5. Weens Koopverdrag.pptx

# Het Weens Koopverdrag (CISG) Dit onderwerp behandelt de algemene principes, het toepassingsgebied en de bepalingen van het Verdrag van de Verenigde Naties inzake internationale koopovereenkomsten betreffende roerende zaken (CISG), inclusief de omzetting in Belgische wetgeving en de opt-out mogelijkheden. ## 1. Inleiding tot het Weens Koopverdrag Het Weens Koopverdrag, officieel het Verdrag van de Verenigde Naties inzake internationale koopovereenkomsten betreffende roerende zaken, is een internationaal verdrag dat regels stelt voor internationale koopovereenkomsten van lichamelijke, roerende goederen. Het is in Belgische wetgeving omgezet via de wet van 4 september 1996 en trad in werking op 1 november 1997. ### 1.1 Toepassingsgebied van het WKV Het WKV is van toepassing op koopovereenkomsten met een transnationaal karakter, waarbij de partijen gevestigd zijn in verschillende lidstaten die partij zijn bij het verdrag. In geval van een geschil zal de aangezochte rechter op basis van de regels van het Internationaal Privaatrecht (IPR) bepalen of het WKV van toepassing is. #### 1.1.1 Uitsluiting van consumentenkoop Een cruciaal aspect van het toepassingsgebied is de uitsluiting van koopovereenkomsten die worden gesloten voor persoonlijk gebruik, of voor gebruik binnen gezin of huishouding. Dit betekent dat business-to-consumer (b2c) en consumer-to-consumer (c2c) verhoudingen niet onder het WKV vallen; het verdrag regelt louter handelskopen. > **Tip:** Het WKV is een aanvullende regeling. Partijen kunnen expliciet kiezen voor de toepassing ervan of deze juist uitsluiten. #### 1.1.2 Materieel kooprecht Het WKV fungeert als materieel kooprecht en vult de contractuele verhouding tussen partijen aan, mits de koop is gevestigd in een lidstaat die partij is bij het WKV. ### 1.2 Opt-out en Cherrypicking #### 1.2.1 Opt-out mogelijkheid Partijen hebben de mogelijkheid om af te wijken van het WKV. Ze kunnen ervoor kiezen om het verdrag niet van toepassing te laten zijn, of specifieke artikels uit te sluiten. Dit wordt ook wel 'opt-out' genoemd. #### 1.2.2 Cherrypicking Naast een volledige uitsluiting is het ook mogelijk om aan 'cherrypicking' te doen. Dit houdt in dat partijen selectief bepaalde bepalingen uit het WKV toepasselijk verklaren en de rest niet. ### 1.3 Kernbepalingen van het WKV Het WKV regelt een aantal elementen met betrekking tot de internationale koop van roerende goederen: #### 1.3.1 Totstandkoming van de overeenkomst * **Consensueel karakter:** De overeenkomst komt tot stand door aanbod en aanvaarding. * **Uitdrukkelijke aanvaarding:** De totstandkoming moet uitdrukkelijk gebeuren; stilzwijgende aanvaarding van een koopovereenkomst wordt in het internationaal recht niet aanvaard. Aanvaarding kan geschieden door uitdrukkelijke verklaringen, handelingen of door de rol van gewoonte. #### 1.3.2 Leveringsplicht van de verkoper * **Plaats van levering:** Geregeld in artikel 31 van het WKV. * **Tijdstip van levering:** Geregeld in artikel 33 van het WKV. Indien het contract geen specifieke aanwijzingen geeft, wordt uitgegaan van een redelijke termijn, waarbij alle omstandigheden in acht worden genomen. * **Risico-overdracht:** Er gelden specifieke regels voor verzendingskoop (vervoer op aanwijzing van de koper) en voor het geval de koper het goed komt ophalen. Bij verzendingskoop gaat het risico over op het moment dat het goed aan de transporteur wordt afgegeven door de verkoper. Wanneer de koper het goed ophaalt, gaat het risico over op het moment van ophaling. #### 1.3.3 Aansprakelijkheid voor niet-conformiteit * **Eisen aan conformiteit:** De verkoper is aansprakelijk voor niet-conformiteit (artikel 35 CISG) indien de geleverde goederen niet voldoen aan de in het contract omschreven hoeveelheid, kwaliteit en omschrijving. Het WKV hanteert een monistische benadering van conformiteit. #### 1.3.4 Keurings- en klachtplicht van de koper * **Keuringsplicht:** De koper is verplicht de conformiteit van de goederen te onderzoeken binnen zo kort mogelijke termijn na levering (artikel 38 CISG). Indien deze plicht niet wordt nagekomen, vervalt het recht van de koper om zich op een gebrek aan conformiteit te beroepen. * **Klachtplicht:** De koper moet de verkoper binnen een redelijke termijn na ontdekking van de niet-conformiteit informeren (artikel 39 CISG). Ook hier leidt niet-naleving tot verval van recht. > **Tip:** Het verval van recht door het niet nakomen van de keurings- of klachtplicht wordt niet toegepast indien de verkoper het gebrek aan conformiteit kende of behoorde te kennen. #### 1.3.5 Waarborgtermijn en verjaring * **Waarborgtermijn:** De algemene waarborgtermijn bedraagt twee jaar vanaf de inbezitstelling door de koper (artikel 39 CISG). Deze termijn kan contractueel worden verlengd of ingekort. * **Verjaring:** De algemene verjaringstermijn bedraagt vier jaar, met een maximum van tien jaar. #### 1.3.6 Hardship en overmacht * **Hardship / Imprevisie en overmacht:** Artikel 79 CISG regelt de gevolgen van hardship en overmacht. ### 1.4 Remedies bij niet-nakoming Bij niet-nakoming van de leveringsplicht door de verkoper, kent het WKV diverse remedies toe aan de koper: * **Nakoming:** De koper kan nakoming vorderen. * **Herstel:** Herstel van de geleverde goederen is mogelijk, mits dit geen onredelijke vertraging of hinder veroorzaakt voor de koper. * **Ontbinding:** De koper kan de overeenkomst ontbinden. * **Prijsvermindering:** De koper kan een prijsvermindering eisen. * **Schadevergoeding:** De koper kan schadevergoeding vorderen. * **Opschorting van verbintenissen:** De koper heeft de mogelijkheid om de eigen verbintenissen op te schorten, inclusief toekomstige verbintenissen, wegens een gevreesde toekomstige niet-nakoming (artikel 71 CISG). Dit principe is vergelijkbaar met het zogenaamde ‘exceptio non adimpleti contractus’ (Enac). Met de invoering van Boek 5 van het Burgerlijk Wetboek kent de Belgische wet dit principe nu ook. --- # Totstandkoming en leveringsplicht Dit onderwerp behandelt de vorming van koopovereenkomsten onder het Weens Koopverdrag (CISG), de verplichtingen van de verkoper met betrekking tot levering, de plaats en het tijdstip van levering, en de overdracht van risico. ### 2.1 Totstandkoming van de koopovereenkomst De totstandkoming van een koopovereenkomst onder het Weens Koopverdrag (CISG) geschiedt consensueel, door middel van aanbod en aanvaarding. Het recht erkent niet dat een koopovereenkomst stilzwijgend tot stand komt; de totstandkoming moet uitdrukkelijk gebeuren. Dit kan zowel door uitdrukkelijke verklaringen als door handelingen, waarbij ook de rol van gewoonte kan worden meegewogen. ### 2.2 De leveringsplicht van de verkoper De leveringsplicht van de verkoper omvat meerdere aspecten, waaronder de aansprakelijkheid voor non-conformiteit, de plaats en het tijdstip van levering, en de overdracht van risico. #### 2.2.1 Conformiteit van de levering De verkoper is verplicht te leveren conform de in het contract bepaalde hoeveelheid, kwaliteit en omschrijving van het goed. Het CISG hanteert hier een monistische benadering van conformiteit. #### 2.2.2 Keuringsplicht en klachtplicht van de koper De koper heeft een keuringsplicht, wat inhoudt dat hij het geleverde goed binnen zo kort mogelijke termijn na levering dient te onderzoeken op conformiteit. > **Tip:** Het niet naleven van de keuringsplicht heeft een drastische sanctie: de koper verliest het recht zich te beroepen op een gebrek aan conformiteit. Na de ontdekking van non-conformiteit geldt er tevens een klachtplicht. De koper dient binnen een redelijke termijn na ontdekking van de non-conformiteit de verkoper hiervan in kennis te stellen. > **Tip:** Net als bij de keuringsplicht, leidt het niet nakomen van de klachtplicht tot het verval van het recht om zich op de non-conformiteit te beroepen. Deze sancties van verval van recht worden echter niet toegepast indien de verkoper het gebrek aan conformiteit kende of behoorde te kennen. Dit principe beschermt tegen verkopers te kwader trouw. #### 2.2.3 Waarborgtermijn Het CISG kent een waarborgtermijn van twee jaar, te rekenen vanaf de inbezitstelling van het goed door de koper. Contractueel is het mogelijk deze termijn te verlengen of in te korten. #### 2.2.4 Verjaring De verjaringstermijn voor vorderingen onder het CISG bedraagt vier jaar, met een maximale termijn van tien jaar in geval van stuiting of schorsing. ### 2.3 Plaats en tijdstip van levering #### 2.3.1 Plaats van levering De plaats van levering wordt primair bepaald door het contract. Indien het contract hierover geen uitsluitsel biedt, zijn de specifieke regels van artikel 31 CISG van toepassing. #### 2.3.2 Tijdstip van levering Het tijdstip van levering wordt eveneens eerst bepaald door het contract. Bij gebrek aan specifieke afspraken geldt een redelijke termijn, waarbij alle omstandigheden van het geval, inclusief specifieke sectornormen, in acht worden genomen. ### 2.4 Risico-overdracht De overdracht van risico is afhankelijk van de leveringswijze. * **Verzendingkoop:** Bij een verzendingkoop, waarbij het goed op instructies van de koper naar een door hem aangewezen plaats wordt verzonden, gaat het risico over op het moment dat het goed door de verkoper aan de transporteur wordt afgegeven. * **Ophalen door koper:** Indien de koper het goed zelf komt ophalen, gaat het risico over op het moment dat de koper het goed in ontvangst neemt. ### 2.5 Hardship en overmacht Het CISG regelt ook situaties van hardship of onvoorziene omstandigheden en overmacht, vastgelegd in artikel 79 CISG. ### 2.6 Remedies bij niet-nakoming Bij niet-nakoming van de leveringsplicht door de verkoper, kan de koper verschillende remedies inroepen: * Nakoming * Herstel (indien dit de koper geen onredelijke vertraging of hinder veroorzaakt) * Ontbinding van de overeenkomst * Prijsvermindering * Schadevergoeding Daarnaast heeft de koper de mogelijkheid om zijn eigen verbintenissen op te schorten. Dit recht geldt ook voor toekomstige verbintenissen indien er gegronde vrees is voor toekomstige niet-nakoming (het zogenaamde Enac-principe, ofwel exceptio non adimpleti contractus). Dit principe, dat ook de mogelijkheid omvat opschorting toe te passen wegens gevreesde toekomstige niet-nakoming, is met de invoering van Boek 5 van het Belgisch Burgerlijk Wetboek ook in de Belgische wetgeving opgenomen. --- # Conformiteit, keuring en klachtplicht Dit onderwerp behandelt de aansprakelijkheid van de verkoper voor niet-conformiteit, de keurings- en klachtplicht van de koper, en de sancties die van toepassing zijn bij niet-naleving binnen het kader van internationale koopovereenkomsten voor lichamelijke roerende goederen. ### 3.1 Aansprakelijkheid van de verkoper voor niet-conformiteit De verkoper is aansprakelijk voor niet-conformiteit wanneer het geleverde goed niet voldoet aan de in het contract vastgestelde hoeveelheid, kwaliteit en omschrijving. Het Weens Koopverdrag hanteert een monistische benadering van conformiteit, wat betekent dat het de normen voor de conformiteit van de goederen vastlegt. ### 3.2 Keuringsplicht van de koper #### 3.2.1 Inhoud van de keuringsplicht Artikel 38 van het Weens Koopverdrag legt de koper een onderzoeksplicht op. Deze plicht houdt in dat de koper de conformiteit van de geleverde goederen moet onderzoeken binnen een zo kort mogelijke termijn na de levering. > **Tip:** Het tijdig uitvoeren van de keuringsplicht is cruciaal voor de koper om zijn rechten te behouden. #### 3.2.2 Sanctie bij niet-naleving Wanneer de koper zijn keuringsplicht niet nakomt, leidt dit tot een drastische sanctie: het verval van het recht van de koper om zich te beroepen op een gebrek aan conformiteit. > **Voorbeeld:** Als een koper goederen ontvangt die niet overeenkomen met het contract, maar hij verzuimt deze binnen een redelijke termijn na ontvangst te inspecteren en een gebrek vast te stellen, verliest hij het recht om dit gebrek later nog aan te kaarten. #### 3.2.3 Uitzondering op het verval van recht Het verval van recht wordt niet toegepast indien de verkoper het gebrek aan conformiteit kende of behoorde te kennen. Dit principe sluit aan bij de algemene regel dat een verkoper te kwader trouw zich niet kan beroepen op bepaalde bepalingen die hem anderszins zouden beschermen, zoals bevrijdingsbedingen. ### 3.3 Klachtplicht van de koper #### 3.3.1 Inhoud van de klachtplicht Artikel 39 van het Weens Koopverdrag legt de koper een klachtplicht op, ook wel bekend als de kennisgevingsplicht. Dit houdt in dat de koper de verkoper binnen een redelijke termijn na de ontdekking van een non-conformiteit op de hoogte moet stellen. > **Tip:** De klachtplicht is een kennisgevingsplicht die ervoor zorgt dat de verkoper tijdig geïnformeerd wordt over mogelijke problemen, zodat deze actie kan ondernemen. #### 3.3.2 Sanctie bij niet-naleving Net als bij de keuringsplicht, leidt het niet nakomen van de klachtplicht tot het verval van het recht van de koper om zich te beroepen op de non-conformiteit. #### 3.3.3 Uitzondering op het verval van recht Dezelfde uitzondering als bij de keuringsplicht geldt ook hier: het verval van recht wordt niet toegepast indien de verkoper het gebrek aan conformiteit kende of behoorde te kennen. ### 3.4 Waarborgtermijn Het Weens Koopverdrag kent een waarborgtermijn van twee jaar vanaf de inbezitstelling van de goederen door de koper (artikel 39 CISG). Deze termijn kan door de partijen contractueel worden verlengd of ingekort. #### 3.4.1 Verjaring De algemene verjaringstermijn is vier jaar, met een maximum van tien jaar in het geval van stuiting of schorsing van de verjaring. ### 3.5 Remedies bij niet-nakoming leveringsplicht Bij niet-nakoming van de leveringsplicht door de verkoper, kent het Weens Koopverdrag diverse remedies voor de koper: * **Nakoming:** De koper kan de verkoper dwingen om na te komen. * **Herstel:** De verkoper heeft de mogelijkheid om herstel aan te bieden, mits dit geen onredelijke vertraging of hinder veroorzaakt voor de koper. * **Ontbinding:** De koper kan de overeenkomst ontbinden. * **Prijsvermindering:** De koper kan een verlaging van de koopprijs eisen. * **Schadevergoeding:** De koper kan een schadevergoeding eisen. Bovendien kent het verdrag de mogelijkheid tot opschorting van verbintenissen (ENAC - Exceptie van niet-nakoming), zelfs voor toekomstige niet-nakoming (artikel 71 CISG). De Belgische wetgeving, met name Boek 5 van het Burgerlijk Wetboek, kent dit principe ook. --- # Remedies bij niet-nakoming Dit onderwerp bespreekt de diverse rechtsmiddelen die beschikbaar zijn voor partijen bij niet-nakoming van de leveringsplicht, zoals nakoming, ontbinding, prijsvermindering, schadevergoeding en de opschorting van verbintenissen. ### 4.1 Algemeen kader en toepassing Het Weens Koopverdrag (CISG) regelt de internationale koop van roerende goederen en is in Belgische wetgeving omgezet bij wet van 4 september 1996. Het verdrag is van toepassing op koopovereenkomsten met een transnationaal karakter, waarbij partijen gevestigd zijn in verschillende verdragsstaten. Het is een aanvullende regeling, wat betekent dat partijen uitdrukkelijk kunnen afwijken van (een deel van) het verdrag (opt-out of cherrypicking). Het verdrag onderscheidt geen partijen (onderneming of consument) en is niet van toepassing op verkopen aan consumenten voor persoonlijk gebruik (b2c en c2c). ### 4.2 De leveringsplicht van de verkoper De leveringsplicht van de verkoper omvat het leveren van de goederen in de contractueel bepaalde hoeveelheid, kwaliteit en omschrijving. Dit wordt benaderd vanuit een monistisch conformiteitsprincipe. #### 4.2.1 Keuringsplicht van de koper De koper heeft een keuringsplicht, wat inhoudt dat hij de conformiteit van de geleverde goederen binnen een zo kort mogelijke termijn na levering moet onderzoeken. * **Sanctie bij niet-naleving:** Verval van recht om zich te beroepen op een gebrek aan conformiteit. * **Uitzondering:** Dit verval geldt niet indien de verkoper het gebrek kende of behoorde te kennen. #### 4.2.2 Klachtplicht van de koper De koper heeft een klachtplicht (kennisgevingsplicht) binnen een redelijke termijn na ontdekking van non-conformiteit. * **Sanctie bij niet-naleving:** Verval van recht om zich te beroepen op non-conformiteit. * **Uitzondering:** Dit verval geldt niet indien de verkoper het gebrek kende of behoorde te kennen. #### 4.2.3 Waarborgtermijn Het verdrag voorziet in een waarborgtermijn van twee jaar vanaf de inbezitstelling door de koper, tenzij contractueel anders bepaald. De verjaringstermijn bedraagt vier jaar, met een maximum van tien jaar. ### 4.3 Remedies bij niet-nakoming Wanneer een partij niet voldoet aan zijn contractuele verplichtingen, zijn er diverse rechtsmiddelen beschikbaar: #### 4.3.1 Nakoming De schuldeiser kan nakoming van de verbintenis vorderen. #### 4.3.2 Herstel In sommige gevallen is herstel een optie, mits dit geen onredelijke vertraging of hinder veroorzaakt voor de koper. #### 4.3.3 Ontbinding De overeenkomst kan worden ontbonden indien de niet-nakoming van voldoende gewicht is. #### 4.3.4 Prijsvermindering De koper kan een prijsvermindering eisen indien de geleverde goederen niet conform zijn. #### 4.3.5 Schadevergoeding De benadeelde partij kan aanspraak maken op schadevergoeding ter dekking van de geleden schade. #### 4.3.6 Opschorting van verbintenissen Een partij kan de eigen verbintenissen opschorten wanneer de andere partij niet nakomt. Dit is ook mogelijk voor toekomstige verbintenissen, indien er een redelijke vrees bestaat voor toekomstige niet-nakoming (ook wel de *exceptio non adimpleti contractus* of Enac genoemd). De invoering van Boek 5 van het Burgerlijk Wetboek heeft dit principe in het Belgische recht verankerd, met oorsprong in de regels van het Weens Koopverdrag. > **Tip:** Let goed op de sancties van verval van recht bij het niet naleven van de keurings- en klachtplicht. Deze kunnen ingrijpende gevolgen hebben voor de rechten van de koper. > > **Tip:** Begrijp dat het Weens Koopverdrag niet van toepassing is op consumentenkoop. Dit is een cruciaal onderscheid om te maken bij de toepassing van de regels. --- ## Veelgemaakte fouten om te vermijden - Bestudeer alle onderwerpen grondig voor examens - Let op formules en belangrijke definities - Oefen met de voorbeelden in elke sectie - Memoriseer niet zonder de onderliggende concepten te begrijpen

| Term | Definition | |------|------------| | Weens Koopverdrag (CISG) | Een internationaal verdrag dat regels bevat voor internationale koopovereenkomsten betreffende lichamelijke, roerende goederen. Het is van toepassing wanneer partijen gevestigd zijn in verschillende lidstaten van het verdrag en wordt toegepast door de rechter ingevolge de regels van het Internationaal Privaatrecht (IPR). | | Internationaal Privaatrecht (IPR) | Het rechtsgebied dat de regels omvat voor het bepalen van het toepasselijke recht en de bevoegde rechter in grensoverschrijdende geschillen. Het IPR bepaalt welk nationaal recht van toepassing is op een internationale overeenkomst. | | Lichamelijke, roerende goederen | Goederen die tastbaar zijn en die verplaatst kunnen worden, in tegenstelling tot onroerende goederen of diensten. Het CISG regelt specifiek de koop van dit type goederen. | | Transnationaal karakter | Een situatie waarbij een overeenkomst elementen bevat die verband houden met meer dan één rechtsgebied, bijvoorbeeld doordat de partijen gevestigd zijn in verschillende landen. | | Aanvullende regeling | Een wettelijke bepaling die van toepassing is indien partijen geen specifieke afspraken hebben gemaakt in hun contract. Partijen kunnen echter van deze regeling afwijken. | | Opt-out | De mogelijkheid voor partijen om expliciet af te zien van de toepassing van bepaalde (of alle) bepalingen van een wet of verdrag, zoals het Weens Koopverdrag. | | Cherrypicking | Het selectief kiezen van specifieke bepalingen uit een verdrag of wet die van toepassing moeten zijn, terwijl andere bepalingen worden uitgesloten. | | Totstandkoming | Het proces waarbij een overeenkomst juridisch bindend wordt. Volgens het CISG geschiedt dit consensueel door middel van aanbod en aanvaarding. | | Leveringsplicht | De verplichting van de verkoper om de gekochte goederen te leveren aan de koper, conform de afspraken in het contract, op de overeengekomen plaats en tijd. | | Risico-overdracht | Het moment waarop het risico van verlies of beschadiging van de goederen overgaat van de verkoper op de koper. Dit is cruciaal voor aansprakelijkheidsvraagstukken. | | Niet-conformiteit | Wanneer de geleverde goederen niet voldoen aan de in het contract overeengekomen hoeveelheid, kwaliteit of omschrijving. | | Keuringplicht | De verplichting van de koper om de geleverde goederen binnen een zo kort mogelijke termijn na levering te onderzoeken op conformiteit. | | Klachtplicht | De verplichting van de koper om de verkoper binnen een redelijke termijn na ontdekking van een non-conformiteit hiervan op de hoogte te stellen. | | Verval van recht | Een sanctie die intreedt wanneer een partij niet voldoet aan haar keurings- of klachtplicht, waardoor zij het recht verliest zich op de non-conformiteit te beroepen. | | Waarborgtermijn | De periode waarbinnen de verkoper aansprakelijk is voor conformiteitsgebreken, tenzij anders contractueel bepaald. Volgens het CISG is dit twee jaar vanaf inbezitstelling. | | Verjaring | De wettelijke termijn waarbinnen een rechtsvordering kan worden ingesteld. Na het verstrijken van deze termijn kan de vordering niet meer succesvol worden ingesteld. | | Hardship/Imprevisie | Een situatie waarin onvoorziene omstandigheden de economische basis van een contract ingrijpend veranderen, waardoor de uitvoering ervan buitensporig bezwarend wordt. | | Overmacht | Een gebeurtenis die buiten de wil van een partij ligt, onvoorzienbaar was en die nakoming van de verbintenis onmogelijk maakt. | | Remedie | Een rechtsmiddel dat een partij ter beschikking staat bij niet-nakoming door de wederpartij, zoals ontbinding, schadevergoeding of nakoming. | | Opschorting van verbintenissen | Het recht van een partij om haar eigen prestatie uit te stellen zolang de wederpartij haar verplichtingen niet nakomt. | | Enac (Exceptio non adimpleti contractus) | Het principe dat een partij bevoegd is haar verbintenis niet na te komen zolang de wederpartij haar tegenoverstaande verbintenis niet nakomt. |