2 - Break-evenanalyse.pptx

# Wat is break-evenanalyse en het cost-volume-profitmodel De break-evenanalyse, ook wel cost-volume-profit (CVP)-analyse genoemd, is een financiële techniek die de relatie tussen kosten, opbrengsten en het resultaat van een onderneming bij verschillende productieniveaus onderzoekt. ## 1. Wat is break-evenanalyse en het cost-volume-profitmodel De break-evenanalyse en het cost-volume-profit (CVP)-model vormen een essentieel instrument voor het begrijpen van de financiële impact van productieniveaus op de winstgevendheid van een organisatie. ### 1.1 Omschrijving van de break-evenanalyse en CVP-model De break-evenanalyse, ook wel bekend als de Cost-Volume-Profit (CVP)-analyse, heeft tot doel de verkochte hoeveelheid in eenheden of de omzet te bepalen waarbij noch winst, noch verlies wordt geleden. Deze techniek legt het verband tussen de kosten, de opbrengsten en het resultaat van de onderneming bij verschillende productieniveaus. > **Tip:** De CVP-analyse is een krachtig hulpmiddel om de financiële gevolgen van strategische beslissingen, zoals prijsveranderingen of kostenbeheersing, te evalueren. ### 1.2 Doelstellingen van de CVP-analyse De CVP-analyse dient meerdere belangrijke doelstellingen binnen een organisatie: * **Onderzoeken van de relatie tussen kosten, opbrengsten en resultaat:** Het biedt inzicht in hoe veranderingen in productie- of verkoopvolumes de totale kosten, opbrengsten en uiteindelijk de winst beïnvloeden. * **Bepalen van de break-evenafzet:** Vaststellen hoeveel eenheden er minimaal verkocht moeten worden om de gerealiseerde opbrengsten gelijk te laten zijn aan de gemaakte kosten, zodat de winst nul is. * **Berekenen van de afzet voor een gewenst winstniveau:** Vaststellen hoeveel eenheden er verkocht moeten worden om een specifieke winstdoelstelling te behalen. * **Beoordelen van de winstgevendheid:** Evalueren van de winstgevendheid van een bepaald product of van een constante verkoopmix. ### 1.3 Basisveronderstellingen bij eenvoudige break-evenanalyse De eenvoudige break-evenanalyse rust op een aantal kernveronderstellingen die essentieel zijn voor de correcte toepassing ervan: * **Eén product:** De analyse wordt uitgevoerd voor slechts één product. * **Lineaire opbrengsten:** De totale opbrengsten stijgen lineair met het aantal verkochte eenheden. * **Constante variabele kosten per eenheid:** De variabele kosten per verkochte eenheid blijven onveranderd, ongeacht het productieniveau. * **Constante totale vaste kosten:** De totale vaste kosten blijven constant binnen het relevante productiedomein. * **Eén periode:** De analyse richt zich op één specifieke financiële periode. * **Geen voorraden:** Er wordt aangenomen dat alle geproduceerde eenheden ook worden verkocht, waardoor er geen eindvoorraden zijn. * **Geen knelpunten:** Er zijn geen operationele beperkingen of knelpunten in het productieproces. * **Geen belastingen:** De analyse houdt initieel geen rekening met belastingen. * **Zekerheid:** Alle kosten- en opbrengstgegevens zijn zeker en voorspelbaar. * **Geen inflatie:** De analyse gaat ervan uit dat er geen inflatie is. > **Tip:** Bij het toepassen van de break-evenanalyse in de praktijk is het belangrijk om te erkennen dat deze veronderstellingen vaak vereenvoudigingen zijn. De resultaten moeten geïnterpreteerd worden met oog voor deze beperkingen. ### 1.4 Enkele begrippen en notaties Om de break-evenanalyse correct toe te passen, is het belangrijk de volgende begrippen en notaties te kennen: * **Vaste kosten:** Kosten die niet direct afhankelijk zijn van de productie- of verkoopactiviteit. * Totale vaste kosten: `$FK$` of `$TFK$` * Vaste kosten per eenheid: `$FK/E$` * **Variabele kosten:** Kosten die direct variëren met de productie- of verkoopactiviteit. * Totale variabele kosten: `$VK$` of `$TVK$` * Variabele kosten per eenheid: `$v$` of `$VK/E$` * **Totale kosten:** De som van de totale vaste kosten en de totale variabele kosten. * Totale kosten: `$TK$` * Totale kost per eenheid: `$TK/E$` * **Omzet of totale opbrengsten:** Het totale geldbedrag dat wordt gegenereerd door de verkoop van producten of diensten. * Omzet of totale opbrengsten: `$TO$` * Verkoopprijs per eenheid: `$p$` of `$VP/E$` ### 1.5 Het basismodel: Break-evenanalyse bij één product Het basismodel van de break-evenanalyse richt zich op situaties met één product en maakt gebruik van drie verschillende methoden om het break-evenpunt te bepalen: de equatiemethode, de methode van de contributiemarge en de grafische methode. #### 1.5.1 De equatiemethode De equatiemethode werkt door de gegevens over kosten en opbrengsten in een vergelijking met één onbekende te plaatsen. De onbekende vertegenwoordigt het aantal te verkopen eenheden waarbij de totale kosten gelijk zijn aan de totale opbrengsten. De fundamentele formule is: $$ Totale opbrengsten = Totale kosten $$ $$ TO = TK $$ $$ (p \times q) = (v \times q) + FK $$ Waar: * `$q$` = het aantal te verkopen eenheden * `$p$` = de verkoopprijs per eenheid * `$v$` = de variabele kost per eenheid * `$FK$` = de totale vaste kosten Om de break-evenafzet (`$BE Q$`) te berekenen, wordt de vergelijking herschikt: $$ (p \times q) - (v \times q) = FK $$ $$ (p - v) \times q = FK $$ $$ BE Q = \frac{FK}{(p - v)} $$ De term `$(p - v)$` wordt de **contributiemarge per eenheid** genoemd. Dit vertegenwoordigt het bedrag dat elke verkochte eenheid bijdraagt aan het dekken van de vaste kosten en het genereren van winst. > **Voorbeeld:** > Een decoratiewinkel verkoopt fotokaders. > * Variabele kost per fotokader: 12,50 euro > * Verkoopprijs per fotokader: 17,50 euro > * Totale vaste kosten per jaar: 30.000,00 euro > > Om de break-evenafzet te berekenen: > $$ BE Q = \frac{30.000,00 \text{ euro}}{(17,50 \text{ euro} - 12,50 \text{ euro})} = \frac{30.000,00 \text{ euro}}{5,00 \text{ euro}} = 6.000 \text{ fotokaders} $$ > De winkel moet 6.000 fotokaders verkopen om alle kosten te dekken. #### 1.5.2 De methode van de contributiemarge Deze methode focust op de bijdrage van elke eenheid aan het dekken van de vaste kosten. De formule voor de break-evenafzet (`$BE Q$`) is: $$ BE Q = \frac{FK}{(p - v)} $$ Waar: * `$FK$` = totale vaste kosten * `$(p - v)$` = contributiemarge per eenheid Om de break-evenomzet (`$BE TR$`) te berekenen, kan men de break-evenafzet vermenigvuldigen met de verkoopprijs per eenheid, of gebruik maken van de volgende formule: $$ BE TR = \frac{FK}{\frac{(p - v)}{p}} $$ Of ook: $$ BE TR = BE Q \times p $$ De term `$\frac{(p - v)}{p}$` vertegenwoordigt de **contributiemarge in procenten van de omzet**. > **Voorbeeld:** > Voor de decoratiewinkel uit het vorige voorbeeld: > * Contributiemarge per fotokader: `$(17,50 \text{ euro} - 12,50 \text{ euro}) = 5,00$ euro` > * Contributiemarge in procenten: `$\frac{5,00 \text{ euro}}{17,50 \text{ euro}} \approx 0,2857$` > > De break-evenomzet wordt dan: > $$ BE TR = \frac{30.000,00 \text{ euro}}{0,2857} \approx 105.000,00 \text{ euro} $$ #### 1.5.3 De grafische methode De grafische methode stelt de kosten- en omzetfuncties voor in een assenstelsel. De break-evenpunt is het punt waar de lijnen van de totale kosten en de totale opbrengsten elkaar snijden. * De horizontale as (`x-as`) vertegenwoordigt het productievolume of de afzet. * De verticale as (`y-as`) vertegenwoordigt de kosten en opbrengsten in euro. * De omzetlijn begint bij de oorsprong (0 euro bij 0 eenheden) en stijgt lineair. * De totale kostenlijn bestaat uit de vaste kosten (op de y-as, bij 0 eenheden) en stijgt vervolgens lineair door de variabele kosten. Het snijpunt van deze twee lijnen toont de break-evenafzet en de break-evenomzet. Gebieden links van het snijpunt duiden op verlies, terwijl gebieden rechts ervan winst aangeven. ### 1.6 Uitbreidingen op het basismodel Het basismodel kan worden uitgebreid om rekening te houden met meer realistische scenario's, zoals het behalen van een gewenst winstniveau en de impact van belastingen. #### 1.6.1 Gewenst winstniveau Om de benodigde afzet te berekenen voor een bepaald winstniveau (winst vóór belastingen), wordt de winst (`$W$`) toegevoegd aan de vaste kosten in de break-evenformule. De formule voor de benodigde afzet (`$Q^{\ast}$`) is: $$ Q^{\ast} = \frac{FK + W}{(p - v)} $$ De formule voor de benodigde omzet (`$TR^{\ast}$`) is: $$ TR^{\ast} = \frac{FK + W}{\frac{(p - v)}{p}} $$ Of ook: $$ TR^{\ast} = Q^{\ast} \times p $$ > **Voorbeeld:** > Voor de decoratiewinkel, met een gewenst winstniveau van 15.000,00 euro: > * Benodigde afzet: > $$ Q^{\ast} = \frac{30.000,00 \text{ euro} + 15.000,00 \text{ euro}}{(17,50 \text{ euro} - 12,50 \text{ euro})} = \frac{45.000,00 \text{ euro}}{5,00 \text{ euro}} = 9.000 \text{ fotokaders} $$ > * Benodigde omzet: > $$ TR^{\ast} = 9.000 \text{ fotokaders} \times 17,50 \text{ euro/fotokader} = 157.500,00 \text{ euro} $$ #### 1.6.2 Belastingen Wanneer er rekening gehouden moet worden met belastingen, moet de gewenste winst na belastingen (`$W_{NB}$`) worden omgerekend naar een winst vóór belastingen. Het belastingtarief wordt aangeduid met `$t$`. De relatie tussen winst vóór belastingen (`$W$`) en winst na belastingen (`$W_{NB}$`) is: $$ W_{NB} = W \times (1 - t) $$ Hieruit volgt dat de benodigde winst vóór belastingen is: $$ W = \frac{W_{NB}}{(1 - t)} $$ Om de benodigde afzet (`$Q^{\ast}$`) voor een gewenste winst na belastingen te berekenen, wordt deze omgezette winst in de formule opgenomen: $$ Q^{\ast} = \frac{FK + \frac{W_{NB}}{(1 - t)}}{(p - v)} $$ De benodigde omzet (`$TR^{\ast}$`) wordt dan: $$ TR^{\ast} = \frac{FK + \frac{W_{NB}}{(1 - t)}}{\frac{(p - v)}{p}} $$ Of ook: $$ TR^{\ast} = Q^{\ast} \times p $$ > **Voorbeeld:** > Voor de decoratiewinkel, met een gewenste winst na belastingen van 12.000,00 euro en een belastingtarief van 25% (t=0,25): > * Benodigde winst vóór belastingen: > $$ W = \frac{12.000,00 \text{ euro}}{(1 - 0,25)} = \frac{12.000,00 \text{ euro}}{0,75} = 16.000,00 \text{ euro} $$ > * Benodigde afzet: > $$ Q^{\ast} = \frac{30.000,00 \text{ euro} + 16.000,00 \text{ euro}}{(17,50 \text{ euro} - 12,50 \text{ euro})} = \frac{46.000,00 \text{ euro}}{5,00 \text{ euro}} = 9.200 \text{ fotokaders} $$ > * Benodigde omzet: > $$ TR^{\ast} = 9.200 \text{ fotokaders} \times 17,50 \text{ euro/fotokader} = 161.000,00 \text{ euro} $$ #### 1.6.3 Meerdere producten Bij een onderneming die meerdere producten verkoopt, wordt de analyse complexer. Om de break-evenafzet te berekenen, wordt vaak aangenomen dat er een vaste verkoopmix is. Dit betekent dat de producten in een constante verhouding worden verkocht. Als de verkoopmix wordt uitgedrukt in aandelen (`$a$`, `$b$`, etc.), waarbij `$a + b = 1$`, dan gelden de volgende relaties voor de totale hoeveelheid van elk product: * Hoeveelheid product 1: `$Q_1 = a \times Q_{total}$` * Hoeveelheid product 2: `$Q_2 = b \times Q_{total}$` De analyse wordt dan uitgevoerd met een gewogen gemiddelde contributiemarge per eenheid van de totale verkoopmix. De algemene relatie blijft van kracht: $$ Totale opbrengsten = Totale kosten $$ $$ TO - TK = 0 $$ $$ TO - (VK + FK) = 0 $$ $$ TO - VK = FK $$ Met de introductie van de verkoopmix wordt deze gelijkheid uitgedrukt in termen van de totale verwachte afzet van alle producten. --- # Basismodel van break-evenanalyse voor één product Het basismodel van de break-evenanalyse voor één product onderzoekt het verband tussen kosten, opbrengsten en winst op basis van de verkochte hoeveelheid, met als doel de afzet te bepalen waarbij winst nul is. ## 2.1 Wat is break-evenanalyse? Break-evenanalyse, ook wel Cost-Volume-Profit (CVP) analyse genoemd, legt het verband tussen de kosten, de opbrengsten en het resultaat van een onderneming bij verschillende productieniveaus. Het doel is om de verkochte hoeveelheid in eenheden of de omzet te bepalen waarbij noch winst, noch verlies wordt gemaakt. ### 2.1.1 Doelstellingen van CVP-analyse De CVP-analyse stelt bedrijven in staat om: * De relatie tussen kosten, opbrengsten en resultaat bij diverse productieniveaus te onderzoeken. * Vast te stellen hoeveel eenheden minimaal verkocht moeten worden om de gemaakte kosten te dekken (break-even punt, waarbij winst nul is). * Te berekenen hoeveel eenheden verkocht moeten worden om een specifieke winst te behalen. * De winstgevendheid van een bepaald product of een constante verkoopmix te beoordelen. ### 2.1.2 Basisveronderstellingen van de eenvoudige break-evenanalyse De eenvoudige break-evenanalyse is gebaseerd op de volgende veronderstellingen: * De analyse richt zich op één enkel product. * De opbrengsten zijn lineair. * De variabele kosten per eenheid zijn constant. * De vaste kosten zijn constant gedurende de periode. * De analyse geldt voor één specifieke periode. * Er zijn geen voorraden. * Er zijn geen knelpunten in het productieproces. * Er wordt geen rekening gehouden met belastingen. * Er heerst zekerheid over prijzen en kosten. * Er is geen inflatie. ### 2.1.3 Belangrijke begrippen en notaties * **Vaste kosten (FK)**: Kosten die niet veranderen met het productie- of verkoopvolume binnen een bepaalde relevante range. * Totale vaste kosten: `$TFK$` of `$FK$` * Vaste kosten per eenheid: `$FK/E$` * **Variabele kosten (VK)**: Kosten die direct variëren met het productie- of verkoopvolume. * Totale variabele kosten: `$TVK$` of `$VK$` * Variabele kosten per eenheid: `$VK/E$` of `$v$` * **Totale kosten (TK)**: De som van de totale vaste kosten en de totale variabele kosten. * Totale kosten: `$TK$` * Totale kost per eenheid: `$TK/E$` * **Omzet of totale opbrengsten (TO)**: De totale inkomsten uit de verkoop van goederen of diensten. * Omzet of totale opbrengsten: `$TO$` * Verkoopprijs per eenheid: `$VP/E$` of `$p$` ## 2.2 Methoden voor break-evenanalyse bij één product Er zijn drie veelgebruikte methoden om de break-evenafzet en -omzet te berekenen voor één product: de equatiemethode, de methode van de contributiemarge en de grafische methode. ### 2.2.1 De equatiemethode De equatiemethode benadert de break-evenanalyse door de totale opbrengsten gelijk te stellen aan de totale kosten in een vergelijking met één onbekende, namelijk het aantal te verkopen eenheden op het break-evenpunt. #### 2.2.1.1 Formule voor break-evenafzet (hoeveelheid) De break-evenafzet (`$Q_{BE}$`) wordt berekend met de volgende formule, die voortvloeit uit de gelijkheid van totale opbrengsten en totale kosten: $$ \text{Totale opbrengsten} = \text{Totale kosten} $$ $$ \text{Totale opbrengsten} = \text{Variabele kosten} + \text{Vaste kosten} $$ $$ (p \times q) = (v \times q) + FK $$ Waarbij: * `$p \times q$` de totale opbrengsten zijn (`$p$` is de verkoopprijs per eenheid, `$q$` is de hoeveelheid). * `$v \times q$` de totale variabele kosten zijn (`$v$` is de variabele kost per eenheid). * `$FK$` de totale vaste kosten zijn. Door de vergelijking te herschikken om `$q$` (de break-evenafzet) te isoleren: $$ (p \times q) - (v \times q) = FK $$ $$ (p - v) \times q = FK $$ $$ q_{BE} = \frac{FK}{(p - v)} $$ **Verklaring van de symbolen:** * `$Q_{BE}$`: Break-evenafzet in aantal eenheden. * `$p$`: Verkoopprijs per eenheid. * `$v$`: Variabele kost per eenheid. * `$(p - v)$`: Contributie of winstbijdrage per eenheid. * `$(p - v) \times q$`: Totale contributie. > **Tip:** De term `$(p - v)$` is cruciaal. Het vertegenwoordigt het bedrag dat elke verkochte eenheid bijdraagt aan het dekken van de vaste kosten en het genereren van winst. #### 2.2.1.2 Voorbeeld: Equatiemethode **GEGEVEN:** Een decoratiewinkel COSYHOUSE bv koopt fotokaders aan voor 12,50 euro per stuk en verkoopt ze voor 17,50 euro per stuk. De jaarlijkse vaste kosten bedragen 30.000,00 euro. **GEVRAAGD:** Hoeveel fotokaders moeten er verkocht worden om alle kosten te dekken? **OPLOSSING:** * Verkoopprijs per eenheid (`$p$`): 17,50 euro * Variabele kost per eenheid (`$v$`): 12,50 euro * Totale vaste kosten (`$FK$`): 30.000,00 euro Gebruik de formule voor break-evenafzet: $$ Q_{BE} = \frac{FK}{(p - v)} $$ $$ Q_{BE} = \frac{30.000,00 \text{ euro}}{(17,50 \text{ euro} - 12,50 \text{ euro})} $$ $$ Q_{BE} = \frac{30.000,00 \text{ euro}}{5,00 \text{ euro}} $$ $$ Q_{BE} = 6.000 \text{ eenheden} $$ COSYHOUSE bv moet 6.000 fotokaders verkopen om break-even te draaien. ### 2.2.2 De methode van de contributiemarge Deze methode kijkt naar hoeveel elke verkochte eenheid bijdraagt aan het dekken van de vaste kosten. #### 2.2.2.1 Formule voor break-evenafzet (hoeveelheid) De break-evenafzet (`$Q_{BE}$`) wordt berekend door de totale vaste kosten te delen door de contributiemarge per eenheid: $$ Q_{BE} = \frac{\text{Totale vaste kosten}}{\text{Contributiemarge per eenheid}} $$ $$ Q_{BE} = \frac{FK}{(p - v)} $$ **Verklaring van de symbolen:** * `$Q_{BE}$`: Break-evenafzet in aantal eenheden. * `$FK$`: Totale vaste kosten. * `$(p - v)$`: Contributiemarge per eenheid (ook wel winstbijdrage genoemd). #### 2.2.2.2 Formule voor break-evenomzet De break-evenomzet (`$TR_{BE}$`) is de totale omzet die nodig is om break-even te draaien. Deze kan op twee manieren berekend worden: 1. Vermenigvuldig de break-evenafzet met de verkoopprijs per eenheid: $$ TR_{BE} = Q_{BE} \times p $$ 2. Gebruik de contributiemarge ratio: $$ TR_{BE} = \frac{FK}{\text{Contributiemarge ratio}} $$ De contributiemarge ratio is het percentage van de verkoopprijs dat bijdraagt aan het dekken van de vaste kosten en het genereren van winst. $$ \text{Contributiemarge ratio} = \frac{(p - v)}{p} $$ Dus, de formule voor de break-evenomzet wordt: $$ TR_{BE} = \frac{FK}{\frac{(p - v)}{p}} $$ **Verklaring van de symbolen:** * `$TR_{BE}$`: Break-evenomzet. * `$FK$`: Totale vaste kosten. * `$p$`: Verkoopprijs per eenheid. * `$v$`: Variabele kost per eenheid. * `$(p - v)$`: Contributiemarge per eenheid. * `$\frac{(p - v)}{p}$`: Contributiemarge ratio. > **Tip:** De contributiemarge ratio is nuttig om snel de impact van een verkoopprijsverandering op de break-evenomzet te analyseren. #### 2.2.2.3 Voorbeeld: Methode van de contributiemarge **GEGEVEN:** Decoratiewinkel COSYHOUSE bv: * Variabele kost per fotokader (`$v$`): 12,50 euro * Verkoopprijs per fotokader (`$p$`): 17,50 euro * Totale vaste kosten (`$FK$`): 30.000,00 euro **GEVRAAGD:** Hoeveel bedraagt de contributiemarge per eenheid en de break-evenomzet van de fotokaders? **OPLOSSING:** 1. **Bereken de contributiemarge per eenheid:** $$ p - v = 17,50 \text{ euro} - 12,50 \text{ euro} = 5,00 \text{ euro} $$ 2. **Bereken de break-evenafzet (optioneel, voor controle):** $$ Q_{BE} = \frac{FK}{(p - v)} = \frac{30.000,00 \text{ euro}}{5,00 \text{ euro}} = 6.000 \text{ eenheden} $$ 3. **Bereken de break-evenomzet met de contributiemarge ratio:** * Bereken de contributiemarge ratio: $$ \frac{(p - v)}{p} = \frac{5,00 \text{ euro}}{17,50 \text{ euro}} \approx 0,2857 $$ * Bereken de break-evenomzet: $$ TR_{BE} = \frac{FK}{\frac{(p - v)}{p}} = \frac{30.000,00 \text{ euro}}{0,2857} \approx 105.000,00 \text{ euro} $$ Alternatieve berekening van de break-evenomzet (met break-evenafzet): $$ TR_{BE} = Q_{BE} \times p = 6.000 \text{ eenheden} \times 17,50 \text{ euro/eenheid} = 105.000,00 \text{ euro} $$ De contributiemarge per eenheid is 5,00 euro en de break-evenomzet bedraagt 105.000,00 euro. ### 2.2.3 De grafische methode De grafische methode visualiseert de break-evenanalyse door de totale kostenfunctie en de omzetfunctie in een assenstelsel te tekenen. Het break-evenpunt is het punt waar beide rechten elkaar snijden. #### 2.2.3.1 Opzet van de grafiek * De verticale as (y-as) toont de kosten en opbrengsten in euro's. * De horizontale as (x-as) toont het productie- of afzetvolume (aantal eenheden). * **Vaste kostenlijn:** Een horizontale lijn op het niveau van de totale vaste kosten, aangezien deze niet veranderen met het volume. * **Totale kostenlijn (TK):** Begint op de verticale as bij de vaste kosten en stijgt lineair met de variabele kosten per eenheid. De formule is `$TK = FK + (v \times q)$`. * **Totale opbrengstenlijn (TO):** Begint op de oorsprong (nul, nul) en stijgt lineair met de verkoopprijs per eenheid. De formule is `$TO = p \times q$`. #### 2.2.3.2 Het break-evenpunt in de grafiek Het snijpunt van de totale kostenlijn (`$TK$`) en de totale opbrengstenlijn (`$TO$`) is het break-evenpunt. * Op de x-as van dit snijpunt leest men de break-evenafzet (`$Q_{BE}$`) af. * Op de y-as van dit snijpunt leest men de break-evenomzet (`$TR_{BE}$`) af. **Visualisatie:** * Onder het break-evenpunt is er verlies (kosten zijn hoger dan opbrengsten). * Boven het break-evenpunt is er winst (opbrengsten zijn hoger dan kosten). #### 2.2.3.3 Voorbeeld: Grafische methode **GEGEVEN:** Decoratiewinkel COSYHOUSE bv: * Variabele kost per fotokader (`$v$`): 12,50 euro * Verkoopprijs per fotokader (`$p$`): 17,50 euro * Totale vaste kosten (`$FK$`): 30.000,00 euro **GEVRAAGD:** Stel het break-evenpunt van de fotokaders grafisch voor in een grafiek. **OPLOSSING (beschrijving):** Teken een grafiek met op de horizontale as het afzetvolume (bijvoorbeeld van 0 tot 10.000 eenheden) en op de verticale as de kosten en opbrengsten (bijvoorbeeld van 0 tot 150.000 euro). 1. Teken de lijn voor de vaste kosten op 30.000,00 euro. 2. Teken de totale kostenlijn: begin bij 30.000,00 euro op de y-as en laat deze stijgen met een helling van 12,50 euro per eenheid. Bij 6.000 eenheden zal de totale kost bijvoorbeeld `$30.000 + (12,50 * 6.000) = 30.000 + 75.000 = 105.000$` euro zijn. 3. Teken de totale opbrengstenlijn: begin bij 0 op de y-as en laat deze stijgen met een helling van 17,50 euro per eenheid. Bij 6.000 eenheden zal de totale opbrengst `$17,50 * 6.000 = 105.000$` euro zijn. 4. Het snijpunt van de totale kostenlijn en de totale opbrengstenlijn bevindt zich bij 6.000 eenheden op de x-as en 105.000,00 euro op de y-as. Dit is het break-evenpunt. ``` KOSTEN/OPBRENGSTEN (€) ^ | / TO | / 105.000 +-------------.--/-----> Break-evenomzet (TR_BE) | / / | / / | / / TK 30.000 +----------/--+----- Vaste kosten (FK) | / / | / / | / / +----------------------------------> Afzetvolume (q) 0 6.000 Break-evenafzet (Q_BE) ``` --- # Uitbreidingen op het basismodel: winst, belastingen en meerdere producten Deze sectie bouwt voort op het basis break-evenmodel door de berekeningen uit te breiden naar scenario's met een gewenst winstniveau, de impact van belastingen en de analyse bij bedrijven met meerdere producten, uitgaande van een vaste verkoopmix. ### 3.1 Gewenst winstniveau Het basis break-evenmodel berekent de afzet waarbij de totale opbrengsten gelijk zijn aan de totale kosten, resulterend in een winst van nul. In de praktijk streeft een onderneming echter vaak naar het behalen van een specifieke winst. De formule kan worden aangepast om de benodigde afzet te bepalen voor een gewenst winstniveau vóór belastingen. **Formule voor afzet bij gewenst winstniveau (vóór belastingen):** De analyse wordt gedaan door het gewenste winstniveau ($W$) toe te voegen aan de vaste kosten ($FK$) in de break-evenformule. $$Q^{\ast} = \frac{FK + W}{p - v}$$ Waar: * $Q^{\ast}$ staat voor de benodigde afzet (hoeveelheid) om de gewenste winst te behalen. * $FK$ staat voor de totale vaste kosten. * $W$ staat voor het gewenste winstniveau (vóór belastingen). * $p$ staat voor de verkoopprijs per eenheid. * $v$ staat voor de variabele kost per eenheid. * $(p - v)$ staat voor de contributiemarge per eenheid. **Formule voor omzet bij gewenst winstniveau (vóór belastingen):** De omzet kan berekend worden door de vereiste afzet te vermenigvuldigen met de verkoopprijs per eenheid, of door de gewenste winst en vaste kosten te delen door de contributiemarge ratio. $$TR^{\ast} = Q^{\ast} \times p$$ of $$TR^{\ast} = \frac{FK + W}{\frac{p - v}{p}}$$ Waar: * $TR^{\ast}$ staat voor de benodigde omzet om de gewenste winst te behalen. * $\frac{p - v}{p}$ staat voor de contributiemarge ratio. > **Tip:** Deze formules laten zien hoe de benodigde afzet stijgt met een hoger gewenst winstniveau. Een hogere contributiemarge per eenheid zorgt ervoor dat dit winstniveau sneller bereikt wordt. > **Voorbeeld:** > Een bedrijf heeft vaste kosten van 50.000 euro en verkoopt een product aan 20 euro per stuk, met variabele kosten van 10 euro per stuk. Als het bedrijf een winst van 25.000 euro wil behalen vóór belastingen, dan is de benodigde afzet: > $$Q^{\ast} = \frac{50.000 + 25.000}{20 - 10} = \frac{75.000}{10} = 7.500 \text{ eenheden}$$ > De benodigde omzet is dan: > $$TR^{\ast} = 7.500 \times 20 = 150.000 \text{ euro}$$ ### 3.2 Belastingen De impact van belastingen op de winst is een cruciale factor. Winst is belastbaar, wat betekent dat het netto winstniveau na belastingen lager zal zijn dan de winst vóór belastingen. Om een specifiek nettowinstdoel te bereiken, moet de winst vóór belastingen hoger zijn om de belastingen te dekken. **Relatie tussen winst vóór en na belastingen:** De winst na belastingen ($W_{NB}$) wordt berekend door de winst vóór belastingen ($W$) te vermenigvuldigen met (1 min het belastingtarief ($t$)). $$W_{NB} = W \times (1 - t)$$ Omgekeerd, om de benodigde winst vóór belastingen ($W$) te bepalen om een gewenste winst na belastingen ($W_{NB}$) te behalen, wordt de formule: $$W = \frac{W_{NB}}{1 - t}$$ **Formule voor afzet bij gewenst winstniveau (ná belastingen):** Deze formule integreert de belastingcomponent door de vereiste winst vóór belastingen te berekenen die nodig is om de gewenste nettowinst te realiseren, en deze vervolgens in de eerder geïntroduceerde afzetformule te plaatsen. $$Q^{\ast} = \frac{FK + \frac{W_{NB}}{1 - t}}{p - v}$$ Waar: * $W_{NB}$ staat voor het gewenste winstniveau na belastingen. * $t$ staat voor het belastingtarief (uitgedrukt als een decimaal). **Formule voor omzet bij gewenst winstniveau (ná belastingen):** Analgetisch aan de afzet, wordt de benodigde omzet berekend door de winst ná belastingen te integreren. $$TR^{\ast} = \frac{FK + \frac{W_{NB}}{1 - t}}{\frac{p - v}{p}}$$ > **Tip:** Het is essentieel om onderscheid te maken tussen winst vóór en ná belastingen. Een hogere winst vóór belastingen is nodig om dezelfde nettowinst te behalen in een omgeving met belastingen. > **Voorbeeld:** > Voor dezelfde fotokaders van het vorige voorbeeld (FK = 30.000 euro, p = 17,50 euro, v = 12,50 euro), stel dat het bedrijf een nettowinst van 12.000 euro wil behalen en het belastingtarief 25% is. > Benodigde winst vóór belastingen ($W$): > $$W = \frac{12.000}{1 - 0,25} = \frac{12.000}{0,75} = 16.000 \text{ euro}$$ > Benodigde afzet ($Q^{\ast}$): > $$Q^{\ast} = \frac{30.000 + 16.000}{17,50 - 12,50} = \frac{46.000}{5,00} = 9.200 \text{ eenheden}$$ > Benodigde omzet ($TR^{\ast}$): > $$TR^{\ast} = \frac{46.000}{\frac{5,00}{17,50}} = \frac{46.000}{0,2857} \approx 161.000 \text{ euro}$$ ### 3.3 Meerdere producten Wanneer een bedrijf meerdere producten produceert en verkoopt, wordt de break-evenanalyse complexer. De aanname van één product wordt losgelaten. Voor deze analyse wordt echter uitgegaan van een **vaste verkoopmix**, wat betekent dat de producten altijd in een constante verhouding ten opzichte van elkaar worden verkocht. **Concept van verkoopmix:** De verkoopmix wordt uitgedrukt in percentages of verhoudingen van de totale verkopen per product. Bijvoorbeeld, voor producten A en B kan de mix zijn: Product A vertegenwoordigt 60% van de verkopen en Product B 40%. **Formules voor verkoopmix:** Als $Q$ de totale afzet (in eenheden) is voor alle producten samen, en de verkoopmix voor product 1 is $a$ en voor product 2 is $b$ (waarbij $a + b = 1$), dan geldt: $$Q_1 = a \times Q$$ $$Q_2 = b \times Q$$ Waar: * $Q_1$ is de afzet van product 1. * $Q_2$ is de afzet van product 2. **Berekening bij meerdere producten:** Om de break-evenomzet voor meerdere producten met een vaste verkoopmix te berekenen, kan men een gewogen gemiddelde contributiemarge per eenheid hanteren, gebaseerd op de verkoopmix. Dit vereenvoudigt de analyse naar een situatie die vergelijkbaar is met die van een enkel product. **Formule voor gewogen gemiddelde contributiemarge per eenheid:** $$vCM = (a \times CM_1) + (b \times CM_2) + \dots$$ Waar: * $vCM$ is de gewogen gemiddelde contributiemarge per eenheid. * $a, b, \dots$ zijn de proporties van de verkoopmix voor elk product. * $CM_1, CM_2, \dots$ zijn de individuele contributiemarges per eenheid voor elk product ($(p_1 - v_1)$, $(p_2 - v_2)$, etc.). **Formule voor break-evenafzet bij meerdere producten:** $$Q_{BE} = \frac{FK}{vCM}$$ **Formule voor break-evenomzet bij meerdere producten:** $$TR_{BE} = Q_{BE} \times \frac{\sum (a_i \times p_i)}{\sum a_i}$$ of, eenvoudiger, door eerst de gewogen gemiddelde verkoopprijs te berekenen. > **Tip:** Het succes van de break-evenanalyse bij meerdere producten hangt sterk af van de nauwkeurigheid van de aanname van een vaste verkoopmix. Veranderingen in de mix kunnen de break-evenpunten aanzienlijk beïnvloeden. > > **Voorbeeld:** > Een bedrijf produceert twee producten, X en Y, met een vaste verkoopmix van 60% voor X en 40% voor Y. > Product X: p = 50 euro, v = 30 euro, CM = 20 euro. > Product Y: p = 80 euro, v = 50 euro, CM = 30 euro. > Totale vaste kosten (FK) = 100.000 euro. > > Gewogen gemiddelde contributiemarge per eenheid: > $vCM = (0,60 \times 20 \text{ euro}) + (0,40 \times 30 \text{ euro}) = 12 \text{ euro} + 12 \text{ euro} = 24 \text{ euro}$ > > Break-evenafzet (totale eenheden): > $$Q_{BE} = \frac{100.000}{24} \approx 4.167 \text{ eenheden}$$ > > Hieruit volgt dat er 4.167 *totale* eenheden verkocht moeten worden. Volgens de mix zal dit neerkomen op: > Product X: $0,60 \times 4.167 \approx 2.500$ eenheden > Product Y: $0,40 \times 4.167 \approx 1.667$ eenheden > > De break-evenomzet kan dan berekend worden op basis van de totale opbrengsten van deze afzetten, of door een gewogen gemiddelde verkoopprijs te berekenen. --- # Oefeningen en toepassingen Hieronder volgt een gedetailleerde samenvatting van de oefeningen en toepassingen van break-evenanalyse, gebaseerd op de verstrekte documentatie (pagina's 37-41). ## 4. Oefeningen en toepassingen Deze sectie focust op de praktische toepassing van de break-evenanalyse door middel van diverse oefeningen, waaronder scenario's met winstdoelstellingen en de impact van belastingen. ### 4.1 Oefening 1: Likeurpralines Deze oefening test de toepassing van de basis break-evenberekeningen en de uitbreidingen hierop. **Gegeven:** * Variabele kost per kilogram likeurpralines: 7,00 dollars * Totale vaste kosten likeurpralines: 50.000,00 dollars per jaar * Verkoopprijs per kilogram likeurpralines: 12,00 dollars **Gevraagd:** #### 4.1.1 Break-evenafzet (hoeveelheid) De break-evenafzet, oftewel de hoeveelheid die verkocht moet worden om noch winst noch verlies te maken, wordt berekend met de volgende formule: $$ Q_{BE} = \frac{FK}{p - v} $$ Waarbij: * $Q_{BE}$ = break-evenafzet (hoeveelheid) * $FK$ = totale vaste kosten * $p$ = verkoopprijs per eenheid * $v$ = variabele kost per eenheid Toepassing op de gegevens: $$ Q_{BE} = \frac{50.000,00 \text{ dollars}}{12,00 \text{ dollars} - 7,00 \text{ dollars}} = \frac{50.000,00 \text{ dollars}}{5,00 \text{ dollars}} = 10.000 \text{ kg} $$ Er moeten dus 10.000 kilogram likeurpralines verkocht worden om alle kosten te dekken. #### 4.1.2 Contributiemarge en break-evenomzet De contributiemarge per eenheid is het verschil tussen de verkoopprijs en de variabele kost per eenheid ($p - v$). De totale contributiemarge is deze marge vermenigvuldigd met de verkochte hoeveelheid. De break-evenomzet kan op twee manieren berekend worden. **Formule voor break-evenomzet (TR$_{BE}$):** $$ TR_{BE} = \frac{FK}{\frac{p - v}{p}} $$ Waarbij: * $TR_{BE}$ = break-evenomzet * $\frac{p - v}{p}$ = contributiemarge in percentage van de omzet (ook wel de contributiemargequote genoemd) **Berekening van de contributiemarge per kilogram:** Contributiemarge per kg = $12,00 dollar - 7,00 dollar = 5,00 dollar$ **Berekening van de contributiemargequote:** Contributiemargequote = $\frac{5,00 \text{ dollars}}{12,00 \text{ dollars}} \approx 0,4167$ (of 41,67%) **Berekening van de break-evenomzet:** $$ TR_{BE} = \frac{50.000,00 \text{ dollars}}{0,4167} \approx 120.000,00 \text{ dollars} $$ Alternatief, door de break-evenafzet te vermenigvuldigen met de verkoopprijs: $$ TR_{BE} = 10.000 \text{ kg} \times 12,00 \text{ dollars/kg} = 120.000,00 \text{ dollars} $$ De break-evenomzet bedraagt dus 120.000,00 dollars. #### 4.1.3 Grafische voorstelling van het break-evenpunt Het break-evenpunt kan grafisch worden voorgesteld in een assenstelsel met op de x-as de productievolume (in kg) en op de y-as de kosten en opbrengsten (in dollars). * De **totale kostenlijn** begint bij de totale vaste kosten op de y-as en stijgt lineair met de productievolume, bepaald door de variabele kosten per eenheid. * De **omzetlijn** start op nul (0) op de y-as en stijgt lineair met de verkoopprijs per eenheid. * Het **break-evenpunt** is het snijpunt van de totale kostenlijn en de omzetlijn. Op dit punt zijn de totale opbrengsten gelijk aan de totale kosten. > **Tip:** Zorg ervoor dat de assen correct zijn gelabeld en dat de lijnen duidelijk de totale kosten, variabele kosten, vaste kosten en totale opbrengsten weergeven. #### 4.1.4 Afzet voor een gewenst winstniveau (vóór belastingen) Om een specifieke winst te behalen, moeten de totale opbrengsten de totale kosten plus de gewenste winst dekken. **Formule:** $$ Q^* = \frac{FK + W}{p - v} $$ Waarbij: * $Q^*$ = benodigde afzet voor de gewenste winst * $W$ = gewenste winst (vóór belastingen) Toepassing op de gegevens: $$ Q^* = \frac{50.000,00 \text{ dollars} + 25.000,00 \text{ dollars}}{12,00 \text{ dollars} - 7,00 \text{ dollars}} = \frac{75.000,00 \text{ dollars}}{5,00 \text{ dollars}} = 15.000 \text{ kg} $$ Om een winst van 25.000,00 dollars te behalen, moeten er 15.000 kilogram likeurpralines verkocht worden. #### 4.1.5 Afzet en omzet voor een gewenst winstniveau (na belastingen) Bij het berekenen van de benodigde afzet voor een gewenste winst ná belastingen, moet rekening gehouden worden met het belastingtarief. De winst vóór belastingen moet hoger zijn om na aftrek van belastingen de gewenste nettowinst te realiseren. **Formule voor winst na belastingen ($W_{NB}$):** $$ W_{NB} = W \times (1 - t) $$ Waarbij: * $W_{NB}$ = winst na belastingen * $W$ = winst vóór belastingen * $t$ = belastingtarief (uitgedrukt als decimaal) Omgekeerd, om de benodigde winst vóór belastingen te berekenen: $$ W = \frac{W_{NB}}{1 - t} $$ **Formule voor benodigde afzet (met belastingen):** $$ Q^* = \frac{FK + \frac{W_{NB}}{1 - t}}{p - v} $$ Toepassing op de gegevens: * Gewenste winst na belastingen ($W_{NB}$): 25.000,00 dollars * Belastingtarief ($t$): 25% of 0,25 Eerst berekenen we de benodigde winst vóór belastingen: $$ W = \frac{25.000,00 \text{ dollars}}{1 - 0,25} = \frac{25.000,00 \text{ dollars}}{0,75} \approx 33.333,33 \text{ dollars} $$ Nu de benodigde afzet berekenen: $$ Q^* = \frac{50.000,00 \text{ dollars} + 33.333,33 \text{ dollars}}{12,00 \text{ dollars} - 7,00 \text{ dollars}} = \frac{83.333,33 \text{ dollars}}{5,00 \text{ dollars}} \approx 16.667 \text{ kg} $$ Er moeten ongeveer 16.667 kilogram likeurpralines verkocht worden. **Berekening van de omzet:** $$ TR^* = Q^* \times p = 16.667 \text{ kg} \times 12,00 \text{ dollars/kg} \approx 200.000,00 \text{ dollars} $$ De omzet bij dit winstniveau na belastingen zal ongeveer 200.000,00 dollars bedragen. > **Let op:** Het is cruciaal om het onderscheid te maken tussen winst vóór en na belastingen. Bij een gewenst nettowinstdoel moet de winst vóór belastingen hoger zijn om de belastingdruk te compenseren. ### 4.2 Oefening 2: DELTA (Seminarie Organisatie) Deze oefening past de break-evenanalyse toe op een dienstverlenend bedrijf met verschillende soorten kosten. **Gegeven:** * Verkoopprijs per deelnemer (cursusgeld): 450,00 dollars * **Vaste kosten:** * Huur zaal: 2.250,00 dollars (eenmalig per seminarie) * Kosten lesgevers: 1.750,00 dollars (eenmalig per seminarie) * Loonkosten eigen mensen: 500,00 dollars (eenmalig per seminarie) * **Totale vaste kosten (FK):** 2.250,00 + 1.750,00 + 500,00 = 4.500,00 dollars * **Variabele kosten per deelnemer:** * Hotelkosten (kamer en maaltijden): 250,00 dollars per deelnemer * Cursusmateriaal: 37,50 dollars per deelnemer * Verfrissingen: 12,50 dollars per deelnemer * **Totale variabele kosten per deelnemer (v):** 250,00 + 37,50 + 12,50 = 300,00 dollars per deelnemer **Gevraagd:** #### 4.2.1 Break-evenafzet (hoeveelheid deelnemers) Met behulp van de break-evenformule voor hoeveelheid: $$ Q_{BE} = \frac{FK}{p - v} $$ Toepassing op de gegevens: $$ Q_{BE} = \frac{4.500,00 \text{ dollars}}{450,00 \text{ dollars} - 300,00 \text{ dollars}} = \frac{4.500,00 \text{ dollars}}{150,00 \text{ dollars}} = 30 \text{ deelnemers} $$ Er moeten 30 deelnemers aangetrokken worden om de kosten te dekken. #### 4.2.2 Break-evenomzet De break-evenomzet wordt berekend door de break-evenafzet te vermenigvuldigen met de verkoopprijs per eenheid. $$ TR_{BE} = Q_{BE} \times p $$ Toepassing op de gegevens: $$ TR_{BE} = 30 \text{ deelnemers} \times 450,00 \text{ dollars/deelnemer} = 13.500,00 \text{ dollars} $$ De break-evenomzet bedraagt 13.500,00 dollars. #### 4.2.3 Grafische voorstelling De grafische voorstelling volgt hetzelfde principe als bij de likeurpralines. De x-as toont het aantal deelnemers, en de y-as toont de kosten en opbrengsten in dollars. * De **totale kostenlijn** start bij 4.500,00 dollars op de y-as en stijgt met 300,00 dollars per deelnemer. * De **omzetlijn** start op 0 op de y-as en stijgt met 450,00 dollars per deelnemer. * Het snijpunt van deze twee lijnen is het break-evenpunt, dat hier optreedt bij 30 deelnemers en een omzet van 13.500,00 dollars. ### 4.3 Wat moet je kennen/kunnen? De student wordt geacht de volgende competenties te beheersen na de studie van dit materiaal: * De break-evenanalyse in eigen woorden kunnen omschrijven en het doel ervan kunnen uitleggen. * De break-evenafzet en -omzet kunnen berekenen op basis van gegeven prijs- en kostengegevens. * De benodigde afzet kunnen berekenen voor een gewenst winstniveau vóór belastingen. * De benodigde afzet en omzet kunnen berekenen voor een gewenst winstniveau na belastingen, rekening houdend met een belastingpercentage. * De break-evenafzet kunnen berekenen voor situaties met meerdere producten, indien de verkoopmix bekend is. --- ## Veelgemaakte fouten om te vermijden - Bestudeer alle onderwerpen grondig voor examens - Let op formules en belangrijke definities - Oefen met de voorbeelden in elke sectie - Memoriseer niet zonder de onderliggende concepten te begrijpen

| Term | Definition | |------|------------| | Break-evenanalyse | Een financiële techniek die wordt gebruikt om de hoeveelheid verkochte producten of de omzet te bepalen waarbij de totale opbrengsten gelijk zijn aan de totale kosten, wat resulteert in een winst van nul. | | Cost-Volume-Profit (CVP) analyse | Een management accounting instrument dat de relatie onderzoekt tussen kosten, verkoopvolume en winst van een onderneming. Het helpt bij het nemen van beslissingen over prijsstelling, productmix en kostenbeheersing. | | Totale vaste kosten (TFK of FK) | Kosten die gedurende een bepaalde periode constant blijven, ongeacht het productie- of verkoopvolume. Voorbeelden zijn huur, salarissen van vast personeel en afschrijvingen. | | Vaste kosten per eenheid (FK/E) | De totale vaste kosten gedeeld door het aantal geproduceerde of verkochte eenheden. Deze waarde daalt naarmate het productievolume toeneemt, wat een van de beperkingen van dit concept is. | | Totale variabele kosten (TVK of VK) | Kosten die direct variëren met het productie- of verkoopvolume. Hoe meer er geproduceerd of verkocht wordt, hoe hoger de totale variabele kosten. | | Variabele kosten per eenheid (VK/E of v) | De kosten die rechtstreeks toe te wijzen zijn aan de productie of verkoop van één eenheid van een product of dienst. | | Totale kosten (TK) | De som van de totale vaste kosten en de totale variabele kosten voor een bepaald productie- of verkoopvolume. | | Totale kosten per eenheid (TK/E) | De totale kosten gedeeld door het aantal geproduceerde of verkochte eenheden. Dit omvat zowel vaste als variabele kosten per eenheid. | | Omzet of totale opbrengsten (TO) | De totale inkomsten die een onderneming genereert uit de verkoop van goederen of diensten. Het wordt berekend als de verkoopprijs per eenheid vermenigvuldigd met het aantal verkochte eenheden. | | Verkoopprijs per eenheid (VP/E of p) | De prijs die een onderneming vraagt aan haar klanten voor één eenheid van een product of dienst. | | Equatiemethode | Een methode binnen de break-evenanalyse waarbij een vergelijking wordt opgesteld tussen totale opbrengsten en totale kosten, met het aantal te verkopen eenheden als onbekende, om het break-evenpunt te vinden. | | Contributiemarge per eenheid | Het verschil tussen de verkoopprijs per eenheid en de variabele kosten per eenheid. Dit bedrag draagt bij aan de dekking van de vaste kosten en de uiteindelijke winst. Formule: $(p - v)$. | | Break-evenafzet (BEQ) | De hoeveelheid eenheden die verkocht moet worden om alle kosten te dekken, dus waarbij de winst nul is. Formule: $BEQ = \frac{FK}{(p - v)}$. | | Break-evenomzet (BETR) | De totale omzet die gegenereerd moet worden om alle kosten te dekken, dus waarbij de winst nul is. Formule: $BETR = \frac{FK}{(p - v)/p}$. | | Grafische methode | Een visuele methode om het break-evenpunt te bepalen door de totale kostenfunctie en de omzetfunctie in een grafiek te tekenen. Het snijpunt van deze twee lijnen representeert het break-evenpunt. | | Gewenst winstniveau (W) | Een specifiek winstbedrag dat een onderneming nastreeft. De berekening van de benodigde afzet of omzet wordt aangepast om dit winstniveau te behalen. | | Contributiemarge | Het totale bedrag dat beschikbaar is om de vaste kosten te dekken en winst te genereren, berekend als de som van de contributiemarges per eenheid voor alle verkochte eenheden. | | Belastingen (t) | Het percentage van de winst dat een onderneming afdraagt aan de overheid. Dit percentage beïnvloedt de berekening van de benodigde afzet voor een gewenst winstniveau na belastingen. | | Winst na belastingen (WNB) | Het winstbedrag dat overblijft nadat alle kosten, inclusief belastingen, zijn afgetrokken van de opbrengsten. | | Verkoopmix | De relatieve verhouding waarin verschillende producten worden verkocht. Bij analyse met meerdere producten wordt vaak uitgegaan van een constante verkoopmix om de berekeningen te vereenvoudigen. |