Les 1- handicap - VAPH - rechten - 2526 - Anja [Automatisch opgeslagen].pptx

# Begrip handicap en rechten van personen met een beperking Dit topic verkent de evolutie van het begrip handicap en de bijbehorende rechten voor personen met een beperking, vanuit een historisch perspectief naar hedendaagse mensenrechtenverdragen. ### 1.1 Evolutie van het begrip handicap De perceptie van handicap is sterk afhankelijk van maatschappelijke normen over functioneren. Historisch gezien werd afwijkend gedrag of functioneren vaak geassocieerd met angst, leidend tot stigmatisering als 'onvolwaardig', 'abnormaal' of 'achterlijk'. Deze negatieve beeldvorming, gevoed door onwetendheid en onbegrip, resulteerde in minachting en afkeer. In de samenleving wordt deze dynamiek vaak geplaatst binnen het concept van een minderheidsgroep. Angst voor het 'vreemde' (xenofobie) is een kenmerk van elke maatschappij en kan zich ook manifesteren jegens personen met een beperking. Dit leidt tot reacties zoals territoriumverdediging en vermijdingsgedrag. Gelukkig is er een evolutie gaande, waarbij personen met een beperking meer controle nemen over hun leven en opkomen voor hun rechten. Er is een streven naar een beschermende, maar respectvolle benadering. #### 1.1.1 Tendensen in de benadering van personen met een beperking Er zijn drie belangrijke tendensen te onderscheiden in de benadering van personen met een beperking: * **Normalisatie:** Het streven om personen met een beperking zo veel mogelijk in een normale omgeving te laten leven. * **Integratie:** Het actief betrekken van personen met een beperking bij de samenleving. * **Inclusie:** Het creëren van een samenleving die zich aanpast om participatie voor iedereen mogelijk te maken. De invloed van de medische dominantie neemt af ten gunste van deze meer inclusieve benaderingen. Aanbevelingen van organisaties zoals de WHO en de Raad van Europa benadrukken het belang van een welzijnsbevorderend en menswaardig bestaan, waarbij een evenwicht wordt gezocht tussen noodzakelijke hulpverlening en zelfbeschikking. #### 1.1.2 Definitie van handicap volgens het VAPH Het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH) definieert handicap als: "Elk langdurig en belangrijk participatieprobleem van een persoon dat te wijten is aan de combinatie tussen functiestoornissen van mentale, psychische, lichamelijke of zintuiglijke aard, beperkingen bij het uitvoeren van activiteiten en persoonlijke en externe factoren." Het VAPH is een overheidsdienst die ondersteuning organiseert voor personen met een handicap en hun gezin in België. Belangrijke voorwaarden voor erkenning door het VAPH zijn: * Leeftijd jonger dan 65 jaar bij aanvraag. * Woonachtig zijn in België. * Voldoen aan de definitie van handicap. Het VAPH streeft naar het bevorderen van participatie, integratie en gelijke kansen, met als doel een zo groot mogelijke autonomie en levenskwaliteit voor personen met een beperking. > **Tip:** De definitie van het VAPH is cruciaal voor het begrijpen van de juridische en ondersteuningsgerichte aspecten van handicap in Vlaanderen. Ken de verschillende componenten: functiestoornissen, activiteitenbeperkingen, en persoonlijke/externe factoren. #### 1.1.3 Takenpakket van het VAPH Het takenpakket van het VAPH omvat: * Uitwerking en evaluatie van beleid. * Behandeling van aanvragen voor tegemoetkomingen (hulpmiddelen, woning-/wagenaanpassingen, persoonsvolgend budget voor meerderjarigen). * Beschikbaarstelling en controle van persoonsvolgende budgetten. * Erkenning en vergunning van diensten en voorzieningen. * Afstemming van zorgvraag en -aanbod via regionaal overleg. ### 1.2 Rechten van personen met een beperking De rechten van personen met een beperking zijn verankerd in universele mensenrechten en specifieke verdragen. #### 1.2.1 Mensenrechten en de Verenigde Naties Na de Tweede Wereldoorlog, in 1945, werd de Verenigde Naties (VN) opgericht met als primair doel het beschermen en verbeteren van mensenrechten. De Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (UVRM), aangenomen in 1948, vormt hierin een fundamenteel document. Hoewel de UVRM op zichzelf niet juridisch bindend is zonder ondertekening, legt ze de basis voor latere, bindende internationale verdragen. #### 1.2.2 Het VN-Verdrag inzake de Rechten van Personen met een Handicap Dit verdrag, aangenomen door de VN, is specifiek gericht op het waarborgen van de volledige en gelijke deelname van personen met een handicap aan de samenleving. * **Artikel 1: Doelstellingen** Alle personen met een handicap genieten van alle mensenrechten en fundamentele vrijheden op voet van gelijkheid. Ze moeten met respect en eerbied worden behandeld. * **Artikel 3: Beginselen** De kernbeginselen van het verdrag omvatten: * Waardigheid, persoonlijke autonomie, vrijheid van zelfstandige keuzes, onafhankelijkheid. * Non-discriminatie. * Volledige en daadwerkelijke participatie en opname *in* de samenleving. * Respect voor verschillen en aanvaarding van personen met een handicap als deel van de mensheid en menselijke diversiteit. * Gelijke kansen. * Toegankelijkheid. * Gelijkheid van man en vrouw. * Respect voor de zich ontwikkelende capaciteiten van kinderen met een handicap. * Eerbiediging van het recht op behoud van eigen identiteit. > **Tip:** Het VN-Verdrag inzake de Rechten van Personen met een Handicap vertegenwoordigt een paradigmaverschuiving van een medisch naar een sociaal model van handicap. Focus op de principes en hoe deze de zorg en ondersteuning beïnvloeden. #### 1.2.3 Gevolgen van het verdrag: Zorgvernieuwing en Inclusie Het VN-Verdrag heeft geleid tot een significante zorgvernieuwing, met als speerpunt het concept van **inclusie**. Het "Perspectiefplan 2020" vat dit samen met de doelstelling "zoveel mogelijk gewoon in de samenleving en zo weinig mogelijk uitzonderlijk en afzonderlijk". Dit markeert een ommezwaai in het beleid, waarbij personen met een beperking niet langer primair worden gezien als hulp- en zorgbehoevenden, maar als volwaardige burgers. De zorgvernieuwing streeft naar twee hoofddoelen: 1. **Zorggarantie:** Voor personen met de grootste ondersteuningsnood (bv. ernstige beperkingen en gedragsproblemen), met als doel wachtlijsten te verkleinen. 2. **Vraaggestuurde zorg:** Voor geïnformeerde gebruikers, die middelen en instrumenten krijgen om zorg zelf in handen te nemen en betrokken worden bij besluitvormingsprocessen. Dit omvat betere informatieverlening, het opstellen van ondersteuningsplannen en het bevorderen van zelfredzaamheid. De focus ligt op **preventie**, oprichting van Diensten OndersteuningsPlan (DOP), en **netwerkversterking**. Er wordt een beweging gemaakt van integratie naar **inclusie**. #### 1.2.4 Financiering van ondersteuning (meerderjarigen) Voor meerderjarige personen met een beperking zijn er verschillende financieringsvormen: * **Trap 1: Zorgbudget (BOB) en Rechtstreeks Toegankelijke Hulp (RTH)** * **Basis OndersteuningsBudget (BOB):** Een maandelijks bedrag (bv. 330 euro in 2024) dat besteed kan worden aan eenvoudige hulp. Vereist een erkende handicap en vastgestelde ondersteuningsnood. Weinig papierwerk en geen bewijsplicht. * **Rechtstreeks Toegankelijke Hulp (RTH):** Kan aangevuld worden met het BOB en omvat diensten zoals dagopvang en begeleiding. * **Trap 2: Persoonsvolgend Budget (PVB)** * Voor personen met een grotere ondersteuningsnood. * Vereist een gefundeerd ondersteuningsplan, opgesteld door de persoon zelf of een Dienst OndersteuningsPlan (DOP). * Kan verkregen worden als cash of voucher. * Vaak lange wachtlijsten en prioritering op basis van ondersteuningsnood. * Bij het gebruik van een PVB kan de persoon met een beperking zelf de werkgever worden van zijn hulpverleners. #### 1.2.5 Financiering van ondersteuning (minderjarigen) Voor minderjarige personen met een beperking zijn er eveneens specifieke financieringsvormen: * **Trap 1: Ondersteuningstoeslag (deel van het Groeipakket)** * Vanaf 2023 is er een uitbreiding van het groeipakket naar een 'ondersteuningstoeslag'. * Bedraagt 331 euro per maand in 2024. * Toegankelijk tot 21 jaar voor kinderen met een erkende handicap en een zorgbehoefte van minimaal 12 punten. * Maandelijks uitgekeerd samen met het groeipakket. * Er bestaat ook een BOB voor minderjarigen tot 21 jaar, mits erkende handicap. * **Trap 2: Persoonlijk Assistentie Budget (PAB)** * Een budget vanuit het VAPH voor assistentie thuis, op school of werk. * Vereist aanvraag via de Integrale Toegangspoort (ITP), een multidisciplinair team dat de zorgvraag inschaalt en een budgethoogte voorstelt. * De definitieve budgethoogte wordt bepaald door het team indicatiestelling van de ITP, afhankelijk van de nood (aard, ernst handicap, leefsituatie). * Dringende dossiers krijgen voorrang, geholpen door de Intersectorale Regionale Prioriteitencommissie (IRPC). * Er is een spoedprocedure voor snel degeneratieve aandoeningen. > **Tip:** Maak een duidelijke tabel of schema om de verschillende financieringstrappen en -vormen voor meerderjarigen en minderjarigen te memoriseren. Let op de verschillen in criteria en procedures. ### 1.3 Onderwijs voor kinderen met een beperking Het onderwijslandschap voor kinderen met een beperking in Vlaanderen is gestructureerd in verschillende types en opleidingsvormen: #### 1.3.1 Types van buitengewoon onderwijs * **BUKO:** Buitengewoon kleuteronderwijs. * **BULObu-BaO:** Buitengewoon lager onderwijs / Buitengewoon basisonderwijs. * **BUSO:** Buitengewoon secundair onderwijs. Specifieke types in het buitengewoon onderwijs: * **Basis:]** Kinderen met ernstige leerproblemen. * **Type 1:** Kinderen met een matig mentale handicap. * **Type 2:** Kinderen met een matige tot ernstige mentale handicap. * **Type 3:** Kinderen met gedrags- en emotionele moeilijkheden. * **Type 4:** Kinderen met een lichamelijke beperking. * **Type 5:** Kinderen die langdurig ziek zijn, regelmatig in het ziekenhuis verblijven of in een medische instelling verblijven, en die maximaal proberen aan te haken bij het gewoon onderwijs. * **Type 6:** Blinde en slechtziende kinderen. * **Type 7:** Dove en slechthorende kinderen. * **Type 8:** Kinderen met autisme spectrum stoornissen (ASS). * **Type 9:** Kinderen met autisme spectrum stoornissen (ASS). > **Tip:** Leer de verschillende types van buitengewoon onderwijs vanbuiten. Dit is vaak een kernonderdeel van examenvragen rond onderwijs en handicap. #### 1.3.2 Opleidingsvormen in het BUSO Het buitengewoon secundair onderwijs (BUSO) kent vier opleidingsvormen: * **Opleidingsvorm 1:** Integratie in een beschermd milieu. * **Opleidingsvorm 2:** Integratie in een beschermd leef- en arbeidsmilieu. * **Opleidingsvorm 3:** Voorbereiding op het gewone leef- en werkmilieu. * **Opleidingsvorm 4:** Biedt algemeen technisch, kunst- en beroepsonderwijs met doorstroming naar een kwalificatieafdeling, wat leidt tot dezelfde diploma's als in het regulier onderwijs. ### 1.4 Ondersteuningsvormen Er zijn verschillende vormen van ondersteuning voor personen met een beperking en hun gezin: * **Rechtstreeks Toegankelijke Hulp (RTH):** Ondersteuning die rechtstreeks kan worden aangevraagd. * **Voor minderjarigen en hun gezin:** Thuisbegeleidingsdiensten, Multifunctionele Centra (MFC) met ambulante begeleiding, semi-residentiële opvang en residentieel verblijf. * **Voor meerderjarigen:** Mobiele begeleiding, dagcentra, begeleid werken en verblijf/woningen. * **Niet-Rechtstreeks Toegankelijke Hulp (NRTH):** Ondersteuning die via een meer gestructureerd proces (bv. via de Integrale Toegangspoort voor minderjarigen) moet worden aangevraagd. * Dit geldt voor de Persoonlijk Assistentie Budget (PAB) voor minderjarigen. Het **Leersteundecreet** is ook relevant voor de ondersteuning binnen het onderwijs, met mogelijkheden voor stageplaatsen en aangepaste leertrajecten. --- # Financieringsmodellen voor ondersteuning Dit onderdeel behandelt de verschillende financieringsvormen en budgetten die beschikbaar zijn voor personen met een beperking, zowel voor minderjarigen als meerderjarigen, met een focus op structuren zoals het Persoonsvolgend Budget (PVB), het Zorgbudget (BOB) en de ondersteuningstoeslag. ### 2.1 Overzicht financiering De financiering voor personen met een beperking kan worden onderverdeeld in verschillende 'trappen', afhankelijk van de leeftijd en de omvang van de ondersteuningsnood. * **Minderjarigen:** * Ondersteuningstoeslag (deel van het groeipakket) * Persoonlijk Assistentie Budget (PAB) * **Meerderjarigen:** * Trap 1: Zorgbudget (BOB) + Rechtstreeks Toegankelijke Hulp (RTH) * Trap 2: Persoonsvolgend Budget (PVB) #### 2.1.1 Basisprincipes van financiering De zorgvernieuwing, ingezet met het Perspectiefplan 2020, streeft naar inclusie: "zoveel mogelijk gewoon in de samenleving en zo weinig mogelijk uitzonderlijk en afzonderlijk". Dit beleid richt zich op twee hoofddoelstellingen: zorggarantie voor personen met de grootste ondersteuningsnood en vraaggestuurde zorg voor geïnformeerde gebruikers. Vraaggestuurde zorg kadert binnen persoonsvolgende financiering (PVF), waarbij de regie bij de gebruiker ligt om zorg en ondersteuning zelf te bepalen en in te kopen. > **Tip:** Begrijp de evolutie van beleid van integratie naar inclusie en hoe dit de financieringsmodellen heeft beïnvloed. ### 2.2 Financieringsvormen voor meerderjarigen #### 2.2.1 Trap 1: Zorgbudget (BOB) en Rechtstreeks Toegankelijke Hulp (RTH) Het Zorgbudget, ook bekend als het Basis Ondersteunings Budget (BOB), is bedoeld voor personen met een erkende handicap en een vastgestelde ondersteuningsnood. * **Kenmerken BOB:** * Bedrag: 330 euro per maand (in 2024). * Doel: Bekostigen van eenvoudige hulp. * Voorwaarden: Erkende handicap en vastgestelde ondersteuningsnood. * Administratie: Weinig papierwerk, geen bewijsplicht, bedrag vrij te besteden. * Wachtlijst: Kort. * **Rechtstreeks Toegankelijke Hulp (RTH):** * Dit kan het BOB aanvullen. * Omvat diensten zoals dagopvang, begeleiding en verblijf. > **Tip:** Het BOB is een laagdrempelige financiering die rechtstreeks toegankelijk is en geen uitgebreide bewijslast vereist. #### 2.2.2 Trap 2: Persoonsvolgend Budget (PVB) Het Persoonsvolgend Budget (PVB) is bestemd voor personen met een grotere ondersteuningsnood. * **Kenmerken PVB:** * Aanvraagprocedure: Vereist een gefundeerd ondersteuningsplan, opgesteld door de persoon zelf of via een Dienst Ondersteuningsplan (DOP). * Budgetvorm: Beschikbaar als 'cash' (rechtstreeks geld) of als voucher. * Hoogte: Afhankelijk van de vastgestelde ondersteuningsnood. * Wachtlijsten: Lang, met prioritering op basis van nood. * Rol van de persoon met een beperking: Wordt in principe de werkgever van de hulpverleners. > **Voorbeeld:** Een persoon met een ernstige fysieke beperking en bijkomende gedragsproblemen zal waarschijnlijk een hoger PVB ontvangen dan iemand met een minder ingrijpende ondersteuningsnood, omdat de aard en ernst van de handicap een grotere impact hebben op de benodigde zorg. ### 2.3 Financieringsvormen voor minderjarigen #### 2.3.1 Ondersteuningstoeslag (Groeipakket) Vanaf 2023 wordt het groeipakket uitgebreid met een 'ondersteuningstoeslag' voor minderjarigen. * **Kenmerken:** * Bedrag: 331 euro per maand (in 2024). * Leeftijd: Tot 21 jaar. * Voorwaarden: Erkende handicap met een zorgbehoefte van minstens 12 punten. * Uitkering: Maandelijks samen met het reguliere groeipakket. > **Voorbeeld:** Een kind met een erkende autismespectrumstoornis en een zorgbehoefte van 15 punten komt in aanmerking voor deze ondersteuningstoeslag, bovenop de reguliere kinderbijslag. #### 2.3.2 Persoonlijk Assistentie Budget (PAB) Het PAB is een budget vanuit het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH) dat specifieke assistentie thuis, op school of op het werk mogelijk maakt. * **Aanvraagprocedure:** * Via de Integrale Toegangspoort (ITP), die werkt met multidisciplinaire teams (MDT). * Zorgvraag wordt ingeschat en een voorstel voor budgethoogte wordt opgesteld (A-document). * Het team indicatiestelling van de ITP bepaalt de definitieve budgethoogte. * **Hoogte van het budget:** Afhankelijk van de aard en ernst van de handicap, en de leefsituatie. * **Prioritering:** Dringende dossiers krijgen voorrang. De Intersectorale Regionale Prioriteitencommissie (IRPC) beslist hierover. * **Spoedprocedure:** Beschikbaar voor snel degeneratieve aandoeningen. * **Verantwoording:** Er gelden richtlijnen en onkosten moeten verantwoord worden. > **Tip:** Het PAB is specifiek gericht op assistentie en vereist een nauwkeurige onderbouwing van de zorgnood. Alle niet-rechtstreeks toegankelijke hulp voor minderjarigen verloopt via de ITP. ### 2.4 Definitie en rol van het VAPH #### 2.4.1 Definitie van handicap volgens het VAPH Het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH) definieert handicap als: "Elk langdurig en belangrijk participatieprobleem van een persoon dat te wijten is aan de combinatie tussen functiestoornissen van mentale, psychische, lichamelijke of zintuiglijke aard, beperkingen bij het uitvoeren van activiteiten en persoonlijke en externe factoren." #### 2.4.2 Rol en takenpakket van het VAPH Het VAPH is een overheidsdienst die de ondersteuning van personen met een handicap in Vlaanderen organiseert. * **Doelstellingen:** Participatie, integratie en gelijke kansen bevorderen, met als streven naar zo groot mogelijke autonomie en levenskwaliteit. * **Doelgroep:** Personen met een handicap die voldoen aan de definitie, met de aanvraag ingediend vóór de leeftijd van 65 jaar, en die minstens vijf jaar in België wonen. * **Takenpakket:** * Uitwerking en evaluatie van het beleid. * Behandeling van aanvragen voor tegemoetkomingen (hulpmiddelen, woning-/wagenaanpassingen, PVB voor meerderjarigen). * Ter beschikking stellen van persoonsvolgende budgetten en toezicht op de besteding. * Erkennen en vergunden van diensten en voorzieningen. * Afstemmen van de zorgvraag op het aanbod via regionaal overleg. > **Kritische noot:** De actualiteit, zoals getoond in de Pano-uitzending "Wachten op zorg", benadrukt de uitdagingen in de toegang tot zorg en ondersteuning, ondanks de inspanningen van het VAPH. --- # Onderwijs voor kinderen met een beperking Dit topic biedt een overzicht van het buitengewoon onderwijs in Vlaanderen, de verschillende types en opleidingsvormen die er bestaan, en hoe deze georganiseerd zijn. ### 3.1 Buitengewoon onderwijs: Overzicht en types Buitengewoon onderwijs (BUKO) is onderverdeeld in verschillende niveaus en types, afhankelijk van de leeftijd en de specifieke behoeften van het kind. #### 3.1.1 Indeling naar onderwijsniveau * **BUKO (Buitengewoon Kleuteronderwijs):** Voor kleuters met een specifieke onderwijsbehoefte. * **BULO/BUBAO (Buitengewoon Lager Onderwijs/Basis):** Voor lagereschoolkinderen met een specifieke onderwijsbehoefte. BUBAO wordt hier gebruikt als aanduiding voor het basisaanbod. * **BUSO (Buitengewoon Secundair Onderwijs):** Voor secundaire scholieren met een specifieke onderwijsbehoefte. #### 3.1.2 Types buitengewoon onderwijs in het lager en secundair onderwijs De indeling van de types buitengewoon onderwijs is essentieel voor het bepalen van de meest geschikte onderwijsvorm voor een kind. * **Type basisaanbod (Type 1 en 8):** Gericht op kinderen met ernstige leerproblemen. * **Type 2:** Voor kinderen met een matige tot ernstige verstandelijke beperking. * **Type 3:** Voor kinderen met gedrags- en emotionele moeilijkheden. * **Type 4:** Voor kinderen met een lichamelijke beperking. * **Type 5:** Voor kinderen die langdurig ziek zijn, regelmatig in het ziekenhuis verblijven of in een medische instelling verblijven. Dit type probeert zo veel mogelijk aan te sluiten bij het gewoon onderwijs. * **Type 6:** Voor blinde en slechtziende kinderen. * **Type 7:** Voor dove en slechthorende kinderen. * **Type 9:** Voor kinderen met autismespectrumstoornissen (ASS). > **Tip:** Het is cruciaal om alle types buitengewoon onderwijs van buiten te kennen, aangezien dit de basis vormt voor de onderwijskeuzes voor kinderen met specifieke behoeften. ### 3.2 Buitengewoon Secundair Onderwijs (BUSO): Opleidingsvormen Het buitengewoon secundair onderwijs kent vier opleidingsvormen die de leerlingen voorbereiden op verschillende toekomstige trajecten. * **Opleidingsvorm 1:** Integratie in een beschermd milieu. * **Opleidingsvorm 2:** Integratie in een beschermd leef- en arbeidsmilieu. * **Opleidingsvorm 3:** Voorbereiding op het gewone leef- en werkmilieu. Dit omvat algemeen technisch, kunst- en beroepsonderwijs. * **Opleidingsvorm 4:** Leidt tot dezelfde diploma's als het regulier onderwijs, met doorstroming naar het hoger onderwijs of een kwalificatieafdeling. > **Tip:** De opleidingsvormen in het BUSO zijn ontworpen om een zo breed mogelijke instroom en doorstroom te garanderen, afhankelijk van de capaciteiten en ambities van de leerling. ### 3.3 Ondersteuningsvormen en financiering Naast het onderwijs zelf, is er ook een kader van ondersteuningsvormen en financieringsmechanismen voor kinderen en jongeren met een beperking. #### 3.3.1 Ondersteuningsvormen * **Rechtstreeks Toegankelijke Hulp (RTH):** Hulp die zonder specifieke indicatiestelling kan worden ingeroepen, zoals dagopvang of begeleiding. * **Niet-Rechtstreeks Toegankelijke Hulp (NRTH):** Dit verloopt via de Integrale Toegangspoort (ITP) voor minderjarigen en hun gezin. Dit kan bestaan uit thuisbegeleidingsdiensten, Multifunctionele Centra (MFC) met ambulante, semi-residentiële of residentiële opvang. Voor meerderjarigen gaat het om mobiele begeleiding, begeleid werken, dagcentra of verblijf/woningen. #### 3.3.2 Financiering De financiering voor ondersteuning is opgedeeld in verschillende trappen, afhankelijk van de leeftijd en de ondersteuningsnood. * **Minderjarigen:** * **Ondersteuningstoeslag (onderdeel van het groeipakket):** Een maandelijks bedrag voor kinderen met een erkende handicap en een zorgbehoefte van 12+ punten, tot 21 jaar. * **Persoonlijk Assistentie Budget (PAB):** Een budget vanuit het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH) voor assistentie thuis, op school of werk. Aanvragen lopen via de Integrale Toegangspoort (ITP) en een multidisciplinair team (MDT). * **Meerderjarigen:** * **Trap 1: Zorgbudget (BOB - Basis Ondersteunings Budget):** Een maandelijks bedrag ($330$ euro in 2024) voor eenvoudige hulp, vrij te besteden, met weinig papierwerk en een korte wachtlijst. Vereist een erkende handicap en vastgestelde ondersteuningsnood. Kan aangevuld worden met RTH. * **Trap 2: Persoonsvolgend Budget (PVB):** Voor een grotere ondersteuningsnood, gefundeerd door een ondersteuningsplan. Het budget kan cash of als voucher worden uitbetaald. Dit brengt lange wachtlijsten met zich mee en de persoon met een beperking kan zelf werkgever worden van hulpverleners. > **Tip:** Het onderscheid tussen RTH en NRTH, en de verschillende financieringsmechanismen voor minderjarigen en meerderjarigen, zijn cruciaal om te begrijpen hoe personen met een beperking en hun gezinnen ondersteund worden. --- ## Veelgemaakte fouten om te vermijden - Bestudeer alle onderwerpen grondig voor examens - Let op formules en belangrijke definities - Oefen met de voorbeelden in elke sectie - Memoriseer niet zonder de onderliggende concepten te begrijpen

| Term | Definition | |------|------------| | Handicap | Een langdurig en belangrijk participatieprobleem van een persoon dat te wijten is aan de combinatie tussen functiestoornissen van mentale, psychische, lichamelijke of zintuiglijke aard, beperkingen bij het uitvoeren van activiteiten en persoonlijke en externe factoren. | | Mensenrechten | Fundamentele rechten die ieder mens bezit, ongeacht ras, geslacht, nationaliteit, etniciteit, taal, religie of enige andere status. Deze rechten zijn universeel, ondeelbaar en onvervreemdbaar. | | Universele Verklaring van de Rechten van de Mens (UVRM) | Een document dat in 1948 door de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties werd aangenomen en de fundamentele mensenrechten uiteenzet die wereldwijd moeten worden beschermd. | | VN-Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap | Een internationaal verdrag dat de rechten van personen met een handicap op specifieke wijze waarborgt en de maatschappelijke deelname en gelijke kansen van deze groep bevordert. | | Participatie | De mate waarin individuen actief kunnen deelnemen aan sociale, economische, politieke en culturele activiteiten binnen hun gemeenschap en samenleving. | | Autonomie | Het vermogen van een persoon om zelfstandig beslissingen te nemen en controle uit te oefenen over zijn eigen leven en handelingen. | | Non-discriminatie | Het principe dat iedereen gelijk behandeld moet worden en geen onderscheid mag maken op basis van kenmerken zoals handicap, ras, geslacht of leeftijd. | | Zorgvernieuwing | Een proces van hervorming en verbetering binnen de zorgsector, gericht op het aanbieden van meer persoonsgerichte, inclusieve en efficiënte ondersteuning. | | Inclusie | Het principe waarbij de samenleving zich aanpast om ervoor te zorgen dat iedereen, ongeacht hun achtergrond of beperkingen, kan deelnemen en deel uitmaken van de gemeenschap. | | Integratie | Het proces waarbij personen met een beperking worden opgenomen in bestaande maatschappelijke structuren, met het doel deelname te bevorderen. | | Persoonsvolgende Financiering (PVF) | Een financieringssysteem waarbij budgetten worden toegekend aan individuen om zelf zorg en ondersteuning te regelen, waardoor zij meer regie hebben over hun leven. | | Basis Ondersteunings Budget (BOB) | Een zorgbudget voor personen met een handicap om eenvoudige hulp of dagelijkse benodigdheden te bekostigen, met relatief weinig administratie en veel vrijheid in besteding. | | Persoonsvolgend Budget (PVB) | Een budget dat wordt toegekend aan personen met een grotere ondersteuningsnood, waarmee zij zelf hulpverleners kunnen aanwerven of zorgdiensten kunnen inkopen. | | Persoonlijk Assistentie Budget (PAB) | Een budget, voornamelijk voor minderjarigen, dat voorziet in assistentie thuis, op school of op het werk, en waarbij de aanvrager de richtlijnen en onkosten moet verantwoorden. | | Buitengewoon Onderwijs | Onderwijs dat speciaal is ontworpen voor kinderen en jongeren met speciale onderwijsbehoeften, waaronder verschillende types voor diverse soorten beperkingen. | |functiestoornissen| Verstoringen in de normale werking van lichaamsdelen of mentale processen, die de normale activiteiten van een persoon kunnen belemmeren. | | VAPH | Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap, een overheidsdienst die de ondersteuning organiseert voor personen met een handicap in Vlaanderen. |