SV - VVS.docx

## Deel 1: Vennootschappen, Verenigingen en Andere Rechtsfiguren ### Kenmerken van een vennootschap Een vennootschap wordt gedefinieerd door de volgende kenmerken, zoals vastgelegd in artikel 1:1 WVV: 1. **Oprichting bij rechtshandeling door één of meer personen:** Dit impliceert dat er wilsovereenstemming moet zijn tussen de oprichters. * Sommige vennootschapsvormen, zoals de NV en BV, kunnen door één persoon worden opgericht. * Andere vormen, zoals de coöperatieve vennootschap, vereisen minstens drie oprichters. 2. **Inbreng:** Elk vennoot of aandeelhouder moet een inbreng leveren, hetzij in geld, in natura, of in nijverheid (arbeid of diensten). De inbreng onderwerpt het goed aan het vennootschapsrisico in ruil voor aandelen of lidmaatschapsrechten. * Inbreng in nijverheid is verboden in kapitaalvennootschappen (NV), maar wel mogelijk in BV en CV, en wordt beschouwd als een inbreng in natura. 3. **Voorwerp:** De vennootschap stelt zich de uitoefening van één of meer nauwkeurig omschreven activiteiten tot voorwerp. Dit is de concrete bedrijvigheid. 4. **Doel:** Een van de doelen van de vennootschap is aan haar vennoten een rechtsreeks of onrechtstreeks vermogensvoordeel uit te keren of te bezorgen. Dit is het winstverdelingsdoel. * Dit is een fundamenteel verschil met verenigingen, die geen winstverdelend doel mogen hebben. * De vennootschap kan echter ook andere doelen nastreven, zoals een caritatief of cultureel doel. 5. **Verbod op leeuwenbeding:** Het is verboden aan één vennoot een onevenredig groter deel van de winst toe te kennen of van de verliezen te vrijstellen. Vennoten staan op gelijke voet qua winst- en verliesverdeling, tenzij anders bepaald in de statuten, met respect voor de grenzen van het verbod op rechtsmisbruik. 6. **Vermogen:** Een vennootschap beschikt over een eigen vermogen, dat gescheiden is van het vermogen van de vennoten. Dit vermogen dient als onderpand voor de schuldeisers van de vennootschap. ### Vereniging in ruime en enge zin * **Vereniging in ruime zin:** Dit betreft de grondwettelijke verenigingsvrijheid (art. 27 GW), waarbij het gaat om een georganiseerde groepering van personen die een gemeenschappelijk doel nastreven. Vennootschappen vallen hier ook onder. * **Vereniging in enge zin (art. 1:2 WVV):** Het onderscheidend criterium is het winstverdelingsdoel. Een vennootschap heeft dit verplicht, een vereniging in enge zin mag dit niet hebben. * **Uitkeringsverbod (art. 1:4 WVV):** Een vereniging mag geen rechtstreekse of onrechtstreekse vermogensvoordelen uitkeren. Dit verbod staat niet in de weg aan het aanbieden van diensten of kortingen die binnen het belangeloos doel vallen. * **Types verenigingen:** VZW, IVZW (met rechtspersoonlijkheid), en feitelijke vereniging (zonder rechtspersoonlijkheid). ### Onderneming Volgens de definitie in het Wetboek Economisch Recht (WER) zijn alle vennootschappen noodzakelijkerwijs ondernemingen. Een vennootschap is het voertuig (vehikel), terwijl de onderneming de activiteit en het voorwerp betreft. ### Stichting (art. 1:3 WVV) Een stichting heeft geen leden en mag geen vermogensvoordelen uitkeren. Er zijn private en publieke stichtingen. ### Rechtspersoonlijkheid * Niet alle vennootschappen hebben rechtspersoonlijkheid (bv. de maatschap). * Rechtspersoonlijkheid wordt toegekend door de wetgever en kan niet contractueel gecreëerd worden. * Het bestaat uit een afzonderlijk vermogen, eigen rechten en plichten, een eigen naam, woonplaats en nationaliteit. * Rechtspersonen zijn in principe rechtsbekwaam, maar moeten worden vertegenwoordigd. Hun rechtsbekwaamheid kan beperkt zijn door hun wettelijk of statutair doel. ### Mede-eigendom Mede-eigendom ontstaat wanneer meerdere partijen rechten uitoefenen op dezelfde goederen. Het onderscheid met een vennootschap ligt in de doelstelling: bij mede-eigendom is het doel het passief bewaren van goederen, terwijl bij een vennootschap de goederen worden ingezet voor vermogensdoeleinden met een winstmotief. ### Winstdeelnemende en andere overeenkomsten Dit zijn overeenkomsten waarbij de ene partij deelt in de winsten van de andere. Een SE die bijzondere controlerechten krijgt, kan worden herkwalificeerd tot vennoot. ## Deel 2: Oprichting van de Vennootschap ### Constitutieve vereisten * **Pluraliteit:** Minstens twee geldig verbonden partijen (tenzij éénpersoonsvennootschap). Sanctie bij eenhoofdige oprichting waar dit niet toegelaten is: nietigheid. * **Toestemming:** Wilsuiting of toestemming, in persoon of bij volmacht. Wilsgebreken (dwaling, bedrog) kunnen leiden tot nietigheid van de verbintenis. * **Bekwaamheid:** Handelingsbekwaamheid is vereist. Minderjarigen zijn in principe niet bekwaam, tenzij vertegenwoordigd en met machtiging van de rechtbank. * **Voorwerp en oorzaak:** Moeten mogelijk, geoorloofd, bepaald of bepaalbaar zijn. Ongeoorloofd voorwerp of oorzaak leidt tot nietigheid. * **Inbreng:** Essentieel bestanddeel; wie geen inbreng doet, kan geen vennoot/aandeelhouder worden. Dit kan in geld, natura of nijverheid. * **Winstverdelingsdoel:** Verplicht, met verbod op leeuwenbeding. ### Vormvereisten * **Vennootschappen met rechtspersoonlijkheid:** Vereisen een geschrift (authentieke akte voor BV, CV, NV; onderhandse akte voor VOF, CommV). Sanctie: nietigheid van de vennootschap bij gebrek aan geschrift. * **Openbaarmaking:** Oprichtingsakten en latere wijzigingen moeten worden neergelegd op de griffie van de ondernemingsrechtbank en gepubliceerd in de Bijlagen bij het Belgisch Staatsblad voor tegenwerpelijkheid aan derden. ### Sancties bij ongeldige oprichting * **Vennootschap zonder RPH (Maatschap):** Gemeenrechtelijke nietigheid (ex tunc). * **Vennootschap met RPH:** Bijzondere nietigheid (ex nunc), met bescherming van derden te goeder trouw tot de publicatie in het BS. Oprichtingsaansprakelijkheid kan van toepassing zijn. ### Preconstitutief handelen Handelingen gesteld door een promotor vóór de oprichting van de vennootschap zijn in beginsel persoonlijk en hoofdelijk verbonden aan de promotor, tenzij de vennootschap de verbintenis overneemt (met terugwerkende kracht tot aan de oprichting, binnen strikte termijnen). ## Deel 3: Identificatie van de Vennootschap in het Rechtsverkeer ### Vennootschapsnaam * Een vennootschap met RPH is verplicht een naam te dragen die in de oprichtingsakte wordt vermeld. * De naam moet onderscheidend zijn en mag geen verwarring veroorzaken met bestaande vennootschappen (verwarringsgevaar). * Voor vennootschappen zonder RPH (maatschap) is de naam niet wettelijk verplicht, maar wel aanvaardbaar. ### Zetel * De zetel is het juridische aanknopingspunt dat de nationaliteit van de vennootschap bepaalt en waar de oprichtingsakte moet worden neergelegd, dagvaardingen moeten worden betekend, en de taalwetgeving van toepassing is. * Het Belgische recht hanteert de **statutaire zetelleer** als aanknopingspunt voor het toepasselijke vennootschapsrecht, wat grensoverschrijdende omzettingen vergemakkelijkt. ### Nationaliteit De nationaliteit van een vennootschap wordt bepaald door haar statutaire zetel. ## Deel 4: Bestuur en Vertegenwoordiging ### Bestuurdersovereenkomst * Dit is een **contractuele rechtsverhouding** tussen het bestuur en de vennootschap, kwalificeerbaar als een zelfstandigencontract. * Het kent een **intuitu personae-karakter**, met een substitutieverbod voor bestuurders (behoudens specifieke statutaire toelating voor volmacht binnen het bestuursorgaan). ### Organieke Vertegenwoordiging * Rechtspersonen handelen naar buiten toe via hun organen (bv. het bestuursorgaan). Dit is **organieke vertegenwoordiging**, waarbij de handelingen van het orgaan juridisch gelden als handelingen van de rechtspersoon zelf. * Dit verschilt van lastgeving, waarbij de lasthebber optreedt voor rekening van een reeds bestaande opdrachtgever. ### Bevoegdheidsbeperkingen * **Statutaire bevoegdheidsbeperkingen:** In eigenvermogensvennootschappen (BV, CV, NV) zijn deze **niet tegenwerpelijk aan derden**, zelfs indien openbaar gemaakt, tenzij het gaat om een- of meerhandtekeningsclausules (prokura-regeling). * **Beperkingen inzake het voorwerp:** Deze zijn eveneens niet tegenwerpelijk aan derden in eigenvermogensvennootschappen, tenzij deze ter kwader trouw handelen. * **Personenvennootschappen:** Statutaire beperkingen zijn wél tegenwerpelijk aan derden indien zij openbaar zijn gemaakt. ### Benoeming en Afzetting van Bestuurders * **Benoemingsvoorwaarden:** In principe vrij, tenzij statutair bepaald of bij manifest ongeschikte bestuurders (vernietigbaar besluit). Er gelden specifieke regels voor genoteerde vennootschappen (onafhankelijkheid, genderevenwicht) en gereglementeerde sectoren. * **Afzetting:** * **Statutair benoemde bestuurders:** Ontslag of afzetting enkel om wettige reden of met unanimiteit (personenvennootschappen) of via statutenwijziging (eigenvermogensvennootschappen), tenzij anders bepaald. * **Niet-statutaire bestuurders:** Ad nutum afzetbaar (te allen tijde zonder opgave van reden), tenzij statutair anders bepaald. * **Enige bestuurder (NV):** Kan statutair een vetorecht hebben tegen zijn eigen ontslag, behalve om wettige redenen. * **Vrijwillig ontslag:** Eenzijdige rechtshandeling. De bestuurder moet wel blijven voor lopende zaken tot de vennootschap een vervanger kan vinden. ### Dagelijks Bestuur * Facultatief orgaan waaraan bestuursbevoegdheden kunnen worden gedelegeerd. * De bevoegdheid is beperkt tot handelingen van dagelijks bestuur. ### Collegialiteit vs. Individuele Bevoegdheid * **NV:** Besluitvorming is in beginsel **collegiaal** (dwingend recht), met uitzondering van het eenpersoonsbestuur. * **BV en CV:** Bestuurders zijn in beginsel **individueel bevoegd**, tenzij de statuten anders bepalen (aanvullend recht). ### Belangenconflicten * Geldt wanneer een bestuurder een **wezenlijk vermogensrechtelijk belang** heeft dat strijdig is met het belang van de vennootschap. * Procedure: Mededelingsplicht, onthouding van beraadslaging en stemming door de geconflicteerde bestuurder. Bij unanimiteit van het conflict wordt de beslissing voorgelegd aan de AV. * Sancties: Relatieve nietigheid van de beslissing of bestuursaansprakelijkheid. ### Bestuurdersaansprakelijkheid * **Gronden:** Gewone bestuursfout, inbreuk op WVV of statuten, onrechtmatig financieel voordeel, onrechtmatige daad, kennelijk grove fout die bijdroeg aan faillissement, wrongful trading, aansprakelijkheid voor fiscale en sociale schulden. * **Beperking:** Er geldt een wettelijke beperking op de aansprakelijkheid ("cap") voor de meeste fouten, afhankelijk van de grootte van de vennootschap, maar niet voor bedrieglijk opzet of grove fouten. * **Vorderingen:** Vennootschapsvordering (door AV), minderheidsvordering (door minderheidsaandeelhouders), vordering van derden, vordering van de curator. ## Deel 5: Besluitvorming door Vennoten en Aandeelhouders ### Algemene Vergadering (AV) * Het hoogste orgaan, maar met **toegewezen bevoegdheden**. * **Eigenvermogenvennootschappen:** Besluitvorming bij meerderheid, met mogelijkheid tot quorum. * **Personenvennootschappen:** Principe van eenparigheid, tenzij statutair anders bepaald. * **Bevoegdheden:** Goedkeuring jaarrekening, kwijting bestuurders, benoeming/ontslag bestuurders en commissarissen, statutenwijziging. * **Oproeping:** Door het bestuursorgaan, op initiatief van aandeelhouders (met drempel), of door de commissaris. Communicatie bij voorkeur via e-mail. * **Nietigheid van besluiten:** Bij vormgebreken (indien beïnvloedbaar of met bedrieglijk opzet), materiële gebreken (rechtsmisbruik, bevoegdheidsoverschrijding), of andere wettelijke redenen. Vordering tot nietigverklaring vervalt 6 maanden na kennisname. ### Stemrecht * In principe **één aandeel, één stem**, maar meervoudig stemrecht is mogelijk (in NV met beperking op dubbel stemrecht voor genoteerde venn.). * Aandeelhouders hebben **onbeperkt deelname- en stemrecht**, tenzij statutair anders bepaald of via een stemovereenkomst. * Er geldt **geen belangenconflictenregeling** voor aandeelhouders; zij mogen hun eigen belang nastreven. * **Stemovereenkomsten:** Contractuele afspraken tussen aandeelhouders over de uitoefening van hun stemrecht, mits in de tijd beperkt, niet strijdig met het vennootschapsbelang, en met naleving van de specifieke nietigheidsgronden. ## Deel 6: Aandelen ### Wat is een aandeel? * De juridische uitdrukking van het geheel van rechten en plichten van een aandeelhouder op grond van zijn inbreng. * Verleent **vermogensrechten** (bv. dividend) en **lidmaatschapsrechten** (bv. stemrecht). * Drukt een deel van de inbrengen uit. ### Soorten aandelen * **Gewone aandelen:** Recht op dividend en deelname aan het liquidatiesaldo. * **Geprivilegieerde aandelen:** Recht op preferentieel, prioritair en soms cumulatief dividend, en/of preferentiële terugbetaling bij vereffening. * **Aandelen zonder stemrecht:** Bestaan in BV en NV, maar kunnen uitzonderlijk stemrecht krijgen. * **Aandelen met meervoudig stemrecht:** Mogelijk in BV, CV, NV (met beperking in genoteerde venn.). ### Winstbewijzen * Effecten uitgegeven ter vergoeding van inbrengen die niet tot het kapitaal hebben bijgedragen (vooral in NV voor inbreng in nijverheid). Verlenen recht op winstdeelname en eventueel stemrecht. ### Obligaties * Leningen aan de vennootschap, met recht op interest. Ze hebben een lager risico dan aandelen. ### Converteerbare obligaties * Obligaties die kunnen worden omgezet in aandelen, al dan niet gedwongen, en die een lager rentepercentage dragen door het conversiepotentieel. ### Inschrijvingsrechten * Effecten die de houder het recht geven om tegen vooraf bepaalde voorwaarden aandelen te verwerven bij een latere uitgifte van nieuwe aandelen. ### Overdraagbaarheid van Aandelen * **NV:** Principiële vrije overdraagbaarheid, statutaire beperkingen mogelijk maar niet uitsluitend. * **BV:** In principe beperkt overdraagbaar (instemming van AH vereist), tenzij de statuten dit anders regelen (aanvullend recht). * **CV:** Verplicht besloten karakter, beperkte overdraagbaarheid. ### Contractuele Garanties bij Overdracht * **Representations & Warranties:** Verklaringen en waarborgen van de verkoper over de vennootschap en de aandelen. * **Escrowrekening:** Een geblokkeerde rekening als garantie voor de koper. * **Opschortende voorwaarde:** Bijv. goedkeuring mededingingsautoriteit. * **Niet-concurrentiebeding:** Beperking voor de verkoper om de vennootschap te beconcurreren. ### Transparantiewetgeving en Openbare Biedingen * **Transparantiewet:** Verplichtingen tot kennisgeving bij belangrijke deelnemingen in genoteerde vennootschappen. * **Openbaar overnamebod (OBO):** Een bod van een derde aan alle aandeelhouders om hun effecten te verwerven, met strikte wettelijke verplichtingen. ## Deel 7: Kapitaal en Vermogen in de Eigenvermogensvennootschap ### Kapitaal (NV) vs. Vermogen (BV, CV) * **NV:** Heeft een **kapitaal** dat dient als statische maatstaf voor schuldeiserbescherming en als afbakeningscriterium voor aandeelhoudersrechten. Minimumkapitaal van 61.500 euro. * **BV en CV:** Zijn **kapitaalloos**. Vermogensopbouw en -behoud worden gerealiseerd via andere concepten zoals een toereikend aanvangsvermogen, de solvabiliteitstest, liquiditeitstest en versterkte bestuurdersaansprakelijkheid. ### Vorming van Kapitaal en Vermogen * **Inbreng in geld:** Vereist blokkering op een bijzondere bankrekening en een bankattest bij de oprichting. Geldt ook bij latere kapitaalverhogingen/bijkomende inbrengen (met bestuurdersgarantie in plaats van oprichtersgarantie). * **Inbreng in natura:** Vereist een oprichtersverslag, deskundige beoordeling door een bedrijfsrevisor (tenzij er een objectief waarderingsmechanisme of recente waardering is) en publiciteit. Kennelijke overwaardering leidt tot oprichtersaansprakelijkheid. * **Inbreng van nijverheid:** Mogelijk in BV en CV, vergoed met aandelen en onderworpen aan de procedure voor inbrengen in natura. * **Quasi-inbreng (enkel NV):** Verkoop van goederen aan de vennootschap kort na de oprichting door een oprichter/aandeelhouder/bestuurder. Vereist tussenkomst van bedrijfsrevisor, evaluatieverslag en publiciteit, tenzij een uitzondering geldt. * **Opname van reserves (NV):** Winsten worden in de reserves opgenomen en kunnen later worden uitgekeerd of geïncorporeerd in het kapitaal (kapitaalverhoging met eigen middelen). ### Financieringsbehoefte en Financieel Plan * **NV:** Vereist een **toereikend aanvangskapitaal** bovenop het minimumkapitaal, begroot in een **financieel plan**. * **BV en CV:** Vereisen een **toereikend aanvangsvermogen**, begroot in een financieel plan. * Het financieel plan is een **verplichte begroting** van de financieringsbehoeften, opgesteld vóór de oprichting en voorgelegd aan de notaris voor externe wettigheidscontrole. Oprichters zijn hoofdelijk aansprakelijk bij kennelijk ontoereikend kapitaal/vermogen indien de vennootschap failliet gaat binnen drie jaar. ### Uitkeringen aan Aandeelhouders * **NV:** Uitkeringen zijn beperkt door het kapitaal en onuitkeerbare reserves. Nettoactieftest en liquiditeitstest zijn van toepassing. * **BV en CV:** Geen kapitaalvereiste, maar wel dubbele test: solvabiliteitstest (nettoactief mag niet negatief worden) en liquiditeitstest (vennootschap moet lopende verplichtingen kunnen voldoen). Verscherpte bestuurdersaansprakelijkheid. * **Interimdividend:** Kan door het bestuursorgaan worden uitgekeerd, met voorafgaande machtiging van de AV, mits naleving van de uitkeringstesten (BV/CV) of geauditeerde tussentijdse staat van activa en passiva (NV). * **Sanctie bij onregelmatige uitkering:** Terugvordering (BV/CV: ongeacht goede/kwade trouw; NV: enkel bij kwade trouw). ### Verkrijging van Eigen Effecten * Toegestaan in NV en BV onder strikte voorwaarden: voorafgaand besluit AV (met quorum/meerderheid statutenwijziging), uitkeerbaar bedrag, enkel volstorte aandelen, gelijke behandeling effectenhouders. * De verkregen effecten worden in portefeuille gehouden, met schorsing van stemrecht en verval van dividendenrecht, en vorming van een onbeschikbare reserve. * **Vervreemding:** Mogelijk, met gelijke behandeling van aandeelhouders en wettelijke termijnen voor voorkoop- en goedkeuringsclausules. ### Financiële Bijstand * Principieel toegestaan, onder strikte voorwaarden: voorafgaande machtiging AV, verantwoordelijkheid bestuursorgaan, billijke marktvoorwaarden (NV), solvabiliteitstest, opname van onbeschikbare reserve. * **Uitzondering:** Financiële bijstand aan personeel (MBO) is versoepeld. ### Kapitaalvermindering * **Formeel:** Geen vermindering van vennootschapsvermogen of uitkering aan aandeelhouders (bv. omzetting naar reserve, aanpassing aan werkelijke situatie). * **Reëel:** Vermindering van vennootschapsvermogen met uitkering aan aandeelhouders (terugstorting inbreng of vrijstelling volstortingsplicht). * Vereist **statutenwijziging** en naleving van de **gelijke behandeling van aandeelhouders**. * **Reële kapitaalvermindering:** Bescherming van schuldeisers via garantierecht binnen twee maanden na publicatie in BS. ### Alarmbelprocedure * Procedure die wordt gestart bij daling van nettoactief/vermogen onder wettelijke drempels, of wanneer de continuïteit van de onderneming in gevaar komt. * Verplicht de AV bijeen te roepen om de ontbinding of herstelmaatregelen te besluiten. * Gebrekkige bijeenroeping leidt tot een vermoeden van bestuurdersaansprakelijkheid t.a.v. derden. ## Deel 8: Rechtsen-overschrijdende Normering ### Jaarrekening, Jaarverslag en Controle * **Indeling:** Vennootschappen worden ingedeeld naar grootte (klein, micro, groot) met verschillende normen. Organisaties van openbaar belang hebben een specifieke status. * **Jaarrekening:** Balans, resultatenrekening, toelichting. Opgesteld door het bestuursorgaan, goedgekeurd door de AV. Sancties bij miskenning: aansprakelijkheid bestuurders, strafrechtelijke sancties. * **Jaarverslag:** Verantwoording van het beleid door het bestuur. Verplicht voor grote en genoteerde vennootschappen (met verklaring over behoorlijk bestuur - comply or explain). * **Controle:** Verplicht voor grote vennootschappen met RPH. Commissaris beoordeelt de jaarrekening en het jaarverslag. Indien geen commissaris, heeft elke aandeelhouder een individueel controlerecht. ### Consolidatie * Verplicht voor moedervennootschappen en consortia. Vereist een geconsolideerde jaarrekening en jaarverslag, die het geheel van de groep voorstellen alsof het één onderneming is. * Verschillende consolidatiemethoden: integraal, evenredig, vermogensmutatiemethode. * IAS/IFRS-normen zijn van toepassing op beursgenoteerde vennootschappen en kredietinstellingen. ## Deel 9: Boekhoud- en Jaarrekeningrecht en Controle Dit deel sluit nauw aan bij Deel 8 en herhaalt de kernverplichtingen inzake boekhouding, jaarrekening en controle, met nadruk op de rol van het bestuursorgaan, de algemene vergadering en de commissaris. ## Deel 10: Conflicten in de Vennootschap ### Kortgedingprocedure * Een spoedprocedure om dringende en voorlopige maatregelen te treffen bij conflicten, bv. aanstelling van een voorlopig bewindvoerder of lasthebber ad hoc. ### Geschillenregeling * Een subsidiaire procedure (ultimum remedium) voor BV en NV (niet genoteerde) bij duurzame en diepgaande onenigheid tussen aandeelhouders. * **Uitsluiting:** Kan door de rechter worden bevolen bij gegronde redenen, rekening houdend met het vennootschapsbelang en het belang van de aandeelhouder. Vereist een kwantitatief criterium (30% van de aandelen) voor de vordering. * **Uittreding:** Kan door elke aandeelhouder worden gevorderd bij gegronde redenen, gericht op het vrijwaren van zijn eigen belangen. * De prijs van de effecten wordt bepaald op basis van de peildatum van de rechterlijke uitspraak, tenzij dit onredelijk zou zijn. ### Turbo-vereffening * Een procedure waarbij de ontbinding en vereffening in één akte samenvallen, mits aan strikte voorwaarden is voldaan (geen vereffenaar benoemd, alle schulden voldaan of geconsigneerd). ## Deel 11: Ontbinding en Vereffening van de Vennootschap ### Ontbinding * **Vrijwillige ontbinding:** Door besluit van de AV (met specifieke meerderheden en procedures, incl. verslagplicht) of van rechtswege (bv. verstrijken duur, tenietgaan zaak, overlijden vennoot in personenvennootschap). * **Gerechtelijke ontbinding:** Om gegronde redenen (subsidiair, door rechter) of wegens slapende vennootschappen (niet-neerlegging jaarrekening). ### Vereffening * De vennootschap behoudt haar RPH tot aan de sluiting van de vereffening, vertegenwoordigd door de vereffenaar(s). * Taken vereffenaar: activa verzilveren, passiva aanzuiveren, saldo verdelen. * **Aansprakelijkheid vereffenaar:** Contractueel t.a.v. de vennootschap, buitencontractueel t.a.v. derden, en specifiek voor overtredingen van WVV/statuten. Disculpatiemogelijkheid bestaat. * **Deficitaire vereffening:** Vereist tussenkomst van de ondernemingsrechtbank bij de benoeming van vereffenaars en de goedkeuring van het verdelingsplan. * **Vergeten activa/passiva:** Na sluiting vereffening kunnen vergeten activa naar de aandeelhouders gaan, die ook aansprakelijk kunnen zijn voor vergeten passiva, beperkt tot het ontvangen bedrag. ## Deel 12: Herstructurering: Fusie, Splitsing, Inbreng en Overdracht ### Fusie * Overgang van het gehele vermogen van een of meer vennootschappen op een andere, ten gevolge van ontbinding zonder vereffening, in ruil voor aandelen. * **Soorten:** Fusie door overneming, fusie door oprichting van een nieuwe vennootschap, met fusie gelijkgestelde verrichtingen (geruisloze fusie). * **Procedure:** Fusievoorstel door bestuursorgaan, verslagen (bestuur, commissaris/bedrijfsrevisor), besluit AV (met quorum/meerderheid statutenwijziging), publiciteit, en garantierecht voor schuldeisers. ### Splitsing * Overgang van het volledige vermogen van een vennootschap op meerdere andere vennootschappen, ten gevolge van ontbinding zonder vereffening, waarbij aandeelhouders aandelen in de verkrijgende vennootschappen ontvangen. * **Soorten:** Splitsing door onderneming, splitsing door oprichting van nieuwe vennootschappen, gemengde splitsing. * **Procedure:** Analoog aan fusie. ### Inbreng en Overdracht van een Algemeenheid of Bedrijfstak * **Inbreng:** Overdracht van het gehele vermogen aan een bestaande of nieuwe vennootschap, zonder ontbinding, in ruil voor aandelen en eventuele opleg. De inbrengende vennootschap wordt aandeelhouder. * **Overdracht bedrijfstak:** Overdracht van een deel van het vermogen dat autonoom kan functioneren. ## Deel 13: Bijkantoren * Een **bijkantoor** is een vestiging van een buitenlandse vennootschap in België met duurzame en regelmatige activiteiten, een materieel aanknopingspunt, en een bevoegde vertegenwoordiger. Het is geen rechtspersoon op zich. * Er gelden openbaarmakingsverplichtingen, o.a. van de jaarrekening van de buitenlandse vennootschap. --- ## Veelvoorkomende Fouten om te Vermijden * **Verwarring tussen vennootschapsvormen:** Niet correct toepassen van de specifieke regels voor personenvennootschappen versus eigenvermogensvennootschappen. * **Onderschatting van de impact van de oprichtersaansprakelijkheid:** Vooral bij gebrekkig financieel plan of kennelijk ontoereikend kapitaal/vermogen. * **Miskenning van de statutaire en wettelijke bevoegdheidsgrenzen van bestuursorganen:** Met name de niet-tegenwerpelijkheid van interne beperkingen aan derden in eigenvermogensvennootschappen (prokura) ten opzichte van de wel tegenwerpelijkheden in personenvennootschappen. * **Verkeerde toepassing van de regels inzake belangenconflicten:** Zowel de procedure als de specifieke situaties waarin deze van toepassing zijn. * **Onvoldoende naleving van de procedurele vereisten voor kapitaal- en vermogensverhogingen:** Vooral de rol van het financieel plan, het bankattest en de revisorale controle. * **Negeren van de alarmbelprocedure:** Het niet tijdig bijeenroepen van de AV bij financiële moeilijkheden kan leiden tot bestuurdersaansprakelijkheid en/of gerechtelijke ontbinding. * **Onjuiste toepassing van de regels rondom de algemene vergadering:** Met name het begrip van quorum, meerderheden, en de geldigheidsvereisten voor agendapunten en besluiten. * **Onjuiste toepassing van de wettelijke regels inzake de overdraagbaarheid van aandelen:** Vooral in BV's en CV's waar de contractuele vrijheid groter is voor overdraagbaarheidsbeperkingen. * **Miskenning van de procedurele vereisten bij ontbinding en vereffening:** Met name de rol van de vereffenaar, de publiciteit, en de aansprakelijkheid bij een deficitaire vereffening. * **Gebrekkige toepassing van de regels inzake herstructureringen (fusie, splitsing, etc.):** De procedurele vereisten zijn complex en strikt. * **Niet naleven van de boekhoudkundige en jaarrekeningplichten:** Dit kan leiden tot bestuurdersaansprakelijkheid en strafrechtelijke sancties. * **Onderschatting van de rol en aansprakelijkheid van de commissaris:** Hoewel hun rol primair controlerend is, kunnen zij aansprakelijk worden gesteld bij nalatigheid. Succes met je studie!

## Woordenlijst | Term | Definitie | |---|---| | **Vennootschap** | Een organisatie die door één of meer personen (vennoten) wordt opgericht met een inbreng, een eigen vermogen en een welbepaald doel, teneinde haar vennoten een vermogensvoordeel te verschaffen. | | **Rechtshandeling** | Een handeling die door een rechtssubject wordt verricht met de bedoeling om rechtsgevolgen te creëren, wijzigen of beëindigen. De oprichting van een vennootschap is een voorbeeld hiervan. | | **Inbreng** | Datgene wat een vennoot of aandeelhouder in de vennootschap inbrengt, hetzij in geld, in natura, of in nijverheid (arbeid of diensten), in ruil voor aandelen of lidmaatschapsrechten. | | **Voorwerp (van een vennootschap)** | De nauwkeurig omschreven activiteiten die een vennootschap volgens haar oprichters zal uitoefenen om haar doel te bereiken. Dit is de concrete bedrijvigheid. | | **Doel (van een vennootschap)** | Het einddoel dat een vennootschap tracht te verwezenlijken, zoals het nastreven van winst en de uitkering daarvan aan haar vennoten. | | **Rechtspersoonlijkheid** | Het juridische vermogen van een entiteit om zelfstandig rechten en plichten uit te oefenen, met een eigen vermogen dat is afgezonderd van dat van haar leden of aandeelhouders. | | **Vereniging (in enge zin)** | Een organisatie die geen winstverdelend doel mag hebben en waarbij de uitkering van vermogensvoordelen aan leden verboden is, hoewel ze wel diensten of kortingen mag aanbieden die binnen haar belangeloos doel vallen. | | **Stichting** | Een rechtsfiguur die geen leden kent, geen winstoogmerk heeft in de oude terminologie, en evenmin rechtstreekse of onrechtstreekse vermogensvoordelen mag uitkeren. | | **Personenvennootschap** | Een vennootschap waarbij de persoon van de vennoten cruciaal is voor het ontstaan en voortbestaan ervan (intuitu personae), zoals de maatschap, VOF en CommV. | | **Eigenvermogensvennootschap** | Een vennootschap waarbij de identiteit van de aandeelhouders irrelevant is en die gericht is op vermogensopbouw, zoals de NV, BV en CV. | | **Statuten** | De spelregels van de vennootschap, vastgelegd in een openbaar document, die de inhoudelijke voorschriften van het WVV volgen en aangevuld kunnen worden met afspraken van de oprichters en aandeelhouders. | | **Intern reglement** | Een niet-openbaar document waarin verdere afspraken over de governance van de vennootschap worden gemaakt, dat alleen gevolgen heeft voor de vennootschap en haar leden. | | **Leuwenbeding** | Een verboden beding dat één of meer vennoten een onevenredig groot deel van de winst toekent, of hen vrijstelt van alle verliezen, wat de gelijkheid en het gemeenschappelijk belang van de vennoten schaadt. | | **Preconstitutief handelen** | Handelingen die worden gesteld door een promotor namens de vennootschap in oprichting vóór de formele oprichting van de rechtspersoon, waarbij de promotor in beginsel persoonlijk gebonden is, tenzij de vennootschap de verbintenis overneemt. | | **Prokura-regeling** | De regeling die bescherming biedt aan derden met betrekking tot statutaire of interne bevoegdheidsbeperkingen van het bestuursorgaan, die in eigenvermogensvennootschappen niet tegenwerpelijk zijn aan derden, tenzij er sprake is van een een- of meerhandtekeningsclausule. | | **Bestuursfout** | Het niet naar behoren uitoefenen van de opdracht door een bestuurder, beoordeeld aan de hand van de norm van de normale, voorzichtige en zorgvuldige bestuurder (bonus pater familias), waarbij een kennelijke beleidsfout buiten de redelijke marges valt. | | **Kennelijk grove fout die heeft bijgedragen tot het faillissement** | Een manifeste fout die de essentiële normen van het dagelijks leven aantast en waarvan de bestuurder wist of moest weten dat deze schade zou veroorzaken, wat kan leiden tot persoonlijk aansprakelijkheid bij faillissement. | | **Alarmbelprocedure** | Een procedure die wordt gestart wanneer de financiële toestand van een vennootschap (NV, BV, CV) zodanig verslechtert dat de continuïteit ervan in gevaar komt, wat leidt tot specifieke verplichtingen voor het bestuur en de algemene vergadering. | | **Consolidatie** | Het proces waarbij de jaarrekeningen van een groep van vennootschappen (moeder- en dochterondernemingen) worden samengevoegd tot één geconsolideerde jaarrekening, om een getrouw beeld te geven van de financiële positie van de gehele groep. | | **Commissaris** | Een onafhankelijk controleorgaan dat belast is met het nazien van de jaarrekening en het jaarverslag van een vennootschap, met als doel de aandeelhouders en andere stakeholders te informeren over de financiële toestand en het beleid van de vennootschap. | | **Geschillenregeling** | Een subsidiaire procedure die voorziet in de uitsluiting of uittreding van aandeelhouders uit een vennootschap bij gegronde redenen, en die wordt behandeld door de voorzitter van de ondernemingsrechtbank in kort geding. | | **Quasi-inbreng** | Een rechtshandeling in een NV waarbij een oprichter, aandeelhouder of bestuurder kort na de oprichting goederen verkoopt aan de vennootschap tegen een prijs die afwijkt van de reële waarde, wat onderworpen is aan strikte regels en controle. | | **Turbo-vereffening** | Een procedure waarbij de ontbinding en vereffening van een vennootschap in één akte worden geregeld, wat een snelle en efficiënte afsluiting mogelijk maakt, maar ook risico's met zich meebrengt indien de procedure niet correct wordt gevolgd. | | **Fusie** | Een rechtshandeling waarbij het volledige vermogen van een of meer vennootschappen overgaat op een andere bestaande of nieuw opgerichte vennootschap, zonder vereffening, in ruil voor aandelen en eventuele opleg in geld. | | **Splitsing** | Een rechtshandeling waarbij het volledige vermogen van een vennootschap wordt overgedragen aan meerdere andere vennootschappen, resulterend in de ontbinding van de gesplitste vennootschap zonder vereffening en de uitreiking van aandelen in de verkrijgende vennootschappen aan de oorspronkelijke aandeelhouders. | | **Inbreng van een algemeenheid of bedrijfstak** | Een rechtshandeling waarbij een vennootschap haar gehele vermogen of een specifieke bedrijfstak overdraagt aan een andere vennootschap, zonder ontbinding, in ruil voor aandelen. | | **Bijkantoor** | Een vestiging van een buitenlandse vennootschap in België die duurzaam en regelmatig activiteiten uitoefent en een materieel aanknopingspunt heeft, maar geen eigen rechtspersoonlijkheid bezit en beschouwd wordt als een verlengstuk van de buitenlandse vennootschap. |