EN_ICM-Essential-Competencies-for-Midwifery-Practice-1.pdf

# Introductie en evolutie van de essentiële competenties voor verloskundigen Dit onderwerp beschrijft de introductie van de ICM Essentiële Competenties voor Verloskundige Praktijk de evolutie ervan sinds 2002, en de belangrijkste wijzigingen in de 2024-editie, waaronder de toevoeging van een specifieke categorie voor seksuele en reproductieve gezondheid en rechten . ### 1.1 De ICM Essentiële Competenties voor Verloskundige Praktijk . De ICM Essentiële Competenties voor Verloskundige Praktijk specificeren de minimale kennis, vaardigheden en professionele gedragingen die vereist zijn om de aanduiding "verloskundige" te mogen gebruiken bij aanvang van de praktijk. Deze competenties zijn onderverdeeld in vijf categorieën, die de essentiële uitkomsten van de vooropleiding tot verloskundige vertegenwoordigen. Ze zijn gekoppeld aan gezaghebbende klinische praktijkrichtlijnen van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) en kern documenten en standpunten van ICM. Het document is beschikbaar onder de Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 licentie (CC BY-NC-SA 4.0) [2](#page=2) [4](#page=4). #### 1.1.1 Evolutie van de essentiële competenties ICM's essentiële competenties voor basis verloskundige praktijk werden oorspronkelijk ontwikkeld in 2002 en sindsdien herzien in 2010, 2013 en 2019. Tussen 2014 en 2017 vond een grondige herziening plaats via een onderzoeksproject geleid door de Universiteit van British Columbia (UBC) in Canada, met ondersteuning van een kerngroep van opleiders en een taskforce van stakeholders [4](#page=4). In 2019 werden twee consultants ingeschakeld om het formaat van het conceptraamwerk en de conceptcompetenties te herzien, met als doel de toegankelijkheid, bruikbaarheid en meetbaarheid te vergroten voor diverse doelgroepen. De wijzigingen waren gebaseerd op het conceptraamwerk uit 2017 en behielden de integratieve aanpak. Het raamwerk werd herontworpen en de competenties werden geherformuleerd en geherorganiseerd in afstemming met ICM's kern documenten en standpunten. De definitieve versie, hernoemd tot ICM Essential Competencies for Midwifery Practice, werd in april 2018 voltooid. In augustus 2019 werd een correctie doorgevoerd in competentie 4e van de Engelse versie [4](#page=4). In 2023 startte ICM een vijfjarige herzieningscyclus om de competenties aan te passen aan veranderingen in de verloskundige praktijk, ICM's documenten, richtlijnen, klimaatadaptatie en humanitaire kwesties. Een iteratief herzienings- en Delphi-proces werd uitgevoerd met feedback van ICM-lidverenigingen, opleiders, regelgevers, regionale professionele commissies, het ICM-bestuur en partners zoals WHO en UNFPA [4](#page=4). #### 1.1.2 Belangrijkste wijzigingen in de 2024-editie De belangrijkste wijziging in de 2024-editie ten opzichte van 2019 is de toevoeging van Categorie 2, die specifiek gericht is op seksuele en reproductieve gezondheid en rechten (SRGR), anticonceptie en preconception care. Hoewel SRGR al werd behandeld in de competenties van 2019, werd de nieuwe categorie toegevoegd als reactie op nieuwe richtlijnen van de WHO en de behoefte aan meer duidelijkheid en specificiteit op dit gebied [5](#page=5). * **Aantal competenties:** Het totale aantal competenties is toegenomen van 31 in 2019 naar 37 in 2024 [5](#page=5). * **Kennis-, vaardigheids- en gedragsindicatoren:** Het totale aantal indicatoren voor kennis (van 132 naar 245) en vaardigheden en gedragingen (van 186 naar 293) is eveneens toegenomen om de nieuwe categorie en nieuwe informatie uit belangrijke richtlijnen te accommoderen [5](#page=5). Ondanks de toevoegingen en herzieningen blijft de ICM International Definition and Scope of Practice of the Midwife ongewijzigd. De wijzigingen in de Essentiële Competenties bieden meer specificiteit en duidelijkheid over de vereisten voor een afgestudeerde verloskundige om binnen de volledige reikwijdte van de praktijk op instapniveau te kunnen werken [5](#page=5). > **Tip:** Begrijp dat de Essentiële Competenties een *minimumstandaard* zijn voor alle gekwalificeerde verloskundigen bij aanvang van hun carrière, en dat ze gedurende hun loopbaan aanvullende competenties zullen ontwikkelen gerelateerd aan specifieke werkomgevingen [5](#page=5). ### 1.2 De structuur van de essentiële competenties De essentiële competenties zijn onderverdeeld in vijf categorieën [6](#page=6): * **Categorie 1:** Cross-functionele competenties voor verloskundige praktijk. Deze competenties zijn van toepassing op alle andere categorieën en voorkomen duplicatie. Ze hebben betrekking op de autonomie en verantwoordelijkheid van de verloskundige, de relaties met vrouwen en zorgverleners, en zorgactiviteiten die voor alle aspecten van de verloskundige praktijk gelden [3](#page=3) [6](#page=6). * **Categorie 2:** Seksuele en reproductieve gezondheid en rechten. Deze nieuwe categorie richt zich specifiek op SRGR [3](#page=3) [5](#page=5). * **Categorie 3:** Antenatale zorg [3](#page=3). * **Categorie 4:** Zorg tijdens de arbeid en bevalling [3](#page=3). * **Categorie 5:** Voortgezette zorg voor vrouwen en pasgeborenen [3](#page=3). Er zijn in totaal 37 competentie-uitspraken, geschreven als holistische verklaringen die de filosofie en het model van verloskundige zorg van ICM weerspiegelen, naast de ICM International Definition and Scope of Practice of a Midwife [6](#page=6). #### 1.2.1 Uitleg van competentiecomponenten Elke competentie-uitspraak wordt verder beschreven door een lijst van kennis-, vaardigheids- en gedragsindicatoren. Deze componenten zijn niet uitputtend, maar vertegenwoordigen de minimumvereisten om competentie te bereiken. De indicatoren bieden begeleiding bij de interpretatie van de vereisten voor het behalen van de competentie. Afhankelijk van de context en de praktijkvereisten binnen een land, kunnen aanvullende indicatoren nodig zijn. ICM moedigt opleiders, regelgevers en beleidsmakers aan om deze indicatoren aan te vullen om te voldoen aan de in-land praktijkvereisten [6](#page=6). > **Tip:** De voorbeelden die in de indicatoren worden vermeld, dienen ter interpretatie van de indicator en de competentie. Ze zijn bedoeld als leidraad en zijn niet uitputtend [6](#page=6). #### 1.2.2 Verhouding tussen reikwijdte van praktijk en competenties De ICM International Definition and Scope of Practice of the Midwife definieert de grenzen van wat een verloskundige op eigen verantwoordelijkheid mag doen. De Essentiële Competenties voor Verloskundige Praktijk specificeren de kennis, vaardigheden en gedragingen die verloskundigen nodig hebben om bij aanvang van de beroepsgroep binnen de volledige reikwijdte van de praktijk te kunnen werken. Deze competenties zijn gericht op het instapniveau en vormen een minimale standaard voor alle gekwalificeerde verloskundigen gedurende hun professionele carrière [5](#page=5). > **Voorbeeld:** Hoewel verloskundigen gedurende hun carrière aanvullende competenties zullen verwerven die gerelateerd zijn aan hun specifieke werkomgeving, richten de Essentiële Competenties zich niet op een bepaalde werksetting, maar op wat verloskundigen moeten kunnen doen om binnen de gehele reikwijdte van de praktijk te opereren [5](#page=5). --- # Structuur en gebruik van de essentiële competenties Dit gedeelte beschrijft de structuur van de ICM essentiële competenties, die zijn ingedeeld in vijf categorieën en uitlegt hoe verschillende belanghebbenden deze kunnen toepassen [6](#page=6). ### 2.1 De structuur van de essentiële competenties De essentiële competenties voor verloskundige zorg zijn onderverdeeld in vijf categorieën [6](#page=6): * **Categorie 1: Cross-functionele competenties voor de verloskundige praktijk** [6](#page=6). Dit zijn overkoepelende competenties die van toepassing zijn op alle andere vier categorieën. Ze zijn ontworpen om duplicatie te voorkomen en omvatten aspecten zoals de autonomie en verantwoordelijkheid van de verloskundige als zorgprofessional, de relaties met vrouwen en andere zorgverleners, en algemene zorgactiviteiten die in de gehele verloskundige praktijk gelden [6](#page=6). * **Categorie 2: Seksuele en reproductieve gezondheid en rechten** [6](#page=6). Deze categorie richt zich op competenties met betrekking tot seksuele en reproductieve gezondheid en rechten [6](#page=6). * **Categorie 3: Prenatale zorg** [6](#page=6). Deze categorie behandelt de competenties die nodig zijn voor zorg vóór de geboorte [6](#page=6). * **Categorie 4: Zorg tijdens arbeid en bevalling** [6](#page=6). Deze categorie omvat competenties specifiek voor de zorg tijdens de bevalling [6](#page=6). * **Categorie 5: Doorlopende zorg voor vrouwen en pasgeborenen** [6](#page=6). Deze categorie richt zich op de zorg na de bevalling en de zorg voor de pasgeborene [6](#page=6). Het is belangrijk te onthouden dat de competenties uit Categorie 1 altijd van toepassing zijn, ongeacht in welke andere categorie men zich bevindt [6](#page=6). #### 2.1.1 Opbouw van een competentie Elke competentie is geformuleerd als een holistische verklaring die de filosofie, het model van verloskundige zorg, en de internationale definitie en reikwijdte van de praktijk van de verloskundige weerspiegelt. Er zijn in totaal 37 van dergelijke competentieverklaringen [6](#page=6). Elke competentieverklaring wordt verder toegelicht door een lijst van indicatoren, die kennis, vaardigheden en gedragscomponenten beschrijven die nodig zijn om de competentie te bereiken. Deze componenten zijn niet uitputtend, maar vormen het minimum vereiste om competent te zijn. Kennis-, vaardigheids- en gedragsindicatoren vertegenwoordigen de kerncomponenten, maar afhankelijk van de context en de praktijkvereisten binnen een land, kunnen aanvullende indicatoren nodig zijn. ICM moedigt verloskundige opleiders, regelgevers en beleidsmakers aan om deze indicatoren aan te vullen indien nodig om aan de lokale praktijkvereisten te voldoen [6](#page=6). De voorbeelden die in de indicatoren worden gegeven, dienen ter begeleiding bij de interpretatie van de indicator en de competentie. Deze voorbeelden zijn bedoeld als richtlijn en zijn niet uitputtend [6](#page=6). De structuur van de competenties kan visueel worden weergegeven als volgt [7](#page=7): ``` CATEGORIE # #Competentie titel #Competentie titel #Competentie titel Kennis, Vaardigheden & Gedrag Uitleg van Competentiecomponenten CATEGORIEBESCHRIJVINGEN COMPETENTIEINDICATOREN ``` * **Categoriebeschrijvingen:** Deze geven de primaire focus van elke categorie weer en fungeren als een koppeling tussen de categorie en de competenties, waarbij de relatie tussen de hogere groeperingen (categorieën) en de meer gedetailleerde informatie (competentiebeschrijving en componenten/indicatoren) wordt verduidelijkt [7](#page=7). * **Competentie-indicatoren:** Elke competentie wordt vergezeld door indicatoren die de benodigde kennis, vaardigheden en gedragingen schetsen voor het bereiken van de prestatiebasis van de competentie. Vaardigheden en gedragingen worden samen gegroepeerd, omdat dit de observeerbare componenten van een competentie zijn. Indicatoren voor attitudes zijn niet gespecificeerd, omdat attitudes niet gemakkelijk observeerbaar of meetbaar zijn [7](#page=7). ### 2.2 Gebruik van de competenties Er is geen enkel doel voor het gebruik van de ICM Essentiële Competenties voor Verloskundige Praktijk. De competenties zijn bedoeld ter ondersteuning van de ontwikkeling van verloskundige diensten wereldwijd en kunnen door diverse belanghebbenden op meerdere manieren worden gebruikt [8](#page=8). Voorbeelden van hoe de raamwerken kunnen worden toegepast zijn: * **Overheden:** Voor het vestigen/versterken van verloskundige diensten in een land en het definiëren van de reikwijdte van de verloskundige praktijk [8](#page=8). * **Verenigingen van verloskundigen:** Voor het pleiten voor de versterking van het verloskundige beroep en het creëren van mogelijkheden voor permanente educatie voor hun leden [8](#page=8). * **Verloskundige opleiders:** Voor het ontwikkelen van verloskundige opleidingen, zoals een Bachelor Verloskunde [8](#page=8). * **Verloskundige regelgevende instanties:** Voor het voorschrijven van de reikwijdte van de praktijk en het vaststellen van de minimale competentievereisten voor toelating tot de praktijk [8](#page=8). * **Verloskundigen:** Als leidraad voor hun praktijk en voor de ontwikkeling van hun permanente educatie [8](#page=8). * **Studenten:** Om zichzelf te beoordelen aan de hand van de vereisten voor competente praktijk [8](#page=8). * **Verloskundige consultants en belanghebbenden:** Voor de oprichting en evaluatie van verloskundige diensten [8](#page=8). ICM moedigt verenigingen van verloskundigen en alle personen die moeder- en pasgeborenenzorg verlenen aan om de Essentiële Competenties te blijven gebruiken om te pleiten voor de opleiding, regulering en doorlopende competentie van verloskundigen wereldwijd [8](#page=8). #### 2.2.1 Taalgebruik De ICM Essentiële Competenties voor Verloskundige Praktijk gebruiken de woorden "vrouwen" en "vrouw" doorlopend, wat de biologie en identiteit van de overgrote meerderheid van degenen die een zwangerschap doormaken weerspiegelt. Voor de competenties omvatten deze termen meisjes, adolescenten en personen wiens genderidentiteit niet overeenkomt met hun geboortegeslacht, of die een non-binaire identiteit hebben. Alle personen die zorg ontvangen van een verloskundige, dienen geïndividualiseerde, respectvolle zorg te ontvangen, inclusief het gebruik van de genderwoorden en voornaamwoorden die zij prefereren [8](#page=8). > **Tip:** Wees je bewust van het inclusieve taalgebruik in de competenties, met name het gebruik van "vrouwen" en "vrouw" om een breed scala aan personen die zorg ontvangen te omvatten. Dit is cruciaal voor een correcte interpretatie en toepassing van de competenties [8](#page=8). --- # Categorieën van essentiële competenties Dit document schetst de vijf categorieën van essentiële competenties die cruciaal zijn voor de praktijk van een verloskundige, inclusief de bijbehorende kennis, vaardigheden en gedragingen. ## 3. Cross-functionele competenties voor de verloskundige praktijk Deze competenties zijn fundamenteel voor de autonomie en verantwoordelijkheden van de verloskundige als gezondheidsprofessional. Ze omvatten relaties met vrouwen en andere zorgverleners, en zorgactiviteiten die van toepassing zijn op alle aspecten van de verloskundige praktijk en zich uitstrekken over de andere competentiecategorieën [9](#page=9). ### 3.1 Autonoom handelen binnen de beroepsuitoefening Verloskundigen nemen verantwoordelijkheid voor hun eigen beslissingen en acties als autonome beoefenaars binnen hun eigen vakgebied [9](#page=9). * **Kennis:** Begrijpen van de principes van autonomie, verantwoordelijkheid en transparantie, persoonlijke overtuigingen en vooroordelen, evidence-based practices, het eigen toepassingsgebied, de ICM-filosofie en het model van verloskundige zorg, nationale professionele normen en wetgeving, en de plaats van de verloskundige in het gezondheidssysteem [9](#page=9). * **Vaardigheden & Gedragingen:** Gedrag vertonen dat het publieke vertrouwen in het beroep hooghoudt, deelnemen aan zelfevaluatie en kwaliteitsverbeteringsactiviteiten, de verantwoordelijkheid voor de eigen veiligheid waarborgen, de eigen kennis en vaardigheden up-to-date houden, reflectieve praktijk voeren, professionele ontwikkelingsplannen opstellen, en de grenzen van het eigen toepassingsgebied herkennen en waar nodig consulteren of verwijzen [10](#page=10) [9](#page=9). ### 3.2 Verantwoordelijkheid voor continue educatie en welzijn Verloskundigen nemen verantwoordelijkheid voor hun eigen voortdurende opleiding en persoonlijke welzijn [10](#page=10). * **Kennis:** Strategieën voor persoonlijk welzijn, zelfregulatie, reflectieve praktijk, en mogelijkheden voor continue professionele ontwikkeling [10](#page=10). * **Vaardigheden & Gedragingen:** Zichzelf managen met betrekking tot tijd, onzekerheid en stress, en deelnemen aan continue professionele educatie om up-to-date te blijven [10](#page=10). ### 3.3 Aanpassen aan en adopteren van nieuwe technologieën Verloskundigen passen zich aan en adopteren nieuwe en opkomende technologieën die de verloskundige praktijk en zorg verbeteren [10](#page=10). * **Kennis:** De toepassingen en impact van gezondheidstechnologie op de verloskundige praktijk en moeder- en pasgeborenenuitkomsten, ethische uitdagingen en risico's bij het gebruik van technologie, en aanpassingsstrategieën bij technologische storingen [10](#page=10). * **Vaardigheden & Gedragingen:** Kritisch analyseren van het gebruik en de impact van nieuwe gezondheidstechnologieën, demonstreer het juiste gebruik van beschikbare technologieën, en interpreteren en reageren op data gegenereerd door gezondheidstechnologieën [10](#page=10). ### 3.4 Passende delegatie en toezicht op zorgaspecten Verloskundigen delegeren en houden toezicht op aspecten van de zorg [11](#page=11). * **Kennis:** Juridische en regelgevende kaders met betrekking tot delegatie en supervisie, en de rollen van verloskundigen als preceptor, mentor en rolmodel [11](#page=11). * **Vaardigheden & Gedragingen:** Zorgtaken delegeren, documenteren en monitoren aan andere zorgprofessionals op basis van hun praktijkkaders, en effectief samenwerken en communiceren met andere zorgprofessionals [11](#page=11). ### 3.5 Onderzoek gebruiken om de praktijk te informeren Verloskundigen gebruiken onderzoek om hun praktijk te informeren [11](#page=11). * **Kennis:** Relevantie van onderzoek en evidence-based practice, epidemiologische concepten relevant voor vrouwengezondheid, en wereldwijde aanbevelingen voor de praktijk en hun onderbouwing [11](#page=11). * **Vaardigheden & Gedragingen:** Huidig en kritisch beoordeeld onderzoek integreren in de praktijk, verloskundig gerelateerd onderzoek toepassen, de betrouwbaarheid en toepasbaarheid van verloskundig onderzoek evalueren, en onderzoeksresultaten communiceren aan verschillende publieksgroepen [11](#page=11). ### 3.6 Naleven van wet- en regelgeving en gedragscodes Verloskundigen houden zich aan nationale, staats- en lokale wetten, regelgevende vereisten en gedragscodes voor de verloskundige praktijk [12](#page=12). * **Kennis:** Nationale/lokale wetten en regelgeving, normen, ethische codes en de ICM-filosofie en -waarden [12](#page=12). * **Vaardigheden & Gedragingen:** Handelen volgens wettelijke vereisten en ethische principes, voldoen aan registratievereisten, privacy en vertrouwelijkheid beschermen, verslaglegging doen van incidenten en negatieve uitkomsten, en overtredingen van wetten en ethische codes herkennen en hier gepast op reageren [12](#page=12). ### 3.7 Beschermen van fundamentele mensenrechten Verloskundigen respecteren fundamentele mensenrechten van individuen bij het verlenen van verloskundige zorg [13](#page=13). * **Kennis:** Principes, wetten en codes die mensenrechten beschermen, gezondheid en rechten op het gebied van seksuele en reproductieve gezondheid en rechten (SRHR) gedurende de gehele reproductieve levenscyclus, en gezondheidsequiteit [13](#page=13). * **Vaardigheden & Gedragingen:** Informatie verstrekken over SRHR-keuzes, pleiten voor de rechten van vrouwen en gezinnen, vrouwen met waardigheid en respect behandelen, en vrouwen ondersteunen bij het ontwikkelen van hun gezondheidsvaardigheden [13](#page=13). ### 3.8 Vrouwen ondersteunen bij het maken van keuzes Verloskundigen ondersteunen vrouwen bij het maken van keuzes en beslissingen over hun zorg [13](#page=13). * **Kennis:** Principes van partnerschap en empowerment, zelfzorginterventies voor vrouwen, en methoden om gezondheidsinformatie over te brengen [13](#page=13). * **Vaardigheden & Gedragingen:** Vrouwen aanmoedigen om de centrale besluitvormers in hun zorg te zijn, behoeften en voorkeuren identificeren, weloverwogen beslissingen ondersteunen, en een zorgplan ontwikkelen dat hun voorkeuren respecteert [13](#page=13). ### 3.9 Respectvolle en effectieve interpersoonlijke communicatie Verloskundigen demonstreren respectvolle en effectieve interpersoonlijke communicatie met vrouwen en gezinnen, zorgprofessionals, teams en gemeenschapsgroepen [14](#page=14). * **Kennis:** Rollen en verantwoordelijkheden van verloskundigen en andere zorgverleners, principes van respectvolle communicatie, culturele praktijken, en communicatie in uitdagende omstandigheden [14](#page=14). * **Vaardigheden & Gedragingen:** Open, eerlijk en duidelijk communiceren, elkaars standpunten respecteren, conflicten constructief hanteren, en gebruik maken van de voorkeurstaal van de vrouw of een tolk [14](#page=14). ### 3.10 Effectieve samenwerking met andere zorgprofessionals Verloskundigen werken effectief samen met andere zorgprofessionals [14](#page=14). * **Kennis:** Definities en grenzen van inter- en intra-professionele samenwerking, gedeelde besluitvorming en verantwoordelijkheid, en effectief werken in zorgteams [14](#page=14). * **Vaardigheden & Gedragingen:** Respectvolle gedeelde besluitvorming aangaan, nationale consultatie- en verwijzingsrichtlijnen gebruiken, samenwerkingsrelaties opbouwen, en effectief digitale samenwerkingstools gebruiken [14](#page=14). ### 3.11 Gezondheidstoestand beoordelen en algemene gezondheid bevorderen Verloskundigen beoordelen de gezondheidstoestand, screenen op gezondheidsrisico's en bevorderen de algemene gezondheid en het welzijn van adolescenten en vrouwen [15](#page=15). * **Kennis:** Gezondheidsbehoeften van adolescenten en vrouwen, determinanten van gezondheid, en zelfzorginterventies [15](#page=15). * **Vaardigheden & Gedragingen:** Uitgebreide beoordelingen uitvoeren, risicofactoren identificeren, gezondheidsinformatie op maat geven, en samenwerken met adolescenten en vrouwen om een zorgplan te ontwikkelen [15](#page=15). ### 3.12 Voorkomen en behandelen van veelvoorkomende gezondheidsproblemen Verloskundigen voorkomen en behandelen veelvoorkomende gezondheidsproblemen binnen hun toepassingsgebied [15](#page=15). * **Kennis:** Veelvoorkomende gezondheidsproblemen gerelateerd aan seksualiteit en voortplanting, en strategieën voor preventie en controle van ziekten [15](#page=15). * **Vaardigheden & Gedragingen:** Opties voor omgang met en behandeling van veelvoorkomende gezondheidsproblemen bieden, technologie en interventies passend gebruiken, en herkennen wanneer consultatie of verwijzing nodig is [15](#page=15). ### 3.13 Abnormale bevindingen, complicaties herkennen en gepaste zorg bieden Verloskundigen herkennen afwijkingen en complicaties en bieden de nodige behandeling en verwijzing [16](#page=16). * **Kennis:** Complicaties en pathologische aandoeningen, noodinterventies en levensreddende therapieën, en de grenzen van het eigen toepassingsgebied [16](#page=16). * **Vaardigheden & Gedragingen:** Noodsituaties behandelen, levensreddende vaardigheden toepassen, tijdig en adequaat ingrijpen en verwijzen, en effectieve communicatie onderhouden met vrouwen over hun toestand [16](#page=16). ### 3.14 Fysiologische geboorteprocessen faciliteren Verloskundigen faciliteren normale/fysiologische geboorteprocessen in institutionele en gemeenschapssettings, inclusief thuisomgevingen [17](#page=17). * **Kennis:** Normale biologische, psychologische, sociale en culturele aspecten van voortplanting en vroege levensfasen, en beleid en protocollen voor zorg [17](#page=17). * **Vaardigheden & Gedragingen:** Beleid en een werkcultuur bevorderen die fysiologische processen ondersteunen, gepersonaliseerde zorg verlenen, en gezondheidsinformatie en advies op maat geven [17](#page=17). ### 3.15 Medicijnen voorschrijven, afleveren en toedienen Verloskundigen kunnen medicijnen of producten voorschrijven, afleveren en toedienen [18](#page=18). * **Kennis:** Basis farmakologie, medicijnen en producten binnen het toepassingsgebied van de verloskunde, berekening van doseringen, en protocollen voor toediening en documentatie [18](#page=18). * **Vaardigheden & Gedragingen:** Allergieën, medicijninteracties en contra-indicaties bevestigen, medicijnen uitleggen en toestemming verkrijgen, medicijnen documenteren en toedienen, medicatie veilig bewaren, en reageren op bijwerkingen [18](#page=18). ### 3.16 Verloskundige zorg bieden in humanitaire crisissituaties Verloskundigen verlenen verloskundige zorg aan vrouwen en pasgeborenen die getroffen zijn door humanitaire crises, zoals natuurrampen, klimaatverandering, pandemieën en door de mens veroorzaakte conflicten [19](#page=19). * **Kennis:** SRHR- en moeder- en pasgeborenenbehoeften van vluchtelingen en ontheemden, de impact van klimaatverandering, en principes van humanitaire actie [19](#page=19). * **Vaardigheden & Gedragingen:** Implementatie van het Minimum Initial Service Package (MISP) voor reproductieve gezondheid ondersteunen, klinische vaardigheden aanpassen aan specifieke crisisomstandigheden, creatief omgaan met beperkte middelen, en een flexibele aanpak hanteren tijdens crises [19](#page=19). ## 4. Seksuele en reproductieve gezondheid en rechten (SRHR) Deze categorie omvat de bredere rol van de verloskundige in de zorg, counseling en educatie op het gebied van seksuele en reproductieve gezondheid, inclusief anticonceptie, pre-conceptiezorg en uitgebreide abortuszorg [20](#page=20). ### 4.1 Educatie over seksuele en reproductieve gezondheid, anticonceptie en gezinsplanning Verloskundigen geven educatie over seksuele en reproductieve gezondheid, anticonceptie en gezinsplanning [20](#page=20) [21](#page=21). * **Kennis:** Biologische, psychologische en sociale aspecten van seksuele ontwikkeling, reproductie en vroege levensfasen, SRHR gedurende de levensloop, nationale wet- en regelgeving met betrekking tot anticonceptie en gezinsplanning, en verschillende anticonceptiemethoden [20](#page=20) [21](#page=21). * **Vaardigheden & Gedragingen:** Strategieën implementeren om risico's op onbedoelde zwangerschap te helpen voorkomen, onbevooroordeelde educatie geven over anticonceptie en preventie van SOA's, vertrouwelijke zorg waarborgen, en ouderlijke toestemming verkrijgen wanneer minderjarigen betrokken zijn [20](#page=20). ### 4.2 Ondersteuning bij natuurlijke gezinsplanning en barrièremethoden Verloskundigen bieden ondersteuning bij natuurlijke gezinsplanning (NFP) en barrièremethoden [22](#page=22). * **Kennis:** Anatomie en fysiologie van de vrouwelijke en mannelijke voortplantingsorganen, vergelijking van effectiviteit, risico's en voordelen van NFP en barrièremethoden, en medische geschiktheidscriteria [22](#page=22). * **Vaardigheden & Gedragingen:** Instructies en ondersteuning bieden voor het gebruik van NFP en barrièremethoden, de vrouw de methode laten demonstreren, en de effectiviteit en beperkingen van de gekozen methode met de vrouw bespreken [22](#page=22). ### 4.3 Anticonceptie toedienen binnen het toepassingsgebied Verloskundigen dienen anticonceptie toe binnen hun toepassingsgebied [23](#page=23). * **Kennis:** Anticonceptiemethoden, medische geschiktheidscriteria, bijwerkingen en complicaties, en noodverwijzingsprotocollen [23](#page=23). * **Vaardigheden & Gedragingen:** Bevestigen dat de vrouw voldoet aan de geschiktheidscriteria en toestemming verkrijgen, de vrouw informeren over de methode en wat te verwachten, pijnmanagement bieden, en reageren op bijwerkingen en complicaties [23](#page=23). ### 4.4 Pre-conceptiezorg bieden Verloskundigen bieden pre-conceptiezorg [24](#page=24). * **Kennis:** Anatomie en fysiologie gerelateerd aan seksuele ontwikkeling en voortplanting, gezondheid en voeding voor de zwangerschap, en screening op risicofactoren [24](#page=24). * **Vaardigheden & Gedragingen:** Gezondheid en risicofactoren beoordelen vóór de conceptie, screeningsprocedures uitvoeren, en counseling bieden over voedingssupplementen, gedragsaanpassingen en familieplanning [24](#page=24). ### 4.5 Zorg bieden aan meisjes en vrouwen die fysiek en seksueel geweld ervaren Verloskundigen bieden zorg aan meisjes en vrouwen die fysiek en seksueel geweld en misbruik ervaren [25](#page=25). * **Kennis:** WHO-richtlijnen voor zorg aan slachtoffers van gendergerelateerd geweld (GBV), tekenen en symptomen van geweld, en middelen in de gemeenschap [25](#page=25). * **Vaardigheden & Gedragingen:** Informatie verstrekken over hulporganisaties, routinematig informeren naar veiligheid, veilige mogelijkheden creëren voor openbaarmaking van misbruik, en speciale ondersteuning bieden aan adolescenten en slachtoffers van GBV [25](#page=25). ### 4.6 Uitgebreide abortuszorg bieden binnen de lokale wetgeving Verloskundigen bieden uitgebreide abortuszorg binnen de lokale wetgeving [26](#page=26) [27](#page=27). * **Kennis:** Complexiteit van besluitvorming over zwangerschappen, legale opties voor abortus, verschillende abortusmethoden, en post-abortuszorg [26](#page=26). * **Vaardigheden & Gedragingen:** Bevestigen van zwangerschap en zwangerschapsduur, de vrouw informeren over opties en haar beslissing respecteren, informatie verstrekken over abortusmethoden en -wetgeving, en pre- en post-abortuszorg bieden [26](#page=26) [27](#page=27). ## 5. Antenatale zorg Deze competentiecategorie richt zich op de gezondheidsbeoordeling van de vrouw en de foetus, het bevorderen van gezondheid en welzijn, het detecteren van complicaties tijdens de zwangerschap, en de zorg voor vrouwen met een onverwachte zwangerschap [28](#page=28). ### 5.1 Gezondheidsstatus bepalen en zwangerschap beoordelen Verloskundigen bepalen de gezondheidsstatus van vrouwen en beoordelen zwangerschappen [28](#page=28). * **Kennis:** Basis anatomie en fysiologie van de voortplanting, risicofactoren geassocieerd met zwangerschap, componenten van een uitgebreide gezondheidsanamnese en fysiek onderzoek, en screeningstests [28](#page=28). * **Vaardigheden & Gedragingen:** Zwangerschap bevestigen en zwangerschapsduur schatten, een uitgebreide gezondheidsanamnese afnemen, een volledig lichamelijk onderzoek uitvoeren, en laboratoria aanvragen en interpreteren [28](#page=28). ### 5.2 Fetaal welzijn beoordelen Verloskundigen beoordelen het welzijn van de foetus [29](#page=29). * **Kennis:** Placenta fysiologie, foetale groei en ontwikkeling, indicatoren van foetaal welzijn, en richtlijnen voor technologieën voor het beoordelen van foetaal welzijn [29](#page=29). * **Vaardigheden & Gedragingen:** Hulpmiddelen en technologieën gebruiken om foetaal welzijn te beoordelen, foetale grootte, vruchtwatervolume, foetale positie en hartslag beoordelen, en vrouwen informeren over normale foetale bewegingspatronen [29](#page=29). ### 5.3 De progressie van de zwangerschap monitoren en beoordelen Verloskundigen monitoren en beoordelen de progressie van de zwangerschap [30](#page=30). * **Kennis:** Anatomische en fysiologische veranderingen tijdens de zwangerschap, voedingsbehoeften, en bewijs-geïnformeerd antenataal zorgbeleid [30](#page=30). * **Vaardigheden & Gedragingen:** Hulpmiddelen en technologieën gebruiken om de zwangerschapsprogressie te monitoren, abdominale palpatie en fundale hoogte meten, informatie verstrekken over normale zwangerschapsvoortgang, en gevarensignalen identificeren [30](#page=30). ### 5.4 Gezondheidsbevorderend gedrag voor welzijn ondersteunen Verloskundigen bevorderen en ondersteunen gezondheidsbevorderend gedrag dat het welzijn verbetert [31](#page=31). * **Kennis:** Impact van sociale, omgevings- en economische omstandigheden op de maternale-foetale gezondheid, effecten van tabaksgebruik, alcohol, drugs en medicatie, en gemeenschapsmiddelen [31](#page=31). * **Vaardigheden & Gedragingen:** Emotionele ondersteuning bieden om gedragsverandering aan te moedigen, vrouwen informeren over de impact van risicovolle omstandigheden, en doorverwijzen naar relevante organisaties voor ondersteuning [31](#page=31). ### 5.5 Anticiperende begeleiding bieden Verloskundigen bieden anticiperende begeleiding met betrekking tot zwangerschap, bevalling, borstvoeding, ouderschap en veranderingen in het gezin [32](#page=32). * **Kennis:** Behoeften van vrouwen en gezinnen aan informatie, methoden om informatie te verstrekken, en de fysiologie van lactatie en borstvoeding [32](#page=32). * **Vaardigheden & Gedragingen:** Nauwkeurig en duidelijk informatie overbrengen, vrouwen en ondersteunende personen voorbereiden op het herkennen van weeën, borstvoeding aanmoedigen, en begeleiding bieden voor vrouwen met bekende foetale complexiteiten [32](#page=32). ### 5.6 Vrouwen met gecompliceerde zwangerschappen detecteren, stabiliseren, beheren en doorverwijzen Verloskundigen detecteren, stabiliseren, beheren en verwijzen vrouwen met gecompliceerde zwangerschappen [33](#page=33). * **Kennis:** Complicaties van vroege zwangerschap, foetale problemen, ziekten en medicijnen vóór de zwangerschap, en tekenen van pathologische aandoeningen bij de moeder [33](#page=33). * **Vaardigheden & Gedragingen:** Levensreddende vaardigheden leveren om complicaties te behandelen en te stabiliseren in noodsituaties, kritieke zorgactiviteiten uitvoeren, en stabiliseren en overbrengen naar een hogere zorginstelling indien nodig [33](#page=33). ### 5.7 Vrouw en familie helpen bij het plannen van de bevalling Verloskundigen helpen de vrouw en haar familie bij het plannen van de bevalling [34](#page=34). * **Kennis:** Bewijs over geboorte-uitkomsten in verschillende settings, lokale beleidslijnen, en rechten van vrouwen en principes van respectvolle verloskundige zorg [34](#page=34). * **Vaardigheden & Gedragingen:** Beschikbare opties, voorkeuren en noodplannen bespreken, vrouwen informeren over hun recht op begeleiding, een geboorteplan ondersteunen, en informatie verstrekken over de voorbereiding van de geboorteplaats [34](#page=34). ## 6. Zorg tijdens arbeid en bevalling Deze competentiecategorie omvat de beoordeling en zorg voor vrouwen tijdens de arbeid die fysiologische processen en een veilige bevalling faciliteren, de directe zorg voor de pasgeborene, het detecteren van complicaties bij moeder of pasgeborene, stabilisatie van noodsituaties en verwijzing indien nodig [35](#page=35). ### 6.1 Normale/fysiologische arbeid en bevalling bevorderen Verloskundigen bevorderen normale/fysiologische arbeid en bevalling [35](#page=35) [36](#page=36). * **Kennis:** Anatomie van het moederlijke bekken en de foetus, fysiologische aanvang en progressie van arbeid, en bewijs-geïnformeerd intrapartum zorgbeleid [35](#page=35). * **Vaardigheden & Gedragingen:** Zorg verlenen aan een vrouw in de door haar gekozen geboorteomgeving, gericht lichamelijk onderzoek uitvoeren, informatie, ondersteuning en aanmoediging bieden, en vrouwen laten bewegen en in posities bevallen naar keuze [35](#page=35) [36](#page=36). ### 6.2 Een veilige, spontane vaginale bevalling beheren, complicaties voorkomen en behandelen Verloskundigen beheren een veilige, spontane vaginale bevalling en behandelen complicaties [37](#page=37). * **Kennis:** Fysiologie en proces van veilige, spontane vaginale bevalling, gebruik van uterotonica, en pathologie en tekenen van complicaties [37](#page=37). * **Vaardigheden & Gedragingen:** De vrouw ondersteunen om in haar gekozen positie te bevallen, een schone omgeving waarborgen, duwen coachen, manoeuvres uitvoeren, en de placenta en vliezen bevallen en inspecteren [37](#page=37). ### 6.3 Zorg bieden aan de pasgeborene direct na de geboorte Verloskundigen bieden zorg aan de pasgeborene direct na de geboorte [38](#page=38). * **Kennis:** Anatomische en fysiologische overgang naar de extra-uteriene omgeving, beoordelingssystemen voor de pasgeborene, en interventies om ademhaling en circulatie tot stand te brengen [38](#page=38). * **Vaardigheden & Gedragingen:** De toestand van de pasgeborene beoordelen in de eerste minuten, ademhaling en oxygenatie ondersteunen, een veilige, warme omgeving bieden voor vroege borstvoeding, en Kangoeroezorg initiëren voor premature en laag geboortegewicht baby's [38](#page=38). ## 7. Doorlopende zorg voor vrouwen en pasgeborenen Deze competentiecategorieën adresseren de voortdurende gezondheidsbeoordeling van vrouwen en pasgeborenen, gezondheidseducatie, ondersteuning van borstvoeding, detectie van complicaties, stabilisatie en verwijzing in noodsituaties, en het verlenen van gezinsplanningsdiensten [39](#page=39). ### 7.1 Postnatale zorg bieden aan de gezonde vrouw Verloskundigen bieden postnatale zorg aan de gezonde vrouw [39](#page=39). * **Kennis:** Fysiologische veranderingen na de bevalling, veelvoorkomende ongemakken in de postnatale periode, en postnatale gezinsplanning [39](#page=39). * **Vaardigheden & Gedragingen:** Een gericht lichamelijk onderzoek uitvoeren, borstvoedingstechniek beoordelen en ondersteunen, maternale mentale gezondheid beoordelen, en seksuele relaties en anticonceptiemethoden bespreken [39](#page=39). ### 7.2 Zorg bieden aan gezonde pasgeborenen Verloskundigen bieden zorg aan gezonde pasgeborenen [40](#page=40). * **Kennis:** Uiterlijk en gedrag van pasgeborenen, Kangoeroezorg, en protocollen voor screening en vaccinaties [40](#page=40). * **Vaardigheden & Gedragingen:** Pasgeborenen periodiek onderzoeken om groei en ontwikkeling te monitoren, normale variaties onderscheiden van pathologische aandoeningen, en informatie verstrekken aan ouders over een veilige omgeving voor pasgeborenen [40](#page=40). ### 7.3 Borstvoeding bevorderen en ondersteunen Verloskundigen bevorderen en ondersteunen borstvoeding [41](#page=41). * **Kennis:** Fysiologie van lactatie, voedingsbehoeften van pasgeborenen, en beleid en regelgeving voor borstvoedingsvriendelijke omgevingen [41](#page=41). * **Vaardigheden & Gedragingen:** Vroege aanvang en exclusieve borstvoeding bevorderen, informatie verstrekken over voedingen, en borstvoedingsproblemen identificeren en beheren [41](#page=41). ### 7.4 Postnatale complicaties bij vrouwen detecteren, behandelen en stabiliseren Verloskundigen detecteren, behandelen en stabiliseren postnatale complicaties bij vrouwen en verwijzen indien nodig [42](#page=42). * **Kennis:** Tekenen en symptomen van postnatale complicaties die vroegtijdige interventie vereisen, complicaties die verwijzing vereisen, en levensbedreigende complicaties [42](#page=42). * **Vaardigheden & Gedragingen:** De vrouw beoordelen om tekenen van complicaties te detecteren, counseling bieden voor stemmingsstoornissen, eerstelijnsmaatregelen bieden om te behandelen of te stabiliseren, en verwijzing en/of overplaatsing regelen indien nodig [42](#page=42). ### 7.5 Gezondheidsproblemen bij pasgeborenen detecteren, stabiliseren en beheren Verloskundigen detecteren, stabiliseren en beheren gezondheidsproblemen bij pasgeborenen en verwijzen indien nodig [43](#page=43). * **Kennis:** Gezonde pasgeborene, aangeboren afwijkingen, genetische aandoeningen, en tekenen en symptomen van veelvoorkomende gezondheidsproblemen en complicaties [43](#page=43). * **Vaardigheden & Gedragingen:** De gezondheid en ontwikkeling van de pasgeborene beoordelen, eerstelijnsmaatregelen bieden om te behandelen of te stabiliseren, verticale transmissie van infecties voorkomen, en verwijzing en/of overplaatsing regelen indien nodig [43](#page=43). --- ## Veelgemaakte fouten om te vermijden - Bestudeer alle onderwerpen grondig voor examens - Let op formules en belangrijke definities - Oefen met de voorbeelden in elke sectie - Memoriseer niet zonder de onderliggende concepten te begrijpen

| Term | Definition | |------|------------| | Internationale Confederatie van Verloskundigen (ICM) | Een internationale organisatie die zich inzet voor de verbetering van de verloskundige zorg wereldwijd door middel van standaarden, opleiding en beleid. | | Essentiële Competenties voor Verloskundige Praktijk | Een document dat de minimale kennis, vaardigheden en professionele gedragingen schetst die vereist zijn om de titel van verloskundige te mogen voeren bij aanvang van de praktijk. | | Seksuele en Reproductieve Gezondheid en Rechten (SRGR) | Een categorie van competenties die betrekking heeft op de bredere rol van de verloskundige in de zorg, counseling en educatie op het gebied van seksuele en reproductieve gezondheid, inclusief anticonceptie, preconceptionele zorg en uitgebreide abortuszorg. | | Antenatale Zorg | Dit omvat de beoordeling van de gezondheid van de vrouw en de foetus, het bevorderen van gezondheid en welzijn, het opsporen van complicaties tijdens de zwangerschap en de zorg voor vrouwen met een onverwachte zwangerschap. | | Zorg tijdens Arbeid en Bevalling | Deze competenties richten zich op de beoordeling en zorg voor vrouwen tijdens de bevalling om fysiologische processen en een veilige geboorte te faciliteren, de directe zorg voor de pasgeborene, het opsporen van complicaties bij moeder of kind, en stabilisatie van noodgevallen. | | Doorlopende Zorg voor Vrouwen en Pasgeborenen | Deze categorie omvat de voortdurende gezondheidsbeoordeling van vrouwen en pasgeborenen, gezondheidsvoorlichting, ondersteuning bij borstvoeding, opsporing van complicaties, stabilisatie en verwijzing bij noodgevallen, en het aanbieden van gezinsplanningdiensten. | | Cross-functionele Competenties | Competenties die van toepassing zijn op alle andere categorieën van verloskundige zorg, gerelateerd aan de autonomie en verantwoordelijkheden van de verloskundige als gezondheidsprofessional, de relaties met vrouwen en zorgverleners, en zorgactiviteiten die alle aspecten van de verloskundige praktijk omvatten. | | Autonomie | Het vermogen van de verloskundige om zelfstandig verantwoordelijkheid te nemen voor eigen beslissingen en acties binnen het eigen vakgebied en de wettelijke kaders. | | Verantwoording | De plicht van de verloskundige om verantwoording af te leggen voor de eigen handelingen en beslissingen, en om te voldoen aan professionele en wettelijke normen. | | Evidence-based practice (EBP) | Een benadering in de gezondheidszorg waarbij de besluitvorming wordt gebaseerd op het beste beschikbare wetenschappelijke bewijs, gecombineerd met klinische expertise en patiëntvoorkeuren. | | Seksuele en Reproductieve Gezondheidsrechten (SRGR) | Een concept dat de rechten van individuen op seksuele en reproductieve gezondheid omvat, inclusief toegang tot informatie en zorg, en de vrijheid om beslissingen te nemen over hun eigen lichaam en voortplanting. | | Preconceptionele Zorg | Zorg die gericht is op het optimaliseren van de gezondheid van vrouwen vóór de conceptie om de uitkomsten van de zwangerschap te verbeteren en risico's te verminderen. | | Abortuszorg | Medische en psychologische zorg die verband houdt met de beëindiging van een zwangerschap, uitgevoerd binnen de wettelijke kaders. | | Antenatale Zorg | Zorg die wordt verleend aan een vrouw tijdens de zwangerschap, gericht op het monitoren van de gezondheid van moeder en foetus, het vroegtijdig opsporen van problemen en het bieden van voorlichting en ondersteuning. | | Labour partograph | Een grafisch hulpmiddel dat wordt gebruikt om de voortgang van de arbeid te monitoren door middel van het vastleggen van vitale functies van moeder en foetus, contracties en cervicale veranderingen. | | Pasgeboren Zorg | Zorg die direct na de geboorte wordt verleend aan de baby, gericht op de overgang naar het buitenbaarmoederlijke leven, ademhaling, circulatie en algemene welzijn. | | Postnatale Zorg | Zorg die wordt verleend aan de vrouw en de pasgeborene na de bevalling, gericht op herstel, borstvoeding, de aanpassing aan het ouderschap en het opsporen van complicaties. | | Kangaroo Mother Care (KMC) | Een methode van zorg voor pasgeborenen, vooral te vroeg geboren baby's en baby's met een laag geboortegewicht, waarbij intensief huid-op-huid contact tussen de baby en de ouder centraal staat. | | Gezinsplanning | Het aanbieden van informatie en middelen om individuen te helpen bij het plannen van het aantal en de timing van hun kinderen. | | EmONC (Emergency Obstetric and Newborn Care) | Essentiële spoedeisende verloskundige en neonatale zorg die gericht is op het behandelen van levensbedreigende complicaties tijdens zwangerschap, bevalling en het vroege postpartum- en neonatale periode. |