Cover
Start now for free Refereren en citeren_VOICE OVER Koen Ponnet.pptx
Summary
# Het belang van citeren, parafraseren en bibliografie in wetenschap
Dit onderdeel behandelt de essentiële aspecten van academisch refereren, inclusief de noodzaak van correct citeren, effectief parafraseren en het correct opstellen van een bibliografie, evenals de ethische implicaties van plagiaat.
## 1.1 Wetenschap is cumulatief: bouwen op bestaand werk
Wetenschap is van nature cumulatief, wat betekent dat nieuwe kennis en inzichten voortbouwen op het werk en de bevindingen van eerdere onderzoekers. Het correct refereren erkent deze opbouw en de intellectuele bijdragen van anderen.
## 1.2 Citeren en parafraseren: de kern van refereren
* **Citeren (to ‘quote’):** Dit houdt in dat de ideeën of woorden van een andere auteur letterlijk worden overgenomen. Een letterlijk citaat wordt altijd tussen dubbele aanhalingstekens geplaatst. Zelfs wanneer een citaat uit een andere taal wordt vertaald, blijft het beschouwd worden als een letterlijke quote en vereist het een correcte bronvermelding.
* **Parafraseren:** Dit betekent het weergeven van de ideeën van een auteur in je eigen woorden. Hoewel je de formulering aanpast, blijft de oorspronkelijke gedachte afkomstig van de bron, waardoor een verwijzing naar die bron noodzakelijk is.
Voor zowel citeren als parafraseren geldt de eis dat er een verwijzing (referentie) naar de gebruikte bron(nen) wordt opgenomen.
## 1.3 De bibliografie: een overzicht van gebruikte bronnen
De bibliografie, die achteraan een academische tekst wordt geplaatst, bevat een lijst van alle bronnen die daadwerkelijk in de tekst zijn gebruikt. Dit stelt lezers in staat om de gebruikte literatuur te controleren en verder te verkennen.
## 1.4 Waarom correct refereren essentieel is
* **Onderscheid tussen eigen ideeën en andermans ideeën:** Correct refereren zorgt voor duidelijkheid over wie welk idee heeft geïntroduceerd, waardoor je eigen originele bijdragen herkenbaar blijven.
* **Erkenning van andermans werk:** Het is een vorm van respect en erkenning voor de intellectuele arbeid van andere onderzoekers.
* **Demonstratie van kennis van de literatuur:** Door te verwijzen naar relevante bronnen toon je aan dat je op de hoogte bent van het bestaande onderzoek in je vakgebied.
* **Eerlijkheid en het voorkomen van plagiaat:** Correct refereren is cruciaal om diefstal van iemands intellectueel eigendom te vermijden.
## 1.5 Plagiaat: de ethische implicaties
Plagiaat wordt gedefinieerd als het (quasi) letterlijk overnemen van andermans werk of ideeën zonder correcte bronvermelding. Dit kan variëren van het kopiëren van teksten tot het vertalen van buitenlandse bronnen zonder correcte referenties, of het parafraseren van andermans werk zonder bronvermelding. Het Facultair onderwijs- en examenreglement bevat specifieke procedures voor plagiaat. Er bestaan tevens softwaretools om plagiaat te detecteren.
> **Voorbeeld van plagiaat:** Het letterlijk overnemen van een parafrasering uit een secundaire bron zonder deze bron te vermelden.
> **Voorbeeld van plagiaat:** Het vertalen van een Engelstalige tekst zonder bronvermelding.
## 1.6 Referentiestijl: APA 7th edition
De APA 7th edition is de gangbare referentiestijl die in dit kader wordt gehanteerd. Belangrijke principes bij het refereren zijn:
* **Altijd hetzelfde:** Consistente toepassing van de regels.
* **Ondubbelzinnig:** Duidelijk maken over welke specifieke bron het gaat.
* **Stelselmatig:** Bij elk gebruikt idee een referentie plaatsen.
* **Volledig:** Alle noodzakelijke informatie vermelden.
* **Consistent:** Altijd op dezelfde manier refereren.
* **Enkel gebruiken wat je effectief in de tekst gebruikt:** Verwijs alleen naar bronnen die je daadwerkelijk hebt geraadpleegd en gebruikt.
## 1.7 Refereren in de tekst (In-Text Citations)
Referenties in de tekst geven aan wie een idee heeft voorgesteld en worden geplaatst direct na de informatie die je hebt ontleend aan een bron. In sommige disciplines worden hiervoor voetnoten gebruikt, maar APA hanteert in-text citaties.
Er zijn twee hoofdtypen in-text citaties:
* **Parenthetische citatie:** De auteursnaam en het jaartal worden tussen haakjes geplaatst aan het einde van de zin of passage.
* Voor parafraseren: `(Auteur(s), Jaartal)`
* **Voorbeeld:** `(Ponnet, 2014)`
* Voor citeren: `(Auteur(s), Jaartal, p. Paginanummer)`
* **Voorbeeld:** `(Ponnet, 2014, p. 15)`
* Bij meerdere pagina's: `pp. Pagina-begin – Pagina-eind`
* **Narratieve citatie:** De auteursnaam wordt geïntegreerd in de lopende tekst, gevolgd door het jaartal tussen haakjes.
* Voor parafraseren: `Auteur(s) (Jaartal)`
* **Voorbeeld:** `Ponnet (2014)`
* Voor citeren: `Auteur(s) (Jaartal, p. Paginanummer)`
* **Voorbeeld:** `Ponnet (2014, p. 15)`
### 1.7.1 Aantal auteurs in de tekst
* **Eén auteur:** Altijd de volledige naam en het jaartal vermelden.
* Parenthetisch: `(Ponnet, 2014)`
* Narratief: `Ponnet (2014)`
* **Twee auteurs:** Altijd beide namen en het jaartal vermelden. Tussen de namen wordt `en` gebruikt (in het Nederlands) of `and` (in het Engels).
* Parenthetisch: `(Herman & Walrave, 2014)`
* Narratief: `Herman en Walrave (2014)`
* **Drie of meer auteurs:** Alleen de naam van de eerste auteur, gevolgd door `et al.` en het jaartal, vermelden. Er komt geen komma voor `et al.`.
* Parenthetisch: `(Van Gool et al., 2015)`
* Narratief: `Van Gool et al. (2015)`
#### 1.7.1.1 Uitzonderingen bij multiple auteurs
* **Zelfde eerste auteur, meerdere co-auteurs, zelfde jaar:** Om onderscheid te maken, worden indien nodig de initialen van de auteurs toegevoegd, zelfs als de artikelen in verschillende jaren zijn gepubliceerd. Als het om dezelfde auteurs in dezelfde volgorde gaat, worden de jaartallen aangevuld met letters (a, b, c...).
* **Voorbeeld met jaartallen (a, b):** `(Anrijs, Ponnet, & De Marez, 2020a)` en `(Anrijs, Ponnet, & De Marez, 2020b)` in de tekst, met corresponderende uitgebreide bibliografische referenties.
* **Twee auteurs met dezelfde achternaam:** Voeg de initialen toe om ze te onderscheiden in de in-text citatie, zelfs als ze in verschillende jaren hebben gepubliceerd. Bij gezamenlijke publicaties van twee auteurs met dezelfde achternaam is dit niet nodig.
### 1.7.2 Volgorde bij meerdere artikelen
Wanneer je naar meerdere bronnen in één in-text citatie verwijst, worden deze alfabetisch op auteursnaam gerangschikt en gescheiden door een puntkomma.
* **Voorbeeld:** `(Ponnet, 2014; Van Ouytsel et al., 2017)`
## 1.8 Bibliografische referentie
De bibliografie aan het einde van de tekst bevat de volledige referentiegegevens van alle geraadpleegde bronnen. De APA 7th edition hanteert specifieke formats voor verschillende soorten bronnen. De belangrijkste componenten van een referentie zijn: Auteur(s), Jaartal, Titel, en Publicatiegegevens (zoals tijdschriftnaam, volume, DOI, URL, uitgever).
### 1.8.1 Auteursnamen in de bibliografie
In tegenstelling tot in-text citaties, worden in de bibliografie de initialen van de voornamen van auteurs wel vermeld, na hun achternaam.
* **Voorbeeld auteur:** `Dekok, G.-J.` of `Dekok, W. J.`
* **Voorbeeld met meerdere auteurs:** `Nissinen, N.-M., Gissler, M., Sarkola, T., Kahila, H., Autti-Rämö, I., & Koponen, A. M.`
### 1.8.2 Verschillende brontypes
Hieronder volgen voorbeelden van de bibliografische referentie voor veelvoorkomende brontypes:
* **Artikel in een tijdschrift:**
`Auteur(s). (Jaartal). Titel artikel. Naam Tijdschrift, Volume (Nummer indien beschikbaar), Paginanummers. DOI of URL`
* **Voorbeeld:** `Nissinen, N.-M., Gissler, M., Sarkola, T., Kahila, H., Autti-Rämö, I., & Koponen, A. M. (2021). Completed secondary education among youth with prenatal substance exposure: A longitudinal register-based matched cohort study. Journal of Adolescence, 86, 15-27. https://doi.org/10.1016/j.adolescence.2020.11.006`
* **Boek en e-boek:**
`Auteur(s). (Jaartal). Titel. Uitgever. DOI of URL (indien beschikbaar)`
* **Voorbeeld:** `Ponnet, K. (2014). Titel van het boek. Uitgever.`
* **Hoofdstuk in een bewerkt boek (edited book):**
`Auteur(s) van hoofdstuk. (Jaartal). Titel hoofdstuk. In Editor(s) (Ed./Eds.), Titel boek (pp. Paginanummers hoofdstuk). Uitgever. DOI of URL (indien beschikbaar)`
* **Voorbeeld:** `Auteur, A. A. (2020). Titel van het hoofdstuk. In B. B. Editor (Ed.), Titel van het bewerkte boek (pp. 10-25). Uitgever.`
* Opmerking: De titel van het boek staat cursief. Bij 1 editor gebruik je `(Ed.)`, bij 2 of meer editors `(Eds.)`.
* **Rapport:**
`Auteur(s). (Jaartal). Titel rapport. Uitgever. DOI of URL`
* **Voorbeeld:** `Organisatie X. (2022). Jaarverslag 2021. Uitgeverij Y. https://www.voorbeeld.com/rapport`
* **Webpagina op een website:**
`Auteur of Organisatie. (Datum publicatie). Titel webpagina. Naam Website. URL`
* **Voorbeeld:** `Purdue Online Writing Lab. (z.d.). APA Formatting and Style Guide. Geraadpleegd op [Datum van raadpleging]. https://owl.purdue.edu/owl/research_and_citation/apa_style/apa_formatting_and_style_guide/general_format.html`
* **Audiovisueel materiaal (bv. video):**
`Auteur of Maker. (Datum publicatie). Titel. Uitgever of platform. URL`
* **Voorbeeld:** `Universiteit Gent. (2023). Introductie tot wetenschappelijk schrijven. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=example`
### 1.8.3 Aantal auteurs in de bibliografie
* **Eén auteur:** Vermeld de enkele auteur.
* **Tot en met twintig auteurs:** Vermeld alle auteurs, gescheiden door komma's en een ampersand (`&`) voor de laatste auteur.
* **Voorbeeld:** `Heirman, W., & Walrave, M. (2014).`
* **Voorbeeld met meerdere auteurs:** `Van Ouytsel, J., Ponnet, K., Walrave, M., & Temple, J. (2017).`
* **Meer dan twintig auteurs:** Vermeld de eerste 19 auteurs, gevolgd door een beletselteken (`...`), en tenslotte de naam van de laatste auteur.
### 1.8.4 Volgorde van bibliografische referenties
Alle referenties in de bibliografie worden alfabetisch op auteursnaam gerangschikt.
> **Tip:** Bij meerdere artikelen van dezelfde auteurs in hetzelfde jaar, voeg je letters (a, b, c...) toe aan het jaartal, zowel in de in-text citatie als in de bibliografie, om ze correct te ordenen. Dit gebeurt op basis van de alfabetische volgorde van de titels in de bibliografie.
> **Voorbeeld:**
> `Judge, T. A., & Kammeyer-Mueller, J. D. (2012a). General and specific measures in sport. Journal of Sport, 33(2), 161-174.`
> `Judge, T. A., & Kammeyer-Mueller, J. D. (2012b). On the value of aiming high. Journal of Psychology, 15(2), 11-17.`
### 1.8.5 Secundaire citatie (indirecte bronnen)
Indien je een idee uit een bron hebt, maar deze bron refereert zelf naar een andere bron die je niet rechtstreeks hebt geraadpleegd, gebruik je een secundaire citatie.
* **In-text:** `Smith (zoals geciteerd in Jones, 2012)` of `(Smith, as cited in Jones, 2012)`
* **Bibliografie:** Je neemt **alleen** de bron op die je daadwerkelijk hebt geraadpleegd (in dit geval: Jones, 2012).
## 1.9 Citeren van lange passages
* **Korte citaten (minder dan 40 woorden):** Integreer de quote in de lopende tekst tussen dubbele aanhalingstekens.
* **Voorbeeld in tekst:** `Frith (2001) paste het "stranger reaction" paradigma toe (p. 147)...`
* **Voorbeeld aan einde van zin:** `...een nuttig paradigma is gebaseerd op de "stranger reaction" (Frith, 2001, p. 146).`
* **Lange citaten (40 woorden of meer):** Plaats het citaat in een apart, ingesprongen blok, zonder aanhalingstekens. Plaats de punt achter het citaatblok, niet achter de referentie.
* **Voorbeeld:**
`Andere studies leveren bewijs voor positieve sociale responsiviteit: Een nuttig paradigma in de ontwikkelingspsychologie is gebaseerd op de stranger reaction. De kinderen gediagnosticeerd met autisme tussen twee en vijf jaar oud werden vergeleken met niet-autistische kinderen van dezelfde leeftijd. Gezien de algemene overtuiging van het onvermogen van autistische kinderen om hechtingen te vormen, waren ze verrast om geen verschillen te vinden in het gedrag van beide groepen met vreemden. (Frith, 2001, p. 146)`
## 1.10 Veelgestelde vragen (FAQ)
* **Punt na referentie:** Ja, je plaatst een punt na de referentie (het hoort bij de zin).
* **Meerdere bronnen samengevoegd:** Gebruik puntkomma's tussen de alfabetisch geordende referenties: `(Appadurai, 1990; Mitchell, 2001)`.
* **Afkortingen voor organisaties:** Bij herhaald voorkomen van een bedrijfsnaam, instituut, etc., vermeld je de eerste keer de volledige naam met afkorting, en daarna enkel de afkorting.
* **Secundaire citatie in de bibliografie:** Alleen de bron vermelden die je daadwerkelijk hebt gelezen.
---
# Regels voor in-text citaties volgens APA 7th
Hier is de studiehandleiding voor in-text citaties volgens APA 7th.
## 2. Regels voor in-text citaties volgens APA 7th
Dit onderdeel behandelt de specifieke richtlijnen voor het correct refereren binnen de tekst van academische geschriften, waarbij onderscheid wordt gemaakt tussen directe citaten en parafraseringen, en aandacht wordt besteed aan het aantal auteurs en verschillende referentiestijlen.
### 2.1 Algemene beginselen voor in-text citaties
Wetenschap is cumulatief; we bouwen voort op de bevindingen en ideeën van anderen. Het is daarom essentieel om correct te verwijzen naar de bronnen die je gebruikt. Dit geldt zowel voor letterlijke citaten (direct citeren) als voor het weergeven van ideeën in eigen woorden (parafraseren).
* **Citeren (direct citeren):** Het letterlijk weergeven van ideeën van iemand anders. De quote moet steeds tussen dubbele aanhalingstekens staan.
* **Parafraseren:** Het weergeven van ideeën van iemand anders in eigen woorden.
* **Refereren:** Voor zowel citeren als parafraseren geldt dat je verwijst naar de bron(nen) die je gebruikt.
* **Bibliografie:** Achteraan je tekst vermeld je de bronnen die je daadwerkelijk gebruikt hebt in je paper.
De belangrijkste principes voor refereren zijn:
* **Ondubbelzinnig:** Het moet duidelijk zijn over welk artikel het gaat.
* **Stelselmatig:** Bij elk gebruikt idee staat er een referentie.
* **Volledig:** Bij ideeën door meerdere personen.
* **Consistent:** Telkens op dezelfde manier.
* **Enkel refereren** naar de artikels die je daadwerkelijk in de tekst gebruikt.
APA 7th is de gehanteerde referentiestijl.
### 2.2 Citeren en parafraseren in de tekst
Er zijn twee hoofdmanieren om te refereren in de tekst: de parenthetische citatie en de narratieve citatie.
#### 2.2.1 Parenthetische citatie (nadruk op tekst)
Bij een parenthetische citatie wordt de auteur(s) en het jaartal tussen haakjes geplaatst aan het einde van de zin of deel van de zin.
* **Parafraseren:** `(Auteur(s), Jaartal)`
* **Voorbeeld:** `(Ponnet, 2014)`
* **Citeren (paginering verplicht):** `(Auteur(s), Jaartal, p. Pagina)` of `(Auteur(s), Jaartal, pp. Pagina's)`
* **Voorbeeld voor één pagina:** `(Ponnet, 2014, p. 45)`
* **Voorbeeld voor meerdere pagina's:** `(Ponnet, 2014, pp. 45-47)`
* **Let op:** Bij citaten moet de paginering altijd worden vermeld. De punt van de zin komt na het slot-haakje.
#### 2.2.2 Narratieve citatie (nadruk op auteur)
Bij een narratieve citatie wordt de auteur(s) in de lopende tekst geïntegreerd, met het jaartal direct erna tussen haakjes.
* **Parafraseren:** `Auteur(s) (Jaartal)`
* **Voorbeeld:** `Ponnet (2014) stelt dat...`
* **Citeren (paginering verplicht):** `Auteur(s) (Jaartal, p. Pagina)` of `Auteur(s) (Jaartal, pp. Pagina's)`
* **Voorbeeld voor één pagina:** `Ponnet (2014, p. 45) beschrijft...`
* **Voorbeeld voor meerdere pagina's:** `Ponnet (2014, pp. 45-47) legt uit...`
#### 2.2.3 Korte en lange citaten
* **Korte citaten (minder dan 40 woorden):** Worden geïntegreerd in de tekst en geplaatst tussen dubbele aanhalingstekens.
* **Voorbeeld (integratie in de zin):** `De auteur paste het "stranger reaction" paradigma toe, waarbij het gedrag van verschillende groepen kinderen werd vergeleken (Frith, 2001, p. 147).`
* **Voorbeeld (aan het einde van de zin):** `Een ander nuttig paradigma in de ontwikkelingspsychologie is gebaseerd op de "stranger reaction" (Frith, 2001, p. 146).`
* **Lange citaten (40 woorden of meer):** Moeten in een aparte, ingesprongen blok worden geplaatst, zonder aanhalingstekens. De referentie volgt na de quote.
* **Voorbeeld:**
> Andere studies leveren bewijs van positieve sociale responsiviteit: Een rijk paradigma in de ontwikkelingspsychologie is gebaseerd op de stranger reaction. De kinderen met autisme tussen twee en vijf jaar oud werden vergeleken met niet-autistische kinderen van dezelfde leeftijd. Gezien de algemene overtuiging van het onvermogen van autistische kinderen om hechtingen te vormen, waren ze verrast om geen verschillen te vinden in het gedrag van beide groepen ten opzichte van vreemden. (Frith, 2001, p. 146)
### 2.3 Regels voor het aantal auteurs
De manier waarop auteurs worden vermeld in de tekst varieert afhankelijk van het aantal auteurs.
#### 2.3.1 Parenthetische citaties (nadruk op tekst)
* **Eén auteur:** Altijd de volledige naam vermelden.
* **Voorbeeld:** `(Ponnet, 2014)`
* **Twee auteurs:** Altijd beide auteurs vermelden, gescheiden door een ampersand (`&`).
* **Voorbeeld:** `(Herman & Walrave, 2014)`
* **Drie of meer auteurs:** Vermeld de eerste auteur gevolgd door `et al.` (en andere).
* **Voorbeeld:** `(Van Gool et al., 2015)`
* **Let op:** Er komt geen komma voor `et al.`
#### 2.3.2 Narratieve citaties (nadruk op auteur)
* **Eén auteur:** Altijd de volledige naam vermelden.
* **Voorbeeld:** `Ponnet (2014) suggereert dat...`
* **Twee auteurs:** Altijd beide auteurs vermelden, gescheiden door "and" (in het Engels) of "en" (in het Nederlands).
* **Voorbeeld (Nederlands):** `Herman en Walrave (2014) vonden...`
* **Voorbeeld (Engels):** `Herman and Walrave (2014) found...`
* **Drie of meer auteurs:** Vermeld de eerste auteur gevolgd door `et al.`
* **Voorbeeld:** `Van Gool et al. (2015) concludeerden dat...`
* **Let op:** Er komt geen komma voor `et al.`
#### 2.3.3 Uitzonderingen en speciale gevallen
* **Zelfde eerste auteur met meerdere co-auteurs in hetzelfde jaar:** Wanneer meerdere artikelen dezelfde eerste auteur hebben en in hetzelfde jaar zijn gepubliceerd, voeg je een letter (a, b, c, ...) toe aan het jaartal om ze te onderscheiden. Dit volgt de volgorde van de bibliografische referentie.
* **Voorbeeld:** `(Van Ouytsel et al., 2017a)` en `(Van Ouytsel et al., 2017b)`
* **Twee of meer referenties met dezelfde auteurs in dezelfde auteursvolgorde in verschillend jaar:** Als er meerdere bronnen zijn met dezelfde auteurs in dezelfde volgorde maar in verschillende jaren, gebruik dan een puntkomma om ze te scheiden.
* **Voorbeeld:** `(Walrave en Ponnet, 2021; Walrave en Ponnet, 2022)`
* **Twee auteurs met dezelfde achternaam:**
* **Indien ze elk een apart artikel hebben geschreven:** Voeg de initialen van de voornamen toe aan de achternaam, zelfs als de publicatiejaren verschillen.
* **Voorbeeld:** `(R. Ponnet, 2020)` en `(K. Ponnet, 2021)`
* **Indien ze samen een artikel hebben geschreven:** De initialen zijn niet nodig.
* **Voorbeeld:** `(Ponnet & De Marez, 2020)`
* **Meerdere bronnen samengevoegd:** Wanneer meerdere bronnen tot een korte tekst zijn samengevoegd, worden deze alfabetisch op auteursnaam gerangschikt en gescheiden door een puntkomma.
* **Voorbeeld:** `(Appadurai, 1990; Mitchell, 2001)`
### 2.4 Secundaire citaties
Wanneer je een bron citeert die je niet zelf hebt gelezen, maar waar je informatie uit haalt via een andere bron, spreek je van een secundaire citatie.
* **In de tekst:** Vermeld de oorspronkelijke auteur en het jaartal, gevolgd door "zoals geciteerd in" (of "as cited in" in het Engels) en de details van de bron die je wel geraadpleegd hebt.
* **Voorbeeld (Nederlands):** `Smith (zoals geciteerd in Jones, 2012) vond significante verschillen...`
* **Voorbeeld (Engels):** `Smith (as cited in Jones, 2012) found significant differences...`
* **In de bibliografie:** Vermeld *enkel* de bron die je daadwerkelijk hebt geraadpleegd (in dit geval Jones, 2012).
### 2.5 Afkortingen van organisaties
Als een organisatie, merk of instituut meerdere keren voorkomt in de tekst, is het wenselijk om een afkorting te gebruiken na de eerste volledige vermelding.
* **Eerste vermelding:** Volledige naam van de organisatie gevolgd door de afkorting tussen haakjes.
* **Voorbeeld:** `De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) stelt...`
* **Volgende vermeldingen:** Alleen de afkorting gebruiken.
* **Voorbeeld:** `Volgens de WHO...`
### 2.6 Meerdere artikels / referenties in één zin
Wanneer je meerdere ideeën uit verschillende bronnen in één zin of paragraaf samenvoegt, worden de referenties alfabetisch geordend en gescheiden door een puntkomma.
* **Voorbeeld:** `Several studies have demonstrated that... (ref3; ref7)`
#### 2.6.1 Referentie na de zin
Als de referentie aan het einde van de zin komt, wordt de punt na het slot-haakje geplaatst.
* **Voorbeeld:** `Een andere nuttige paradigma in de ontwikkelingspsychologie is gebaseerd op de "stranger reaction" (Frith, 2001, p. 146).`
### 2.7 Verwijzen naar bronnen met dezelfde auteurs en jaartallen
* **Dezelfde auteurs, zelfde jaar:** Als er twee of meer publicaties zijn van dezelfde auteurs in hetzelfde jaar, worden deze onderscheiden met de toevoeging van letters (a, b, c...) na het jaartal. De volgorde van deze letters is afhankelijk van de alfabetische volgorde van de titels in de bibliografie.
* **Voorbeeld in de tekst:** `(Anrijs, Ponnet, & De Marez, 2020a)` en `(Anrijs, Ponnet, & De Marez, 2020b)`
* **Voorbeeld in de bibliografie:**
* Anrijs, S., Ponnet, K., & De Marez, L. (2020a). Children's attitude……
* Anrijs, S., Ponnet, K., & De Marez, L. (2020b). Demonstrating how……
* **Dezelfde auteurs, verschillende jaren:** Wanneer er meerdere referenties zijn met dezelfde auteurs in dezelfde volgorde maar in verschillende jaren, worden de jaren gescheiden door een puntkomma.
* **Voorbeeld in de tekst:** `(Walrave en Ponnet, 2021; Walrave en Ponnet, 2022)`
---
# Bibliografische referenties opstellen volgens APA 7th
Dit deel van de cursus behandelt de structuur en de regels voor het samenstellen van de bibliografie aan het einde van een academisch werk, met specifieke aandacht voor de APA 7th editie als referentiestijl.
### 3.1 Algemene principes van refereren en bibliografie
Wetenschappelijk werk bouwt voort op bestaande kennis en ideeën. Correct refereren is essentieel om:
* Het onderscheid tussen eigen ideeën en die van anderen te maken.
* Het gebruik van andermans werk correct toe te kennen en te erkennen.
* Te tonen dat men op de hoogte is van de relevante literatuur.
* Plagiaat, wat neerkomt op diefstal van intellectueel eigendom, te voorkomen.
**Kernprincipes bij het refereren:**
* **Ondubbelzinnig:** Het moet altijd duidelijk zijn over welk specifiek artikel of werk het gaat.
* **Stelselmatig:** Bij elk gebruikt idee of informatie die niet algemeen bekend is, moet een referentie staan.
* **Volledig:** Wanneer ideeën door meerdere personen zijn uitgedragen, dient dit correct weergegeven te worden.
* **Consistent:** Refereren dient telkens op dezelfde, correcte manier te gebeuren.
* **Enkel gebruiken wat is gebruikt:** Verwijs enkel naar bronnen die daadwerkelijk in de tekst zijn gebruikt.
Er wordt onderscheid gemaakt tussen:
* **In-text citaties (referenties in de tekst):** Deze geven aan van wie een idee komt (bij parafraseren of citeren).
* **Bibliografische referentie:** Een lijst achteraan de tekst met alle gebruikte bronnen.
De APA 7th editie wordt als referentiestijl gehanteerd.
### 3.2 Refereren in de tekst (in-text citaties)
In-text citaties geven de auteur(s) en het publicatiejaar aan. Er zijn twee hoofdmanieren:
#### 3.2.1 Parenthetische citatie (nadruk op tekst)
De auteursnaam en het jaartal worden tussen haakjes aan het einde van de zin geplaatst, of aan het einde van de parafrase/quote.
* **Parafraseren:** `(Auteur(s), Jaartal)`
* Voorbeeld: `(Ponnet, 2014)`
* **Citeren (letterlijk overnemen):** Paginering is verplicht.
* **Korte quotes (minder dan 40 woorden):** Geïntegreerd in de tekst met dubbele aanhalingstekens.
* Voorbeeld: `Another useful paradigm in developmental psychology is based on the "stranger reaction" (Frith, 2001, p. 146).`
* Indien de quote op het einde van de zin staat: `(Frith, 2001, p. 146).` (punt na het haakje)
* **Lange quotes (40 woorden of meer):** In een aparte, ingesprongen paragraaf geplaatst, zonder aanhalingstekens. De paginering volgt na het jaartal.
* Voorbeeld:
```
Other studies provide evidences of positive social responsiveness: A rich paradigm in developmental psychology is based on the stranger reaction. The children diagnosed with autism between two and five years old were compared with non-autistic children of the same age. In view of the general belief of the inability of autistic children to form attachments, they were surprised to find no differences in the behaviour of both groups with strangers. (Frith, 2001, p. 146)
```
* Er is geen punt direct na de referentie bij lange quotes; de zin eindigt met de referentie zelf.
#### 3.2.2 Narratieve citatie (nadruk op auteur)
De auteursnaam wordt in de lopende tekst geïntegreerd, gevolgd door het jaartal tussen haakjes.
* **Parafraseren:** `Auteur(s) (Jaartal)`
* Voorbeeld: `Ponnet (2014)`
* **Citeren (letterlijk overnemen):** Paginering is verplicht en volgt na het jaartal.
* **Korte quotes:**
* Voorbeeld: `Frith (2001) applied the "stranger reaction" (p. 147) paradigm, comparing behaviour of different groups of children…`
* **Lange quotes:** (zie paragraaf 3.2.1)
#### 3.2.3 Regels voor het aantal auteurs in de tekst
* **Eén auteur:** Altijd de volledige naam van de auteur vermelden.
* Parenthetisch: `(Ponnet, 2014)`
* Narratief: `Ponnet (2014)`
* **Twee auteurs:** Altijd beide auteurs vermelden.
* Parenthetisch: `(Herman & Walrave, 2014)`
* Narratief: `Herman en Walrave (2014)` (in het Nederlands), `Herman and Walrave (2014)` (in het Engels).
* **Drie of meer auteurs:** Vermeld enkel de eerste auteur gevolgd door `et al.` (en anderen).
* Parenthetisch: `(Van Gool et al., 2015)`
* Narratief: `Van Gool et al. (2015)`
#### 3.2.4 Uitzonderingen en specifieke gevallen in de tekst
* **Tussen twee auteurs (narratief):** Gebruik `and` in het Engels, `en` in het Nederlands tussen de namen.
* Voorbeeld: `Herman and Walrave (2014)`
* **Voor `et al.` (narratief):** Geen komma voor `et al.`.
* Voorbeeld: `Van Ouytsel et al. (2017)`
* **Volgorde bij meerdere artikels:** Alfabetisch op auteursnaam, gescheiden door puntkomma's.
* Voorbeeld: `(Ponnet, 2014; Van Ouytsel et al., 2017)`
* **Uitzondering voor `et al.` bij dezelfde eerste auteur en hetzelfde jaar:** Wanneer twee of meer werken door dezelfde eerste auteur en met meerdere co-auteurs in hetzelfde jaar gepubliceerd zijn, worden er, indien nodig, meer auteurs vermeld om het onderscheid te maken.
* **Uitzonderingen bij twee of meer referenties met dezelfde auteurs in dezelfde volgorde in verschillend jaar:** Gebruik een komma (in plaats van puntkomma) tussen de jaartallen.
* Voorbeeld: `(Walrave en Ponnet, 2021, 2022)`
* **Uitzonderingen bij twee of meer referenties met dezelfde auteurs in dezelfde volgorde in hetzelfde jaar:** Voeg een kleine letter (a, b, c,...) toe aan het jaartal. Deze letters worden bepaald door de volgorde in de bibliografische referentie.
* Voorbeeld: `(Anrijs, Ponnet, & De Marez, 2020a)`, `(Anrijs, Ponnet, & De Marez, 2020b)`
* **Uitzonderingen bij auteurs met dezelfde achternaam:** Voeg de initialen van de auteurs toe, zelfs als de jaartallen verschillen.
* Voorbeeld: `(K. Ponnet, 2020)`, `(G.-J. Dekok, 2021)`
* Indien het een gezamenlijk artikel betreft, zijn initialen niet nodig.
#### 3.2.5 Secundaire citaties
Wanneer de oorspronkelijke bron niet direct geraadpleegd kan worden, verwijs dan naar de bron waarin deze vermeld wordt.
* Voorbeeld: `Smith (as cited in Jones, 2012) found significant differences...` of `(Smith, as cited in Jones, 2012)`.
* In de bibliografie wordt enkel de geraadpleegde bron (Jones, 2012) opgenomen.
### 3.3 De bibliografische referentie (Referentielijst)
De bibliografische referentie is een alfabetische lijst van alle geraadpleegde bronnen, achteraan het document.
#### 3.3.1 Algemene structuur van een bibliografische referentie
Elke referentie bestaat uit de volgende componenten:
1. Auteur(s)
2. Jaartal
3. Titel
4. Bron (bv. tijdschrift, uitgever, DOI/URL)
#### 3.3.2 Formaat voor verschillende brontypes
**A. Artikels in tijdschriften:**
* **Structuur:**
Auteur(s). (Jaartal). Titel artikel. *Titel tijdschrift*, *Volume* (Nummer), Paginanummers. DOI of URL
* **Voorbeeld:**
Nissinen, N.-M., Gissler, M., Sarkola, T., Kahila, H., Autti-Rämö, I., & Koponen, A. M. (2021). Completed secondary education among youth with prenatal substance exposure: A longitudinal register-based matched cohort study. *Journal of Adolescence*, *86*, 15-27. https://doi.org/10.1016/j.adolescence.2020.11.006
**B. Boeken en E-boeken:**
* **Structuur:**
Auteur(s). (Jaartal). *Titel boek*. Uitgever. DOI of URL (indien beschikbaar)
* **Voorbeeld:**
Bauer, R. (2020). *De menselijke behoefte aan betekenis*. Boom.
**C. Hoofdstuk in een bewerkt boek (edited book):**
* **Structuur:**
Auteur(s) van het hoofdstuk. (Jaartal). Titel hoofdstuk. In Editor(s) (Eds.), *Titel boek* (pp. Paginanummers hoofdstuk). Uitgever. DOI of URL (indien beschikbaar)
* **Opmerking:** De titel van het boek staat in cursieve letters.
* **Voorbeeld:**
Smith, J. (2018). Sociale cognitie bij kinderen. In K. Ponnet & L. De Marez (Eds.), *Ontwikkelingspsychologie voor de moderne tijd* (pp. 45-78). Academia Press.
**D. Rapporten:**
* **Structuur:**
Auteur(s). (Jaartal). *Titel rapport*. Uitgever. DOI of URL
* **Voorbeeld:**
European Commission. (2023). *Digital progress: Report 2023*. Publications Office of the European Union. https://op.europa.eu/en/publication-detail/-/publication/b7e0c84d-7f8a-11ee-8c6e-01aa75ed71a1
**E. Webpagina's op een website:**
* **Structuur:**
Auteur of Organisatie. (Datum van publicatie). *Titel van de pagina*. Naam van de website. URL
* **Voorbeeld:**
American Psychological Association. (2020, oktober 29). *APA style*. https://apastyle.apa.org/
**F. Audiovisueel materiaal (bv. video's):**
* **Structuur:**
Auteur of Producent. (Datum van publicatie). *Titel van de video* [Video]. Uitgever of Platform. URL
* **Voorbeeld:**
TED. (2015, september 2). *Your body language may shape who you are* [Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=Ks-_Mh1QhMc
#### 3.3.3 Regels voor het aantal auteurs in de bibliografie
* **Eén auteur:** Vermeld de auteur.
* Voorbeeld: `Ponnet, K.`
* **Twee tot en met twintig auteurs:** Vermeld alle auteurs, gescheiden door komma's, met een ampersand (`&`) voor de laatste auteur.
* Voorbeeld: `Herman, W., & Walrave, M.`
* Voorbeeld: `Van Ouytsel, J., Ponnet, K., Walrave, M., & Temple, J.`
* **Meer dan twintig auteurs:** Vermeld de eerste 19 auteurs, gevolgd door een beletselteken (`...`), en sluit af met de naam van de laatste auteur.
#### 3.3.4 Volgorde van bibliografische referenties
* Alle referenties worden alfabetisch gerangschikt op de achternaam van de eerste auteur.
* Bij meerdere werken van dezelfde auteur(s) worden de werken chronologisch gerangschikt, beginnend met het oudste.
* Werken van dezelfde auteur(s) in hetzelfde jaar worden onderscheiden met kleine letters (a, b, c, ...) na het jaartal, bepaald door de volgorde waarin ze in de tekst voorkomen of de alfabetische volgorde van de titels.
* Voorbeeld: `(2020a)`, `(2020b)`
#### 3.3.5 Omgaan met bedrijven en organisaties als auteur
Als een bedrijf, merk of instituut het werk heeft geproduceerd, wordt dit als auteur vermeld. Indien de naam van de organisatie te lang is, kan deze bij herhaaldelijk gebruik worden afgekort na de eerste volledige vermelding.
#### 3.3.6 Speciale gevallen in de bibliografie
* **Artikels:** Titels van artikelen worden niet cursief gezet. Titels van tijdschriften en hun volumes wel.
* **Hoofdstukken in bewerkte boeken:** Enkel de titel van het boek wordt cursief gezet.
* **DOI en URL:** Indien een DOI (Digital Object Identifier) beschikbaar is, heeft deze de voorkeur boven een URL. Schrijf de DOI als een link.
### 3.4 FAQ en Examen
#### 3.4.1 Veelgestelde vragen
* **Punt na of voor de referentie:** Een punt komt na de referentie (de referentie hoort bij de zin).
* **Meerdere bronnen in één zin:** Voeg de referenties alfabetisch toe, gescheiden door puntkomma's.
* Voorbeeld: `(Appadurai, 1990; Mitchell, 2001)`
* **Afkortingen van organisaties:** De eerste keer voluit vermelden met de afkorting tussen haakjes, daarna enkel de afkorting gebruiken.
* **Citeren van lange quotes:** Plaats de quote in een aparte, ingesprongen paragraaf en gebruik geen aanhalingstekens. De referentie volgt na de quote.
#### 3.4.2 Examenvoorbereiding
Het examen kan vragen bevatten over:
* Het correct toepassen van de APA 7th regels voor in-text citaties.
* Het opstellen van volledige bibliografische referenties voor verschillende brontypes.
* Het identificeren en corrigeren van fouten in referenties.
* Vragen over plagiaat en de consequenties ervan.
**Wat mee te nemen naar het examen:**
* Studentenkaart
* Twee balpennen
* Wachtwoord voor UGent-login (voor 2-factor authenticatie)
Let op: Geen plastieken zakjes, pennenzakken, rekenmachines of andere elektronica zijn toegestaan.
---
# Veelgestelde vragen en oefeningen rond academisch refereren
Dit gedeelte vat de belangrijkste knelpunten en vragen samen met betrekking tot citeren, parafraseren, bibliografie en plagiaat, inclusief oefeningen ter voorbereiding op een examen.
### 4.1 Algemene principes van academisch refereren
Wetenschap is cumulatief; we bouwen voort op de ideeën en bevindingen van anderen. Correct refereren is essentieel om eigen ideeën te onderscheiden van die van anderen, het werk van anderen te erkennen, aan te tonen dat men op de hoogte is van de literatuur, en om plagiaat, oftewel diefstal van intellectueel eigendom, te vermijden. Het Facultair onderwijs- en examenreglement bevat bepalingen omtrent plagiaat.
**Belangrijkste gegevens voor consistent en ondubbelzinnig refereren:**
* **Ondubbelzinnig:** Het moet duidelijk zijn over welk artikel of welke bron het gaat.
* **Stelselmatig:** Bij elk gebruikt idee moet een referentie staan.
* **Volledig:** Bij ideeën door meerdere personen moet dit correct worden weergegeven.
* **Consistent:** Verwijzingen moeten telkens op dezelfde manier worden gedaan.
* **Enkel verwijzen naar daadwerkelijk gebruikte bronnen.**
We hanteren de APA 7th editie als referentiestijl.
> **Tip:** Hoewel de slides de meest voorkomende regels bevatten, is het APA-handboek de meest complete bron. Raadpleeg dit bij twijfel.
### 4.2 Citeren, parafraseren en de bibliografie
#### 4.2.1 Citeren
Citeren betekent het letterlijk weergeven van ideeën van iemand anders.
* **De letterlijke quote:**
* De quote moet steeds tussen dubbele aanhalingstekens staan.
* Een referentie met auteur, jaartal en paginanummer is verplicht.
* Ook wanneer de quote wordt vertaald, blijft het een letterlijke quote en moet de bron worden vermeld.
* **Korte quotes (minder dan 40 woorden):**
* Integreer de quote in de lopende tekst.
* Gebruik dubbele aanhalingstekens.
* Voorbeeld met nadruk op de auteur: Frith (2001) paste het "stranger reaction"-paradigma toe (p. 147).
* Voorbeeld met nadruk op de tekst (parenthetische citatie): Een ander nuttig paradigma is gebaseerd op de "stranger reaction" (Frith, 2001, p. 146).
* Als de quote op het einde van de zin staat, komt het punt na het haakje: ... (Frith, 2001, p. 146).
* **Lange quotes (40 woorden of meer):**
* Plaats de quote in een apart, ingesprongen blok (zonder aanhalingstekens).
* De referentie volgt na de quote. Er komt geen punt direct na de referentie, maar na de gehele zin.
* Voorbeeld:
> Other studies provide evidences of positive social responsiveness: A rich paradigm in developmental psychology is based on the stranger reaction. The children diagnosed with autism between two and five years old were compared with non-autistic children of the same age. In view of the general belief of the inability of autistic children to form attachments, they were surprised to find no differences in the behaviour of both groups with strangers. (Frith, 2001, p. 146)
#### 4.2.2 Parafraseren
Parafraseren betekent het weergeven van iemands ideeën in eigen woorden.
* **In de tekst refereren (parafraseren):**
* Dit gebeurt met auteur(s) en jaartal.
* **Parenthetische citatie:** (Auteur(s), Jaartal)
* Voorbeeld: (Ponnet, 2014)
* **Narratieve citatie (nadruk op auteur):** Auteur(s) (Jaartal)
* Voorbeeld: Ponnet (2014) stelde dat...
* Bij twee auteurs in de lopende tekst gebruikt men "en" (in het Engels "and").
#### 4.2.3 De bibliografie
De bibliografie bevat achteraan de tekst een lijst van alle geraadpleegde bronnen.
* **Componenten van een bibliografische referentie (artikel als voorbeeld):**
* Auteur(s) (met initialen)
* Jaartal (tussen haakjes)
* Titel van het artikel
* Naam van het tijdschrift
* Volume van het tijdschrift
* (Eventueel nummer tussen haakjes)
* Paginanummers
* DOI of URL (indien bekend)
* **Formaat voor een artikel:**
AUTEUR(S) – HAAKJE OPEN – JAARTAL – HAAKJE TOE – PUNT – SPATIE - TITEL ARTIKEL – PUNT – SPATIE - NAAM TIJDSCHRIFT – KOMMA – SPATIE - VOLUME - (EVT NUMMER TUSSEN HAAKJES) – KOMMA – SPATIE - PAGINANUMMERS – PUNT – ( DOI INDIEN GEKEND)
* Voorbeeld: Nissinen, N.-M., Gissler, M., Sarkola, T., Kahila, H., Autti-Rämö, I., & Koponen, A. M. (2021). Completed secondary education among youth with prenatal substance exposure: A longitudinal register-based matched cohort study. *Journal of Adolescence*, *86*, 15-27. https://doi.org/10.1016/j.adolescence.2020.11.006
#### 4.2.4 Aantal auteurs in referenties
* **In de tekst:**
* **Eén auteur:** Altijd één auteur.
* Parenthetisch: (Ponnet, 2014)
* Narratief: Ponnet (2014)
* **Twee auteurs:** Altijd twee auteurs.
* Parenthetisch: (Herman & Walrave, 2014)
* Narratief: Herman en Walrave (2014)
* **Drie of meer auteurs:** Altijd de eerste auteur gevolgd door "et al.".
* Parenthetisch: (Van Gool et al., 2015)
* Narratief: Van Gool et al. (2015)
* **Bibliografische referentie:**
* **Eén auteur:** Altijd één auteur.
* Voorbeeld: Ponnet, K. (2014). ...
* **Twee tot en met twintig auteurs:** Vermeld alle auteurs. Gebruik een komma en een ampersand (`&`) voor de laatste auteur.
* Voorbeeld: Heirman, W., & Walrave, M. (2014). ...
* Voorbeeld: Van Ouytsel, J., Ponnet, K., Walrave, M., & Temple, J. (2017). ...
* **Meer dan twintig auteurs:** Vermeld de eerste 19 auteurs, gevolgd door een beletselteken (`...`) en de laatste auteur.
* Voorbeeld: Auteur 1, Auteur 2, ..., Auteur 19, ... , Laatste Auteur. (Jaartal). ...
#### 4.2.5 Specifieke gevallen en uitzonderingen
* **Ampersand vs. "en" / "and":** Gebruik een ampersand (`&`) tussen auteursnamen in parenthetische citaties en in de bibliografie. Gebruik "en" (of "and" in het Engels) wanneer de auteursnamen in de lopende tekst worden vermeld (narratieve citatie).
* **Volgorde van meerdere artikels:** Plaats referenties alfabetisch op auteur.
* **Meerdere werken van dezelfde auteurs in hetzelfde jaar:** Voeg a, b, c, ... toe aan het jaartal in de bibliografie (bv. 2020a, 2020b). Dit moet overeenkomen met de bibliografische referentie.
* **Meerdere werken van dezelfde auteurs in verschillende jaren:** Gebruik een komma tussen de jaartallen in de bibliografische referentie (bv. 2021, 2022).
* **Twee auteurs met dezelfde achternaam:** Voeg de initialen toe, zelfs als de publicatiejaren verschillen, om verwarring te voorkomen. Bij een gezamenlijk artikel is dit niet nodig.
* **Secundaire citatie (bron niet origineel geraadpleegd):** Vermeld de originele auteur en de bron waarin deze werd geciteerd. In de bibliografie wordt enkel de geraadpleegde bron (die van de secundaire citatie) opgenomen.
* Voorbeeld: Smith (zoals geciteerd in Jones, 2012) vond...
* In de bibliografie: Jones, ...
* **Afkortingen van organisaties/instituten:** Gebruik de volledige naam de eerste keer, gevolgd door de afkorting tussen haakjes. Gebruik daarna enkel de afkorting.
#### 4.2.6 Verschillende brontypen
* **Artikel in tijdschrift:**
* **In de tekst:** (Auteur(s), Jaartal) of Auteur(s) (Jaartal)
* **Bibliografie:** Auteur(s). (Jaartal). Titel artikel. *Naam Tijdschrift*, *Volume*(Nummer), Pagina’s. DOI/URL.
* **Boek en e-boek:**
* **In de tekst:** (Auteur(s), Jaartal) of Auteur(s) (Jaartal)
* **Bibliografie:** Auteur(s). (Jaartal). *Titel boek*. Uitgever. DOI (indien bekend).
* **Hoofdstuk in een bewerkt boek (edited book):**
* **In de tekst:** (Auteur(s), Jaartal) of Auteur(s) (Jaartal)
* **Bibliografie:** Auteur(s). (Jaartal). Titel hoofdstuk. In: Editor(s) (Ed./Eds.), *Titel boek* (pp. Pagina’s). Uitgever. DOI (indien bekend).
* **Rapport:**
* **In de tekst:** (Auteur(s), Jaartal) of Auteur(s) (Jaartal)
* **Bibliografie:** Auteur(s). (Jaartal). *Titel rapport*. Uitgever. DOI of URL.
* **Webpagina op website:**
* **In de tekst:** (Auteur, Datum) of Auteur (Datum)
* **Bibliografie:** Auteur. (Datum). *Titel*. *Site Naam*. URL.
* **Audiovisueel materiaal:**
* **In de tekst:** (Auteur, Datum) of Auteur (Datum)
* **Bibliografie:** Auteur. (Datum). *Titel*. Uitgever. URL (indien aanwezig).
### 4.3 Plagiaat
Plagiaat is het overnemen van andermans werk zonder correcte bronvermelding. Dit kan diverse vormen aannemen:
* Het (quasi) letterlijk overnemen van parafraseringen uit andere bronnen zonder referentie.
* Het vertalen van een Engelse tekst zonder bronvermelding.
* Het parafraseren van een Engelse of Nederlandse tekst zonder bronvermelding.
* Het herformuleren van parafraseringen uit een andere bron zonder referentie.
Software wordt gebruikt om plagiaat op te sporen. Het overtreden van de regels kan leiden tot tuchtrechtelijke sancties.
### 4.4 Oefeningen en examenvoorbereiding
#### 4.4.1 FAQ (Veelgestelde Vragen)
* **Punt na of voor de referentie?** Een punt wordt na de referentie geplaatst, omdat de referentie bij de zin hoort.
* **Meerdere bronnen samengevoegd:** Verwijs naar alle bronnen, alfabetisch geordend en gescheiden door een puntkomma: (Appadurai, 1990; Mitchell, 2001).
* **Lange quotes:** Plaats deze in een apart blok zonder aanhalingstekens.
* **Niet originele bron terugvinden:** Gebruik een secundaire citatie (bv. Smith, zoals geciteerd in Jones, 2012).
#### 4.4.2 Examen
Het examen bestaat uit toepassingsvragen, zoals het identificeren van fouten in referenties, het correct refereren bij gegeven bronnen, en vragen rondom parafraseren en plagiaat. Het examen wordt afgenomen in een computerklas en vereist een studentenkaart, pennen en het wachtwoord voor ugent-login (voor 2-factor authenticatie). Rekenmachines en elektronica zijn niet toegestaan.
---
## Veelgemaakte fouten om te vermijden
- Bestudeer alle onderwerpen grondig voor examens
- Let op formules en belangrijke definities
- Oefen met de voorbeelden in elke sectie
- Memoriseer niet zonder de onderliggende concepten te begrijpen
Glossary
| Term | Definition |
|------|------------|
| Citeren | Het letterlijk weergeven van ideeën of tekst van iemand anders, waarbij de originele bewoordingen behouden blijven en de bron correct vermeld wordt, meestal tussen aanhalingstekens. |
| Parafraseren | Het weergeven van de ideeën of informatie van iemand anders in eigen woorden, waarbij de oorspronkelijke betekenis behouden blijft en de bron van de informatie correct wordt aangegeven. |
| Bibliografie | Een alfabetische lijst van alle bronnen die in een academisch werk zijn gebruikt, geplaatst aan het einde van de tekst, met gedetailleerde informatie over elke bron om de lezer in staat te stellen deze te vinden. |
| Plagiaat | Het zonder correcte bronvermelding overnemen van ideeën, tekst of andere intellectuele creaties van iemand anders, wat beschouwd wordt als diefstal van intellectueel eigendom en academische fraude. |
| In-text citatie | Een korte verwijzing naar een bron die binnen de hoofdtekst van een document wordt opgenomen, meestal direct na de geciteerde of geparafraseerde informatie, en die verwijst naar de volledige bibliografische referentie. |
| Referentie | Een algemene term die verwijst naar de vermelding van een bron, zowel binnen de tekst (in-text citatie) als in de bibliografie, om de oorsprong van ideeën of informatie aan te geven. |
| APA-stijl | Een set richtlijnen voor academische schrijf- en opmaakconventies, oorspronkelijk ontwikkeld door de American Psychological Association, die veel gebruikt wordt in sociale wetenschappen en andere disciplines. |
| DOI (Digital Object Identifier) | Een unieke en persistente identifier die wordt toegewezen aan een digitaal object, zoals een artikel in een tijdschrift, om het gemakkelijk vindbaar te maken, zelfs als de URL verandert. |
| Narratieve citatie | Een vorm van in-text citatie waarbij de auteur(s) en het jaartal van de bron direct in de lopende tekst worden geïntegreerd, bijvoorbeeld: "Volgens Smith (2020)...". |
| Parenthetische citatie | Een vorm van in-text citatie waarbij de auteur(s) en het jaartal tussen haakjes aan het einde van een zin of een zinsdeel worden geplaatst, bijvoorbeeld: "... (Smith, 2020).". |
| Et al. | Een Latijnse afkorting voor "et alii" (en anderen), gebruikt in citaties wanneer er drie of meer auteurs zijn om de tekst korter te houden, bijvoorbeeld: (Van Gool et al., 2015). |
| Secundaire citatie | Een citatie waarbij een bron wordt vermeld die men niet zelf heeft geraadpleegd, maar die is aangehaald in een andere bron die wel is geraadpleegd, bijvoorbeeld: (Smith, zoals geciteerd in Jones, 2012). |