Cover
Mulai sekarang gratis Inleiding tot het migratierecht- en beleid.pdf
Summary
# Inleiding tot migratierecht en -beleid
Dit onderwerp behandelt de historische context en de huidige ontwikkelingen van migratie naar België en de Europese Unie, inclusief recente beleidswijzigingen zoals het EU-migratiepact.
### 1.1 Historische context van migratie naar België
Bevolkingsbewegingen en migratie hebben altijd plaatsgevonden, maar de opkomst van natiestaten in de 19e eeuw zorgde voor een dip in migratiestromen. Vanaf het begin van de 20e eeuw nam de migratie naar België toe door een tekort aan arbeidskrachten, voornamelijk vanuit buurlanden. De economische crisis van de jaren 1930 leidde tot een stijging van de werkloosheid en een afname van arbeidsmigratie, maar kende ook een toename van Joodse vluchtelingen en migratie. Dit markeerde een mondiale migratieommekeer waarbij Europa een immigratiecontinent werd in plaats van een emigratiecontinent, wat de huidige perceptie van migratie als een ongekende situatie kan verklaren [6](#page=6).
Na de Tweede Wereldoorlog zocht België naar goedkope arbeidskrachten voor de steenkoolindustrie. Aanvankelijk kwamen er veel Italianen naar België tussen 1946 en 1948, maar na het mijnbouwongeval in Marcinelle in 1956 stopte Italië deze migratie. België sloot vervolgens bilaterale overeenkomsten met diverse landen, waaronder Spanje Griekenland Marokko Turkije Tunesië Algerije en Joegoslavië. Het Verdrag van Rome legde de basis voor het vrije verkeer van werknemers binnen de EU [7](#page=7) [8](#page=8).
In 1974 werd een officiële "migratiestop" ingevoerd, waarbij de focus verschoof naar arbeidsmigranten met specifieke, gezochte profielen en studies. Gezinshereniging werd het voornaamste immigratietracé. Vanaf 1990 zag men een opkomst van asielmigratie en irreguliere arbeidsmigratie. Grootschalige collectieve regularisaties vonden plaats in de jaren 2000 en 2010, vaak vanwege langdurige procedures, gezondheidsredenen, humanitaire gronden, duurzame lokale verankering of regularisatie via werk [8](#page=8).
### 1.2 Huidige context van migratie
Momenteel is gedwongen migratie door onveilige situaties in het Midden-Oosten, Afrika en Zuid-Amerika sterk zichtbaar in de media. Arbeidsmigratie wordt hierbij vaak vergeten, ondanks de rol van economische ongelijkheid als push- en pullfactor [11](#page=11).
> **Tip:** Het is belangrijk om de verschillende migratieredenen (zoals economische motieven, gezinshereniging, asiel) te onderscheiden, aangezien deze elk hun eigen juridische kader en beleidsmatige benadering hebben.
### 1.3 Het nieuwe migratiepact van de EU .
Het nieuwe migratiepact van de EU, geïntroduceerd in 2023, is opgebouwd rond vier pijlers [12](#page=12):
1. **Veilige buitengrenzen:** Dit omvat strengere controles aan de buitengrenzen, een verscherpt identificatieproces bij aankomst (inclusief foto's en vingerafdrukken), en snellere asielprocedures. Personen bij wie de kans op asiel klein wordt geacht, komen in een versnelde procedure terecht en kunnen worden ondergebracht in gesloten opvangcentra aan de buitengrenzen om snellere terugzending mogelijk te maken [12](#page=12).
2. **Snelle en efficiënte procedures:** Dit beoogt een gestroomlijnd proces voor asielaanvragen en andere migratiestromen.
3. **Doeltreffend systeem van solidariteit en verantwoordelijkheid:** EU-lidstaten kunnen kiezen hoe zij willen bijdragen, bijvoorbeeld door herplaatsingen van migranten, financiële bijdragen, operationele steun, of door te verzoeken om bijdragevermindering of "verantwoordelijkheidscompensaties" [12](#page=12).
4. **Migratie integreren in internationale partnerschappen:** Dit punt benadrukt de noodzaak om migratiebeleid te verweven met internationale samenwerking.
### 1.4 Psychosociale aspecten van migratie
Vluchtelingen en migranten (VIB's) kunnen te maken krijgen met aanzienlijke psychosociale problemen, zoals traumatische vluchtervaringen, heimwee, sociaal verval en onzekerheid over de toekomst als gevolg van langdurige procedures. Het is echter belangrijk op te merken dat niet iedereen traumatische ervaringen meemaakt. Zelfs na de toekenning van een verblijfsstatuut kan er sprake zijn van een gevoel van leegte [17](#page=17).
> **Tip:** De psychische impact van migratie is complex en vereist een genuanceerde aanpak die rekening houdt met individuele ervaringen en behoeften.
### 1.5 Onderscheid reguliere migratie en migratie omwille van bescherming
Er dient een onderscheid gemaakt te worden tussen reguliere migratie en migratie omwille van bescherming [18](#page=18):
* **Reguliere migratie:** Dit wordt gekenmerkt als "klassieke" of geplande migratie, met heldere, in de wet verankerde voorwaarden en een gekend procedureverloop, wat rechtszekerheid biedt [18](#page=18).
* **Migratie omwille van bescherming:** Dit betreft situaties waar personen gevaar of dreiging lopen in hun herkomstland. De wetgeving is hier vaak vaag, en de inhoudelijke beoordeling gebeurt geval per geval, zonder strikte beslissingstermijnen [18](#page=18).
> **Example:** Een persoon die naar België komt om hier te werken in een sector met een tekort aan arbeidskrachten en waarvoor duidelijke visumprocedures bestaan, valt onder reguliere migratie. Een persoon die vlucht voor oorlog of vervolging in zijn thuisland en asiel aanvraagt, valt onder migratie omwille van bescherming.
---
# Publieke instanties en procedures rondom internationale bescherming
Dit gedeelte behandelt de verschillende overheidsinstanties die betrokken zijn bij het migratierecht en de procedures voor het aanvragen en behandelen van internationale bescherming in België [19](#page=19) [20](#page=20) [46](#page=46).
## 2. Publieke instanties betrokken bij het migratierecht
De procedure rondom internationale bescherming in België omvat verschillende overheidsinstanties die elk hun specifieke rol spelen [19](#page=19) [20](#page=20) [46](#page=46) [56](#page=56).
### 2.1 Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ)
De DVZ speelt een cruciale rol in de beginfase van de asielprocedure. Hun takenpakket omvat [19](#page=19) [56](#page=56):
* Het afgeven van visa voor kort verblijf voor toerisme, zakenreizen, familiebezoek of medische consulten [19](#page=19).
* Het behandelen van aanvragen voor langdurig verblijf voor studenten, werknemers en gezinsherenigers [19](#page=19).
* Het registreren van alle asielaanvragen [19](#page=19) [57](#page=57).
* Het beheer van gesloten centra voor personen zonder wettig verblijf [19](#page=19).
* Het onderzoeken van de bevoegdheid van de lidstaat voor de asielaanvraag volgens de Dublin III-verordening [63](#page=63).
* Het nemen van beslissingen inzake de ontvangst van de asielaanvraag [64](#page=64).
* Het organiseren van gedwongen terugkeer voor uitgeprocedeerde vreemdelingen [71](#page=71).
### 2.2 Commissariaat-generaal voor de vluchtelingen en de staatlozen (CGVS)
Het CGVS is een onafhankelijke instantie die verantwoordelijk is voor de beoordeling van asielaanvragen. Hun taken omvatten [19](#page=19) [56](#page=56):
* Het uitvoeren van onderzoek naar de vluchtelingenstatus [19](#page=19).
* Het uitvoeren van onderzoek naar de subsidiaire beschermingsstatus [19](#page=19).
* Het beoordelen of het verzoek om internationale bescherming ontvankelijk is, bijvoorbeeld in het geval van een eerste land van asiel [64](#page=64).
* Het beslissen over de toekenning van het statuut van vluchteling of subsidiaire bescherming [64](#page=64) [65](#page=65).
### 2.3 Fedasil
Fedasil is verantwoordelijk voor de opvang van verzoekers om internationale bescherming en andere doelgroepen. Hun verantwoordelijkheden omvatten [20](#page=20) [56](#page=56):
* Het garanderen van de kwaliteit en conformiteit binnen de verschillende opvangstructuren [20](#page=20).
* Het coördineren van de organisatie van vrijwillige terugkeer naar de herkomstlanden [20](#page=20) [68](#page=68).
* Het uitvoeren van medische onderzoeken, zoals een TBC-test [58](#page=58).
* Het toewijzen van opvangplaatsen, rekening houdend met individuele situaties zoals gezinssituatie, gezondheid, taal- en procedurekennis en kwetsbare groepen [59](#page=59) [61](#page=61).
* Het reserveren van plaatsen in collectieve centra voor specifieke begeleiding op het gebied van terugkeer (Open Terugkeerplaatsen - OTP) [68](#page=68).
### 2.4 Raad voor vreemdelingenbetwistingen (RvV)
De RvV is de instantie waar beroep kan worden aangetekend tegen een negatieve beslissing van het CGVS [56](#page=56).
* Het is de instantie waar beroep kan worden aangetekend tegen een negatieve beslissing van het CGVS [56](#page=56) [68](#page=68).
* Een schorsend beroep bij de RvV behoudt het attest van immatriculatie [68](#page=68).
* Een negatieve beslissing van de RvV leidt tot een tweede bevel om het grondgebied te verlaten [68](#page=68).
### 2.5 Raad van State
De Raad van State kan eventueel geraadpleegd worden na een negatieve beslissing van de RvV [68](#page=68).
## 4. Verzoek om internationale bescherming
Een verzoek om internationale bescherming gebeurt via een asielaanvraag, die twee vormen van onderzoek kent: onderzoek naar het vluchtelingenstatuut volgens de Conventie van Genève en onderzoek naar subsidiaire bescherming. Het is belangrijk om de terminologie correct te hanteren: verzoeker om internationale bescherming (kandidaat-vluchteling), (erkend) vluchteling en subsidiair beschermde [46](#page=46).
### 4.1 Algemene voorwaarden voor bescherming
#### 4.1.1 Vluchtelingenstatuut
Het statuut van vluchteling kan toegekend worden aan eenieder die voldoet aan de voorwaarden van de Conventie van Genève. Dit omvat elke persoon die buiten het land van nationaliteit (of herkomst indien staatloos) verblijft en de bescherming van dat land niet kan of wil inroepen vanwege vrees voor vervolging omwille van ras, religie, nationaliteit, het behoren tot een bepaalde sociale groep, of politieke overtuiging [49](#page=49).
> **Tip:** De definitie van vervolging volgens de Conventie van Genève is cruciaal. Het gaat om een individuele vrees die gegrond moet zijn [49](#page=49).
#### 4.1.2 Subsidiaire bescherming
Het statuut van subsidiaire bescherming kan worden toegekend wanneer er zwaarwegende gronden zijn om aan te nemen dat een persoon bij terugkeer naar het land van herkomst een reëel risico loopt op ernstige schade. Ernstige schade omvat [50](#page=50):
* Doodstraf of executie [50](#page=50).
* Foltering of onmenselijke of vernederende behandeling of bestraffing [50](#page=50).
* Ernstige bedreiging van het leven van een burger als gevolg van willekeurig geweld in geval van internationaal of binnenlands gewapend conflict [50](#page=50).
> **Tip:** Subsidiaire bescherming is een vangnet wanneer het vluchtelingenstatuut niet wordt toegekend, maar er toch een risico op ernstige schade bestaat [50](#page=50).
#### 4.1.3 Verschillen en overeenkomsten
| Vluchtelingenstatus | Subsidiaire bescherming |
| :--------------------------------------------------- | :------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- |
| Gegronde vrees voor vervolging omwille van: | Reëel risico op ernstige schade bij terugkeer: |
| • Ras | • Doodstraf |
| • Religie | • Foltering, onmenselijke/vernederende behandeling |
| • Nationaliteit | • Willekeurig geweld in gewapend conflict |
| • Sociale groep | |
| • Politieke overtuiging | |
| Moet zich buiten het land van herkomst bevinden | Moet zich buiten het land van herkomst bevinden |
| Én geen bescherming in het land van herkomst | Én geen bescherming in het land van herkomst |
| (Er zijn ook uitsluitingsgronden!) | (Er zijn ook uitsluitingsgronden!) |
| **Bron:** | **Bron:** | [55](#page=55).
#### 4.1.4 Casuïstiek
* **Vluchtelingenstatus:** Een vrouw in El Salvador die slachtoffer is van huiselijk geweld en waarbij de autoriteiten niet reageren op verzoeken om hulp, kan onder de categorie 'getrouwde vrouwen in El Salvador die niet in staat zijn om hun relatie te verlaten' vallen en zo erkend worden op basis van behoren tot een bepaalde sociale groep. 'Verwesterde Afghanen' die terugkeren, kunnen ook als vluchteling erkend worden op basis van hun politieke of religieuze overtuiging indien ze westerse waarden en normen hebben overgenomen [51](#page=51) [52](#page=52).
* **Subsidiaire bescherming:** Een Palestijnse man uit Gaza die dreigt terecht te komen in extreme armoede en niet kan voorzien in zijn basisbehoeften, kan subsidiaire bescherming krijgen wegens onmenselijke en vernederende behandelingen. Na de machtsovername van de Taliban in Afghanistan is een individueel vluchtmotief nodig voor subsidiaire bescherming, waarbij aangetoond moet worden hoe persoonlijke omstandigheden het risico op slachtofferschap van willekeurig geweld verhogen [53](#page=53) [54](#page=54).
### 4.2 Procedure: De asielprocedure
De asielprocedure kent meerdere fasen, waarbij verschillende instanties betrokken zijn [56](#page=56).
#### 4.2.1 Fase 1: Registratie en eerste hoor (DVZ)
Het verzoek om internationale bescherming wordt geregistreerd bij de DVZ, idealiter zonder juridische bijstand [57](#page=57).
* Het verzoek moet worden ingediend binnen acht werkdagen na illegale binnenkomst in België [57](#page=57).
* De verzoeker kan de proceduretaal kiezen en er wordt voorzien in een tolk (Nederlands of Frans) [57](#page=57).
* Er wordt een woonplaatskeuze genoteerd, bijvoorbeeld een adres in een asielcentrum [57](#page=57).
* Foto's en vingerafdrukken worden afgenomen [57](#page=57) [58](#page=58).
* Er wordt een Bijlage 26 (attest van registratie asielaanvraag) opgemaakt [57](#page=57).
* Een eerste gehoor vindt plaats om de identiteit, herkomst en reisweg te verklaren. Verzamelen van documenten en medewerking van de verzoeker zijn hierbij van belang [57](#page=57).
* Een vragenlijst ter voorbereiding van het interview bij het CGVS wordt ingevuld [57](#page=57).
* Op de dag van de aanvraag worden basisgegevens genoteerd, vingerafdrukken en een foto afgenomen, een TBC-test uitgevoerd en informatie over de verdere procedure verstrekt [58](#page=58).
#### 4.2.2 Fase 1: Opvang en attest van immatriculatie (Fedasil)
Fedasil is verantwoordelijk voor de opvang van de verzoeker [56](#page=56) [59](#page=59).
* Een radiografie van de longen wordt uitgevoerd [59](#page=59).
* Een opvangplaats wordt toegewezen (code 207), waar de verzoeker verplicht moet inschrijven [59](#page=59).
* Een infobrochure over opvang wordt afgeleverd [59](#page=59).
* Binnen acht dagen wisselt de verzoeker de Bijlage 26 in bij de gemeente tegen een attest van immatriculatie (ook wel 'Oranje kaart' genoemd) [59](#page=59) [60](#page=60).
> **Tip:** De toewijzing van een opvangplaats gebeurt zo optimaal mogelijk, rekening houdend met de individuele situatie van de verzoeker en de beschikbare plaatsen [61](#page=61).
* **Criteria voor opvangtoewijzing door Fedasil:**
* Gezinssituatie [61](#page=61).
* Gezondheidstoestand [61](#page=61).
* Kennis van een van de landstalen [61](#page=61).
* Proceduretaal [61](#page=61).
* Behoren tot een kwetsbare groep [61](#page=61).
* Na zes maanden in collectieve opvang kan een plaats in individuele opvang worden aangevraagd, wat in de praktijk vaak enkel is toegestaan bij kwetsbaarheid of bij groepen met een hoge erkenningsgraad [62](#page=62).
#### 4.2.3 Fase 2: Dublin-onderzoek (DVZ)
De DVZ onderzoekt welke lidstaat bevoegd is voor de asielaanvraag, conform de Dublin III-verordening. De volgorde van bevoegdheid is als volgt [63](#page=63):
1. Staat waar een gezinslid al bescherming heeft of een lopende asielaanvraag heeft [63](#page=63).
2. Staat die reeds een visum heeft uitgereikt (indien nog geldig) [63](#page=63).
3. Staat van illegale binnenkomst (vervalt na 12 maanden) [63](#page=63).
4. Staat van asielaanvraag indien visumvrij voor dat land [63](#page=63).
5. Staat waar asiel wordt aangevraagd in de transitzone [63](#page=63).
6. Indien geen van bovenstaande van toepassing is, het land waar asiel wordt aangevraagd [63](#page=63).
> **Opgelet:** Andere criteria gelden voor niet-begeleide minderjarige vreemdelingen (NBMV). Een lidstaat kan altijd afwijken om humanitaire redenen [63](#page=63).
#### 4.2.4 Fase 3: Beoordeling door het CGVS
Het CGVS onderzoekt de asielaanvraag [56](#page=56) [64](#page=64).
* Het CGVS kan het verzoek niet-ontvankelijk verklaren in bepaalde omstandigheden, zoals wanneer er een eerste land van asiel is [64](#page=64).
* Het CGVS beslist over de toekenning van het statuut door de definities van vluchteling en subsidiair beschermde te toetsen [64](#page=64).
* Een persoonlijk onderhoud (gehoor) vindt plaats om de coherentie en geloofwaardigheid van het verhaal na te gaan; een advocaat mag hierbij aanwezig zijn [64](#page=64).
* Er is geen minimumleeftijd om geïnterviewd te worden [64](#page=64).
* De behandelingstermijn bedraagt zes maanden, maar kan verlengd worden [64](#page=64).
* Er is een gedeelde bewijslast tussen de verzoeker en het CGVS [64](#page=64).
* **Samenhangende en geloofwaardige verklaringen zijn essentieel; leugens kunnen de geloofwaardigheid in gevaar brengen** [64](#page=64).
##### 4.2.4.1 Positieve beslissing
Indien de beslissing positief is, wordt het vluchtelingenstatuut of het subsidiaire beschermingsstatuut toegekend [65](#page=65).
* Na toekenning van een statuut moet de verzoeker de opvangstructuur verlaten binnen maximaal twee maanden [66](#page=66).
* Hulpverleningsorganisaties kunnen bij de zoektocht naar woonst assisteren [66](#page=66).
* De verzoeker wordt ingeschreven in het vreemdelingenregister door de gemeente [66](#page=66).
* In theorie kan een vluchteling verplicht worden terug te keren indien het conflict in het herkomstland is opgelost, maar dit komt in de praktijk zelden voor [66](#page=66).
##### 4.2.4.2 Negatieve beslissing
Na een negatieve beslissing is er de mogelijkheid tot schorsend beroep bij de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen (RvV) [68](#page=68).
* Het attest van immatriculatie blijft behouden tijdens het beroep [68](#page=68).
* Een negatieve beslissing van de RvV leidt tot een tweede bevel om het grondgebied te verlaten [68](#page=68).
* Nadien kan eventueel beroep ingesteld worden bij de Raad van State [68](#page=68).
* Na de beroepstermijn of een negatieve beslissing van de RvV volgt een bevel om het grondgebied te verlaten (BGV) en een Open Terugkeerplaats (OTP) voor maximaal 30 dagen voor vrijwillige terugkeer [68](#page=68).
* OTP-plaatsen zijn gereserveerd voor specifieke begeleiding bij terugkeer [68](#page=68).
* Verlenging van verblijf in een OTP kan mogelijk zijn om medische redenen [68](#page=68).
* Het Internationale Orgaan voor Migratie (IOM) onderzoekt de aanvraag om bijstand bij vrijwillige terugkeer en biedt financiële, administratieve en/of materiële ondersteuning [68](#page=68).
> **Tip:** Het niet vrijwillig verlaten van de OTP kan leiden tot gedwongen terugkeer [71](#page=71).
#### 4.2.5 Gedwongen terugkeer
Indien de verzoeker weigert de OTP te verlaten, kan de DVZ de lokale politie inschakelen [71](#page=71).
* De politie roept de verzoeker op zich te melden; indien dit niet gebeurt, wordt de verzoeker opgehaald [71](#page=71).
* De verbindingsambtenaar van de DVZ is verantwoordelijk voor het organiseren van de gedwongen terugkeer [71](#page=71).
* De DVZ kan uitgeprocedeerde verzoekers vasthouden in gesloten centra [71](#page=71).
* De terugkeer kan geforceerd plaatsvinden met het vliegtuig of de bus, individueel begeleid of op een speciale vlucht [71](#page=71).
---
# Toegang tot het grondgebied, verblijf en nationaliteit
Dit onderwerp onderzoekt de voorwaarden en procedures voor toegang tot het Belgische grondgebied, het verkrijgen van een verblijfsrecht, en de weg naar de Belgische nationaliteit.
### 3.1 Toegang tot het grondgebied en verblijf
#### 3.1.1 Kort verblijf
Een kort verblijf in België (maximaal 90 dagen) kan betrekking hebben op toerisme, familiebezoek of een zakenreis. Voor EU-burgers is er een recht op verblijf van maximaal 3 maanden. Derdelanders hebben in principe een Schengenvisum nodig, tenzij ze een verblijfsvergunning hebben in een ander Schengenland of een vrijstelling genieten [22](#page=22).
#### 3.1.2 Verblijf van langer dan 3 maanden voor EU-burgers
EU-burgers kunnen langer dan 3 maanden in België verblijven met diverse statuten, waaronder die van EU-werkzoekende, EU-werknemer, EU-zelfstandige, EU-student of economisch niet-actieve EU-burgers [23](#page=23).
#### 3.1.3 Arbeidsmigratie
Sinds 1974 geldt er in principe een arbeidsmigratiestop. EU-burgers genieten van het vrije verkeer van personen en hebben geen arbeidskaart nodig om te werken. Niet-EU-burgers die langer dan 90 dagen in België willen werken, hebben een gecombineerde vergunning nodig die zowel een arbeids- als een verblijfsvergunning omvat. Voor werkperiodes van maximaal 90 dagen moeten aparte aanvragen voor een arbeidskaart en een verblijfstitel worden ingediend, wat feitelijk een vorm van kort verblijf is [24](#page=24).
#### 3.1.4 Medische regularisatie ("9ter")
De medische regularisatie, ook wel bekend als "9ter", verleent een verblijfsvergunning van meer dan 3 maanden om medische redenen. Dit is mogelijk indien de ziekte een reëel risico inhoudt voor het leven of de fysieke integriteit, of indien er een reëel risico op een onmenselijke of vernederende behandeling bestaat bij gebrek aan adequate zorg in het land van herkomst. Een arts van de Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ) onderzoekt de medische toestand. Bij toekenning wordt een beperkt verblijfsrecht van één jaar verleend, telkens vernieuwbaar voor twee jaar, waarna na vijf jaar een onbeperkt verblijfsrecht kan worden verkregen. Deze procedure wordt zelden toegekend [25](#page=25).
#### 3.1.5 Humanitaire regularisatie ("9bis")
De humanitaire regularisatie, of "9bis", voorziet in een verblijfsvergunning van meer dan 3 maanden om humanitaire redenen. Hoewel een verblijfsvergunning in principe vanuit het buitenland wordt aangevraagd (bv. via een humanitair visum), kan deze vanuit België worden aangevraagd bij buitengewone omstandigheden, zoals onmogelijkheid om naar het land van herkomst te reizen of wanneer een minderjarige in België naar school gaat. Bij toekenning door DVZ wordt een beperkt of onbeperkt verblijfsrecht verleend, met na vijf jaar sowieso een onbeperkt verblijfsrecht. De aanvraag is niet-opschortend, wat betekent dat er tijdens de behandelingstermijn geen verblijfsrecht is [27](#page=27).
> **Tip:** De aanvraag voor een humanitaire regularisatie kost meer dan 300 euro per volwassene [29](#page=29).
De Staatssecretaris en DVZ beslissen over de gegrondheid van de aanvraag, wat een discretionaire bevoegdheid betreft; de "9bis" is dus een gunst. De Verblijfswet specificeert geen criteria voor deze beslissing, wat betekent dat elke aanvraag individueel moet worden beoordeeld, een weigering gemotiveerd moet zijn, en beslissingen mogen niet kennelijk onredelijk of willekeurig zijn. In de praktijk houdt DVZ rekening met de mate van integratie, ouderdom en kwetsbaarheid, zoals bij alleenstaande moeders die slachtoffer zijn van geweld [29](#page=29).
#### 3.1.6 Niet-begeleide minderjarige vreemdelingen (NBMV)
Niet-begeleide minderjarige vreemdelingen (NBMV) zijn minderjarige derdelanders zonder ouderlijk gezag of voogd. Zij komen vaak in de asielprocedure terecht. Helaas verdwijnen veel NBMV in de praktijk van de radar [32](#page=32) [33](#page=33).
#### 3.1.7 Humanitair visum
Het humanitair visum is een discretionaire bevoegdheid van de staatssecretaris en DVZ, het is een gunst en geen recht. Er is geen wettelijke basis voor de uitgifte ervan. In de praktijk hecht DVZ belang aan bijzondere affectieve en financiële banden met personen in België, en aan de humanitaire, precaire en/of geïsoleerde situatie van de verzoeker in het herkomstland. Praktijkvoorbeelden zijn uitzonderlijke reddingsoperaties, zoals voor christelijke minderheden in Syrië, en achtergebleven familieleden. Er geldt een administratiekost voor meerderjarigen [34](#page=34).
> **Example:** Een casus betreffende de meerderjarige dochter van een Afghaanse vluchteling in België illustreert de strenge criteria. DVZ weigerde het visum omdat er geen bewijs was van daadwerkelijke (financiële) afhankelijkheid, enkel gebruikelijke affectieve banden. Tevens werd opgemerkt dat, ondanks een eerdere melding van dreiging door de Taliban, er geen nieuwe bedreigingen waren en gedwongen huwelijken verboden zijn bij decreet [36](#page=36).
#### 3.1.8 Gezinshereniging
Gezinshereniging betreft het samenbrengen van familieleden die in verschillende staten verblijven. Er wordt onderscheid gemaakt tussen gezinshereniging met een Belg en met een derdelander [37](#page=37).
##### 3.1.8.1 Gezinshereniging met een Belg
Een Belg kan worden vervoegd door zijn echtgenoot of wettelijke partner (ouder dan 21 jaar), (klein)kinderen, en juridische ouders in geval van een minderjarige. De voorwaarden omvatten voldoende bestaansmiddelen (110% van het Gewaarborgd Gemiddeld Minimum Inkomen (GGMMI) plus 10% per ten laste gezinslid), huisvesting, een ziekteverzekering, en de intentie tot samenwoonst. Er geldt ook een administratiekost [39](#page=39).
##### 3.1.8.2 Gezinshereniging met een derdelander
Een derdelander kan worden vervoegd door zijn echtgenoot, wettelijke partner, minderjarig (stief)kind, meerderjarig (stief)kind met een beperking, en ouder. De voorwaarden zijn vergelijkbaar met die voor gezinshereniging met een Belg: voldoende bestaansmiddelen (110% van het GGMMI plus 10% per ten laste gezinslid), huisvesting, ziekteverzekering, samenwoonst, en een administratiekost [40](#page=40).
##### 3.1.8.3 Procedure gezinshereniging
Voor een derdelander die gezinsleden wil ontvangen, moeten de gezinsleden zich wenden tot een Belgische ambassade, wat in de praktijk vaak tot moeilijkheden leidt. Een Belg die gezinsleden wil ontvangen, kan ervoor zorgen dat zij de aanvraag indienen bij de Belgische ambassade of de gemeente [41](#page=41).
##### 3.1.8.4 Geregistreerde partner en andere familieleden
Een "geregistreerde partner" verwijst naar een officieel geregistreerd partnerschap. Indien dit niet geregistreerd is, kunnen een humanitair visum of een visum met het oog op huwelijk of wettelijke samenwoning mogelijk zijn. Polygamie is niet toegestaan in het kader van gezinshereniging. Andere familieleden kunnen de vluchteling niet vervoegen via gezinshereniging, maar er kan een beroep worden gedaan op een humanitair visum. Voor dit visum zijn stabiele en toereikende inkomsten (110% GGMMI + 10% extra per persoon ten laste) en voldoende huisvesting vereist. DVZ weigert vaak inkomsten uit uitzendarbeid. Een uitzondering geldt voor vluchtelingen: gedurende de eerste zes maanden zijn er geen materiële voorwaarden [78](#page=78) [79](#page=79).
##### 3.1.8.5 Bewijs van familiebanden
Het bewijzen van familiebanden verloopt via een cascadesysteem waarbij DVZ de beoordeling doet. Dit kan gebeuren met officiële documenten zoals buitenlandse rechterlijke beslissingen of authentieke akten. Indien officiële documenten niet voorhanden zijn, kunnen andere geldige bewijzen, een gesprek met DVZ, of een DNA-test worden overwogen. Moeilijkheden met het voorleggen van bewijsstukken, zoals niet-bestaande of onvindbare akten, komen vaak voor [80](#page=80).
> **Example:** In de praktijk wordt een humanitair visum vaak aangevraagd door echtgenoten met niet-erkende religieuze huwelijken, broers en zussen van NBMV, meerderjarige kinderen van derdelanders met wettig verblijf, of in andere uitzonderlijke situaties zoals voor een ouder op hoge leeftijd, geïsoleerde personen, of feitelijk geadopteerde kinderen [81](#page=81).
#### 3.1.9 Mensenhandel en -smokkel
Mensenhandel omvat het met dwang vervoeren of huisvesten van mensen met uitbuiting als doel, en valt onder het Strafwetboek. Mensensmokkel, het transporteren van mensen tussen landen, valt onder de Vreemdelingenwet. Smokkelbendes specialiseren zich hierin, en 90% van de migranten doet er beroep op. De winsten zijn hoog en de kans op betrapping laag. Betalingen gebeuren vaak in schijven, wat kan leiden tot schuldslavernij. Slachtoffers kunnen op basis van hun statuut tijdelijk en eventueel onbeperkt verblijfsrecht krijgen [42](#page=42).
##### 3.1.9.1 Vormen van mensenhandel
Vormen van mensenhandel omvatten seksuele uitbuiting (meest voorkomend, inclusief prostitutie en "loverboy"-praktijken), uitbuiting van bedelarij, en economische uitbuiting onder omstandigheden die indruisen tegen de menselijke waardigheid (bv. in de landbouw- of bouwsector). Ook de rekrutering voor illegale orgaandonatie of het plegen van misdrijven tegen de wil van het slachtoffer vallen hieronder. Mensensmokkel met verzwarende omstandigheden, zoals financieel gewin door illegale binnenkomst/vervoer of situaties met dwang, gevaar, of ernstig letsel, is eveneens relevant, ongeacht de instemming van het slachtoffer [43](#page=43).
##### 3.1.9.2 Voorwaarden voor slachtofferstatuut
Om in aanmerking te komen voor het slachtofferstatuut, moeten de contacten met de vermeende dader(s) verbroken zijn, moet het slachtoffer begeleid worden door een gespecialiseerd onthaalcentrum dat het verblijfsstatuut aanvraagt, en moet er samengewerkt worden met de gerechtelijke overheden door verklaringen af te leggen of een klacht in te dienen. De procedure omvat detectie, identificatie, voorlopig verblijf, verlengd verblijf, en uiteindelijk verblijf van onbepaalde duur onder bepaalde voorwaarden. Indien het Openbaar Ministerie de zaak seponeert, eindigt de verblijfsprocedure en verkrijgt het slachtoffer geen verblijfsstatuut, waarna eventueel een "9bis"-aanvraag kan worden overwogen [44](#page=44).
#### 3.1.10 "Transmigranten"
"Transmigranten" zijn (economische) migranten die nooit asiel aanvragen en zich zonder geldige verblijfspapieren op Belgisch grondgebied bevinden. Het non-refoulementbeginsel verbiedt het terugsturen van personen naar een land waar zij vervolging te vrezen hebben op grond van ras, godsdienst, politieke overtuiging, of lidmaatschap van een bepaalde sociale groep of nationaliteit. De Vreemdelingenwet (RVV) erkent ook een slechte socio-economische situatie in het herkomstland als reden. DVZ toetst vóór uitwijzing aan artikel 3 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM), wat losstaat van een eventuele asielaanvraag [45](#page=45).
### 3.2 Toegang tot de Belgische nationaliteit
#### 3.2.1 Inleiding tot de Belgische nationaliteit
De belangrijkste bron voor de Belgische nationaliteit is het Wetboek van de Belgische nationaliteit (WBN). Na wijzigingen in 2000 en 2012, beoogt de wet het verkrijgen van de Belgische nationaliteit migratieneutraal te maken. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen het *ius soli* (recht van de bodem) en *ius sanguinis* (recht van het bloed). Een vreemdeling kan Belg worden door automatische toekenning (voor minderjarigen) of door verkrijging (voor meerderjarigen) via een nationaliteitsverklaring of naturalisatie [91](#page=91) [92](#page=92).
#### 3.2.2 Automatische toekenning
Automatische toekenning van de Belgische nationaliteit kan gebeuren op basis van *ius sanguinis* (nationaliteit van de vader of moeder) of *ius soli* (geboorte in België) [95](#page=95).
##### 3.2.2.1 Hypothesen via *ius sanguinis* (art. 8, 9 & 12 WBN)
1. Kind geboren in België uit een Belgische ouder [95](#page=95).
2. Kind geboren in het buitenland uit een Belgische ouder die zelf in België is geboren [95](#page=95) [96](#page=96).
3. Kind geboren in het buitenland uit een Belgische ouder die zelf in het buitenland geboren is: het kind wordt pas Belg als de Belgische ouder een verklaring aflegt bij de Belgische ambassade vóór het kind 5 jaar is [95](#page=95) [96](#page=96).
4. Kind geboren in het buitenland uit een Belgische ouder die zelf in het buitenland is geboren, en het kind geen andere nationaliteit heeft tot het 18 jaar is (om staatloosheid te voorkomen) [95](#page=95) [96](#page=96).
5. Kind waarvan een ouder Belg wordt, wordt zelf ook Belg indien het kind hoofdverblijfplaats in België heeft en de ouder die Belg wordt, ouderlijk gezag over het kind bezit [95](#page=95) [97](#page=97).
6. Na adoptie [95](#page=95).
##### 3.2.2.2 Hypothesen via *ius soli* (art. 10, 11 & 11bis WBN)
7. Kind geboren in België dat geen andere nationaliteit bezit (tenzij een vreemde nationaliteit mogelijk is door registratie door ouders in hun herkomstland). Dit geldt ook voor VIBs, vluchtelingen en subsidiair beschermden [95](#page=95) [98](#page=98).
8. Kind geboren in België uit niet-Belgische ouders die de laatste 10 jaar 5 jaar hoofdverblijf in België hadden; dit betreft kinderen van de "3e generatie". Hoofdverblijfplaats is de inschrijving in het rijksregister [95](#page=95) [98](#page=98).
9. Kind geboren in België uit niet-Belgische ouders die een verklaring afleggen vóór het kind 12 jaar is, waarbij minstens één ouder de laatste 10 jaar hoofdverblijf in België had en beschikt over een onbeperkt verblijfsrecht; dit betreft kinderen van de "2e generatie". Het kind moet sinds zijn geboorte hoofdverblijfplaats in België hebben [95](#page=95) [98](#page=98).
#### 3.2.3 Verkrijging (voor meerderjarigen)
Verkrijging van de Belgische nationaliteit gebeurt via een nationaliteitsverklaring (de algemene regel) of naturalisatie (de uitzondering) [92](#page=92) [99](#page=99).
##### 3.2.3.1 Nationaliteitsverklaring
De voorwaarden voor een nationaliteitsverklaring zijn:
1. In België geboren en wettelijk verblijf sinds geboorte [99](#page=99).
2. Geïntegreerd zijn [99](#page=99).
3. Gehuwd zijn met een Belg of ouder zijn van een Belgisch minderjarig kind [99](#page=99).
4. Onmogelijkheid tot economische activiteit wegens beperking, invaliditeit, of het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd [99](#page=99).
5. 10 jaar wettelijk verblijf in België [99](#page=99).
##### 3.2.3.2 Naturalisatie
Naturalisatie is een uitzonderingsprocedure en vereist buitengewone verdiensten of erkende staatloosheid [99](#page=99).
#### 3.2.4 Dubbele nationaliteit
Het bezitten van twee of meer nationaliteiten is mogelijk. Er zijn drie categorieën: Belgen die van rechtswege een vreemde nationaliteit bezitten (bv. kinderen uit gemengde huwelijken), Belgen die vrijwillig een andere nationaliteit kiezen maar hun Belgische nationaliteit behouden, en vreemdelingen die vrijwillig de Belgische nationaliteit hebben verkregen en hun oorspronkelijke nationaliteit behouden [100](#page=100).
---
# Sociale rechten en gezondheidszorg voor vreemdelingen
Dit thema behandelt de sociale rechten en de toegang tot gezondheidszorg voor verschillende categorieën van vreemdelingen in België.
## 4. Sociale rechten en gezondheidszorg voor vreemdelingen
### 4.1 Opvang van verzoekers om internationale bescherming
De opvang van verzoekers om internationale bescherming (VIBs) is gestructureerd via collectieve opvangstructuren, beheerd door instanties zoals Fedasil of het Rode Kruis, en individuele opvangstructuren, beheerd door OCMW's (via LOI's) of NGO's. Alle opvangstructuren zijn open, wat betekent dat bewoners vrij kunnen in- en uitlopen [72](#page=72).
Materiële hulp aan VIBs omvat onderdak, voeding, kledij, sociale, medische en psychologische begeleiding, leefgeld, juridische bijstand en diensten zoals tolken en opleidingen. In principe is er een bijdrageplicht van 50% van de beroepsinkomsten van de bewoners in het opvangcentrum. Personen die niet verblijven in hun toegewezen opvangstructuur worden beschouwd als "no-shows" (met code 207) en ontvangen geen materiële hulp [73](#page=73).
### 4.2 Verblijfstitels en kaarten
De verblijfstitels voor erkende vluchtelingen en subsidiair beschermden worden weergegeven door middel van elektronische kaarten (#page=74, 75) [74](#page=74) [75](#page=75).
* **Erkend vluchteling**: Ontvangt een elektronische A kaart, die 5 jaar geldig is. Na deze periode verkrijgen zij een verblijfsrecht van onbeperkte duur, waarvoor een elektronische B kaart wordt afgegeven [74](#page=74).
* **Subsidiair beschermde**: Ontvangt eveneens een elektronische A kaart. Hun verblijfsrecht is aanvankelijk tijdelijk (1 jaar, daarna 2 jaar, gevolgd door nog eens 2 jaar). Na 5 jaar verkrijgen zij ook een verblijfsrecht van onbeperkte duur, waarvoor een elektronische B kaart wordt afgegeven [75](#page=75).
Een overzicht van diverse elektronische vreemdelingenkaarten is beschikbaar [88](#page=88):
* **Elektronische A kaart**: Bewijs van inschrijving in het Vreemdelingenregister voor derdelanders met beperkte duur [88](#page=88).
* **Elektronische B kaart**: Bewijs van inschrijving in het Vreemdelingenregister voor derdelanders met onbeperkte duur [88](#page=88).
* **Elektronische C kaart**: Verblijfskaart voor gevestigde vreemdeling of Zwitser met (duurzaam) verblijf [88](#page=88).
* **Elektronische D kaart**: Verblijfsvergunning voor langdurig ingezetene [88](#page=88).
* **Elektronische E kaart**: Verklaring van inschrijving voor Unieburgers met verblijf van meer dan drie maanden [88](#page=88).
* **Elektronische E+ kaart**: Verblijfskaart voor Unieburgers met duurzaam verblijf [88](#page=88).
* **Elektronische F kaart**: Verblijfskaart voor derdelands familielid van Unieburger of Belg (gezinshereniging) [88](#page=88).
* **Elektronische F+ kaart**: Duurzaam verblijfskaart voor derdelands familielid van Unieburger of Belg [88](#page=88).
* **Elektronische H kaart**: Europese blauwe kaart voor hoogopgeleide werknemer [88](#page=88).
### 4.3 Sociale rechten voor vreemdelingen
Vluchtelingen en subsidiair beschermden genieten in België dezelfde sociale rechten als Belgen, waaronder het recht op maatschappelijke integratie, leefloon (IGO), Vlaamse sociale bescherming en tegemoetkomingen voor mensen met een beperking [82](#page=82).
#### 4.3.1 Recht op sociale huur
Erkend vluchtelingen en subsidiair beschermden hebben, in tegenstelling tot VIBs, recht op sociale huur. Zij dienen te voldoen aan de inkomens- en eigendomsvoorwaarden. Er is in principe geen voorrang, en ze worden opgenomen in de wachtlijst. Een taalkennisvereiste kan van toepassing zijn [83](#page=83).
#### 4.3.2 Overzicht van rechten per statuut
Het volgende overzicht schetst de rechten van verschillende categorieën vreemdelingen:
| Recht | Verzoeker om internationale bescherming | Erkend vluchteling | Subsidiair beschermde |
| :--------------------- | :----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- | :------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ | :------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ |
| Werken | 4 maanden na registratie verzoek, mits nog geen beslissing CGVS; schijvensysteem indien in opvangstructuur | Ja | Ja | [84](#page=84).
| Vrijwilligerswerk | Ja, melden aan opvangstructuur | Ja | Ja | [84](#page=84).
| Leefloon | Nee: basis is materiële opvang (bed, bad en brood) | Ja (leefloon) | Ja (leefloon) | [84](#page=84).
| Werkloosheidsuitkering | Melden aan OCMW indien leefloon; vragen aan RVA indien werkloosheidsuitkering | Melden aan OCMW indien leefloon; vragen aan RVA indien werkloosheidsuitkering | Melden aan OCMW indien leefloon; vragen aan RVA indien werkloosheidsuitkering | [84](#page=84).
| Onderwijs kinderen | Leerplicht voor alle kinderen met vreemde nationaliteit | Leerplicht voor alle kinderen met vreemde nationaliteit | Leerplicht voor alle kinderen met vreemde nationaliteit | [84](#page=84).
| Reizen buitenland | Nee | Ja (niet naar herkomstland) | Ja (niet naar herkomstland) | [84](#page=84).
| Inschrijving register Sociaal Wonen | Nee | Ja | Ja | [84](#page=84).
#### 4.3.3 Demografische en opleidingsgegevens
De belangrijkste herkomstlanden van VIBs die nieuw aankwamen in België zijn Syrië, Irak, Eritrea, Somalië en Afghanistan. De onderwijsniveaus van deze groepen variëren, met aanzienlijke percentages die hoger onderwijs, hoger secundair, lager secundair, lager onderwijs of geen diploma hebben [86](#page=86) [87](#page=87).
### 4.4 Toegang tot gezondheidszorg voor vreemdelingen
De toegang tot gezondheidszorg voor vreemdelingen hangt af van hun specifieke status. De volgende statuten worden besproken: verzoekers om internationale bescherming, no-shows, erkende vluchtelingen, personen met subsidiaire bescherming en personen zonder wettig verblijf .
#### 4.4.1 Verzekering en kosten
* **Verzoekers om internationale bescherming**:
* Indien verblijf in collectieve opvang: Fedasil is bevoegd en beschikt meestal over een eigen medische cel of centrumarts .
* Indien verblijf in een LOI: het OCMW is bevoegd .
* Indien werkzaam of persoon ten laste: het ziekenfonds is van toepassing .
* **No-shows**: Hebben recht op medische hulp via de 'Cel medische kosten' van Fedasil. Een dokter buiten het asielcentrum mag pas behandelen na toestemming van Fedasil, met uitzondering van spoedhulp .
* **Erkende vluchtelingen en subsidiair beschermden**: Moeten zich aansluiten bij een ziekenfonds, gebaseerd op werk of inschrijving in het rijksregister. Indien behoeftig, kan het OCMW tussenkomen in medische kosten die niet onder de publieke ziekteverzekering vallen (maatschappelijke dienstverlening) .
#### 4.4.2 Personen zonder wettig verblijf
Personen zonder wettig verblijf hebben uitsluitend recht op dringende medische hulp (DMH) via het OCMW .
* **Definitie DMH**: Medische hulp die noodzakelijk is om de lichamelijke en geestelijke integriteit van de persoon te beschermen .
* **Voorwaarden voor DMH**:
* Onwettig verblijf in België .
* Behoeftig zijn .
* In het bezit van een attest 'dringende medische hulp' .
* **Procedure**: Het OCMW verricht een sociaal onderzoek om de bestaansmiddelen na te gaan en de eventuele verzekerbaarheid bij een ziekenfonds te bepalen. Soms gebeurt dit in overleg met CAW, voedselhulp, etc.. Het OCMW betaalt vervolgens het volledige bedrag terug .
#### 4.4.3 Kenmerken van 'Dringende medische hulp'
'Dringende medische hulp' betreft zorg die dringend noodzakelijk is en omvat zowel preventieve als curatieve medische zorgen, nazorg, ambulante zorg (door huisarts of kinesist) en zorg in verplegingsinstellingen (zoals ziekenhuizen). Kosten voor voeding, kledij en huisvesting vallen hier niet onder. Een arts stelt het attest DMH op .
#### 4.4.4 Jurisprudentie inzake DMH
Een arrest uit 2020 benadrukte dat de ziekte niet levensbedreigend hoeft te zijn en dat ook preventieve en niet-acute medische hulp onder DMH valt. Het arbeidshof oordeelde dat de beoordeling van DMH niet afhangt van de reden waarom de hulpvrager naar België komt, noch van het bestaan van behandelingsmogelijkheden elders. DMH kan niet geweigerd worden omdat de aandoening reeds bestond voor het verblijf in België. Verder stelde het arbeidshof dat beperkte inkomsten uit zwartwerk onvoldoende zijn om tot een menswaardig bestaan te besluiten, en dat niet-betaalde ziekenrekeningen een mensonwaardig bestaan bevestigen .
---
## Veelgemaakte fouten om te vermijden
- Bestudeer alle onderwerpen grondig voor examens
- Let op formules en belangrijke definities
- Oefen met de voorbeelden in elke sectie
- Memoriseer niet zonder de onderliggende concepten te begrijpen
Glossary
| Term | Definition |
|------|------------|
| ABS | Afkorting voor ambtenaar van de burgerlijke stand, een functionaris die verantwoordelijk is voor burgerlijke standzaken zoals geboorten, huwelijken en overlijdens. |
| BGV | Bevel om het grondgebied te verlaten, een officiële beslissing waarbij een vreemdeling wordt gelast het land te verlaten. |
| Derdelander | Een persoon die geen burger is van een lidstaat van de Europese Unie. |
| EU-burgers | Burgers van de lidstaten van de Europese Unie. |
| EU-migratiepact | Een recent migratiebeleid van de Europese Unie, gericht op vier pijlers: veilige buitengrenzen, snelle procedures, solidariteit en internationale samenwerking. |
| Fedasil | Federaal Agentschap voor de Opvang van Asielzoekers, verantwoordelijk voor de opvang van verzoekers om internationale bescherming en andere specifieke doelgroepen in België. |
| GGMMI | Gemiddeld gewaarborgd minimum maandinkomen, een referentiebedrag voor bestaansmiddelen in België. |
| Gezinshereniging | Het proces waarbij familieleden die in verschillende staten verblijven, worden samengebracht. |
| IOM | Internationale Organisatie voor Migratie, een intergouvernementele organisatie die zich bezighoudt met migratievraagstukken wereldwijd. |
| Ius soli | Het recht gebaseerd op de geboorteplaats, waarbij iemands nationaliteit wordt bepaald door het land waarin hij of zij is geboren. |
| Ius sanguinis | Het recht gebaseerd op afstamming, waarbij iemands nationaliteit wordt bepaald door de nationaliteit van de ouders. |
| LOI | Lokaal opvanginitiatief, initiatieven van lokale overheden, zoals OCMW's, voor de opvang van specifieke groepen. |
| Mensenhandel | Het met dwang transporteren of huisvesten van personen met het oog op uitbuiting, wat valt onder het Strafwetboek. |
| Mensensmokkel | Het heimelijk vervoeren van personen over grenzen heen, wat onder de Vreemdelingenwet valt. |
| NBMV | Niet-begeleide minderjarige vreemdeling, een minderjarige die zonder ouderlijk gezag of voogd het land binnenkomt. |
| NGO | Niet-gouvernementele organisatie, een organisatie die niet door de overheid wordt geleid en vaak opereert in sociale of humanitaire sectoren. |
| OTP | Open terugkeerplaats, een faciliteit waar uitgeprocedeerde vreemdelingen terecht kunnen voor begeleiding bij vrijwillige terugkeer. |
| RvV | Raad voor Vreemdelingenbetwistingen, een administratief rechtscollege dat beroepsprocedures behandelt inzake vreemdelingenrecht. |
| Snel-Belgwet | Een wet die in 2000 werd ingevoerd en de procedure voor het verkrijgen van de Belgische nationaliteit vereenvoudigde. |
| SO | Slachtoffer, een persoon die schade heeft geleden door een misdrijf of uitbuiting. |
| VIB | Verzoeker om internationale bescherming, ook wel asielzoeker genoemd, iemand die bescherming zoekt in een ander land. |
| Vreemdeling | Een persoon die niet de Belgische nationaliteit bezit. |
| WBN | Wetboek van de Belgische nationaliteit, de wet die de regels rondom het verkrijgen en verlies van de Belgische nationaliteit vastlegt. |
| 9bis | Verwijst naar artikel 9bis van de Verblijfswet, dat de procedure voor humanitaire regularisatie regelt. |
| 9ter | Verwijst naar artikel 9ter van de Verblijfswet, dat de procedure voor medische regularisatie regelt. |