inleiding en werkwijze RZL 1BEM 2025.pptx

# Doel en opbouw van het vak Dit vak beoogt de ontwikkeling van een kritische geest en het vermogen om economische vraagstukken ethisch te analyseren vanuit systeemdenken, met een focus op persoonlijke vorming en het cultiveren van zijnskwaliteiten. ### 1.1 Doelstellingen van het vak Het vak streeft ernaar de volgende doelen te realiseren bij studenten: * **Ontwikkelen van een kritische geest:** Studenten worden gestimuleerd om een kritische houding aan te nemen ten opzichte van uitdagingen, zowel persoonlijk als maatschappelijk. * **Analyseren van economische vraagstukken:** Studenten leren economische vraagstukken ethisch te analyseren, waarbij systeemdenken centraal staat. * **Aanscherpen van kritisch zelfverstaan:** Studenten worden aangemoedigd zichzelf te begrijpen als onderdeel van en gevormd door systemen. * **Stimuleren van verbeeldingsvermogen en ondernemingszin:** Het creatieve en ondernemende potentieel van studenten wordt bevorderd. * **Cultiveren van zijnskwaliteiten:** Door worstelen met existentiële vragen worden essentiële persoonlijke kwaliteiten ontwikkeld. ### 1.2 Opbouw van het vak: twee themareeksen Het vak is opgebouwd uit twee themareeksen, die elkaar aanvullen en verdiepen: #### 1.2.1 Levensbeschouwing en zingeving Deze themareeks focust op de uitdieping van thema's op het snijpunt van de persoon, de maatschappij en de wereld, met nadruk op het ontwikkelen van zijnskwaliteiten. De belangrijkste onderwerpen zijn: * **De vier grote vragen van ons bestaan:** Gebaseerd op het werk van Irvin Yalom, worden de fundamentele uitdagingen van het menselijk bestaan verkend: * **Vrijheid (en verantwoordelijkheid):** De mens is "gedoemd om vrij te zijn". Dit houdt in dat we keuzes maken waarvoor we verantwoordelijk zijn. De uitdaging ligt in het maken van betekenisvolle keuzes en het opnemen van verantwoordelijkheid. De spanning tussen vrijheid en verantwoordelijkheid is hierin cruciaal. * **Angst (voor de dood en het verlies/het oncontroleerbare):** Veel aspecten van het leven zijn oncontroleerbaar, inclusief onze eigen eindigheid. De uitdaging is hoe we een plaats geven aan deze oncontroleerbare elementen en onze sterfelijkheid. * **Isolatie en connectie (relaties):** Hoewel mensen fundamenteel solitair zijn, is er een diepe behoefte aan connectie. Het aangaan van connecties vraagt vertrouwen en brengt uitdagingen met zich mee. De vraag is hoe we ons betekenisvol verbinden met onszelf, anderen en de wereld. * **Zinloosheid en zingeving:** De mens wordt in de wereld "geworpen" zonder vooraf bepaalde zin. De zoektocht naar zin en betekenis is een belangrijke motivator. De uitdaging is hoe we zin geven aan ons leven, zin ontvangen en omgaan met ervaringen van zinloosheid. Volgens Yalom zijn deze vier condities onvermijdelijk en moeten we er op onze eigen manier een antwoord op formuleren. Acceptatie van deze condities is de eerste stap. * **Overdaad en aandacht:** De impact van overdaad op ons vermogen tot aandacht en diepte. * **De kracht van kwetsbaarheid:** Het belang van kwetsbaarheid in persoonlijke groei en relaties. * **De burn-out maatschappij:** Een analyse van de maatschappelijke druk en de gevolgen daarvan. #### 1.2.2 Ethisch en kritisch denken Deze themareeks richt zich op ethiek, economie en ondernemerschap, met een focus op systeemdenken. De centrale onderwerpen zijn: * **Systeemdenken en ethisch denken:** Hoe we complexe systemen kunnen begrijpen en ethische beslissingen kunnen nemen binnen deze systemen. * **Ongelijkheid:** Een analyse van de oorzaken en gevolgen van sociale en economische ongelijkheid. * **Gigantisme en innovatie:** De relatie tussen de schaal van organisaties, innovatie en hun maatschappelijke impact. * **Platformkapitalisme, de gig economie en AI:** Kritische reflecties op nieuwe economische modellen en technologieën. * **Klimaatverandering:** Ethische perspectieven op de klimaatcrisis en de verantwoordelijkheden die daarbij komen kijken. * **Geweld en verzet:** Analyse van de dynamiek van geweld en verschillende vormen van verzet. * **Maatschappij verantwoord ondernemen en coöperatief ondernemen:** Onderzoeken van alternatieve en meer ethische bedrijfsmodellen. ### 1.3 Stijl en aanpak Het vak hanteert een stijl en aanpak die gericht is op kritisch denken en persoonlijke vorming: * **"Durf denken!":** Een bewuste keuze voor ideeën en denkers die tegen de gevestigde orde ingaan, om studenten aan te zetten tot kritisch denken. * **Kennis, vaardigheden en vorming:** Het onderwijs richt zich niet alleen op het aanleren van kennis en vaardigheden (kwalificatie), maar ook op de ontwikkeling van de persoon als mens (subjectivering), in lijn met het model van Gert Biesta. Dit omvat het bevorderen van kritisch denken, connectie maken, samenleven en ondernemingszin. * **Levenwereldgericht onderwijs:** Het vak wil de wereld openen voor de student en de student openen voor de wereld, zodat deze zichzelf in relatie tot de wereld kan ontmoeten en zijnskwaliteiten kan ontwikkelen. #### 1.3.1 Voorbereiding bij lessen (self@home) Bijna elke les wordt voorafgegaan door een korte voorbereiding (zoals een filmpje, essay, artikel of interview). Deze voorbereiding dient als startpunt en ijkpunt voor het lesonderwerp en moet door de student voor de les worden verwerkt. #### 1.3.2 De drie taken van onderwijs (Gert Biesta) Gert Biesta's model van de drie taken van onderwijs is leidend: * **Kwalificatie:** Het aanleren van kennis en vaardigheden. * **Socialisatie:** Het inleiden in de maatschappij, inclusief tradities, praktijken, normen en overtuigingen. * **Subjectivering:** Het bevorderen van de kwaliteiten van het "persoon zijn", zoals kritisch denken, connectie maken, samenleven en engagement. Biesta benadrukt het belang van een evenwicht tussen deze drie elementen. Het vak probeert dit evenwicht te bewaren, met een speciale focus op subjectivering, om studenten niet alleen voor te bereiden op de toekomst, maar hen ook in staat te stellen de toekomst zelf te vormen. #### 1.3.3 Betekenisvolle interactie Het vak promoot een actieve leeromgeving waarin zowel docent als studenten verantwoordelijk zijn voor het creëren van een leergemeenschap. Dit vereist initiatief en open, bevlogen deelname van iedereen. ### 1.4 Evaluatie van het vak De evaluatie van het vak vindt plaats via een schriftelijke examen. * **Examen (eerste zittijd):** Bestaat uit kennis- en inzichtvragen over de leerstof. De evaluatie is zo ingericht dat deze binnen 1 uur en 20 minuten kan worden ingevuld. Studenten krijgen een derde meer werktijd dan strikt noodzakelijk. Het examen vindt plaats tijdens de examenperiode en telt voor 100% mee in de beoordeling. * **Examen (tweede zittijd):** Indien nodig, volgt een tweede examenkans. De concrete planning, inclusief details over de voorbereidingen en opdrachten, is te vinden in de Studiewijzer op Canvas. > **Tip:** Het is essentieel om de planning op Canvas regelmatig te raadplegen, aangezien dit een groeidocument is met wekelijkse self@home opdrachten. Kom steeds voorbereid naar de les. > **Tip:** Wees actief en neem deel aan de interactieve gedeelten van de lessen. De docent is bereikbaar per mail, maar contacteer bij uitblijven van een antwoord na 3 dagen gerust opnieuw. --- # Pedagogische benadering en concepten Dit deel van de cursus richt zich op de didactische aanpak en introduceert concepten die de nadruk leggen op kritische vorming en persoonsontwikkeling. ### 2.1 Stijl en aanpak van het vak De stijl en aanpak van het vak zijn gericht op het ontwikkelen van een kritische geest, het ethisch analyseren van economische vraagstukken via systeemdenken, het aanscherpen van een kritisch zelfverstaan en het stimuleren van verbeeldingsvermogen en ondernemingszin. De cursus beoogt essentiële zijnskwaliteiten te cultiveren door existentiële vragen te behandelen. #### 2.1.1 Doel van het vak Het vak heeft twee hoofdcomponenten: 1. **Levensbeschouwing en zingeving**: Hierbij worden thema's uitgediept op het snijvlak van de persoon, de maatschappij en de wereld, met een focus op zijnskwaliteiten. 2. **Ethisch en kritisch denken**: Hierbij worden thema's uitgediept op het snijvlak van ethiek, economie en ondernemerschap, met een focus op systeemdenken. #### 2.1.2 Lesreeksen en voorbereiding Er zijn twee lesreeksen of themareeksen: 1. Levensbeschouwing en zingeving (o.a. over de vier grote vragen van ons bestaan, overdaad en aandacht, de kracht van kwetsbaarheid, de burn-out maatschappij). 2. Ethisch en kritisch denken (o.a. over systeemdenken en ethisch denken, ongelijkheid, gigantisme en innovatie, platformkapitalisme, AI, klimaatverandering, geweld en verzet, maatschappij verantwoord ondernemen en coöperatief ondernemen). Bijna elke les vereist een korte voorbereiding (self@home), zoals het bekijken van een filmpje, lezen van een essay of artikel. Deze voorbereiding dient als startpunt voor het lesonderwerp. #### 2.1.3 Kernprincipes van de aanpak De aanpak kiest bewust voor ideeën en denkers die tegen de stroom ingaan, vanuit het belang van "durf denken!". De overtuiging is dat onderwijs niet enkel kennis en vaardigheden overdraagt, maar ook bijdraagt aan vorming en menswording door de ontwikkeling van zijnskwaliteiten. > **Tip:** De nadruk ligt op actief nadenken en het open delen van ideeën binnen een leercommunity, waarbij zowel docent als studenten medeverantwoordelijk zijn voor het leerproces. #### 2.1.4 Belangrijke concepten uit de pedagogiek Twee belangrijke concepten die aan bod komen zijn: * **Freire's model voor kritische pedagogiek**: Een benadering die studenten uitdaagt om kritisch na te denken en hun wereld te bevragen. * **Gert Biesta's drie taken van onderwijs**: Deze zijn: 1. **Kwalificatie**: Het aanleren van kennis en vaardigheden. 2. **Socialisatie**: Het inleiden in de maatschappij, inclusief tradities, praktijken, attitudes, normen en overtuigingen. 3. **Subjectivering**: Het bevorderen van kwaliteiten die bijdragen aan het "persoon zijn", zoals kritisch denken, connectie maken, samenleven, volwassenheid, engagement en ondernemingszin. Biesta pleit voor een evenwicht tussen deze drie taken. Hij stelt dat het huidige publieke discours zich te veel lijkt te richten op kwalificatie, waardoor het belang van subjectivering en persoonsvorming wordt vergeten. Het doel is dat jonge mensen niet alleen leren zich aan te passen aan de toekomst, maar deze ook zelf vormgeven, met als uiteindelijk doel "Hoe we het op langere termijn op een humane manier met elkaar uithouden op een kwetsbare planeet". > **Tip:** Onderwijs als vorming nodigt uit om een persoon te worden in de wereld. Dit betekent de wereld openen en openstaan voor de wereld, jezelf in relatie tot de wereld ontmoeten en zijnskwaliteiten ontwikkelen zoals ondernemingszin, connectievorming, engagement, kwetsbaarheid en diepe aandacht. ### 2.2 Evaluatie van het vak De evaluatie van het vak gebeurt via een schriftelijke examen (BIR) dat binnen de examenperiode wordt afgenomen. Dit examen is een allesomvattende evaluatie (100%) die zowel kennis- als inzichtvragen bevat over de leerstof. Studenten krijgen een ruime werktijd, te weten 1 uur en 20 minuten, wat een derde meer is dan de standaard 1 uur. De cursus op Canvas bevat gedetailleerde informatie over de planning, modules, voorbereidingen, ppt's, grondmateriaal en de manier van opdrachten uploaden. > **Tip:** Controleer regelmatig het planningsdocument op Canvas, aangezien dit een groeidocument is waarin de wekelijkse self@home opdrachten worden vermeld. Zorg dat je altijd voorbereid naar de les komt. --- # Evaluatie en praktische informatie Dit deel van de studiegids behandelt de evaluatie van het vak, de praktische organisatie en de studiemiddelen die ter beschikking worden gesteld. ### 2.1 Evaluatie van het vak De evaluatie van het vak 'Ethisch ondernemen' is gestructureerd rondom een schriftelijke evaluatie die 100% van het eindresultaat bepaalt voor zowel de eerste als de tweede examenkans. #### 2.1.1 Examens en examenkansen * **Eerste examenkans:** De evaluatie vindt plaats tijdens de officiële examenperiode en bestaat voor 100% uit een schriftelijk examen. * **Tweede examenkans:** Indien nodig, vindt ook de tweede examenkans plaats tijdens de examenperiode en bestaat deze voor 100% uit een schriftelijk examen. #### 2.1.2 Schriftelijke evaluatie De schriftelijke evaluatie is ontworpen om kennis en inzicht in de leerstof van de lessen te toetsen. De vragen zijn van het type kennis- en inzichtvragen. * **Voorbereiding en afname:** De evaluatie wordt afgenomen via Canvas op de eigen laptop van de student, met behulp van het programma Schoolyear. * **Werktijd:** De evaluatie is zodanig opgesteld dat deze normaal gesproken binnen 1 uur afgerond kan worden. Elke student krijgt echter een extra derde van de tijd, wat resulteert in een totale werktijd van 1 uur en 20 minuten voor de evaluatie. ### 2.2 Planning en modules De planning van het vak is dynamisch en groeit mee met de voortgang van de cursus. * **Canvascursus en studiewijzer:** De meest actuele en concrete planning per klasgroep is te vinden op de Canvascursus en in de studiewijzer. Deze documenten zijn essentieel om te raadplegen. * **Modules:** De cursusinhoud is opgedeeld in logisch opgebouwde modules. Elke module bevat de voorbereidingen (self@home opdrachten), presentaties (ppt's) en het grondmateriaal dat nodig is voor het vak. * **Self@home opdrachten:** Wekelijkse self@home opdrachten vormen een cruciaal onderdeel van de voorbereiding op de lessen. Het is belangrijk om deze steeds tijdig te verwerken en voorbereid naar de les te komen. > **Tip:** Raadpleeg de Canvascursus en studiewijzer regelmatig voor updates van de planning. ### 2.3 Leermiddelen en contact Alle benodigde leermiddelen en cursusmateriaal zijn beschikbaar via de modules op Canvas. * **Communicatie met docent:** Docenten zijn bereikbaar per e-mail. Indien er na drie dagen geen antwoord wordt ontvangen, wordt geadviseerd om opnieuw contact op te nemen. * **Participatie:** Actieve deelname aan de interactieve delen van de lessen wordt sterk aangemoedigd en is belangrijk voor het leerproces. ### 2.4 Pact voor samenwerking: #SamenBlendenWerkt Het vak hanteert een pact voor samenwerking, genaamd '#SamenBlendenWerkt'. Dit pact bevat specifieke afspraken en biedt tips en aanbevelingen om studenten te ondersteunen bij het effectief samenwerken. Meer details hierover zijn terug te vinden op de Canvascursus. ### 2.5 Stijl en aanpak van het vak Het vak kenmerkt zich door een specifieke stijl en aanpak die gericht is op vorming en kritisch denken. * **Kritische geest en systeemdenken:** Er wordt gestreefd naar het ontwikkelen van een kritische geest om toekomstige uitdagingen aan te gaan, en het ethisch analyseren en evalueren van economische vraagstukken vanuit een systeemdenkend perspectief. * **Zelfverstaan en verbeeldingsvermogen:** Het vak moedigt aan tot het aanscherpen van kritisch zelfverstaan, waarbij men zichzelf ziet als deel van en gevormd door een systeem. Ook het stimuleren van verbeeldingsvermogen en ondernemingszin staat centraal. * **Zijnskwaliteiten:** Essentiële zijnskwaliteiten worden gecultiveerd door het omgaan met existentiële vragen. * **Aanpak tegen de stroom in:** Er wordt bewust gekozen voor ideeën en denkers die tegen de gevestigde orde ingaan, vanuit het belang van "durf denken!". * **Onderwijs als vorming:** De overtuiging is dat onderwijs meer is dan kennis en vaardigheden; het gaat ook om vorming en menswording. Dit wordt ondersteund door de drie taken van onderwijs volgens Gert Biesta: kwalificatie, socialisatie en subjectivering. Het vak legt de nadruk op subjectivering (persoonsvorming) om studenten niet alleen voor te bereiden op de toekomst, maar hen ook in staat te stellen deze zelf te maken. * **Wereldgericht onderwijs:** Het vak wil de wereld openen en studenten uitnodigen om open te staan voor de wereld, zichzelf in relatie tot de wereld te ontmoeten en zijnskwaliteiten te ontwikkelen. > **Tip:** De stijl en aanpak van het vak, geïnspireerd door denkers als Freire en bell hooks, benadrukken actieve participatie, het delen van ideeën en het creëren van een gezamenlijke leercommunity. ### 2.6 Inhoudelijke thema's Het vak is opgebouwd uit twee lessenreeksen of themareeksen: #### 2.6.1 Levensbeschouwing en zingeving Deze reeks verdiept thema's op het snijvlak van het individu, de maatschappij en de wereld, met een focus op zijnskwaliteiten. Enkele centrale vragen die aan bod komen, zijn: * De vier grote vragen van ons bestaan (gebaseerd op het werk van Irvin Yalom): * Vrijheid (en verantwoordelijkheid): De uitdaging om betekenisvolle keuzes te maken en verantwoordelijkheid op te nemen. De mens is volgens Sartre "gedoemd om vrij te zijn". * Angst voor de dood en het verlies (het oncontroleerbare): Hoe om te gaan met de eindigheid en de aspecten van het leven die buiten onze controle liggen. * Isolatie en connectie (relaties): Het creëren van betekenisvolle verbindingen met onszelf, anderen en de wereld, ondanks de fundamentele eenzaamheid. * Zinloosheid en zingeving: De zoektocht naar betekenis en zin in het leven, en hoe om te gaan met ervaringen van zinloosheid. * Overdaad en aandacht * De kracht van kwetsbaarheid * De burn-out maatschappij #### 2.6.2 Ethisch en kritisch denken Deze reeks behandelt thema's op het snijvlak van ethiek, economie en ondernemerschap, met een focus op systeemdenken. Enkele centrale thema's zijn: * Systeemdenken en ethisch denken * Ongelijkheid * Gigantisme en innovatie * Platformkapitalisme, de gig economie en AI * Klimaatverandering * Geweld en verzet * Maatschappij verantwoord ondernemen en coöperatief ondernemen > **Voorbeeld:** Een typische les start met een korte voorbereiding of impuls (bv. een filmpje, essay, artikel) die functioneert als startpunt voor het lesonderwerp. --- # Levensbeschouwing en de vier grote vragen van het bestaan Dit onderwerp verkent de thematiek van zingeving en levensbeschouwing door de lens van Irvin Yalom's vier existentiële vragen, die de kern vormen van de menselijke conditie. ### 4.1 Yalom en de vier grote vragen van ons bestaan Irvin Yalom stelt dat er vier fundamentele, universele existentiële vragen zijn waarmee elk mens geconfronteerd wordt. Deze vragen vormen uitdagingen en gegevenheden van ons bestaan waarvoor we telkens een antwoord moeten formuleren. Volgens Yalom zijn deze uitdagingen onveranderlijk en inherent aan het mens-zijn. #### 4.1.1 De vier grote vragen van het bestaan De vier fundamentele existentiële vragen, zoals onderscheiden door Yalom, zijn: 1. **Vrijheid en verantwoordelijkheid:** De mens is vrij in zijn keuzes en draagt hierdoor verantwoordelijkheid voor zichzelf en zijn leven. Dit brengt een spanning met zich mee tussen de vrijheid om te kiezen en de consequenties die aan die keuzes verbonden zijn. De uitdaging ligt in het maken van betekenisvolle keuzes en het opnemen van de juiste verantwoordelijkheden. De existentialistische uitspraak "De mens is gedoemd om vrij te zijn" vat deze kernidee samen. 2. **Angst voor de dood en het verlies (het oncontroleerbare):** Veel aspecten van het leven zijn niet te controleren, inclusief onze eigen sterfelijkheid. De mens wordt geconfronteerd met het onvermijdelijke en het oncontroleerbare. De uitdaging is om een plaats te geven aan deze onzekerheden en aan onze eindigheid. 3. **Isolatie en connectie (relaties):** Fundamenteel is de mens eenzaam; er bestaat altijd een zekere afstand tussen individuen. Hoewel er een diepe behoefte is aan connectie, is het opbouwen van echte intimiteit en verbinding ook uitdagend, omdat vertrouwen vaak de enige basis is in plaats van absolute kennis. De vraag is hoe we ons betekenisvol kunnen verbinden met onszelf, anderen en de wereld, en hoe we deel kunnen uitmaken van een gemeenschap. 4. **Zinloosheid en zingeving:** De mens wordt in de wereld "geworpen" zonder voorafgaande keuze over zijn bestaan, afkomst of identiteit. Dit leidt tot een inherente behoefte aan zin en betekenis in het leven. De centrale uitdaging is het vinden van antwoorden op hoe we zin kunnen geven aan ons leven, hoe we zin kunnen ontvangen, en hoe we omgaan met momenten van zinloosheid. Viktor Frankl benadrukte dat "De zoektocht naar zin en betekenis is de belangrijkste motivator van de mens". #### 4.1.2 Het belang van deze existentiële uitdagingen Yalom benadrukt dat deze vier bezorgdheden onvermijdelijk deel uitmaken van de menselijke conditie. Het proces van antwoorden formuleren begint bij het aanvaarden van deze fundamentele uitdagingen. Het heeft geen zin om ertegen te vechten; de controle ligt in de manier waarop we ermee omgaan. Deze uitdagingen manifesteren zich op diverse manieren gedurende het leven, afhankelijk van de persoonlijke context. Alle levensvragen kunnen uiteindelijk herleid worden tot deze vier kernuitdagingen. Het is essentieel om deze vragen niet te ontwijken, maar ze actief aan te gaan en ermee in dialoog te treden. De uitspraak "Het goed is om je onder te dompelen in de stroom van het leven" vat de noodzaak om deze existentiële realiteiten te omarmen samen. > **Tip:** Beschouw deze vier vragen als een kader om je eigen levenservaringen en uitdagingen te begrijpen. Ze bieden een dieper inzicht in de menselijke psychologie en de zoektocht naar een betekenisvol leven. > **Voorbeeld:** De angst voor de dood kan zich uiten in obsessief carrière maken (zingeving zoeken in prestatie) of juist in het koesteren van relaties (connectie als tegengewicht tegen isolatie en eindigheid). De manier waarop iemand met deze angst omgaat, definieert mede zijn levensbeschouwing. --- ## Veelgemaakte fouten om te vermijden - Bestudeer alle onderwerpen grondig voor examens - Let op formules en belangrijke definities - Oefen met de voorbeelden in elke sectie - Memoriseer niet zonder de onderliggende concepten te begrijpen

| Term | Definition | |------|------------| | Zingeving | Het proces van het vinden van betekenis en doel in het leven, het creëren van een gevoel van waarde en relevantie ondanks existentiële uitdagingen zoals zinloosheid en sterfelijkheid. | | Samenleven | De manier waarop mensen met elkaar omgaan binnen een gemeenschap of maatschappij, inclusief de normen, waarden en praktijken die gedeelde interactie en co-existentie mogelijk maken. | | Kritische geest | Het vermogen om informatie, ideeën en argumenten op een rationele, onbevooroordeelde manier te analyseren, te evalueren en te beoordelen, met als doel tot weloverwogen conclusies te komen. | | Economische vraagstukken | Problemen of dilemma's gerelateerd aan de productie, distributie en consumptie van goederen en diensten, die ethische overwegingen met zich meebrengen in een economisch systeem. | | Systeemdenken | Een holistische benadering om complexiteit te begrijpen door de interacties en verbanden tussen de onderdelen van een systeem te bestuderen, in plaats van deze onderdelen geïsoleerd te analyseren. | | Zijnskwaliteiten | Fundamentele menselijke eigenschappen of deugden die de manier waarop een persoon in de wereld staat en functioneert bepalen, zoals ondernemingszin, kwetsbaarheid en connectie. | | Verbeeldingsvermogen | De mentale capaciteit om beelden, ideeën en scenario's te creëren die niet direct uit de waargenomen werkelijkheid voortkomen, essentieel voor creativiteit en probleemoplossing. | | Levensbeschouwing | Een coherent geheel van ideeën, overtuigingen en waarden die de mens een kader bieden voor het begrijpen van zichzelf, de wereld en zijn plaats daarin, vaak gericht op fundamentele levensvragen. | | Kwetsbaarheid | De staat van openheid voor verwonding, zowel fysiek als emotioneel, en het vermogen om deze openheid te erkennen en te integreren als een deel van het menselijk bestaan. | | Burn-out maatschappij | Een concept dat verwijst naar een samenleving waarin een hoge mate van stress, uitputting en werkdruk heerst, wat leidt tot wijdverspreide burn-out onder de bevolking. | | Gigantisme | Een tendens tot extreme groei of omvang, toegepast op bedrijven, organisaties of economische entiteiten, met mogelijke implicaties voor innovatie, concurrentie en maatschappelijke impact. | | Platformkapitalisme | Een economisch model waarin digitale platforms de centrale rol spelen in het faciliteren van transacties en het genereren van waarde, vaak gekenmerkt door de data-economie en de gig economie. | | AI (Artificiële Intelligentie) | De ontwikkeling van computersystemen die taken kunnen uitvoeren die normaal menselijke intelligentie vereisen, zoals leren, probleemoplossing en besluitvorming. | | Klimaatverandering | Langdurige veranderingen in het mondiale of regionale klimaat, met name de toename van de gemiddelde temperatuur op aarde, die voornamelijk wordt toegeschreven aan menselijke activiteiten. | | Geweld en verzet | De uitingen van fysieke, psychologische of structurele schade en de reacties daarop, variërend van passieve weerstand tot actieve rebellie, binnen sociale en politieke contexten. | | Maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) | Een zakelijke benadering waarbij bedrijven vrijwillig bijdragen aan een betere samenleving en een schoner milieu door hun activiteiten te integreren met sociale en ecologische overwegingen. | | Coöperatief ondernemen | Een bedrijfsmodel gebaseerd op collectief eigendom en democratische controle door de leden die het bedrijf gebruiken of erin werken, gericht op het dienen van de gemeenschappelijke belangen. | | Self@home | Een methode waarbij studenten thuis zelfstandig voorbereidend materiaal verwerken voor een les, zoals het bekijken van video's of het lezen van teksten, om actief deel te nemen aan de les. | | Kritische pedagogiek | Een onderwijsfilosofie die studenten aanmoedigt om de wereld kritisch te bevragen, machtsstructuren te herkennen en te transformeren, en te werken aan sociale rechtvaardigheid. | | Kwalificatie (in onderwijs) | Het deel van onderwijs dat gericht is op het aanleren van specifieke kennis en vaardigheden die nodig zijn voor een bepaald beroep of een bepaalde maatschappelijke rol. | | Socialisatie (in onderwijs) | Het proces waarbij individuen worden ingeleid in de maatschappelijke tradities, praktijken, attitudes, normen en overtuigingen van een cultuur of samenleving. | | Subjectivering (in onderwijs) | De taak van onderwijs die gericht is op het bevorderen van de kwaliteiten van het individuele persoon-zijn, zoals kritisch denken, connectie maken en volwassenheid, waardoor men zelf de toekomst kan vormgeven. | | Existentiële vragen | Fundamentele vragen over de aard van het bestaan, de betekenis van het leven, de dood, vrijheid en de menselijke conditie, die individuen confronteren met hun eigen sterfelijkheid en beperkingen. | | Irvin Yalom | Een Amerikaans psychiater en auteur, bekend om zijn werk op het gebied van existentiële psychotherapie en zijn identificatie van vier fundamentele existentiële angsten of uitdagingen van het menselijk bestaan. | | Vrijheid (en verantwoordelijkheid) | Het vermogen om zelf keuzes te maken en de consequenties daarvan te dragen, waarbij de mens wordt geconfronteerd met de noodzaak om verantwoordelijkheid te nemen voor zijn handelingen en de impact ervan. | | Angst voor de dood en het verlies | De fundamentele menselijke emotie die voortkomt uit het besef van eigen sterfelijkheid en de onvermijdelijkheid van verlies, en de uitdaging om hiermee om te gaan. | | Isolatie en connectie (relaties) | De inherente menselijke ervaring van zowel een zekere afstand tot anderen als de diepe behoefte aan verbinding en intimiteit, en de uitdaging om betekenisvolle relaties aan te gaan. | | Zinloosheid en zingeving | De confrontatie met het mogelijke gebrek aan inherente betekenis in het leven en de menselijke zoektocht naar zin en doel, en hoe om te gaan met ervaringen van zinloosheid. | | Participatie aan interactieve gedeelde van de lessen | Actieve betrokkenheid van studenten bij klassikale activiteiten, discussies en groepswerk, wat bijdraagt aan een dynamischer en effectiever leerproces. |