Cover
Aloita nyt ilmaiseksi Use of health data for quality management and hospital policy - 25 November 2025.pdf
Summary
# Zorgintegratie en ziekenhuisbeleid
Dit onderwerp behandelt de structuur, capaciteit en strategische visie van ziekenhuizen, inclusief fusies en de algemene missie van een zorginstelling.
### 1.1 Ziekenhuisstructuur en Capaciteit
Ziekenhuizen worden gekenmerkt door hun fysieke omvang en beddencapaciteit. Deze capaciteit wordt vaak onderverdeeld in reguliere hospitalisatiebedden en bedden voor daghospitalisatie [4](#page=4).
* **Voorbeeld van capaciteiten:**
* Een ziekenhuis met 716 erkende ziekenhuisbedden, waarvan 622 voor hospitalisatie en 94 voor daghospitalisatie, beslaat een oppervlakte van meer dan 96.857 m2 [4](#page=4).
* Een ander ziekenhuis beschikt over 48 erkende ziekenhuisbedden (30 voor hospitalisatie, 18 voor daghospitalisatie) en beslaat 5.316 m2 [4](#page=4).
* Een derde ziekenhuis heeft 232 erkende ziekenhuisbedden (192 voor hospitalisatie, 40 voor daghospitalisatie) en een oppervlakte van 15.000 m2 [4](#page=4).
> **Tip:** Het onderscheid tussen bedden voor hospitalisatie en daghospitalisatie is cruciaal voor het begrijpen van de operationele flexibiliteit en de focus van een ziekenhuis [4](#page=4).
### 1.2 De Missie en Visie van een Ziekenhuis
De strategische visie van een ziekenhuis is gericht op het leveren van patiëntgerichte zorg, het integreren in de gemeenschap en het behouden van een internationale reputatie in specifieke zorgdomeinen [8](#page=8) [9](#page=9).
* **Kernprincipes:**
* **Patiëntgerichte zorg:** De focus ligt op de individuele patiënt en diens behoeften [8](#page=8) [9](#page=9).
* **Gemeenschapsintegratie:** Het ziekenhuis fungeert als een integraal onderdeel van de lokale gemeenschap [8](#page=8) [9](#page=9).
* **Internationale reputatie:** Streven naar excellentie in specifieke medische domeinen op wereldwijd niveau [8](#page=8) [9](#page=9).
* **Strategische pijlers:**
* Geïntegreerde medische strategie [8](#page=8) [9](#page=9).
* Betrokkenheid van personeel en artsen [8](#page=8) [9](#page=9).
* Dialoog met alle belanghebbenden [8](#page=8) [9](#page=9).
* Sterke relatie met verwijzende artsen [8](#page=8) [9](#page=9).
* Focus op kwaliteit, efficiëntie, excellentie en innovatie [8](#page=8) [9](#page=9).
* Het opbouwen van interne en externe netwerken [8](#page=8) [9](#page=9).
### 1.3 Schaal en Flexibiliteit
Ziekenhuizen streven naar een balans tussen grootte en persoonlijke benadering om effectieve zorg te garanderen.
* **Groot genoeg:** Dit biedt expertise, ervaring en schaalgrootte [5](#page=5).
* **Klein genoeg:** Dit zorgt voor een warme contact, oog voor detail en een persoonlijke benadering [5](#page=5).
> **Voorbeeld:** Een groot regionaal ziekenhuis kan zichzelf positioneren als "groot genoeg" met zijn 2.554 werknemers, 300 artsen, 844 hospitalisatiebedden en meer dan 33.000 opnames per jaar, terwijl het tegelijkertijd "klein genoeg" wil zijn door nadruk te leggen op persoonlijke aandacht [5](#page=5).
### 1.4 Ziekenhuisfusies en Strategische Samenwerking
Fusies van ziekenhuizen zijn een belangrijk onderdeel van de strategische visie op zorgintegratie en efficiëntie.
* **Fusie OLV en A.S.Z.:** De fusie van het OLV Ziekenhuis en A.S.Z. vanaf 1 januari 2025 is een voorbeeld van consolidatie binnen de gezondheidszorg [6](#page=6).
* **Regionale, Nationale en Internationale reikwijdte:** Ziekenhuizen opereren op verschillende niveaus en streven ernaar hun invloed en expertise uit te breiden [16](#page=16) [17](#page=17).
> **Tip:** Fusies kunnen leiden tot een bredere dienstverlening, geoptimaliseerde middelen en versterkte expertise [6](#page=6).
### 1.5 Financiële en Operationele Cijfers
De financiële gezondheid en operationele omvang van een ziekenhuis worden weerspiegeld in belangrijke kerncijfers.
* **Financiële indicatoren:** .
* Omzet: 365 miljoen euro [5](#page=5).
* Huidig resultaat: 2,30 miljoen euro [5](#page=5).
* Eigen vermogen: 205 miljoen euro [5](#page=5).
* **Operationele indicatoren:** .
* Opnames: meer dan 33.000 [5](#page=5).
* Dagopnames: meer dan 60.000 [5](#page=5).
* Chirurgische ingrepen: meer dan 56.000 [5](#page=5).
* Spoedconsulten: meer dan 43.000 [5](#page=5).
Deze cijfers geven inzicht in de schaal van operaties en de financiële stabiliteit van het ziekenhuis [5](#page=5).
* * *
# Kwaliteitsmanagement en accreditatie
Dit onderwerp behandelt de methoden en systemen die worden gebruikt om de kwaliteit van de zorg te waarborgen, meten en verbeteren, inclusief accreditatieprocedures en kwaliteitsindicatoren [14](#page=14) [19](#page=19).
### 2.1 Macro-niveau: Nationale en Regionale Initiatieven
Op nationaal niveau wordt kwaliteitsdata verzameld en verwerkt door overheidsinstanties zoals de FOD Volksgezondheid, vaak in samenwerking met ziekenhuizen. Deze data omvatten verschillende aspecten zoals financiën, personeel, activiteiten, infrastructuur, omgeving, netwerk en prestaties. Voorbeelden van dataverwerkingsprojecten zijn Finhosta, GIFT, Kankerplan, Stathosp, MKG en MVG [18](#page=18).
Op regionaal niveau richt men zich op het verbeteren en monitoren van de kwaliteit van zorg in Vlaamse algemene ziekenhuizen. Belangrijke initiatieven zijn onder meer een model voor toezicht en naleving, ziekenhuisaccreditatie en het Vlaams Indicatorenproject voor Patiënten en Professionals (VIP²) [19](#page=19).
#### 2.1.1 Ziekenhuisaccreditatie
Ziekenhuisaccreditatie is een proces waarbij de mate van hoogwaardige en veilige zorg in een ziekenhuis wordt beoordeeld door een externe, onafhankelijke organisatie. Dit gebeurt aan de hand van een reeks objectieve criteria. Accreditatie is vrijwillig, wat betekent dat ziekenhuizen zelf kiezen of ze dit traject willen aangaan. Twee accrediterende instanties die in dit verband worden genoemd, zijn de Joint Commission International (JCI) en het Nederlands Instituut voor Accreditatie in de Zorg (NIAZ). Er wordt ook gewerkt aan de ontwikkeling van een ziekenhuisspecifiek accreditatiesysteem [20](#page=20) [22](#page=22).
> **Tip:** Ziekenhuisaccreditatie is een belangrijk instrument voor het objectiveren en extern valideren van de zorgkwaliteit, wat bijdraagt aan patiëntveiligheid en vertrouwen [14](#page=14) [20](#page=20).
#### 2.1.2 Vlaams Indicatorenproject voor Patiënten en Professionals (VIP²)
Het VIP²-project is gestart in 2011 met als doel de kwaliteit van zorg te meten, publiekelijk te rapporteren en te vergelijken voor zorgfaciliteiten in Vlaanderen. Sinds 2017 wordt dit project ondersteund door het Vlaams Instituut Kwaliteit van Zorg (VIKZ), dat fungeert als centraal platform. VIP² richt zich op vier domeinen van zorginstellingen: algemene acute zorgziekenhuizen, geestelijke gezondheidszorginstellingen, eerstelijnszorgfaciliteiten en residentiële ouderenzorg [23](#page=23).
> **Voorbeeld:** Via zorgkwaliteit.be kunnen patiënten en professionals de kwaliteit van verschillende zorginstellingen vergelijken op basis van de verzamelde VIP²-indicatoren [25](#page=25).
### 2.2 Gebruik van Kwaliteitsindicatoren en Data
Verschillende methoden en data-analysetools worden ingezet om de kwaliteit van zorg te meten en te verbeteren, zowel op instellingsniveau als in bredere contexten [28](#page=28) [29](#page=29) [35](#page=35).
#### 2.2.1 Initiatieven en Databronnen
* **3M Benchmarking:** Dit is een systeem dat wordt gebruikt voor benchmarkingdoeleinden [29](#page=29).
* **Verschil tussen Gevorderd vs. Gefactureerd:** Analyse van de afwijkingen tussen wat verwacht wordt of medisch gerechtvaardigd is, en wat daadwerkelijk wordt gefactureerd [30](#page=30).
* **Oorsprong van data:** Het in kaart brengen van de bron van de verzamelde gegevens [31](#page=31).
* **Verblijfsduur (VZN):** Het analyseren van de gemiddelde verblijfsduur in ziekenhuizen als kwaliteitsindicator [32](#page=32).
* **Hospital Standardized Mortality Ratio (HSMR):** Een indicator die de sterfte in ziekenhuizen vergelijkt met een gestandaardiseerde norm, rekening houdend met patiëntkenmerken [33](#page=33).
#### 2.2.2 Implementatie in OLV Ziekenhuis
In het OLV Ziekenhuis worden kwaliteitsindicatoren op grote schaal gebruikt als signaal voor verbetering. De focus ligt hierbij op de internationale patiëntveiligheidsdoelen (International Patient Safety Goals - IPSG). Deze indicatoren worden ingezet in kwaliteitsverbeteringsprojecten, volgens een "12 stappen voor succes" methodologie en binnen klinische paden [35](#page=35) [53](#page=53).
Daarnaast worden kwaliteitsindicatoren gebruikt voor benchmarking met zowel de eigen instelling als met andere ziekenhuizen. Dit omvat deelname aan projecten zoals VIP² en VZN [35](#page=35).
#### 2.2.3 Pay-for-Performance
Een belangrijk aspect van kwaliteitsmanagement is "pay-for-performance", waarbij financiële prikkels worden gekoppeld aan de geleverde kwaliteit van zorg en kwaliteitsverbeteringen. Dit betekent dat financiële incentives worden gebruikt als motiverend middel om de kwaliteit te verhogen [35](#page=35).
#### 2.2.4 Gebruik van Zorgpaden (Clinical Pathways)
Klinische zorgpaden worden breed toegepast binnen het OLV Ziekenhuis. Ze zijn gebaseerd op de "12 stappen voor succes" projectmethodologie en passen binnen het PDCA-model (Plan-Do-Check-Act) en het 7-fasenmodel voor netwerkzorgpaden. Het opstellen van zorgpaden vereist duidelijke regels voor succes, gebruik van bestaande data uit administratieve databases (ADT) en elektronische patiëntendossiers (KWS), en gestandaardiseerde visualisatie [41](#page=41) [53](#page=53).
> **Voorbeeld:** Bij het opstellen van een zorgpad voor CVA (beroerte) worden SMART-doelen gesteld, zoals een "stroke alert" binnen 5 minuten, een "CT alert" binnen 10 minuten, en een opnametijd na TPA (trombolyse) binnen 30 minuten. Na implementatie worden de resultaten gemeten en aangepast indien nodig, wat een continu proces van evaluatie en verbetering is [43](#page=43).
>
> * Stroke alert: 9,8 minuten [43](#page=43).
>
> * CT alert: 10,3 minuten [43](#page=43).
>
> * Tijdstip opname (TPA): 34,11 minuten [43](#page=43).
>
#### 2.2.5 Gebruik van Activiteitsdata en Business Intelligence
Activiteitsdata en business intelligence worden ingezet als een managementtool voor ziekenhuizen. Het dient ook als een strategisch business tool die helpt bij de onderlinge positionering van diensten en de transitie van "vandaag" naar "morgen" [45](#page=45) [46](#page=46) [47](#page=47) [48](#page=48).
#### 2.2.6 Dashboards
Er wordt gebruik gemaakt van dashboards, die evolueren van statische naar dynamische weergaven van data [49](#page=49).
### 2.3 Kwaliteit op Zorgverlener- en Patiëntniveau
Op het niveau van de zorgverlener en de patiënt worden kwaliteitsindicatoren ingezet als signaal voor verbetering, met een focus op internationale patiëntveiligheidsdoelen (IPSG). Deze indicatoren worden gebruikt in projecten voor kwaliteitsverbetering en binnen klinische paden. Ook zorgpaden, gebaseerd op PDCA en het 7-fasenmodel, spelen een cruciale rol in het waarborgen van gestandaardiseerde en kwalitatief hoogstaande zorg. Het gebruik van bestaande administratieve en elektronische patiëntendossiers, samen met gestandaardiseerde visualisatie, ondersteunt dit proces [53](#page=53).
> **Tip:** Het continue gebruik van kwaliteitsindicatoren en zorgpaden, ondersteund door data-analyse en business intelligence, is essentieel voor continue kwaliteitsverbetering in de gezondheidszorg [35](#page=35) [41](#page=41) [45](#page=45) [53](#page=53).
* * *
# Gebruik van klinische data en technologie
Dit onderwerp verkent de essentiële rol en diverse toepassingen van klinische gegevens, datawetenschap, elektronische patiëntendossiers (EPD) en mobiele gezondheidstoepassingen binnen de hedendaagse gezondheidszorg [12](#page=12).
### 3.1 Klinische data en datawetenschap in de zorg
Klinische data vormt de ruggengraat voor verschillende aspecten binnen de zorg, variërend van beleidsinformatie tot innovatie en transmurale werking. Datawetenschap, met zijn focus op datastructuren en lateraliteit, speelt een cruciale rol in het ontsluiten van de potentie van deze gegevens [12](#page=12).
#### 3.1.1 Gebruik van ziekenhuisactiviteitsdata en business intelligence
In het OLV Ziekenhuis wordt ziekenhuisactiviteitsdata en business intelligence op institutioneel niveau toegepast. Dit dient als een cruciaal hulpmiddel voor ziekenhuismanagement en als een strategisch instrument voor zakelijke besluitvorming. Dashboards evolueren van statisch naar dynamisch, wat een meer real-time inzicht biedt in de ziekenhuisoperaties. Deze data ondersteunt onder meer de onderlinge positionering van diensten en de transitie van huidige naar toekomstige zorgstrategieën [45](#page=45) [46](#page=46) [47](#page=47) [48](#page=48) [49](#page=49).
#### 3.1.2 Kwaliteitsindicatoren en klinische paden
Op het niveau van zorgverleners en patiënten wordt intensief gebruik gemaakt van kwaliteitsindicatoren. Deze indicatoren fungeren als signalen voor kwaliteitsverbetering. De focus ligt op internationale patiëntveiligheidsdoelen (IPSG). Kwaliteitsverbeteringsprojecten binnen OLV, zoals het "12 stappen voor succes" project, maken gebruik van deze indicatoren [53](#page=53).
Ook klinische paden worden breed ingezet. Deze zijn gebaseerd op de "12 stappen voor succes" methodologie en de PDCA-cyclus, en integreren met het 7-fasen model voor netwerk klinische paden. De implementatie van klinische paden steunt op bestaande data uit administratieve databases (ADT) en het elektronisch patiëntendossier (EPD). Gestandaardiseerde visualisatie van data is hierbij essentieel [53](#page=53).
> **Tip:** Het gebruik van kwaliteitsindicatoren en gestandaardiseerde klinische paden is cruciaal voor zowel patiëntveiligheid als efficiëntie in de zorgverlening.
#### 3.1.3 Belang van data en datakwaliteit in een ziekenhuissetting
Data en de kwaliteit ervan zijn van immens belang in een ziekenhuisomgeving [68](#page=68).
* **Belang in patiëntenzorg:** Het biedt de mogelijkheid om kwalitatieve zorg te leveren met optimale patiëntresultaten. Er is een verschuiving gaande van evidence-based naar value & science-driven geneeskunde, mede door de evolutie in Big Data en artificiële intelligentie [68](#page=68).
* **Belang in kwaliteit van zorg:** Betrouwbare informatie is essentieel voor betere gezondheidsresultaten en benchmarking, zowel binnen als tussen ziekenhuisnetwerken. Datakwaliteit is een voorwaarde voor het creëren van bruikbare informatie voor zowel patiënten als professionals [68](#page=68).
* **Belang voor de Belgische overheid:** Data draagt bij aan de coördinatie van de volksgezondheid, naleving van regelgeving en financiële processen. Er is een verschuiving van "Pay-for-Reporting" naar "Pay-for-Performance" en "Pay-for-Quality" [68](#page=68).
* **Belang voor klinisch onderzoek:** Bestaande data kan worden gebruikt om kennishiaten te vullen en onderzoek directer te koppelen aan de praktijk [69](#page=69).
> **Tip:** Investeer in robuuste datakwaliteitsprocessen; dit is de basis voor betrouwbare analyses en strategische besluitvorming in de zorg.
### 3.2 Elektronische patiëntendossiers (EPD)
Het geïntegreerde elektronische patiëntendossier (EPD) is een hoeksteen van moderne zorgverlening.
#### 3.2.1 Nexuzhealth en het KWS EPD
Nexuzhealth vertegenwoordigt een netwerk van 26 ziekenhuizen, waarvan 8 JCI-geaccrediteerd. Het kernonderdeel hiervan is het KWS (Klinisch WerkingsSysteem), een gedeeld elektronisch patiëntendossier. Dit systeem faciliteert een gezamenlijke strategie voor veilige en hoogkwalitatieve zorg door één elektronisch dossier per patiënt te creëren, dat door alle zorgdisciplines wordt bijgedragen en op dezelfde manier wordt geïnterpreteerd door de verschillende instellingen. Dit bevordert transparantie en samenwerking tussen zorgverleners en ziekenhuizen [55](#page=55).
#### 3.2.2 MyNexusHealth App: Patiëntgerichte E-health en M-health
De MyNexusHealth App transformeert de patiëntervaring door middel van e-health en m-health [56](#page=56).
* **Transparantie voor patiënten:** Patiënten kunnen hun eigen patiëntendossier raadplegen [56](#page=56).
* **Toegankelijkheid:** Het stelt patiënten in staat om facturen te betalen of afspraken te boeken [56](#page=56).
* **Patiëntgerichte gegevensinvoer:** Patiënten kunnen thuis gezondheidsgegevens invoeren, zoals via PROMS (Patient Reported Outcome Measures), patiëntdagboeken en vragenlijsten [56](#page=56).
Het proces begint met activering door een zorgverlener in KWS, waarbij specifieke vragenlijsten of dagboeken voor de patiënt worden geselecteerd. Patiënten kunnen deze vervolgens invullen via computer, smartphone of tablet, met eenvoudige loginopties zoals een patiëntcodekaart, eID of ItsMe. De resultaten zijn direct zichtbaar in KWS, wat timeliness en patiëntgerichte gegevensinvoer waarborgt. Het platform is eenduidig, veilig en geïntegreerd voor zowel zorgverleners als patiënten [57](#page=57) [58](#page=58) [59](#page=59) [60](#page=60).
> **Voorbeeld:** Een patiënt met kanker kan via de MyNexusHealth app dagelijks symptomen (zoals pijn of misselijkheid) rapporteren, die direct beschikbaar zijn voor het behandelteam.
### 3.3 Patient Reported Outcome Measures (PROMs)
PROMs zijn een essentieel onderdeel van het meten van de gezondheid en kwaliteit van leven vanuit het perspectief van de patiënt [62](#page=62).
#### 3.3.1 Wat zijn PROMs?
PROMs meten gezondheid, levenskwaliteit en tevredenheid, gerapporteerd door de patiënt zelf. Ze zijn gebaseerd op generieke vragenlijsten (zoals QLQ-C30) of ziekte-specifieke vragenlijsten (zoals LC-13). PROMs zijn geïntegreerd in het EPD [61](#page=61) [62](#page=62).
#### 3.3.2 OLV PROMS Project
Het OLV PROMS Project heeft tot doel om te anticiperen op een toekomst waarin het meten van zorg een essentieel onderdeel wordt. Dit project streeft ernaar inzicht te krijgen in de gezondheidsresultaten die voor patiënten worden gegenereerd, oorspronkelijk gebaseerd op de ICHOM-richtlijnen. Het project faciliteert benchmarking van de zorgkwaliteit, zowel intern over tijd als extern met andere centra [63](#page=63).
De metingen omvatten:
* **Case mix variabelen:** Demografische kenmerken, baseline klinische kenmerken, tumor- en behandelkenmerken, complicaties van behandeling [64](#page=64).
* **Gezondheidswaarde:** De "mate van gezondheid", gerelateerd aan PROM-resultaten [64](#page=64).
* **Overlevingskenmerken en kwaliteit van sterven** [64](#page=64).
* **Andere relevante parameters** [64](#page=64).
* **Procesindicatoren:** Tijd tussen verschillende behandelstadia, duur van ziekenhuisopname [64](#page=64).
Het meetproces omvat documentatie door de patiënt en het medisch team, en de analyse van de uitkomsten op groepsniveau [65](#page=65).
#### 3.3.3 Voorbeelden van gerapporteerde symptomen
Patiënten kunnen diverse symptomen rapporteren, zoals hoesten, hemoptyse, dyspneu, een droge mond, sliklast, perifere zenuwpijn, haarverlies, thoraxpijn, pijn in armen of elders, en het gebruik van pijnmedicatie [66](#page=66).
### 3.4 Data input, opslag en output
Het beheer van klinische data omvat een cyclus van input, opslag en verwerking, en output [72](#page=72).
* **Data input:** Dit omvat data uit elektronische patiëntendossiers, klinische en administratieve dataregisters, dossieronderzoek, vragenlijsten, tracers, klinische resultaten, PROMS & PREMS, en kwaliteitsindicatoren [72](#page=72).
* **Opslag & verwerking:** Essentieel hierbij is datavalidatie, datastorage, en data-analyse [72](#page=72).
* **Data output:** De resultaten zijn gericht op zorgprofessionals en ziekenhuismanagement [72](#page=72).
Enkele zorgen met betrekking tot data zijn echter ook te noteren. De focus ligt op data validatie, opslag en analyse [71](#page=71) [72](#page=72).
> **Tip:** Een gestructureerde aanpak voor data-input, -opslag en -analyse is cruciaal voor het maximaliseren van de waarde van klinische data.
#### 3.4.1 Origin, Justified vs. Billed en Length of Stay
Specifieke data-elementen zoals "Origin", "Justified vs. Billed", en "Length of Stay" (VZN) zijn voorbeelden van informatie die uit klinische data kan worden gehaald. Deze gegevens kunnen waardevolle inzichten bieden voor operationeel beheer en kostenanalyse [30](#page=30) [31](#page=31) [32](#page=32).
#### 3.4.2 Hospital Standardized Mortality Ratio (HSMR)
De Hospital Standardized Mortality Ratio (HSMR) is een indicator die de werkelijke mortaliteit in een ziekenhuis vergelijkt met de verwachte mortaliteit op basis van de ernst van de patiëntcase. Het is een belangrijke maatstaf voor de kwaliteit van zorg en de efficiëntie van een ziekenhuis [33](#page=33).
* * *
# Patiëntgerichte zorg en uitkomstenmeting
Dit onderwerp verkent de centrale rol van de patiënt in het zorgproces en introduceert methoden voor het meten van zorgresultaten vanuit het perspectief van de patiënt, met speciale aandacht voor Patient Reported Outcome Measures (PROMs).
### 4.1 Patiëntgerichte zorg als strategisch doel
Patiëntgerichte zorg is een kernonderdeel van de strategische visie van het OLV Ziekenhuis, dat streeft naar een patiëntgericht, gemeenschapsgeïntegreerd ziekenhuis met een internationale reputatie op specifieke zorggebieden. Deze benadering omvat niet alleen de zorg die de patiënt ontvangt, maar ook de dialoog met alle belanghebbenden en een sterke relatie met verwijzende artsen. Het ziekenhuis legt de nadruk op kwaliteit, efficiëntie, excellentie en innovatie, en bouwt hiervoor interne en externe netwerken [8](#page=8) [9](#page=9).
### 4.2 Kwaliteitsindicatoren en zorgpaden
Het ziekenhuis maakt gebruik van kwaliteitsindicatoren om de zorg te verbeteren, met een specifieke focus op de International Patient Safety Goals (IPSG). Deze indicatoren worden gebruikt in projecten voor kwaliteitsverbetering, zoals het "12 steps for succes" project, en geïntegreerd in klinische zorgpaden. Zorgpaden zijn gebaseerd op de PDCA-cyclus en sluiten aan bij het 7-fasenmodel voor netwerkzorgpaden. Bestaande data uit administratieve databases (ADT) en het elektronisch patiëntendossier (EPD) worden gebruikt voor gestandaardiseerde visualisatie [53](#page=53).
Een concreet voorbeeld van patiëntgerichte zorg is de oncologische dagkliniek, waar de patiënt centraal staat [54](#page=54).
### 4.3 Integratie van patiëntgegevens in het EPD
Het geïntegreerde elektronisch patiëntendossier (EPD) speelt een cruciale rol in het faciliteren van patiëntgerichte zorg. Via m-health toepassingen, zoals de MyNexusHealth App, wordt transparantie en toegankelijkheid voor patiënten vergroot. Patiënten kunnen hun eigen patiëntendossier raadplegen, facturen betalen, afspraken boeken en zelf gezondheidsgegevens invoeren vanuit huis. Dit omvat ook het verzamelen van PROMs, patiëntdagboeken en andere vragenlijsten [56](#page=56).
### 4.4 Patient Reported Outcome Measures (PROMs)
Patient Reported Outcome Measures (PROMs) zijn een essentieel instrument om de gezondheid, kwaliteit van leven en tevredenheid van patiënten te meten, rechtstreeks gerapporteerd door de patiënt zelf. Deze metingen kunnen gebaseerd zijn op generieke vragenlijsten, zoals de QLQ-C30, of op specifieke, ziektegebonden instrumenten zoals de LC-13. PROMs worden geïntegreerd in het EPD om een completer beeld te krijgen van de uitkomsten van de zorg [61](#page=61) [62](#page=62).
#### 4.4.1 Doelstellingen van het OLV PROMS Project
Het OLV PROMS Project heeft als doelstellingen:
* Voorbereiden op een toekomst waarin het meten van zorg essentieel wordt, in lijn met aanbevelingen van het KCE [63](#page=63).
* Inzicht verkrijgen in de gezondheidsuitkomsten die het ziekenhuis genereert voor patiënten, oorspronkelijk gebaseerd op de ICHOM-richtlijnen [63](#page=63).
* De kwaliteit van de zorg benchmarken, zowel intern over tijd als extern met andere centra [63](#page=63).
#### 4.4.2 Te meten variabelen in het OLV PROMS Project
Het OLV PROMS Project meet een breed scala aan variabelen, waaronder:
* **Case mix variabelen:** Demografische kenmerken, baseline klinische kenmerken, baseline tumor- en behandelkenmerken [64](#page=64).
* **Complicaties van de behandeling** [64](#page=64).
* **Gezondheidswaarde ("mate van gezondheid")**, wat overeenkomt met PROM-metingen [64](#page=64).
* **Overlevingskenmerken en kwaliteit van sterven** [64](#page=64).
* **Andere relevante parameters** [64](#page=64).
* **Procesindicatoren:** Aantal dagen van eerste consultatie tot multidisciplinair overleg (MOC), van MOC tot start behandeling, en duur van ziekenhuisopname tijdens chirurgie of radiotherapie [64](#page=64).
#### 4.4.3 Meetmethoden in het OLV PROMS Project
De meting binnen het OLV PROMS Project omvat het volgende proces:
* **POC (Point of Care) documentatie door de patiënt en MOC:** Inbreng van gegevens op het moment van zorg en tijdens het multidisciplinair overleg [65](#page=65).
* **Outcome of care (op groepsniveau):** Analyse van de zorguitkomsten op populatieniveau [65](#page=65).
#### 4.4.4 Voorbeelden van gemeten symptomen
Enkele van de symptomen die door patiënten worden gerapporteerd, zijn hoesten, hemoptoë, dyspneu, droge mond, sliklast, perifere zenuwpijn, haarverlies, thoraxpijn, pijn in de armen, pijn elders, en het gebruik van pijnmedicatie [66](#page=66).
### 4.5 Het belang van uitkomstenmeting
Het principe van het meten van zorgresultaten is niet nieuw en wordt al lang erkend. Ernest Codman pleitte in 1914 al voor het volgen van patiënten om de succesvolle uitkomsten van behandelingen te evalueren en te leren van falen. Tegenwoordig is het meten van de uitkomsten van de zorg van cruciaal belang [67](#page=67).
#### 4.5.1 Belang van data en datakwaliteit in de gezondheidszorg
De waarde van data en datakwaliteit in een ziekenhuissetting is veelzijdig [68](#page=68).
* **In patiëntenzorg:** Het biedt de mogelijkheid om kwalitatief hoogstaande zorg te leveren met de beste patiëntuitkomsten. Er vindt een verschuiving plaats van evidence-based naar value- en science-driven geneeskunde, mede door de evolutie in Big Data en kunstmatige intelligentie [68](#page=68).
* **In de kwaliteit van zorg:** Betrouwbare informatie kan gedeeld worden voor betere gezondheidsuitkomsten. Benchmarking binnen en tussen ziekenhuisnetwerken is noodzakelijk, waarbij datakwaliteit een voorwaarde is voor het creëren van informatie voor zowel patiënten als professionals [68](#page=68).
* **Voor de Belgische overheid:** Bijdragen aan de coördinatie van volksgezondheid, naleving van regelgeving en financiering. Er is een tendens van "Pay-for-Reporting" naar "Pay-for-Performance" en "Pay-for-Quality" [68](#page=68).
### 4.6 Data-input, -opslag en -analyse
Het OLV Ziekenhuis legt een sterke focus op het gehele data-traject, van input tot output [72](#page=72).
* **Data Input:** Dit omvat data validatie, elektronische patiëntendossiers, klinische en administratieve dataregistraties, dossieronderzoek, vragenlijsten, tracers, klinische resultaten, PROMs & PREMs, en kwaliteitsindicatoren [72](#page=72).
* **Storage & Processing:** Dit betreft dataopslag en data-analyse [72](#page=72).
* **Data Output:** De geanalyseerde gegevens worden gebruikt door zorgverleners en ziekenhuismanagement [72](#page=72).
* * *
## Veelgemaakte fouten om te vermijden
* Bestudeer alle onderwerpen grondig voor examens
* Let op formules en belangrijke definities
* Oefen met de voorbeelden in elke sectie
* Memoriseer niet zonder de onderliggende concepten te begrijpen
Glossary
| Term | Definition |
|------|------------|
| Zorgintegratie | Het proces waarbij verschillende zorginstellingen en -disciplines nauw samenwerken om een gecoördineerde en patiëntgerichte zorg te bieden, met als doel de continuïteit en efficiëntie van de zorg te verbeteren. |
| Ziekenhuisbeleid | Het geheel van strategieën, plannen en beslissingen die de werking, ontwikkeling en richting van een ziekenhuis sturen, met aandacht voor kwaliteit, efficiëntie en patiëntveiligheid. |
| Kwaliteitsmanagement | Een systematische aanpak gericht op het continu verbeteren van de kwaliteit van de geleverde zorg en diensten, door middel van planning, monitoring, evaluatie en implementatie van verbeteracties. |
| Accreditatie | Een formele erkenning door een onafhankelijke externe instantie dat een zorginstelling voldoet aan specifieke normen en criteria voor kwaliteit, veiligheid en patiëntenzorg. |
| Kwaliteitsindicatoren | Meetbare grootheden die worden gebruikt om de kwaliteit van de zorgverlening te beoordelen, te monitoren en te vergelijken, zowel intern als extern. |
| Klinische data | Gegevens verzameld tijdens het zorgproces van patiënten, waaronder diagnoses, behandelingen, medicatie, laboratoriumresultaten en medische beelden, essentieel voor patiëntenzorg en onderzoek. |
| Datawetenschap | Een interdisciplinair veld dat wetenschappelijke methoden, processen, algoritmen en systemen gebruikt om kennis en inzichten te extraheren uit gestructureerde en ongestructureerde gegevens, vaak toegepast in de gezondheidszorg voor analyse en voorspelling. |
| Elektronisch Patiëntendossier (EPD) | Een digitaal systeem dat de medische en administratieve gegevens van een patiënt centraal opslaat en beheert, waardoor zorgverleners efficiënter toegang hebben tot patiëntinformatie en de continuïteit van zorg wordt bevorderd. |
| Mobiele Gezondheid (M-health) | Het gebruik van mobiele technologieën, zoals smartphones en apps, om gezondheidszorgdiensten te leveren, patiënten te monitoren en hen te betrekken bij hun eigen zorgproces. |
| Patient Reported Outcome Measures (PROMs) | Meetinstrumenten die patiënten zelf invullen om hun eigen gezondheidstoestand, kwaliteit van leven, tevredenheid of functioneren te rapporteren, wat waardevolle inzichten biedt in de effectiviteit van behandelingen vanuit patiëntperspectief. |
| PDCA-cyclus | Een iteratief vierstappenplan voor kwaliteitsmanagement: Plan, Do, Check, Act. Het wordt gebruikt voor continue verbetering van processen en producten door systematische probleemoplossing en innovatie. |
| Benchmarking | Het proces van het vergelijken van de prestaties, processen of resultaten van een organisatie met die van andere vergelijkbare organisaties, met als doel best practices te identificeren en de eigen prestaties te verbeteren. |
| Value-based medicine | Een benadering in de gezondheidszorg die zich richt op het leveren van de best mogelijke uitkomsten voor patiënten tegen de laagst mogelijke kosten, waarbij de waarde van de zorg centraal staat. |
| Artificial Intelligence (AI) | Het vermogen van computersystemen om taken uit te voeren die normaal gesproken menselijke intelligentie vereisen, zoals leren, probleemoplossing en besluitvorming, en wordt steeds vaker toegepast in de medische diagnostiek en behandeling. |