belastingen. |