Cover
Empieza ahora gratis Pneumo_Les 9_Longziekten_Slaapapnoe_21112025 (1).pdf
Summary
# Definitie en classificatie van ademstoornissen tijdens de slaap
Dit onderwerp introduceert de definities van apneu en hypopneu en legt de basis voor de classificatie van obstructief slaapapnoesyndroom (OSAS) op basis van verschillende indices en criteria.
### 1.1 Ademstoornissen tijdens de slaap: algemene introductie
Ademstoornissen tijdens de slaap omvatten een reeks aandoeningen die de normale ademhaling belemmeren tijdens de slaap. De meest frequente aandoeningen binnen deze categorie zijn onder andere astma, restrictieve aandoeningen van de longen en/of thoraxwand, congestief hartfalen (wat kan leiden tot Cheyne-Stokes ademhaling), obstructief slaapapnoesyndroom (OSAS), obesitas hypoventilatie syndroom, en laryngeale dysfunctie [3](#page=3).
### 1.2 Definitie van 'apneu'
Apneu wordt gedefinieerd als een ademstop die langer duurt dan 10 seconden. Het onderscheid tussen verschillende typen apneu is cruciaal voor de diagnose en behandeling [4](#page=4):
* **Obstructief apneu**: Gekenmerkt door de aanhoudende aanwezigheid van adembewegingen, vaak met een crescendo patroon in de luchtstroom [4](#page=4).
* **Centraal apneu**: Wordt gekenmerkt door de afwezigheid van adembewegingen [4](#page=4).
* **Gemengd apneu**: Begint initieel als een centraal apneu en eindigt vervolgens als een obstructief apneu [4](#page=4).
Het onderscheid met **hypopneu** (zie sectie 1.3) wordt gemaakt door het al dan niet optreden van O2-desaturatie criteria [4](#page=4).
### 1.3 Definitie van 'hypopneu'
Een hypopneu wordt gedefinieerd als een significante reductie van de ventilatie die langer dan 10 seconden aanhoudt. Deze reductie kan op twee manieren worden vastgesteld [5](#page=5):
1. Een reductie van het ademdebiet van meer dan 50% [5](#page=5).
2. Een zuurstofdesaturatie van meer dan 4% (SaO2) [5](#page=5).
Het onderscheid tussen obstructieve en centrale hypopneu is niet altijd direct duidelijk, en de aanwezigheid van snurken kan hierbij een aanwijzing zijn. Echter, het is belangrijk om rekening te houden met de kwalitatieve meting van de ademhaling (AH) en het feit dat de zuurstofsaturatie (SaO2) beïnvloed kan worden door meerdere factoren [5](#page=5).
### 1.4 Het obstructief slaapapnoesyndroom (OSAS)
Het obstructief slaapapnoesyndroom (OSAS) is een veelvoorkomende ademstoornis tijdens de slaap die wordt gekenmerkt door terugkerende obstructies van de luchtwegen. De diagnose en de gradering van de ernst van OSAS zijn gebaseerd op de apneu-hypopneu-index (AHI) [29](#page=29) [6](#page=6).
#### 1.4.1 Definitie en diagnose van OSAS
De diagnose van OSAS wordt gesteld wanneer aan de volgende criteria wordt voldaan [6](#page=6):
* **Suggestieve symptomen**: Aanwezigheid van symptomen zoals snurken, overmatige slaperigheid overdag, en/of ademstops waargenomen door de partner [6](#page=6).
* **Verhoogde index**: Een apneu-index (AI) die verhoogd is (meer dan 5 per uur) of een apneu-hypopneu-index (AHI) die significant verhoogd is (arbitrair gedefinieerd als meer dan 15 per uur) [6](#page=6).
* **Percentage obstructieve events**: Meer dan 50% van de geregistreerde respiratoire events (apneu's en hypopneu's) moeten obstructief van aard zijn [6](#page=6).
#### 1.4.2 Classificatie van OSAS op basis van AHI
De ernst van OSAS wordt traditioneel ingedeeld op basis van de AHI, die wordt gedefinieerd als het totale aantal apneu's en hypopneu's per uur slaap. De classificatie volgens de ICSD-3 is als volgt [29](#page=29):
* **Milde OSAS**: AHI van 5-14 per uur [29](#page=29).
* **Matige OSAS**: AHI van 15-29 per uur [29](#page=29).
* **Ernstige OSAS**: AHI van ≥ 30 per uur [29](#page=29).
#### 1.4.3 Indicaties voor behandeling van OSAS
De indicaties voor behandeling van OSAS zijn afhankelijk van de AHI en de aanwezigheid van symptomen of comorbiditeiten. Over het algemeen geldt het volgende [29](#page=29):
* Een AHI van ≥ 15 per uur vereist behandeling [29](#page=29).
* Een AHI van ≥ 5 per uur, in combinatie met symptomen of comorbiditeiten, vereist behandeling [29](#page=29).
* Een AHI van ≥ 15 per uur, in combinatie met symptomen of comorbiditeiten, vereist behandeling [29](#page=29).
* Minstens één van de volgende criteria moet aanwezig zijn: (details hiervan zijn niet verder uitgewerkt op de opgegeven pagina's) [29](#page=29).
> **Tip:** Het is essentieel om de definities van apneu en hypopneu nauwkeurig te kennen, inclusief de duur van de ademstop/reductie en de specifieke criteria (zoals O2-desaturatie). Deze definities vormen de basis voor de AHI-berekening en daarmee voor de classificatie en behandeling van OSAS.
> **Tip:** Begrijp het verschil tussen een obstructieve, centrale en gemengde apneu, aangezien dit consequenties heeft voor de pathogeniciteit en het behandelplan.
> **Tip:** Onthoud de specifieke AHI-grenzen voor de classificatie van milde, matige en ernstige OSAS, evenals de algemene behandelindicaties. Deze numerieke waarden zijn vaak toetsvragen.
---
# Pathofysiologie en klinische presentatie van obstructief slaapapnoesyndroom
Dit gedeelte beschrijft de onderliggende mechanismen van obstructief slaapapnoesyndroom (OSAS), de gevolgen voor slaapkwaliteit en cardiovasculaire gezondheid, evenals de nachtelijke en bijkomende symptomen en kenmerken die bij patiënten voorkomen.
### 2.1 Pathofysiologie van OSAS
Obstructief slaapapnoesyndroom (OSAS) wordt gedefinieerd door de partiële of volledige obstructie van de bovenste luchtwegen (BLW) tijdens de slaap, wat leidt tot hypoxie. In tegenstelling tot wakker zijn, waar ademhaling vrijwel continu plaatsvindt, treedt tijdens de slaap een vernauwing of afsluiting van de BLW op. Dit wordt veroorzaakt door een combinatie van anatomische vernauwingen in de naso- en orofarynx en/of een verminderde werking van de spieren die de BLW openhouden (dilatatoren). Factoren zoals obesitas en retrognathie (een naar achteren gelegen kaak) kunnen hieraan bijdragen [7](#page=7).
De dynamiek van OSAS kan worden gekenmerkt door de apnoe-cyclus, waarbij periodes van slaap afgewisseld worden met periodes van wakker zijn en verstoorde ademhaling. Tijdens deze obstructie treden aanzienlijke drukverschillen op in de thorax. Dit resulteert in een variabele mate van desaturatie van het zuurstofgehalte in het bloed. De onderliggende pathofysiologie leidt tot een cascade van effecten, waaronder [12](#page=12) [8](#page=8) [9](#page=9):
* **Drukveranderingen in de bovenste luchtwegen**: Tussen proefpersonen zonder OSAS en patiënten met OSAS zijn er duidelijke verschillen in drukveranderingen tijdens de slaap [8](#page=8).
* **Grote intrathoracale drukverschillen**: Deze zijn kenmerkend bij patiënten met OSAS [9](#page=9).
* **Variabele desaturatie**: De mate van zuurstofafname in het bloed varieert [9](#page=9).
#### 2.1.1 Effecten op de slaap
OSAS heeft significante negatieve effecten op de slaapstructuur en -kwaliteit. Dit manifesteert zich als [13](#page=13):
* **Vermindering van de slaapefficiëntie**: De verhouding tussen de totale slaaptijd (TST) en de tijd in bed (TIB) neemt af [13](#page=13).
* **Verlies van diepe slaap en REM-slaap**: Zowel de hoeveelheid diepe non-REM slaap als REM-slaap wordt verminderd [13](#page=13).
* **Slaapfragmentatie**: De slaap wordt herhaaldelijk onderbroken door micro-ontwaakepisoden. Deze episodes worden gekenmerkt door een tijdelijke toename van alfa-activiteit op het EEG en een verhoogde EMG-tonus, die langer dan 3 seconden duren. Normaal gesproken komen tot 20 van dergelijke episodes per uur slaap voor. Bij patiënten met OSAS is dit pathologisch wanneer het aantal $> 30$ per uur slaap bedraagt [13](#page=13).
#### 2.1.2 Cardiovasculaire morbiditeit en mortaliteit
De terugkerende hypoxie en de stress van de apnoe-cycli tijdens OSAS dragen significant bij aan cardiovasculaire morbiditeit en mortaliteit. De verhoogde intrathoracale drukverschillen en de sympathische activatie die optreden, belasten het cardiovasculaire systeem [9](#page=9).
### 2.2 Klinische presentatie van OSAS
OSAS is een veelvoorkomende aandoening met een aanzienlijke prevalentie, met name bij volwassenen [15](#page=15).
#### 2.2.1 Prevalentie
* Symptomatisch OSAS komt voor bij 1 tot 4 procent van de volwassenen [15](#page=15).
* Ernstige vormen met hypoxemie zijn aanwezig bij ongeveer 0.3 procent [15](#page=15).
* De man-vrouwratio is ongeveer 9 op 1 [15](#page=15).
* De piekincidentie van OSAS begint vanaf het vierde levensdecennium [15](#page=15).
* De aandoening kan ook bij kinderen voorkomen [15](#page=15).
* Predisponerende factoren omvatten obesitas, anatomische afwijkingen in de mond en farynx, en hypothyreoïdie [15](#page=15).
#### 2.2.2 Nachtelijke symptomen
Patiënten met OSAS presenteren zich vaak met een reeks nachtelijke klachten:
* Luid snurken, dat vaak wordt afgewisseld met stille periodes waarin de ademhaling stokt (95% van de gevallen) [16](#page=16).
* Een woelige slaap met veel lichaamsbeweging (40%) [16](#page=16).
* Nachtelijk zweten [16](#page=16).
* Nycturie (frequent urineren 's nachts), soms gepaard gaande met enuresis (bedplassen) [16](#page=16).
* Hoofdpijn bij het ontwaken ('s ochtends) [16](#page=16).
* Een droge mond en een pijnlijke keel bij het ontwaken [16](#page=16).
* Slaapinertie: een gevoel van traagheid en sufheid direct na het ontwaken [16](#page=16).
#### 2.2.3 Bijkomende kenmerken
Naast de nachtelijke symptomen, ervaren patiënten met OSAS diverse bijkomende klachten en vertonen ze specifieke kenmerken bij klinisch onderzoek:
* **Somnolentie**: Een onbedwingbare neiging om overdag in slaap te vallen. Dit begint vaak in permissieve situaties zoals tv kijken of lezen, maar kan zich uitbreiden tot het werk of autorijden [17](#page=17).
* **Cognitieve stoornissen**: Karakter-, concentratie- en geheugenstoornissen komen frequent voor [17](#page=17).
* **Klinisch onderzoek**:
* Obesitas wordt vastgesteld bij tweederde van de patiënten [17](#page=17).
* Soms is er sprake van een retrognate kaak of tonsillaire hypertrofie [17](#page=17).
* Arteriële hypertensie is een frequente bevinding [17](#page=17).
#### 2.2.4 Screening met de STOP-BANG vragenlijst
De STOP-BANG vragenlijst is een veelgebruikt hulpmiddel voor het screenen op OSAS, met een score gebaseerd op acht kenmerken [18](#page=18):
* **S**noring: Snurk je luid?
* **T**iredness: Voel je je vaak moe, vermoeid of slaperig?
* **O**bserved apneus: Zijn er apneus waargenomen?
* **P**ressure: Heb je hoge bloeddruk of ben je daarvoor in behandeling?
* **B**ody mass index >35: Is je Body Mass Index groter dan 35?
* **A**ge >50 years: Ben je ouder dan 50 jaar?
* **N**eck size (≥43cm male; ≥41cm women): Is je nekomtrek ≥43cm (mannen) of ≥41cm (vrouwen)?
* **G**ender: Male (man)?
Een score van 0-2 ja-antwoorden duidt op een laag risico op OSAS, 3-4 ja-antwoorden op een intermediair risico, en 5-8 ja-antwoorden op een hoog risico [18](#page=18).
#### 2.2.5 Varianten van snurken en OSAS
Het is belangrijk om OSAS te onderscheiden van andere vormen van snurken en gerelateerde aandoeningen [19](#page=19):
* **Eenvoudig snurken**: Dit snurken is monotoon en heeft geen significante impact op de slaapkwaliteit van het individu [19](#page=19).
* **Onregelmatig snurken en UARS (Upper Airway Resistance Syndrome)**: Dit snurken is onderbroken of heeft een wisselende intensiteit en kan de slaapkwaliteit verstoren [19](#page=19).
* **Obstructief slaapapnoesyndroom (OSAS)**: Dit is een suggestief symptomencomplex met een apneu-hypopnoe-index (AHI) groter dan 15 per uur [19](#page=19).
Andere varianten en geassocieerde syndromen zijn:
* **Obesitas-hypoventilatiesyndroom**: Kenmerkt zich door hypoventilatie, die toeneemt tijdens de slaap, al dan niet in combinatie met OSAS [20](#page=20).
* **'Overlap syndrome'**: Een combinatie van OSAS met een obstructieve of restrictieve longaandoening [20](#page=20).
* **Houdingsgebonden OSAS**: De ademhalingsstoornis is beperkt tot de rugligging [20](#page=20).
* **REM slaap-gebonden OSAS**: De ademhalingsstoornis treedt uitsluitend op tijdens de REM slaap [20](#page=20).
#### 2.2.6 Verwikkelingen van OSAS
OSAS kan leiden tot diverse ernstige verwikkelingen, met name op cardiovasculair gebied [21](#page=21):
* **Arteriële hypertensie**: De prevalentie van hoge bloeddruk is significant hoger bij patiënten met OSAS [21](#page=21).
* **Cerebrovasculair accident (CVA) en myocardinfarct (AMI)**: De incidentie van beroertes en hartaanvallen is verhoogd bij snurken en OSAS [21](#page=21).
* **Verkeersongevallen**: Het risico op verkeersongevallen is verviervoudigd bij personen met OSAS [21](#page=21).
> **Tip:** De STOP-BANG vragenlijst is een uitstekend startpunt voor het identificeren van patiënten met een verhoogd risico op OSAS, maar een definitieve diagnose vereist een slaaponderzoek (polysomnografie).
> **Voorbeeld:** Een patiënt klaagt over overmatige slaperigheid overdag, luid snurken en wordt vaak wakker met een droge mond. Hij heeft obesitas en hoge bloeddruk. Deze symptomen, in combinatie met een mogelijke score op de STOP-BANG vragenlijst, suggereren sterk de aanwezigheid van OSAS.
---
# Diagnostische methoden voor obstructief slaapapnoesyndroom
Dit deel behandelt de diagnostische technieken die essentieel zijn voor de identificatie van obstructief slaapapnoesyndroom (OSAS), met een focus op polysomnografie (PSG) en de interpretatie van relevante parameters zoals de apneu-hypopneu-index (AHI) en hypoxic burden (HB).
### 3.1 Polysomnografie (PSG)
Polysomnografie (PSG) is de gouden standaard voor de diagnose van obstructief slaapapnoesyndroom. Het is een uitgebreide slaapstudie die verschillende fysiologische parameters meet tijdens de slaap [14](#page=14).
### 3.2 Belangrijke parameters in PSG-interpretatie
De interpretatie van PSG-resultaten omvat diverse cruciale indicatoren, waaronder de apneu-hypopneu-index (AHI) en de hypoxic burden (HB).
#### 3.2.1 Apneu-hypopneu-index (AHI)
De AHI vertegenwoordigt het aantal apneu's (volledige ademstilstand) en hypopneu's (gedeeltelijke ademhalingsvermindering) per uur slaaptijd. Een hogere AHI duidt op een ernstiger mate van slaapapneu. In een specifiek geval werd een AHI van 200 geregistreerd, gebaseerd op 1043 obstructieve events in 5.5 uur slaap, waarvan 97% apneu's waren [41](#page=41).
#### 3.2.2 Hypoxic burden (HB)
De hypoxic burden (HB) is een biosignaal dat de ernst van zuurstoftekort tijdens slaap meet. Onderzoek suggereert dat een hoge hypoxic burden een fenotype van OSAS identificeert dat potentieel goed reageert op CPAP-behandeling. Verder is de HB een belangrijkere determinant van cardiovasculaire uitkomsten dan de AHI [30](#page=30).
### 3.3 Gerelateerde diagnostische hulpmiddelen
Hoewel niet direct onderdeel van de PSG, kunnen andere klinische observaties ondersteunend zijn bij de diagnostiek van OSAS.
#### 3.3.1 Mallampati score / classificatie
De Mallampati score, oorspronkelijk gebruikt in de anesthesiologie om de intubatiegemak te voorspellen, kan ook geassocieerd zijn met een hogere incidentie van slaapapneu. Deze score is gebaseerd op de zichtbaarheid van anatomische structuren in de orale caviteit, zoals de uvula, faucial pillars en het zachte gehemelte [38](#page=38).
* **Klasse 1:** Volledige zichtbaarheid van tonsillen, uvula en zacht gehemelte.
* **Klasse 2:** Zichtbaarheid van harde en zachte gehemelte, bovenste gedeelte van tonsillen en uvula.
* **Klasse 3:** Zichtbaarheid van zachte en harde gehemelte en de basis van de uvula.
* **Klasse 4:** Alleen het harde gehemelte is zichtbaar.
Een hoge Mallampati score (klasse 4) wordt geassocieerd met moeilijkere intubatie en een verhoogd risico op slaapapneu [38](#page=38).
### 3.4 Andere technische onderzoeken
Naast PSG kunnen diverse andere technische onderzoeken bijdragen aan een algehele diagnostische evaluatie bij patiënten met verdenking op OSAS.
* **Arteriële bloedgasanalyse (ABG):** Kan parameters zoals pH, pO2, pCO2 en HCO3 weergeven [40](#page=40).
* **Laboratoriumonderzoek:** Kan afwijkingen zoals hypercholesterolemie aantonen [40](#page=40).
* **Longfunctieonderzoek (LF):** Beoordeelt longvolumes zoals FEV1, FVC, TLC en de diffusiecapaciteit (DLCO, KCO) [40](#page=40).
* **Thorax röntgenfoto (RX thorax):** Een beeldvormende techniek van de borstkas [40](#page=40).
* **Capnometrie:** Meet de koolstofdioxideconcentratie in de uitgeademde lucht [40](#page=40).
> **Tip:** Hoewel de Mallampati score een indicatie kan geven, is PSG de definitieve diagnostische methode voor OSAS. De andere technische onderzoeken bieden aanvullende informatie over de algemene gezondheidstoestand en mogelijke complicaties.
---
# Behandeling van obstructief slaapapnoesyndroom
De behandeling van obstructief slaapapnoesyndroom (OSAS) omvat een reeks strategieën, variërend van algemene leefstijlaanpassingen tot specifieke medische en chirurgische interventies, met als doel de luchtwegopenheid tijdens de slaap te herstellen en de daarmee samenhangende gezondheidsproblemen te verminderen [23](#page=23).
### 4.1 Niet-heelkundige behandeling
De niet-heelkundige behandeling richt zich op verschillende pijlers, waaronder algemene maatregelen en specifieke medische therapieën. Geneesmiddelen hebben over het algemeen onvoldoende effect bij de behandeling van OSAS [23](#page=23).
#### 4.1.1 Algemene maatregelen (N.O.P.D.)
De algemene maatregelen voor de behandeling van OSAS kunnen worden samengevat met het acroniem N.O.P.D.:
* **N**: Nasale obstructie behandelen [23](#page=23).
* **O**: Obesitas behandelen door middel van vermageren [23](#page=23).
* **P**: Positie van het lichaam beïnvloeden, waaronder slaaphoudingstherapie [23](#page=23).
* **D**: Drugs mijden, specifiek sedativa en alcohol [23](#page=23).
#### 4.1.2 Medische behandelingen
##### 4.1.2.1 Nasale CPAP
Nasale CPAP (Continuous Positive Airway Pressure) is de voorkeursbehandeling voor OSAS. CPAP maakt gebruik van continue positieve luchtdruk die via een neusmasker wordt toegediend om de bovenste luchtweg pneumatisch te stabiliseren. Een effectieve CPAP-behandeling wordt bereikt wanneer de toegediende druk ($P$) groter is dan of gelijk is aan de kritische druk ($P_{crit}$) die nodig is om de luchtweg open te houden. Het CPAP-systeem bestaat uit een luchtcompressor, een tube en een neusmasker, dat met een hoofdband op zijn plaats wordt gehouden [23](#page=23) [25](#page=25) [27](#page=27).
> **Tip:** CPAP is de gouden standaard voor de behandeling van matig tot ernstig OSAS [27](#page=27).
**Ongewenste effecten van CPAP:**
Ondanks de effectiviteit kan CPAP gepaard gaan met diverse ongewenste effecten [28](#page=28):
* Drukpijnlijkheid op de neusrug, met risico op ulcusvorming [28](#page=28).
* Huidirritatie op de plaatsen waar het masker contact maakt met de huid [28](#page=28).
* Rhinitis, in aspecifieke vorm [28](#page=28).
* Ectopische insufflatie van lucht, wat kan leiden tot een opgeblazen gevoel [28](#page=28).
* Condensatiewater in het systeem, wat oncomfortabel kan zijn [28](#page=28).
**Terugbetalingsvoorwaarden in België voor CPAP:**
Om in aanmerking te komen voor terugbetaling van CPAP in België, moet aan de volgende voorwaarden worden voldaan:
* Een obstructieve AHI (Apneu Hypopneu Index) groter dan 15 per uur, gecombineerd met symptomen van OSAS [28](#page=28).
* Een tweede polysomnografie die een verbetering aantoont ten opzichte van de beginsituatie [28](#page=28).
* Het apparaat moet meer dan 3 uur per etmaal worden gebruikt [28](#page=28).
##### 4.1.2.2 Mondapparaten
Mondapparaten, ook wel mandibular advancement devices (MADs) genoemd, zijn een andere niet-heelkundige behandelingsoptie. Deze apparaten worden in de mond gedragen en hebben als doel de onderkaak naar voren te brengen, waardoor de luchtweg wordt verruimd [23](#page=23).
### 4.2 Chirurgische therapie
Chirurgische interventies worden overwogen wanneer niet-heelkundige behandelingen onvoldoende effectief zijn of niet worden getolereerd. Verschillende chirurgische technieken kunnen worden toegepast [32](#page=32).
* **Uvulo-palato-pharyngo-plastiek (UPPP)**: Deze procedure omvat de resectie van de tonsillen, de onderrand van het zachte verhemelte en de laterale wand van de farynx. De UPPP kan de AHI met gemiddeld 50% reduceren bij minder dan 50% van de patiënten [32](#page=32).
* **Maxillo-mandibulaire advancement (MMA)**: Deze geavanceerde procedure behelst een klieving van de maxilla volgens de Lefort-I lijn en een parasagittale sectie van beide mandibulaire rami. Na een advancement van meer dan 10 mm wordt de osteosynthese uitgevoerd. MMA kan curatief zijn bij meer dan 80% van de patiënten [32](#page=32).
* **Nervus hypoglossus stimulatie**: Dit is een uitzonderlijke behandelingsoptie [32](#page=32).
* **Tracheostomie**: Dit wordt beschouwd als een noodmaatregel [32](#page=32).
---
# Differentiaaldiagnose en casuspresentatie van OSAS
Dit onderdeel behandelt de aandoeningen die overwogen moeten worden bij de differentiaaldiagnose van OSAS, gevolgd door een gedetailleerde casuspresentatie met anamnese en klinisch onderzoek.
### 5.1 Differentiaaldiagnose van Obstructief Slaapapnoesyndroom (OSAS)
Bij de differentiaaldiagnose van OSAS dienen diverse andere aandoeningen overwogen te worden die vergelijkbare symptomen kunnen veroorzaken. Deze kunnen worden ingedeeld in verschillende categorieën [33](#page=33):
#### 5.1.1 Slaapgerelateerde symptomen
* **Snurken:** Hoewel snurken een veelvoorkomend symptoom van OSAS is, kan het ook voorkomen bij andere aandoeningen zoals stridor of slaapkreunen [33](#page=33).
* **Overdreven somnolentie:** Dit kan veroorzaakt worden door een breed scala aan factoren, waaronder:
* Onvoldoende slaap [33](#page=33).
* Verschuiving van slaapfase [33](#page=33).
* Gebruik van drugs [33](#page=33).
* Primaire hypersomnie [33](#page=33).
* Narcolepsie [33](#page=33).
* Centraal slaapapnoesyndroom [33](#page=33).
* Andere oorzaken, zoals beenbewegingen tijdens de slaap [33](#page=33).
### 5.2 Casuspresentatie
#### 5.2.1 Patiëntgegevens
* **Naam:** Man [34](#page=34).
* **Geboortejaar:** 1966 [34](#page=34).
* **Voorgeschiedenis:** Werveltuberculose op kinderleeftijd (ziekte van Pott), bekend op de pediatrie [34](#page=34).
#### 5.2.2 Reden van verwijzing
De patiënt werd door de huisarts verwezen wegens chronische moeheid en dyspnoe bij inspanning. Hij staat moe op, valt snel in slaap, zowel op het werk als in het weekend [34](#page=34).
#### 5.2.3 Beroep
Administratief bediende [34](#page=34).
#### 5.2.4 Somnologische anamnese
De somnologische anamnese van de patiënt onthulde de volgende kenmerken:
* **Slaapinertie bij ontwaken:** De patiënt ervaart aanzienlijke inertie bij het ontwaken [35](#page=35).
* **Ochtendhoofdpijn:** Patiënt klaagt over hoofdpijn bij het ontwaken [35](#page=35).
* **Snurken:** Luid snurken dat storend is voor de partner [35](#page=35).
* **Slaperigheid overdag:** De patiënt is slaperig op het werk en heeft last van het "vallen van stokje" (plotseling in slaap vallen) [35](#page=35).
* **Slaapduur:** Patiënt slaapt van 23:00 uur tot 07:30 uur [35](#page=35).
* **Overige symptomen:** Geen nycturie, wel een droge mond en transpiratie [35](#page=35).
* **Gewicht:** Stabiel [35](#page=35).
* **Levensstijl:** Geen alcohol- of nicotinegebruik [35](#page=35).
* **Medicatie:** Geen medicatiegebruik [35](#page=35).
#### 5.2.5 Klinisch onderzoek
Het klinisch onderzoek van de patiënt toonde de volgende bevindingen:
* **Lichaamsmaten:**
* Gewicht (G): 68 kg [37](#page=37).
* Lengte (L): 1.44 m [37](#page=37).
* Body Mass Index (BMI): 32.8 [37](#page=37).
* **Vitale parameters:**
* Bloeddruk (RR): 120/90 mm Hg [37](#page=37).
* Pols: 87/min [37](#page=37).
* **Orofaryngeale examinatie:** Mallampati IV [37](#page=37).
* **Thorax:**
* Hyperkyphose (ernstig) [37](#page=37).
* Geretraheerd litteken links dorsaal [37](#page=37).
* Normale harttonen [37](#page=37).
* Normaal ademgeruis [37](#page=37).
* **Abdomen:** Hangbuik [37](#page=37).
* **Extremiteiten:** Geen oedeem [37](#page=37).
* **Saturatie:** SpO2: 92-93% [37](#page=37).
> **Tip:** De combinatie van een hoge BMI, snurken, overdag slaperig zijn en nachtelijke symptomen zoals een droge mond en transpiratie, in combinatie met een Mallampati IV score, wijst sterk in de richting van OSAS. De hyperkyphose kan de obstructieve component verergeren [37](#page=37).
---
## Veelgemaakte fouten om te vermijden
- Bestudeer alle onderwerpen grondig voor examens
- Let op formules en belangrijke definities
- Oefen met de voorbeelden in elke sectie
- Memoriseer niet zonder de onderliggende concepten te begrijpen
Glossary
| Term | Definition |
|------|------------|
| Ademstop (Apnoe) | Een periode van meer dan 10 seconden waarin de ademhaling stilstaat. Dit kan leiden tot verminderde zuurstofverzadiging in het bloed. |
| Hypopnoe | Een vermindering van de ademhaling die langer dan 10 seconden duurt en resulteert in een reductie van het ademdebiet van meer dan 50% en een zuurstofdesaturatie van meer dan 4%. |
| Apneu-hypopneu-index (AHI) | De som van het aantal apneus en hypopneus per uur slaap, gebruikt als maat voor de ernst van slaapapneu. |
| Obstructief slaapapnoesyndroom (OSAS) | Een aandoening waarbij er herhaaldelijk obstructies optreden in de bovenste luchtwegen tijdens de slaap, wat leidt tot ademhalingsonderbrekingen. |
| Polysomnografie (PSG) | Een uitgebreid slaaponderzoek dat diverse fysiologische parameters registreert, zoals hersenactiviteit, oogbewegingen, spieractiviteit, hartslag en ademhaling, om slaapstoornissen te diagnosticeren. |
| Continue Positieve Luchtdruk (CPAP) | Een behandeling waarbij continue positieve luchtdruk via een masker wordt toegediend om de bovenste luchtwegen open te houden tijdens de slaap. |
| Slaapefficiëntie | De verhouding tussen de werkelijke slaaptijd en de totale tijd in bed, een indicator voor de kwaliteit van de slaap. |
| REM slaap | Rapid Eye Movement slaap, een stadium van de slaap gekenmerkt door snelle oogbewegingen, levendige dromen en verhoogde hersenactiviteit. |
| Hypoxemie | Een abnormaal lage zuurstofconcentratie in het bloed. |
| Arterële hypertensie | Hoge bloeddruk, een veelvoorkomende complicatie van OSAS. |
| Cerebrovasculair accident (CVA) | Een beroerte, waarbij de bloedtoevoer naar de hersenen wordt onderbroken of verminderd. |
| Myocardinfarct (AMI) | Hartaanval, een aandoening waarbij de bloedtoevoer naar een deel van het hartspierweefsel wordt geblokkeerd. |
| Mallampati score | Een classificatiesysteem dat de anatomie van de mondholte beoordeelt om de moeilijkheid van intubatie te voorspellen en geassocieerd is met een hogere incidentie van slaapapneu. |
| Hypoxische last (HB) | Een maat die de cumulatieve blootstelling aan lage zuurstofniveaus tijdens de slaap kwantificeert, en die een belangrijke determinant kan zijn voor cardiovasculaire uitkomsten bij OSAS. |