Pharynx_volledig.pdf

# Anatomie en functies van de pharynx De pharynx, ook wel de keelholte genoemd, is een cruciaal anatomisch gebied dat dienst doet als kruispunt voor de ademhalings- en spijsverteringswegen, met belangrijke functies op het gebied van transport en afweer. ### 1.1. Inleiding tot de pharynx De pharynx is een trechtervormige structuur die zich uitstrekt van de basis van de schedel tot aan de bovenrand van de slokdarm (oesophagus) en het strottenhoofd (larynx). Het is een belangrijk kruispunt waar de nasale holte, de orale holte en de larynx samenkomen [3](#page=3) [4](#page=4). #### 1.1.1. Bouw van de pharynx De pharynx wordt anatomisch opgedeeld in drie segmenten: de nasopharynx, de oropharynx en de laryngopharynx [3](#page=3). * **Nasopharynx (epipharynx):** Dit is het bovenste deel van de pharynx, gelegen achter de neusholte (cavum nasi) en boven het zachte gehemelte (palatum molle). Het is het enige deel van de pharynx dat uitsluitend voor de ademhaling dient. Anatomische kenmerken zijn onder andere de openingen van de buis van Eustachius (tuba auditiva) en de neusamandel (tonsilla pharyngea) die aan het dak van de nasopharynx ligt. De choanae vormen de overgang van de neusholte naar de nasopharynx [10](#page=10) [12](#page=12) [16](#page=16). * **Oropharynx (mesopharynx):** Dit middelste deel van de pharynx bevindt zich achter de mondholte (cavum oris) en strekt zich uit van het zachte gehemelte tot de bovenrand van het strottenhoofd. Het dient zowel als passage voor lucht als voor voedsel. Hier bevinden zich de amandelen (tonsilla palatina) en de tongbasis [19](#page=19) [22](#page=22) [5](#page=5). * **Laryngopharynx (hypopharynx):** Dit is het onderste deel van de pharynx, gelegen achter het strottenhoofd (larynx) en onder de tongbeen (os hyoideum). Dit deel van de pharynx dient als passage voor voedsel dat naar de slokdarm gaat. Belangrijke structuren hier zijn de recessus piriformes en de incisura interarytenoidea [26](#page=26) [32](#page=32). #### 1.1.2. Algemene functies van de pharynx De pharynx vervult drie hoofdfuncties: * **Transport van lucht:** De spieren van de pharynx helpen bij het geleiden van lucht naar de larynx en verder [5](#page=5). * **Transport van voedsel:** Tijdens het slikken (deglademen) spelen de spieren van de pharynx een cruciale rol bij het transporteren van voedsel van de mondholte naar de slokdarm [22](#page=22) [32](#page=32) [5](#page=5). * **Afweersysteem:** De pharynx is onderdeel van het lymfoïde weefsel dat bekend staat als de ring van Waldeyer, welke een belangrijke rol speelt in de lokale immuniteit [5](#page=5). ### 1.2. Nasopharynx De nasopharynx, het bovenste segment van de pharynx, is gelegen achter de neusholte en boven het palatum molle [12](#page=12). #### 1.2.1. Anatomie van de nasopharynx * **Torus tubarius:** Een verheffing gevormd door de kraakbenige uiteinden van de tuba auditiva (buis van Eustachius) [12](#page=12). * **Ostium tuba auditiva:** De opening van de tuba auditiva, die de nasopharynx verbindt met het middenoor [12](#page=12). * **Tonsilla pharyngea (neus- of adenoid):** Lymfoïde weefsel gelegen aan het dak van de nasopharynx, vaak aangeduid als de adenoiden [10](#page=10) [12](#page=12) [15](#page=15). * **Choanae:** De openingen die de neusholte scheiden van de nasopharynx [10](#page=10) [28](#page=28). * **Palatum molle (zachte gehemelte):** Dit vormt de vloer van de nasopharynx en scheidt deze van de oropharynx [10](#page=10) [12](#page=12). #### 1.2.2. Functie van de nasopharynx De nasopharynx heeft een puur respiratoire functie, wat betekent dat het uitsluitend betrokken is bij het transport van ingeademde lucht [16](#page=16). ### 1.3. Oropharynx De oropharynx vormt het middelste deel van de pharynx en is gelegen achter de mondholte [19](#page=19). #### 1.3.1. Anatomie van de oropharynx * **Tonsilla palatina (verhemelteamandelen):** Lymfoïde weefsels gelegen aan weerszijden van de oropharynx, in de tonsillaire fossae [19](#page=19) [28](#page=28). * **Uvula:** Het hangende aanhangsel aan het vrije uiteinde van het palatum molle [19](#page=19) [28](#page=28). * **Tongwortel:** Het achterste deel van de tong dat grenst aan de oropharynx [19](#page=19). * **Arcus palatopharyngeus:** Een plooi van slijmvlies die van het palatum molle naar de pharynxwand loopt [28](#page=28) [29](#page=29). * **Papillae vallatae:** Grote smaakpapillen op de tongbasis, die grenzen aan de oropharynx [28](#page=28) [29](#page=29). #### 1.3.2. Functie van de oropharynx De oropharynx is essentieel voor de slikbeweging en de voortbeweging van voedsel door de pharynx. Hierbij spelen de musculi constrictores pharyngis een rol, met name de musculus constrictor pharyngeus medius [22](#page=22). ### 1.4. Laryngopharynx De laryngopharynx is het onderste deel van de pharynx, gelegen rondom het strottenhoofd [26](#page=26). #### 1.4.1. Anatomie van de laryngopharynx * **Recessus piriformes:** Twee holtes aan weerszijden van de ingang van de larynx, aan de zijkanten van de epiglottis [26](#page=26) [31](#page=31). * **Epiglottis:** Het stropplekje dat de opening van de larynx bedekt tijdens het slikken [19](#page=19) [28](#page=28). * **Plica aryepiglottica:** Een slijmvliesplooi die de epiglottis met de arytenoïde kraakbeenderen verbindt [26](#page=26) [28](#page=28). * **Incisura interarytenoidea:** De inkeping tussen de arytenoïde kraakbeenderen [26](#page=26) [28](#page=28). #### 1.4.2. Functie van de laryngopharynx De laryngopharynx speelt een rol in de slikbeweging, waarbij de musculus constrictor pharyngeus inferior bijdraagt aan het naar beneden duwen van voedsel richting de slokdarm [32](#page=32). ### 1.5. Musculatuur van de pharynx De pharynx wordt omgeven door een set van spieren die gezamenlijk bekendstaan als de constrictoren (sluitspieren) en de elevatoren van de pharynx. De belangrijkste constrictoren zijn: * **M. constrictor pharyngis superior:** De bovenste sluitspier van de pharynx [35](#page=35) [36](#page=36). * **M. constrictor pharyngis medius:** De middelste sluitspier van de pharynx [35](#page=35) [36](#page=36). * **M. constrictor pharyngis inferior:** De onderste sluitspier van de pharynx [35](#page=35) [36](#page=36). Deze spieren werken samen om de pharynx tijdens het slikken te vernauwen en voedsel door te geven naar de slokdarm [35](#page=35). ### 1.6. Ring van Waldeyer De ring van Waldeyer is een circulair georganiseerde verzameling van lymfoïde weefsels in de pharynx en omgeving. Het omvat structuren zoals de tonsilla pharyngea (neus- of adenoid) in de nasopharynx, de tonsilla palatina (verhemelteamandelen) in de oropharynx, en de tonsilla lingualis (tongamandel) aan de tongbasis. Deze ring fungeert als een eerste verdedigingslinie tegen pathogenen die via de ingeademde lucht of ingenomen voedsel het lichaam binnendringen [5](#page=5). > **Tip:** Begrijpen hoe de anatomische segmenten van de pharynx zich verhouden tot elkaar en tot aangrenzende structuren is cruciaal voor het plaatsen van klinische symptomen en chirurgische ingrepen. Noteer de specifieke functies per segment om een compleet beeld te krijgen. --- # Musculatuur van de pharynx en larynx Dit deel van de studiehandleiding behandelt de spieren die de pharynx en larynx vormen, met een focus op zowel de externe als interne musculatuur van de larynx, en de spieren van de pharynx die betrokken zijn bij het slikproces [18](#page=18) [22](#page=22) [32](#page=32) [61](#page=61). ### 2.1 Musculatuur van de pharynx De spieren van de pharynx zijn cruciaal voor het slikken en de voortbeweging van voedsel. De pharynx wordt primair gevormd door de constrictor spieren, die een conische structuur vormen [22](#page=22) [32](#page=32) [35](#page=35) [36](#page=36). #### 2.1.1 De constrictor spieren van de pharynx De constrictor spieren van de pharynx bestaan uit drie delen die over elkaar heen liggen: * **Musculus constrictor pharyngis superior:** Dit is de bovenste en grootste constrictor spier [35](#page=35) [36](#page=36). * **Musculus constrictor pharyngis medius:** Gelegen onder de superior constrictor [22](#page=22) [35](#page=35) [36](#page=36). * **Musculus constrictor pharyngis inferior:** De onderste constrictor spier [32](#page=32) [35](#page=35) [36](#page=36). Deze spieren werken samen tijdens het slikken om de pharynx te vernauwen en de voedselbolus naar de oesophagus te leiden [22](#page=22) [32](#page=32). #### 2.1.2 Andere spieren van de pharynx Naast de constrictor spieren zijn er ook andere spieren die de pharynx helpen, met name de spieren die aan het os hyoideum hechten: * **Musculus stylopharyngeus:** Deze spier loopt van de processus styloideus naar de pharynx [37](#page=37) [39](#page=39). * **Musculus salpingopharyngeus:** Deze spier is ook betrokken bij de pharynxfunctie [37](#page=37). * **Musculus palatopharyngeus:** Deze spier speelt een rol in de bewegingen van de pharynx [37](#page=37). ### 2.2 Musculatuur van de larynx De larynx (strottenhoofd) bezit zowel externe als interne spieren die essentieel zijn voor stemvorming, ademhaling en bescherming van de luchtwegen [61](#page=61). #### 2.2.1 Externe musculatuur van de larynx De externe musculatuur van de larynx wordt onderverdeeld in suprahyoïdale en infrahyoïdale spieren. ##### 2.2.1.1 Suprahyoïdale spieren (mondbodemspieren) Deze spieren lopen van structuren boven het os hyoideum naar het os hyoideum zelf of de mandibula. Ze spelen een rol bij het optillen van het strottenhoofd tijdens het slikken [62](#page=62). * **Musculus digastricus:** Heeft twee buiken en hecht aan de processus mastoideus en aan het os hyoideum [62](#page=62) [63](#page=63). * **Musculus geniohyoideus:** Loopt van de mandibula naar het os hyoideum [62](#page=62). * **Musculus mylohyoideus:** Vormt de bodem van de mond [62](#page=62). * **Musculus stylohyoideus:** Loopt van de processus styloideus naar het os hyoideum [62](#page=62). ##### 2.2.1.2 Infrahyoïdale spieren (onderste tongbeenspieren) Deze spieren lopen van structuren onder het os hyoideum naar het os hyoideum of de cartilago thyroidea. Ze trekken het strottenhoofd juist omlaag [64](#page=64). * **Musculus sternohyoideus:** Loopt van het sternum naar het os hyoideum [64](#page=64). * **Musculus omohyoideus:** Heeft twee buiken en loopt van het scapula naar het os hyoideum [64](#page=64). * **Musculus sternothyroideus:** Loopt van het sternum naar de cartilago thyroidea [64](#page=64). * **Musculus thyrohyoideus:** Loopt van de cartilago thyroidea naar het os hyoideum [64](#page=64) [72](#page=72) [73](#page=73). #### 2.2.2 Interne musculatuur van de larynx De interne spieren van de larynx bevinden zich binnen het strottenhoofd en zijn direct betrokken bij de aanpassing van de stembanden en de glottis voor stemvorming en ademhaling [61](#page=61) [65](#page=65). * **Musculus cricothyroideus:** Deze spier heeft twee delen, een pars recta en een pars obliqua. Het is de enige spier die intrinsiek de stembanden spant door de cartilago thyroidea naar voren te kantelen ten opzichte van de cartilago cricoidea [66](#page=66) [67](#page=67) [68](#page=68) [69](#page=69) [72](#page=72) [73](#page=73). * **Musculus cricoarytenoideus posterior (CAP):** Deze spier opent de glottis door de processus vocalis van de cartilago arytenoidea naar buiten en achteren te draaien. Het is de enige spier die de glottis kan openen [68](#page=68) [69](#page=69) [70](#page=70) [71](#page=71). * **Musculus cricoarytenoideus lateralis (CAL):** Deze spier sluit de glottis door de processus vocalis naar binnen te draaien [68](#page=68) [69](#page=69) [72](#page=72) [73](#page=73). * **Musculus arytenoideus transversus (IA):** Deze spier sluit de glottis door de linker- en rechter cartilagines arytenoideae naar elkaar toe te trekken [68](#page=68) [69](#page=69) [70](#page=70) [71](#page=71). * **Musculus arytenoideus obliquus (IA):** Deze spier sluit de glottis door de linker- en rechter cartilagines arytenoideae naar elkaar toe te trekken, vaak in samenwerking met de transversus [68](#page=68) [69](#page=69) [70](#page=70) [71](#page=71). * **Musculus arytenoideus obliquus, pars aryepiglottica:** Deze spier trekt de epiglottis naar beneden en speelt een rol bij het sluiten van de larynx tijdens het slikken [68](#page=68) [69](#page=69) [70](#page=70) [71](#page=71) [72](#page=72) [73](#page=73). * **Musculus thyro-arytenoïdeus (TA):** Deze spier loopt langs de cartilago thyroidea naar de cartilago arytenoidea en kan de spanning op de stembanden verhogen of de glottis vernauwen [68](#page=68) [69](#page=69). * **Musculus vocalis:** Deze spier is een deel van de musculus thyro-arytenoïdeus en bevindt zich direct naast de stemband, waardoor deze gespannen wordt [72](#page=72) [73](#page=73). > **Tip:** Het is belangrijk om de functies van de larynxspieren te koppelen aan de bewegingen van de cartilagines arytenoideae en de cartilago thyroidea om de effecten op de glottis en stembanden te begrijpen. > **Voorbeeld:** De musculus cricoarytenoideus posterior is de enige spier die de glottis kan openen, wat cruciaal is voor ademhaling. Een disfunctie hiervan kan leiden tot ademhalingsproblemen [68](#page=68) [69](#page=69). --- # De larynx: anatomie en structuren De larynx, ook wel het strottenhoofd genoemd, is een complex anatomisch orgaan dat cruciaal is voor de ademhaling, fonatie en bescherming van de luchtwegen. Het bestaat uit een georganiseerde structuur van kraakbenen, spieren en membranen [45-58](#page=45,46,47,48,49,50,51,52,53,54,55,56,57,58) [3](#page=3). ### 2.8.1 Kraakbenige structuren van de larynx De larynx wordt voornamelijk gevormd door een skelet van kraakbenige structuren die met elkaar verbonden zijn door ligamenten en spieren. Deze kraakbenen bieden structurele ondersteuning en vormen de basis voor de stembanden en de epiglottis [45](#page=45) [47](#page=47). #### 2.8.1.1 Hyoid bot (Os hyoideum) Het tongbeen, of os hyoideum, is een U-vormig bot dat zich boven de larynx bevindt. Het is het enige bot in het menselijk lichaam dat niet direct articuleert met een ander bot. Het hyoid bot dient als aanhechtingspunt voor verschillende spieren van de tong en de hals, inclusief die welke de larynx helpen bewegen [45](#page=45) [66](#page=66) [67](#page=67). #### 2.8.1.2 Schildkraakbeen (Cartilago thyroidea) Het schildkraakbeen, ook wel de cartilago thyroidea genoemd, is het grootste kraakbeen van de larynx en vormt de prominente 'adamsappel' bij mannen. Het bestaat uit twee lamina (platen), een linker en een rechter, die aan de voorkant samenkomen [45](#page=45) [50](#page=50). * **Laminae:** De linker- en rechter lamina vormen de bulk van het schildkraakbeen [50](#page=50). * **Incisura thyroidea superior:** Een inkeping aan de bovenrand van het schildkraakbeen [45](#page=45). * **Incisura thyroidea inferior:** Een inkeping aan de onderrand van het schildkraakbeen [51](#page=51). * **Prominentia laryngea:** Het vooraan uitstekende deel, beter bekend als de adamsappel [50](#page=50). * **Cornu superius:** De bovenste hoorn, die naar boven en achteren wijst [50](#page=50). * **Cornu inferius:** De onderste hoorn, die naar beneden en achteren wijst en articuleert met het ringkraakbeen [50](#page=50). #### 2.8.1.3 Ringkraakbeen (Cartilago cricoidea) Het ringkraakbeen, of cartilago cricoidea, bevindt zich direct onder het schildkraakbeen en vormt een complete ring rond de luchtweg. Het is het enige kraakbeen dat een volledige cirkel vormt [45](#page=45) [52](#page=52). * **Arcus cartilaginis cricoideae:** De voorste, smallere boog van het ringkraakbeen [45](#page=45). * **Lamina cartilaginis cricoideae:** De achterste, bredere plaat van het ringkraakbeen, die een belangrijke articulerende oppervlakte biedt [52](#page=52). * **Facies articularis thyroidea:** Een facet op de lamina die articuleert met het cornu inferius van het schildkraakbeen [52](#page=52). * **Facies articularis arytenoidea:** Een facet op de bovenzijde van de lamina die articuleert met de arytenoïde kraakbeenderen [52](#page=52). #### 2.8.1.4 Arytenoïde kraakbeenderen (Cartilagines arytenoideae) De arytenoïde kraakbeenderen zijn twee piramidevormige kraakbenen die bovenop de lamina van het ringkraakbeen rusten. Ze spelen een cruciale rol bij de beweging van de stembanden en daarmee bij de stemproductie [47](#page=47) [48](#page=48). * **Apex:** Het bovenste punt van het arytenoïde kraakbeen [54](#page=54). * **Basis:** De onderste zijde die articuleert met het ringkraakbeen [54](#page=54). * **Processus muscularis:** Een uitsteeksel aan de laterale zijde, waaraan de intrinsieke larynxspieren hechten [54](#page=54). * **Processus vocalis:** Een uitsteeksel aan de voorzijde, waaraan het stembandligament (ligamentum vocale) hecht [54](#page=54). #### 2.2.1.5 Epiglottis (Cartilago epiglottica) De epiglottis is een bladachtig stuk kraakbeen dat aan de basis van de tong vastzit en zich boven de opening van de larynx bevindt. Het functioneert als een 'klep' die tijdens het slikken de larynx afsluit om te voorkomen dat voedsel en vloeistoffen in de luchtwegen terechtkomen [45](#page=45) [47](#page=47). #### 2.8.1.6 Overige kraakbenen * **Cornicula cartilages (Cartilago corniculata):** Kleine, puntvormige kraakbenen die bovenop de apex van de arytenoïde kraakbeenderen rusten [54](#page=54). * **Cuneiforme kraakbenen (Cartilago cuneiformis):** Kleine, wigvormige kraakbenen die zich in de plooi tussen de epiglottis en de arytenoïde kraakbeenderen bevinden. Ze worden niet altijd prominent getoond in de verstrekte figuren, maar zijn deel van de larynxstructuur [54](#page=54). ### 2.8.2 Membranen en ligamenten Verschillende membranen en ligamenten verbinden de kraakbenige structuren van de larynx met elkaar en met omliggende structuren, wat essentieel is voor de stabiliteit en functionaliteit [45-48](#page=45,46,47,48). * **Membrana thyroidea:** Een brede membrane die het schildkraakbeen verbindt met het hyoid bot [45](#page=45). * **Membrana cricothyroidea:** Ligament tussen de cartilago cricoidea en cartilago thyroidea. * **Plica vocalis (stemplooi):** Dit is de anatomische structuur die de stembanden vormt, bestaande uit het ligamentum vocale en de musculus vocalis [47](#page=47). * **Plica vestibularis (vestibulaire plooi):** Boven de plica vocalis gelegen plooien die deel uitmaken van het vestibulum laryngis [47](#page=47). ### 2.8.3 Interne structuren en compartimenten De larynx is intern onderverdeeld in verschillende regio's die relevant zijn voor de luchtdoorgang en stemproductie [72](#page=72). * **Vestibulum laryngis:** Het bovenste gedeelte van de larynx, boven de vestibulaire plooien [72](#page=72). * **Glottis:** De ruimte tussen de stembanden. De grootte van de glottis kan worden aangepast door de spieren van de arytenoïde kraakbeenderen. * **Recessus piriformes:** Groeve aan weerszijden van de larynx, tussen de plica aryepiglottica en de cartilago thyroidea [26](#page=26). > **Tip:** Het begrijpen van de onderlinge relaties tussen de kraakbenige structuren is fundamenteel voor het begrijpen van de bewegingen die plaatsvinden tijdens spraak en ademhaling. Visualiseer hoe het ringkraakbeen functioneert als een basis, waaraan het schildkraakbeen en de arytenoïde kraakbeenderen articuleren. > **Tip:** De anatomie van de larynx, met name de kraakbeenderen en hun verbindingen, is cruciaal voor de stemvorming. De arytenoïde kraakbeenderen zijn de 'regelaars' van de stembanden, en hun bewegingen bepalen of de stembanden sluiten of openen, en hoeveel spanning er op komt te staan. --- # Het afweersysteem van de pharynx Het afweersysteem van de pharynx is voornamelijk georganiseerd rond de ring van Waldeyer, een cruciaal lymfoïd weefselcomplex dat pathogenen opvangt die via de lucht of voedsel binnenkomen [17](#page=17) [23](#page=23) [43](#page=43) [5](#page=5). ### 4.1 De ring van Waldeyer De ring van Waldeyer is een cirkelvormige structuur van lymfoïde weefsels in de pharynx die fungeert als de eerste verdedigingslinie van het lichaam tegen geïnhaleerde en geïngesteerde agentia. Deze ring is strategisch geplaatst om een breed scala aan antigenen te onderscheppen [17](#page=17) [23](#page=23) [43](#page=43) [5](#page=5). #### 4.1.1 Componenten van de ring van Waldeyer De ring van Waldeyer bestaat uit verschillende tonsillen, elk met een specifieke locatie binnen de pharynx: * **Tonsilla pharyngea (adenoïd):** Deze tonsil bevindt zich in de nasopharynx, aan het dak van de pharynx, achter de neus. Het is een aggregatie van lymfoïd weefsel die deel uitmaakt van de nasofaryngeale mucosa [10](#page=10) [12](#page=12) [15](#page=15) [28](#page=28) [29](#page=29). * **Tonsillae tubariae:** Deze tonsillen bevinden zich rond de openingen van de buis van Eustachius (ostium tuba auditiva) in de nasopharynx. Ze helpen bij het bewaken van de luchtwegen die naar het middenoor leiden [42](#page=42). * **Tonsillae palatinae:** Dit zijn de amandelen die zichtbaar zijn in de oropharynx, aan weerszijden van de achterkant van de keel. Ze zijn vaak de meest prominente en meest bestudeerde tonsillen binnen de ring [19](#page=19) [28](#page=28) [29](#page=29). * **Tonsilla lingualis:** Deze tonsil bevindt zich aan de basis van de tong in de oropharynx. Het is een verzameling lymfoïde follikels die zich op het achterste deel van de tong bevinden [19](#page=19) [42](#page=42). > **Tip:** De aanwezigheid en omvang van deze tonsillen kunnen variëren met de leeftijd, waarbij ze bij jongere individuen vaak groter en actiever zijn. #### 4.1.2 Functie en belang van de ring van Waldeyer De primaire functie van de ring van Waldeyer is immunologisch. De lymfoïde weefsels bevatten een hoge concentratie van immuuncellen, zoals B-lymfocyten en T-lymfocyten, evenals antigen-presenterende cellen. Wanneer pathogenen de pharynx binnendringen, worden deze cellen geactiveerd, wat leidt tot een immuunrespons [17](#page=17) [23](#page=23) [43](#page=43) [5](#page=5). * **Antigeenpresentatie:** De tonsillen zijn ontworpen om antigenen te vangen en te presenteren aan de lymfocyten, waardoor een adaptieve immuunrespons kan worden geïnitieerd [5](#page=5). * **Productie van antistoffen:** Na stimulatie door antigenen kunnen de B-cellen in de tonsillen differentieren tot plasmacellen die antistoffen produceren. * **Verdediging tegen infecties:** Door actief deel te nemen aan de immuunrespons helpt de ring van Waldeyer het lichaam te beschermen tegen infecties van de luchtwegen en het spijsverteringskanaal [5](#page=5). #### 4.1.3 Anatomische relaties De componenten van de ring van Waldeyer hebben specifieke anatomische relaties met andere structuren in de pharynx en neusholte: * De **tonsilla pharyngea** bevindt zich in de nasopharynx, nabij de choanae (de interne neusopeningen) en het palatum molle [10](#page=10) [12](#page=12) [28](#page=28) [29](#page=29). * De **tonsillae palatinae** zijn gesitueerd in de oropharynx, lateraal van de uvula en grenzend aan de palatopharyngeale boog (arcus palatopharyngeus) [19](#page=19) [28](#page=28) [29](#page=29). * De **tonsilla lingualis** ligt aan de basis van de tong, superieur ten opzichte van de epiglottis [19](#page=19). > **Example:** Bij kinderen is de tonsilla pharyngea (adenoïd) vaak vergroot en kan deze obstructie van de nasopharynx veroorzaken, wat leidt tot ademhalingsproblemen of otitis media door belemmering van de functie van de buis van Eustachius. De chirurgische verwijdering van de tonsillen (tonsillectomie) of adenoïden (adenotomie) wordt soms overwogen bij terugkerende infecties of obstructie, maar dit kan theoretisch de eerste verdedigingslinie van de pharynx aantasten [17](#page=17) [23](#page=23) [43](#page=43). --- ## Veelgemaakte fouten om te vermijden - Bestudeer alle onderwerpen grondig voor examens - Let op formules en belangrijke definities - Oefen met de voorbeelden in elke sectie - Memoriseer niet zonder de onderliggende concepten te begrijpen

| Term | Definition | |------|------------| | Pharynx | De pharynx, ook wel bekend als de keel, is een deel van het ademhalings- en spijsverteringsstelsel dat zich achter de neusholte en mond bevindt en boven de slokdarm en het strottenhoofd uitkomt. | | Nasopharynx | Het bovenste deel van de pharynx, gelegen achter de neusholte en boven het zachte gehemelte. Deze regio is voornamelijk betrokken bij de ademhaling. | | Oropharynx | Het middelste deel van de pharynx, dat zich achter de mondholte bevindt en zich uitstrekt van het zachte gehemelte tot de bovenrand van het strottenhoofd. Het is betrokken bij zowel ademhaling als voedselpassage. | | Laryngopharynx | Het onderste deel van de pharynx, dat zich onder het zachte gehemelte bevindt en uitstrekt tot het begin van de slokdarm en het strottenhoofd. Deze regio is cruciaal voor de slikbeweging. | | Ring van Waldeyer | Een lymfoïde ring die zich in de pharynx bevindt en bestaat uit de tonsilla pharyngea (neuskeelamandelen), tonsillae tubariae, tonsillae palatinae (keelamandelen) en tonsillae lingualis (amandel van de tongwortel). Het fungeert als een belangrijk onderdeel van het immuunsysteem. | | Larynx | De larynx, ook wel het strottenhoofd genoemd, is een kraakbeenstructuur aan de bovenkant van de luchtpijp die een rol speelt bij de ademhaling, stemproductie en bescherming van de luchtpijp. | | Musculatuur van de pharynx | De spieren die de wand van de pharynx vormen en essentieel zijn voor de slikbeweging en het transport van voedsel. Deze omvatten de m. constrictor pharyngeus superior, medius en inferior. | | Tonsilla pharyngea | Een groep lymfoïde weefsel, ook bekend als de neusamandel of adenoid, gelegen in de dakholte van de nasopharynx. Het speelt een rol in het immuunsysteem. | | Tonsilla palatina | De keelamandelen, gelegen aan weerszijden van de oropharynx. Deze amandelen zijn onderdeel van de ring van Waldeyer en dragen bij aan de immuunrespons. | | Epiglottis | Een flapvormig stuk kraakbeen dat aan de basis van de tong is bevestigd en de opening van het strottenhoofd bedekt tijdens het slikken om te voorkomen dat voedsel of vloeistof in de luchtpijp terechtkomt. | | Cartilago thyroidea | Het grootste kraakbeen van de larynx, ook wel het schildkraakbeen genoemd, dat de voorkant en zijkanten van het strottenhoofd vormt. | | Cartilago cricoidea | Een ringvormig kraakbeen dat zich onder het schildkraakbeen bevindt en de onderste rand van het strottenhoofd vormt. Het is het enige complete kraakbeen dat de luchtpijp omgeeft. |