Hoofdstuk 6 Literatuur lezen.pptx

# Beoordelen van de kwaliteit van wetenschappelijke literatuur Het beoordelen van de kwaliteit van wetenschappelijke literatuur is cruciaal voor het handelen op basis van bewijs (Evidence Based) en omvat diverse criteria en methoden om de betrouwbaarheid en relevantie van onderzoeksartikelen te evalueren. ### 1.1 Algemene criteria voor kwaliteitsbeoordeling De beoordeling van de kwaliteit van wetenschappelijke artikelen begint met een kritische analyse van verschillende aspecten, waaronder de reputatie van het tijdschrift en de auteurs, de mate waarin het artikel elders wordt geciteerd, de actualiteit van de publicatie, en de interne structuur van het artikel. #### 1.1.1 Tijdschrift- en auteursreputatie * **Tijdschriftkwaliteit:** Beoordeel of het tijdschrift waarin het artikel is gepubliceerd, een toonaangevende reputatie heeft binnen het vakgebied. * **Auteursreputatie:** Onderzoek of de auteur(s) bekend staan als experts op het desbetreffende onderzoeksgebied. Dit kan blijken uit hun eerdere publicaties en de mate waarin hun werk wordt geciteerd. #### 1.1.2 Citatieanalyse * **Impact van citaties:** Controleer of de publicatie elders wordt geciteerd. Een hoog aantal citaties kan duiden op de relevantie en invloed van het artikel binnen de wetenschappelijke gemeenschap. #### 1.1.3 Actualiteit van de publicatie * **Relevantie van de datum:** Evalueer of de publicatiedatum van het artikel actueel genoeg is voor het beoogde doel, zeker in snel evoluerende onderzoeksgebieden. #### 1.1.4 Opbouw van het artikel * **Structuur en helderheid:** De interne opbouw van het artikel is een belangrijke indicator van de kwaliteit. Een logische en heldere structuur vergemakkelijkt de interpretatie van het onderzoek. ### 1.2 Onderdelen van een wetenschappelijk artikel Wetenschappelijke artikelen volgen doorgaans een gestandaardiseerde structuur om de transparantie en reproduceerbaarheid van onderzoek te waarborgen. De meest voorkomende structuur is de IMRAD-indeling. #### 1.2.1 Titel en auteurs * **Titel:** De titel moet duidelijk en informatief zijn, de inhoud van het onderzoek accuraat weerspiegelend. * **Auteurs:** Identificatie van de auteurs en hun affiliaties. #### 1.2.2 Abstract en keywords * **Abstract:** Een samenvatting die de belangrijkste aspecten van het onderzoek presenteert, zoals achtergrond, methode, resultaten en conclusie. Het abstract moet relevant zijn voor de eigen onderzoeksvraag of PICO. * **Keywords:** Trefwoorden die helpen bij het indexeren en terugvinden van het artikel. #### 1.2.3 De IMRAD-structuur De IMRAD-structuur (Introduction, Methods, Results, and Discussion) is een veelgebruikt format voor wetenschappelijke artikelen. ##### 1.2.3.1 Inleiding (Introduction) * **Achtergrondinformatie:** Biedt context over het onderzoeksgebied en de huidige stand van de literatuur. * **Probleemstelling:** Definieert het specifieke probleem dat het onderzoek aanpakt. * **Doelstelling:** Formuleert de algemene doelen van het onderzoek. * **Vraagstelling/Hypothese:** Presenteert de specifieke onderzoeksvraag of hypothese die wordt onderzocht. ##### 1.2.3.2 Methode (Methods) * **Onderzoeksopzet:** Beschrijft gedetailleerd hoe het onderzoek is opgezet, inclusief de onderzoeksdesign, de zoekstrategie voor literatuuronderzoek (indien van toepassing), de onderzoekspopulatie, gebruikte meetinstrumenten en de uitgevoerde analyses. ##### 1.2.3.3 Resultaten (Results) * **Weergave:** Presenteert de bevindingen van het onderzoek op een overzichtelijke en duidelijke manier. * **Interpretatie:** Op dit punt worden de resultaten nog niet geïnterpreteerd; dit gebeurt in de discussie. ##### 1.2.3.4 Discussie (Discussion) * **Vergelijking met literatuur:** De resultaten worden vergeleken met bestaande literatuur en theorieën. * **Tekortkomingen en sterke punten:** Kritische evaluatie van mogelijke bias, fouten en de sterke kanten van het onderzoek. * **Conclusie:** Trekt conclusies op basis van de onderzoeksresultaten en de analyse. #### 1.2.4 Referenties * **Bronnenvermelding:** Een lijst van alle geraadpleegde bronnen, idealiter volgens een gestandaardiseerde structuur zoals APA. * **Alfabetische volgorde:** Referenties worden doorgaans alfabetisch op achternaam van de eerste auteur gesorteerd. #### 1.2.5 Overige onderdelen * **Digital Object Identifier (DOI):** Een unieke en permanente identificatiecode voor elektronische publicaties, die helpt bij het terugvinden van artikelen. * **Revisies/Revisions:** Eventuele herziene versies van het artikel. * **Afkortingen/Abbreviations:** Een lijst met gebruikte afkortingen. * **Dankwoord/Acknowledgements:** Erkenning van personen of instanties die hebben bijgedragen aan het onderzoek. * **Bijlagen/Supplementary material:** Aanvullend materiaal dat niet in de hoofdtekst is opgenomen. * **Financiering/Funding:** Informatie over de financieringsbronnen van het onderzoek. ### 1.3 Tips voor het lezen van artikelen Effectief lezen van wetenschappelijke literatuur vereist een gerichte aanpak. * **Lees op papier:** Dit kan helpen bij het concentreren en aantekeningen maken. * **Diagonale lezing:** Begin met een globaal overzicht van de tekst voordat u de details induikt. * **Neem de tijd:** Geef uzelf voldoende tijd om het artikel aandachtig te lezen. * **Doelgericht lezen:** Lees met een specifiek doel voor ogen, bijvoorbeeld het vinden van antwoorden op uw onderzoeksvraag. * **Raadpleeg bronnen:** Wees niet bang om externe bronnen te raadplegen voor onbekende termen of concepten. * **Laat u niet ontmoedigen:** Wetenschappelijke literatuur kan uitdagend zijn; volharding is belangrijk. * **Maak samenvattingen:** Het maken van korte samenvattingen per sectie kan helpen bij het onthouden en verwerken van de informatie. --- # Structuur en onderdelen van wetenschappelijke artikels (IMRAD) Dit onderdeel behandelt de typische structuur van wetenschappelijke onderzoeksartikels, voornamelijk de IMRAD-indeling, en de specifieke inhoud van elk van deze onderdelen. ### 2.1 Algemene opbouw van een wetenschappelijk artikel Het correct lezen en interpreteren van wetenschappelijke artikelen is essentieel, met name voor het toepassen van 'Evidence Based' methoden. De kwaliteit van een artikel kan beoordeeld worden aan de hand van verschillende criteria en onderdelen. #### 2.1.1 Beoordeling van de kwaliteit en onderdelen Bij het beoordelen van de kwaliteit van een wetenschappelijk artikel, let men op: * **Titel en auteurs:** Geeft de titel voldoende informatie? Zijn de auteurs toonaangevend? Wordt het artikel elders geciteerd? * **Abstract en keywords:** Bevat het artikel een samenvatting die de hoofdpunten weergeeft? Is de publicatie actueel? Past het abstract bij de eigen onderzoeksvraag of PICO? * **IMRAD-structuur:** De kerndesecties van het artikel. * **Referenties:** Worden bronnen correct en volledig vermeld, idealiter volgens een gestandaardiseerde structuur zoals APA, en in alfabetische volgorde? * **Overige onderdelen:** Dit kan omvatten: * **Digital Object Identifier (DOI):** Een unieke en permanente identificator voor digitale publicaties. * **Revisies/Revisions:** Aanduiding van aangepaste versies van het artikel. * **Afkortingen/Abbreviations:** Een lijst van gebruikte afkortingen. * **Dankwoord/Acknowledgments:** Erkenning van personen of instanties die hebben bijgedragen. * **Bijlagen/Supplementary material:** Aanvullend materiaal dat niet in de hoofdtekst past. * **Financiering/Funding:** Informatie over de bronnen van financiering van het onderzoek. ### 2.2 De IMRAD-structuur De IMRAD-structuur is een veelgebruikte indeling voor wetenschappelijke artikelen, waarbij de afkorting staat voor Inleiding, Methode, Resultaten en Discussie. #### 2.2.1 Inleiding De inleiding verschaft achtergrondinformatie over het onderwerp van het onderzoek. Het geeft inzicht in de huidige stand van de literatuur met betrekking tot het onderzoeksgebied, wat de basis vormt voor de probleemstelling. Daarnaast worden de doelen van het onderzoek geformuleerd (doelstelling) en eindigt de inleiding vaak met de centrale onderzoeksvraag of hypothese. #### 2.2.2 Methode In dit onderdeel wordt gedetailleerd beschreven hoe het onderzoek is opgezet. Dit omvat: * **Onderzoeksontwerp/Onderzoeksplan/Onderzoeksdesign:** De algemene aanpak van het onderzoek. * **Zoekstrategie:** Indien van toepassing (bv. voor literatuuronderzoek). * **Onderzoekspopulatie:** De groep waarop het onderzoek is gericht. * **Meetinstrumenten:** Welke tools of methoden zijn gebruikt om data te verzamelen. * **Gebruikte analyses:** De statistische of andere analysemethoden die zijn toegepast. #### 2.2.3 Resultaten De resultaten presenteren de bevindingen van het onderzoek op een overzichtelijke en duidelijke manier. Het is belangrijk dat dit gedeelte nog geen interpretatie van de data bevat. #### 2.2.4 Discussie In de discussie worden de gepresenteerde resultaten geïnterpreteerd en in verband gebracht met de bestaande literatuur. Dit onderdeel bevat tevens: * Een vergelijking van de eigen resultaten met eerdere studies. * Een bespreking van de tekortkomingen (zoals mogelijke bias of methodologische fouten) en de sterke punten van het uitgevoerde onderzoek. * Een conclusie over de bevindingen van het onderzoek. ### 2.3 Tips voor het lezen van wetenschappelijke artikels Om wetenschappelijke artikelen effectief te lezen en te analyseren, kunnen de volgende tips nuttig zijn: * Lees het artikel bij voorkeur op papier. * Neem eerst de tekst diagonaal door om een globaal beeld te krijgen. * Plan voldoende tijd in voor het lezen. * Lees de tekst doelgericht met specifieke vragen in gedachten. * Raadpleeg bij twijfel aanvullende informatiebronnen. * Laat je niet ontmoedigen door complexe materie. * Overweeg het maken van een korte samenvatting na het lezen. --- # Praktische tips voor het lezen van wetenschappelijke artikels Dit onderdeel biedt concrete adviezen en strategieën om wetenschappelijke artikels effectief te lezen, interpreteren en analyseren, inclusief aanbevelingen voor leesstrategieën en omgang met de tekst. ### 3.1 Het belang van het lezen van wetenschappelijke artikels Het lezen en interpreteren van wetenschappelijke onderzoeksartikels is cruciaal voor het handelen op basis van bewijs (Evidence Based). Dit is met name belangrijk voor toekomstige zorgtechnologen. ### 3.2 Beoordelen van de kwaliteit van een wetenschappelijk artikel Bij het beoordelen van de kwaliteit van een artikel zijn verschillende aspecten van belang: * **Tijdschrift en auteur:** * Is het een toonaangevend tijdschrift? * Is het een toonaangevende auteur? * Wordt de publicatie elders geciteerd? * **Structuur en opbouw:** * Is er een samenvatting (abstract) aanwezig? * Is de publicatie actueel? * Hoe is het artikel opgebouwd? * Worden de hoofdpunten per onderdeel gepresenteerd? * Past het abstract bij jouw overkoepelende vraagstelling (OV) of PICO-vraag? ### 3.3 De IMRAD-structuur Veel wetenschappelijke artikels volgen de IMRAD-structuur: * **Inleiding (Introduction):** * Bevat achtergrondinformatie over het onderwerp. * Formuleert de probleemstelling en de doelstellingen van het onderzoek. * Eindigt meestal met de onderzoeksvraag of hypothese. * **Methode (Methods):** * Beschrijft hoe het onderzoek is opgezet, inclusief: * Zoekstrategie voor literatuuronderzoek. * Onderzoekspopulatie. * Onderzoeksontwerp (onderzoeksplan/design). * Meetinstrumenten. * Gebruikte analyses. * **Resultaten (Results):** * Presenteert de bevindingen op een overzichtelijke manier. * Bevat een duidelijke beschrijving van de resultaten, zonder interpretatie. * **Discussie (Discussion):** * Vergelijkt de gevonden resultaten met de bestaande literatuur. * Bespreekt tekortkomingen (bias/fouten) en sterke punten van het onderzoek. * Formuleert een conclusie over het onderzoek. ### 3.4 Overige onderdelen van een wetenschappelijk artikel Naast de IMRAD-structuur kunnen de volgende onderdelen relevant zijn: * **Abstract en keywords:** Een beknopte samenvatting en trefwoorden die de inhoud van het artikel weergeven. * **Referenties:** Een lijst van gebruikte bronnen, vaak volgens de APA-structuur en alfabetisch geordend. * **Digital Object Identifier (DOI):** Een uniek, blijvend identificatiemiddel voor een elektronisch bestand. * **Revisies (Revisions):** Aangeven van aangepaste versies van het artikel. * **Afkortingen (Abbreviations):** Verklaring van gebruikte afkortingen. * **Dankwoord (Acknowledgements):** Erkenning van personen of instanties die hebben bijgedragen. * **Bijlagen (Supplementary material):** Aanvullend materiaal dat niet in de hoofdtekst past. * **Financiering (Funding):** Informatie over de financieringsbronnen van het onderzoek. ### 3.5 Tips voor het lezen van artikels Om wetenschappelijke artikels effectief te lezen, worden de volgende tips aangeraden: > **Tip:** Lees het artikel bij voorkeur op papier om je beter te kunnen concentreren en aantekeningen te maken. * Lees eerst de tekst diagonaal om een algemeen beeld te krijgen. * Neem de tijd voor het lezen van het artikel. * Lees de tekst doelgericht, met een specifieke vraag of doel voor ogen. * Raadpleeg tijdig andere informatiebronnen bij onduidelijkheden. * Laat je niet ontmoedigen door complexe taal of methoden. * Maak eventueel een korte samenvatting van de belangrijkste punten. --- ## Veelgemaakte fouten om te vermijden - Bestudeer alle onderwerpen grondig voor examens - Let op formules en belangrijke definities - Oefen met de voorbeelden in elke sectie - Memoriseer niet zonder de onderliggende concepten te begrijpen

| Term | Definition | |------|------------| | Wetenschappelijk onderzoeksartikel | Een publicatie die de resultaten van origineel onderzoek rapporteert, onderworpen aan peer review en bedoeld voor een academisch publiek. Deze artikels dragen bij aan de kennis binnen een specifiek vakgebied. | | Evidence Based handelen | Een aanpak waarbij beslissingen en praktijken, met name in de zorg, gebaseerd zijn op het best beschikbare wetenschappelijke bewijs, in combinatie met klinische expertise en patiëntvoorkeuren. | | Probleemstelling | Het deel van een wetenschappelijk artikel dat de context en de specifieke kwestie of het gat in de bestaande kennis introduceert die het onderzoek probeert aan te pakken. Het legt de basis voor de onderzoeksvraag. | | Abstract | Een beknopte samenvatting van een wetenschappelijk artikel, die de belangrijkste aspecten van het onderzoek, zoals de achtergrond, methoden, resultaten en conclusies, weergeeft. Het helpt lezers snel te bepalen of het artikel relevant is. | | Keywords | Sleutelwoorden die de belangrijkste onderwerpen en concepten van een wetenschappelijk artikel beschrijven. Ze worden gebruikt voor indexering en om het artikel vindbaar te maken in databases. | | IMRAD-structuur | De standaardindeling van wetenschappelijke onderzoeksartikels, bestaande uit vier hoofdonderdelen: Inleiding (Introduction), Methode (Methods), Resultaten (Results) en Discussie (Discussion). Deze structuur zorgt voor een logische en systematische presentatie van onderzoek. | | Onderzoeksopzet / Onderzoeksplan / Onderzoeksdesign | De gedetailleerde blauwdruk van hoe een onderzoek zal worden uitgevoerd. Dit omvat onder andere de keuze van de onderzoeksmethoden, de steekproefgrootte, de verzameling van gegevens en de analyseplan. | | Bias | Een systematische fout die optreedt in een onderzoek, waardoor de resultaten een vertekend beeld geven van de werkelijkheid. Bias kan ontstaan door verschillende factoren in het onderzoeksdesign, de dataverzameling of de analyse. | | Referenties | Een lijst aan het einde van een wetenschappelijk artikel die alle bronnen vermeldt die in de tekst zijn geciteerd. Dit stelt lezers in staat om de oorspronkelijke bronnen te raadplegen en erkent het werk van andere onderzoekers. | | Digital Object Identifier (DOI) | Een unieke, permanente identificatiecode die aan een digitaal object, zoals een wetenschappelijk artikel, wordt toegekend. Het zorgt ervoor dat het artikel altijd vindbaar is, zelfs als de URL verandert. |