Zuurstoftherapie PSG studenten 2025.pptx

# Inleiding tot zuurstoftherapie Dit gedeelte introduceert de basisprincipes van zuurstoftherapie, met nadruk op het bestrijden van hypoxie, de noodzaak van medisch overleg, en variaties in zuurstofsaturatiewaarden bij specifieke pathologieën. ## 1. Inleiding tot zuurstoftherapie Zuurstoftherapie is een medische interventie die gericht is op het bestrijden en voorkomen van hypoxie, een toestand van zuurstoftekort in het lichaam. Het correct toedienen en afbouwen van zuurstoftherapie vereist altijd overleg met een arts. Het is belangrijk te erkennen dat normale zuurstofsaturatiewaarden kunnen variëren bij patiënten met specifieke pathologieën, zoals cardiopatiënten, patiënten met bronchopulmonale dysplasie (BPD), en patiënten met sikkelcelanemie. > **Tip:** Bij kinderen met sikkelcelanemie mag de zuurstofsaturatie niet onder de 95% dalen. Dit betekent dat er in deze gevallen vaak sneller zuurstof toegediend moet worden. ## 2. Toedieningswijzen van zuurstof Er zijn diverse methoden voor het toedienen van zuurstof, afhankelijk van de leeftijd van de patiënt en de benodigde flow. ### 2.1 Algemene principes van toediening Zuurstof kan worden toegediend via een rotameter, die kan worden ingesteld voor lage flows (0,1 l – 1,5 l per minuut) of hoge flows (1 l – 15 l per minuut). #### 2.1.1 Verwarmen en bevochtigen van zuurstof Verwarming en bevochtiging van zuurstof zijn noodzakelijk in de volgende situaties: * Bij toediening van meer dan 2 liter zuurstof per minuut via een neusbril gedurende langer dan 24 uur. * Bij toediening van zuurstof via een tracheacanule. * Bij irritatie van de slijmvliezen (zoals roodheid of bloedneus). Het doel van bevochtiging is het voorkomen van uitdroging van de slijmvliezen en de vorming van ingedikte, taaie secreties. > **Tip:** Controleer bij opname van een patiënt altijd of er een correcte rotameter aanwezig is op de kamer, met name om te bepalen of een hoge flow-toediening mogelijk is. ### 2.2 Verschillende toedieningsapparaten Diverse apparaten kunnen worden gebruikt voor zuurstoftoediening: * **Neussonde / Pharynxsonde:** * Debiet: 0,1 l – 1 liter per minuut (pediatrie). * Wordt beschouwd als een aspiratiesonde, bij voorkeur charrière 8. * Wordt ongeveer 1 cm in de neusholte ingebracht (pediatrie). * Indicatie: zuigelingen en situaties die een laag debiet vereisen. * **Aandachtspunten:** Dagelijks van kant verplaatsen, neus goed verzorgen, spoelen en reinigen. Neus instilleren met fysiologisch water om uitdroging van de slijmvliezen te voorkomen. De neussonde dagelijks wisselen om verstopping te vermijden; indien mogelijk, ook wisselen van neusgat. Mepitac kan worden aangebracht om de huid te beschermen. Controleer minstens elke shift alle connecties en let op de aanwezigheid van drukletsels. * **Neusbril:** * Debiet: 0,1 l – 4 liter per minuut (maximaal 2 liter per minuut bij zuigelingen). * Verkrijgbaar in 3 maten: baby, kind en volwassene. * Indien bevochtiging nodig is, is een specifieke neusbril vereist. * Wordt geplaatst met de kromming naar beneden gericht. * **Aandachtspunten:** Neusprongs kunnen worden afgeknipt om het comfort voor het kind te verhogen. Wanneer meer dan 2 liter per minuut gedurende langer dan 24 uur wordt toegediend, is bevochtigde en verwarmde zuurstof noodzakelijk. Neusprongs dagelijks reinigen met water. Mepitac aanbrengen indien fixatie nodig is. Controleer minstens elke shift alle connecties en let op de aanwezigheid van drukletsels. * **Standaard masker:** * Debiet: 5 l – 15 liter per minuut (let op: rebreathing is mogelijk). * Verkrijgbaar in 2 maten: kind en volwassene. * Wordt over mond en neus geplaatst en moet goed aansluiten (let op: decubitusletsels). * Het masker dient dagelijks gereinigd te worden. * Voorkeur voor kortdurend gebruik vanwege kosteneffectiviteit. * **Oxymask:** * Debiet: 1 l – 15 liter per minuut. * Een 'open' masker, wat minder beangstigend is en geen kans op rebreathing biedt. * Levert een hogere zuurstofconcentratie door betere geleiding naar mond en neus. * Wordt over mond en neus geplaatst en moet goed aansluiten (let op: decubitusletsels). * Het masker dient dagelijks gereinigd te worden. * Hoewel een voorkeursmasker, is het duurder dan een standaard masker. * **Non-rebreathing masker:** * Gebruikt in acute situaties met ernstige hypoxie voor het toedienen van zeer hoge zuurstofconcentraties. * Debiet: 10 l – 15 liter per minuut (een voldoende hoog debiet is nodig om de reservoirzak te vullen met zuurstofrijke lucht). * Heeft een kleppensysteem dat ervoor zorgt dat uitgeademde lucht naar buiten kan en voorkomt dat kamerlucht wordt ingeademd. * **Aandachtspunten:** Bij aanvang van de zuurstoftherapie dient de klep tussen het masker en de reservoirzak te worden dichtgehouden zodat de zak zich kan vullen met zuurstofrijke lucht. Zorg ervoor dat de reservoirzak altijd voldoende gevuld is. Sluit het masker goed aan over mond en neus (let op: decubitusletsels). * **Zuurstof via tracheacanule:** * Kan worden toegediend met behulp van een kunstneus met zuurstoftoediening (bijvoorbeeld Atos Freevent mini met zuurstofadaptor) of een Trach-Vent met houder. * Tot maximaal 5 liter zuurstof per minuut. * **Aandachtspunt:** Bevochtigen en verwarmen van de zuurstof is noodzakelijk, vooral bij sputumproductie. * **Andere systemen:** * Er bestaan nog diverse andere toedieningsmethoden, waaronder OptiFlow, CPAP (Continuous Positive Airway Pressure) en BiPAP (Bilevel Positive Airway Pressure). ### 2.3 Bevochtigen en verwarmen van zuurstof Verwarming en bevochtiging van zuurstof zijn geïndiceerd bij: * Toediening van meer dan 2 liter per minuut via een neusbril gedurende langer dan 24 uur. * Toediening van zuurstof via een tracheacanule. Het doel is het voorkomen van uitdroging van de slijmvliezen en het vermijden van ingedikte, taaie secreties. In het UZ Leuven wordt verwarming en bevochtiging doorgaans verzorgd door een bevochtigingssysteem zoals de Airvo 3 (Fisher & Paykel). Hiervoor zijn specifieke benodigdheden nodig, zoals een speciale neusbril (Optiflow junior 2) of een tracheastoma-interface. ## 3. Transport met zuurstof Transport met zuurstof vereist zorgvuldigheid en kennis van de beschikbare zuurstofhoeveelheid. ### 3.1 Zuurstoffles Zuurstof wordt opgeslagen onder druk in een zuurstoffles, waarbij de druk wordt weergegeven op een manometer in bar. De maximale flow per minuut is doorgaans 15 liter. #### 3.1.1 Berekening van beschikbare zuurstof De hoeveelheid bruikbare zuurstof en de duur dat een patiënt kan worden voorzien, kunnen worden berekend met de volgende formule: $$ \text{Beschikbaar volume O}_2 = \text{Druk (bar)} \times \text{Volume O}_2 \text{fles} $$ Vervolgens kan de resterende duur worden berekend: $$ \text{Duur (minuten)} = \frac{\text{Druk (bar)} \times \text{Volume O}_2 \text{fles}}{\text{Aantal liter O}_2/\text{minuut}} $$ > **Voorbeeld:** > De inhoud van een zuurstoffles is 7 liter en de manometer geeft 60 bar aan. Hoeveel zuurstofgas is er beschikbaar en hoe lang komt de patiënt toe indien er 2 liter zuurstof per minuut moet worden gegeven? > > * Beschikbaar volume O₂ = 60 bar * 7 liter = 420 liter O₂ > * Duur = 420 liter / 2 liter/minuut = 210 minuten (wat neerkomt op 3 uur en 30 minuten). **Aandachtspunten bij transport:** * De zuurstoffles dient rechtop te worden vervoerd met behulp van een zuurstoffleshouder. * Laat de fles niet vallen en leg deze niet neer. ## 4. Algemene aandachtspunten bij zuurstoftherapie Bij het toepassen van zuurstoftherapie zijn er enkele cruciale veiligheidsaspecten en aandachtspunten: * **Vermijd vaseline:** Gebruik geen vaseline in combinatie met zuurstoftherapie, aangezien dit licht ontvlambaar is en brandwonden kan veroorzaken. * **Niet roken:** Rook nooit in de buurt van zuurstoftherapie, omdat dit eveneens brand (en brandwonden) kan veroorzaken. * **Onderhoud leidingen:** Zuurstofleidingen dienen wekelijks te worden vervangen, of eerder bij bevuiling. --- # Toedieningswijzen van zuurstof Dit onderwerp omvat de diverse methoden voor de toediening van zuurstof, variërend van eenvoudige neusondes tot geavanceerde maskers en tracheacanuletoediening, met aandacht voor specifieke indicaties en praktische overwegingen. ## 2. Toedieningswijzen van zuurstof ### 2.1 Algemeen Zuurstoftherapie wordt toegepast ter bestrijding en preventie van hypoxie. Het starten en afbouwen van zuurstoftherapie dient steeds in overleg met een arts te gebeuren. Normale zuurstofsaturatiewaarden kunnen variëren bij specifieke pathologieën, zoals bij cardiopatiënten, baby's met BPD, of patiënten met sikkelcelanemie. #### 2.1.1 Toediening via rotameter Zuurstof kan worden toegediend via een rotameter, die de flow reguleert. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: * **Lage flow:** 0,1 tot 1,5 liter per minuut. * **Hoge flow:** 1 tot 15 liter per minuut. #### 2.1.2 Wanneer zuurstof verwarmen en bevochtigen? Verwarming en bevochtiging van zuurstof zijn noodzakelijk in de volgende situaties: * Bij toediening van meer dan 2 liter zuurstof per minuut via een neusbril gedurende langer dan 24 uur. * Bij toediening van zuurstof via een tracheacanule. * Bij tekenen van irritatie, zoals roodheid of een bloedneus. Het doel van bevochtigen is het voorkomen van uitdroging van de slijmvliezen en het voorkomen van ingedikte, taaie secreties. #### 2.1.3 Benodigdheden voor verwarmde en bevochtigde zuurstof In het UZ Leuven wordt verwarming en bevochtiging van zuurstof gerealiseerd met het bevochtigingssysteem Airvo 3. Hiervoor zijn specifieke benodigdheden vereist, zoals een speciale neusbril (Optiflow junior 2) of een tracheastoma interface. ### 2.2 Verschillende toedieningsmogelijkheden #### 2.2.1 Neussonde / Pharynxsonde * **Flow:** 0,1 tot 1 liter per minuut (pediatrie). * **Kenmerken:** Wordt ook aangeduid als aspiratiesonde. Bij voorkeur een charrière 8. * **Inbrengen:** 1 centimeter in de neusholte (pediatrie). * **Indicatie:** Voornamelijk bij zuigelingen die een laag zuurstoftoevoer nodig hebben. * **Aandachtspunten:** * Verplaats de sonde dagelijks van kant, verzorg en reinig de neus grondig. * Instilleer de neus met fysiologisch water om uitdroging van de slijmvliezen te voorkomen. * Wissel de neussonde dagelijks om verstopping te vermijden; indien mogelijk, wissel ook van neusgat. * Breng Mepitac aan om de huid te beschermen. * Controleer minstens elke shift alle connecties en let op de aanwezigheid van drukletsels. #### 2.2.2 Neusbril * **Flow:** 0,1 tot 4 liter per minuut. * **Cave:** Maximaal 2 liter per minuut aan zuigelingen. * **Maten:** Verkrijgbaar in drie maten: baby, kind en volwassene. * **Bevochtiging:** Voor bevochtiging is een specifieke neusbril nodig. * **Plaatsing:** Met de kromming naar beneden gericht. * **Aandachtspunten:** * De neusprongs kunnen worden afgeknipt om het dragen minder hinderlijk te maken voor het kind. * Wanneer meer dan 2 liter/minuut gedurende meer dan 24 uur wordt toegediend, is bevochtigde en verwarmde zuurstof noodzakelijk. * Reinig de neusprongs dagelijks. * Breng Mepitac aan indien fixatie nodig is. * Controleer minstens elke shift alle connecties en let op de aanwezigheid van drukletsels. #### 2.2.3 Standaard masker * **Flow:** 5 tot 15 liter per minuut. * **Cave:** Kans op rebreathing. * **Maten:** Verkrijgbaar in twee maten: kind en volwassene. * **Plaatsing:** Over mond en neus, met goede aansluiting. Let op decubitusletsels. * **Onderhoud:** Reinig het masker dagelijks. * **Gebruik:** Voorkeur voor kortdurend gebruik vanwege kosten. #### 2.2.4 Oxymask * **Flow:** 1 tot 15 liter per minuut. * **Kenmerken:** Een 'open' masker dat minder beangstigend is en geen kans op rebreathing biedt. * **Voordelen:** Hogere zuurstofconcentratie door betere geleiding naar mond en neus. * **Plaatsing:** Over mond en neus, met goede aansluiting. Let op decubitusletsels. * **Onderhoud:** Reinig het masker dagelijks. * **Gebruik:** Voorkeursmasker, maar duurder in aanschaf. #### 2.2.5 Non-rebreathing masker * **Indicatie:** Acute situaties met ernstige hypoxie. * **Zuurstofconcentratie:** Zeer hoge concentratie zuurstof. * **Flow:** 10 tot 15 liter per minuut (een hoog debiet is nodig om de reservoirzak te vullen). * **Kenmerken:** Voorzien van een kleppensysteem waardoor uitgeademde lucht naar buiten kan en het inademen van kamerlucht wordt voorkomen. * **Aandachtspunten:** * Bij aanvang van de zuurstoftherapie de klep tussen masker en reservoirzak dichthouden om de zak te vullen met zuurstofrijke lucht. * Zorg dat de reservoirzak voldoende gevuld is. * Zorg voor een goede aansluiting over mond en neus; let op decubitusletsels. #### 2.2.6 Zuurstof via tracheacanule * **Methode:** Toediening via een 'kunstneus' met zuurstoftoediening (bijvoorbeeld Atos Freevent mini met zuurstofadapter) of via een Trach-Vent systeem. * **Flow:** Tot maximaal 5 liter zuurstof per minuut. * **Cave:** Sputumproductie vereist aandacht. * **Bevochtigingsvereiste:** Zuurstof dient bevochtigd en verwarmd te worden (passief systeem). #### 2.2.7 Andere methoden Naast de bovengenoemde methoden bestaan er diverse andere manieren om zuurstof toe te dienen, zoals CPAP/BPAP en Optiflow. ### 2.3 Casussen #### Casus Jules (baby, 3 weken, RSV bronchiolitis) * **Situatie:** Saturatie van 87% in diepe slaap. * **Behandeling:** Starten met zuurstof via een neussonde (aspiratiesonde) met een maximale flow van 1 liter per minuut. #### Casus Oscar (7-jarige jongen, astma-opstoot) * **Situatie:** Op spoed krijgt hij momenteel 5 liter zuurstof en aërosols indien nodig. * **Toediening op afdeling:** Gebruik van een oxymask. * **Afbouwen naar 3 liter:** Het oxymask kan behouden worden, of een neusbrilletje kan een alternatief zijn (maximaal 3 liter via neusbril). #### Casus Tess (mucopatiënt, 4 jaar, voor bronchoscopie) * **Situatie:** Na een bronchoscopie is zuurstofondersteuning nodig. * **Behandeling:** Een standaard masker wordt meegegeven, vaak voor kortdurend gebruik aangezien dit goedkoper is dan een oxymask. #### Casus Ella (meisje, 7 jaar, ernstige pleurapneumonie met thoraxdrain) * **Situatie:** Acute achteruitgang met saturatiewaarden tot 79%. * **Spoedhandeling:** Gebruik van een non-rebreathing masker met de zuurstof volledig opengedraaid naar maximum. ### 2.4 Transport met zuurstof #### 2.4.1 Zuurstoffles * **Opslag:** Zuurstof wordt opgeslagen onder druk in een zuurstoffles, weergegeven op een manometer in bar. * **Berekening bruikbare zuurstof:** De hoeveelheid beschikbare zuurstof (in liters) kan berekend worden met de formule: $Druk \times Volume_{0_2 \text{ fles}}$. * **Berekening gebruiksduur:** Om te berekenen hoelang de patiënt toekomt met de fles, deel je de totale beschikbare zuurstof door de toegediende flow per minuut: $\frac{Druk \times Volume_{0_2 \text{ fles}}}{\text{Aantal liters } O_2 / \text{minuut}}$. * **Vervoer:** De zuurstoffles moet rechtopstaand worden vervoerd met een zuurstoffleshouder. Leg de fles niet neer en laat deze niet vallen. #### 2.4.2 Oefening * **Gegevens:** Zuurstofflesinhoud 7 liter, manometer lezing 60 bar. Toediening 2 liter zuurstof per minuut. * **Berekening beschikbare zuurstof:** $60 \text{ bar} \times 7 \text{ liter} = 420 \text{ liter}$ zuurstofgas. * **Berekening gebruiksduur:** $\frac{420 \text{ liter}}{2 \text{ liter/minuut}} = 210 \text{ minuten}$, wat neerkomt op 3 uur en 30 minuten. ### 2.5 Algemene aandachtspunten * Gebruik **geen** vaseline in combinatie met zuurstoftherapie, omdat dit licht ontvlambaar is en brandwonden kan veroorzaken. * Rook **nooit** in de nabijheid van zuurstof vanwege het brandgevaar. * Vervang zuurstofleidingen wekelijks, of eerder bij bevuiling. --- # Bevochtigen en verwarmen van zuurstof Dit gedeelte beschrijft de indicaties en redenen voor het bevochtigen en verwarmen van zuurstof, evenals de methoden die in het UZ Leuven worden toegepast. ### 3.1 Wanneer zuurstof verwarmen en bevochtigen? Het bevochtigen en verwarmen van toegediende zuurstof is noodzakelijk in specifieke situaties om de fysiologische integriteit van de luchtwegen te behouden. De algemene richtlijnen hiervoor zijn: * Toediening via een tracheacanule, ongeacht de flow. * Toediening via een neusbril met een flow van meer dan 2 liter per minuut gedurende langer dan 24 uur. * Wanneer er sprake is van irritatie, zoals roodheid van de neusgaten of een bloedneus. ### 3.2 Waarom bevochtigen? Het primaire doel van het bevochtigen van zuurstof is het voorkomen van uitdroging van de slijmvliezen in de luchtwegen. Onbevochtigde zuurstof kan leiden tot: * Uitdroging van de nasale en tracheale slijmvliezen. * Ontwikkeling van ingedikte, taaie secreties die moeilijker te verwijderen zijn. ### 3.3 Bevochtigings- en verwarmingsmethoden in het UZ Leuven In het Universitair Ziekenhuis Leuven (UZ Leuven) wordt het bevochtigen en verwarmen van zuurstof voornamelijk gerealiseerd met behulp van het bevochtigingssysteem **Airvo 3** van Fisher & Paykel. #### 3.3.1 Specifieke benodigdheden voor het Airvo 3 systeem Om het Airvo 3 systeem correct te gebruiken, zijn specifieke interfaces en accessoires vereist: * **Speciale neusbril:** De Optiflow junior 2 neusbril is ontworpen voor gebruik met het Airvo 3 systeem om efficiënte bevochtiging en verwarming te garanderen. * **Tracheastoma interface:** Voor patiënten met een tracheacanule wordt een specifieke interface gebruikt die compatibel is met het Airvo 3 systeem. #### 3.3.2 Passieve versus actieve bevochtiging De documentatie onderscheidt twee concepten met betrekking tot zuurstofbehandeling: * **Passief:** Dit verwijst naar de bevochtiging en verwarming van zuurstof die nodig is bij toediening via een tracheacanule, waarbij het Airvo 3 systeem gebruikt wordt. * **Actief:** Dit is een bredere term die mogelijk andere geavanceerde bevochtigings- of toedieningssystemen omvat, maar in de context van het Airvo 3 systeem lijkt de focus te liggen op de gecontroleerde toediening van verwarmde en bevochtigde lucht. > **Tip:** Bij het instellen van zuurstoftherapie, is het cruciaal om de indicaties voor bevochtiging en verwarming nauwkeurig te evalueren, rekening houdend met de toedieningsroute, de flow en de duur van de therapie. Dit voorkomt complicaties zoals slijmvliesbeschadiging en secretiesamenklontering. --- # Transport met zuurstof Dit onderwerp behandelt de opslag van zuurstof in zuurstofflessen, de berekening van de beschikbare zuurstofhoeveelheid en de procedures voor het veilig transporteren van patiënten die zuurstoftherapie ontvangen. ### 4.1 Zuurstofopslag en berekening van beschikbare zuurstof Zuurstof wordt opgeslagen onder druk in zuurstofflessen. De druk in de fles wordt weergegeven op een manometer in bar. #### 4.1.1 Berekening van beschikbare zuurstof Om te berekenen hoeveel bruikbare zuurstof beschikbaar is en hoelang een patiënt hiermee toekomt, kan de volgende formule worden gebruikt: $$ \text{Beschikbare zuurstof in liters} = \text{Druk (in bar)} \times \text{Volume (in liters van de fles)} $$ Vervolgens kan de resterende gebruiksduur worden berekend: $$ \text{Gebruiksduur in minuten} = \frac{\text{Beschikbare zuurstof in liters}}{\text{Toedieningssnelheid (in liters per minuut)}} $$ > **Voorbeeld:** > Een zuurstoffles heeft een volume van 7 liter. De manometer geeft een druk van 60 bar aan. De patiënt heeft 2 liter zuurstof per minuut nodig. > > Beschikbare zuurstof = $60 \text{ bar} \times 7 \text{ liter} = 420 \text{ liter}$ > > Gebruiksduur = $\frac{420 \text{ liter}}{2 \text{ liter/minuut}} = 210 \text{ minuten}$ > Dit komt overeen met 3 uur en 30 minuten. #### 4.1.2 Transport van zuurstofflessen * Zuurstofflessen moeten **rechtopstaand** worden vervoerd, bij voorkeur met behulp van een zuurstofhouder. * Leg de fles **niet neer** en laat deze **niet vallen** om beschadiging en gevaarlijke situaties te voorkomen. ### 4.2 Algemene aandachtspunten bij zuurstoftherapie * Gebruik **geen vaseline** in combinatie met zuurstoftherapie, omdat dit licht ontvlambaar is en brandwonden kan veroorzaken. * **Rook nooit** in de nabijheid van zuurstof, dit kan eveneens tot brand of brandwonden leiden. * Zuurstofleidingen dienen wekelijks te worden vervangen, of eerder bij zichtbare bevuiling. --- # Algemene aandachtspunten bij zuurstoftherapie Dit gedeelte belicht cruciale veiligheidsmaatregelen en algemene overwegingen bij het toedienen van zuurstoftherapie, met de nadruk op brandgevaar, onderhoud en praktische toepassingen. ### 4.1 Veiligheidsvoorschriften Bij de toediening van zuurstoftherapie zijn strikte veiligheidsmaatregelen van essentieel belang om risico's te minimaliseren. * **Vermijden van vaseline:** Vaseline is licht ontvlambaar en mag **nooit** in combinatie met zuurstoftherapie worden gebruikt. Het gebruik ervan kan ernstige brandwonden veroorzaken. * **Verbod op roken:** Roken in de nabijheid van zuurstoftherapie is ten strengste verboden. Zuurstof verhoogt de ontvlambaarheid van materialen en kan leiden tot brand of brandwonden. > **Tip:** Zorg ervoor dat patiënten en hun bezoekers op de hoogte zijn van deze veiligheidsregels en dat er duidelijke signalisatie is in de omgeving waar zuurstof wordt toegediend. ### 4.2 Onderhoud van zuurstofleidingen Regelmatig onderhoud van de zuurstofleidingen is noodzakelijk om de hygiëne en functionaliteit te waarborgen. * **Frequentie van wisselen:** Zuurstofleidingen dienen wekelijks te worden vervangen. Indien er zichtbare bevuiling optreedt, is vervanging eerder noodzakelijk. ### 4.3 Praktische overwegingen Naast specifieke veiligheids- en onderhoudspunten zijn er algemene praktische aspecten waarmee rekening gehouden moet worden. * **Rotameter:** Bij opname dient steeds nagegaan te worden of de kamer voorzien is van de juiste rotameter. Er bestaan rotameters voor lage flow (0,1 l – 1,5 l) en hoge flow (1 l – 15 l). * **Verwarming en bevochtiging:** Zuurstof dient verwarmd en bevochtigd te worden onder de volgende omstandigheden: * Wanneer meer dan 2 liter zuurstof per minuut wordt toegediend via een neusbril gedurende langer dan 24 uur. * Bij toediening van zuurstof via een tracheacanule. * Bij irritatie van de slijmvliezen, zoals roodheid of bloedneus. > **Waarom bevochtigen?** Bevochtiging voorkomt uitdroging van de slijmvliezen en de vorming van ingedikte, taaie secreties, wat essentieel is voor het comfort en de gezondheid van de patiënt. * **Andere toedieningsvormen:** Naast de standaardmethoden zijn er ook geavanceerdere systemen zoals Optiflow, CPAP/BPAP, die specifiekere toepassingen kennen. * **Transport met zuurstoffles:** * Zuurstof wordt opgeslagen onder druk in zuurstofflessen, wat af te lezen is op de manometer in bar. * Om de resterende bruikbare zuurstof en de duur van de toediening te berekenen, wordt de formule gebruikt: $$ \text{Hoeveelheid bruikbare zuurstof (in liters)} = \text{Druk (in bar)} \times \text{Volume van de O}_2\text{-fles (in liters)} $$ $$ \text{Duur van toediening (in minuten)} = \frac{\text{Hoeveelheid bruikbare zuurstof (in liters)}}{\text{Aantal liters O}_2 \text{ per minuut}} $$ * Tijdens transport dient de zuurstoffles steeds rechtopstaand te worden vervoerd in een zuurstoffleshouder. Neerleggen of laten vallen is strikt verboden. > **Voorbeeld:** Een zuurstoffles met een volume van 7 liter die 60 bar druk aangeeft, bevat $60 \times 7 = 420$ liter bruikbare zuurstof. Indien er 2 liter zuurstof per minuut wordt toegediend, komt de patiënt toe voor $420 / 2 = 210$ minuten, wat neerkomt op 3 uur en 30 minuten. --- ## Veelgemaakte fouten om te vermijden - Bestudeer alle onderwerpen grondig voor examens - Let op formules en belangrijke definities - Oefen met de voorbeelden in elke sectie - Memoriseer niet zonder de onderliggende concepten te begrijpen

| Term | Definition | |------|------------| | Hypoxie | Een toestand waarbij het lichaam of een specifiek orgaan onvoldoende zuurstof krijgt om te functioneren. Dit kan leiden tot diverse gezondheidsproblemen afhankelijk van de ernst en duur. | | Zuurstoftoevoer | Het proces van het toedienen van extra zuurstof aan een patiënt om de zuurstofconcentratie in de ingeademde lucht te verhogen, bedoeld om hypoxie te bestrijden. | | Saturatie | Een maat voor de mate waarin het hemoglobine in het bloed verzadigd is met zuurstof, uitgedrukt als een percentage. Een normale saturatie ligt doorgaans tussen de 95% en 100%. | | RSV bronchiolitis | Een virale infectie van de kleine luchtwegen (bronchiolen) in de longen, meestal veroorzaakt door het Respiratoir Syncytieel Virus (RSV), frequent voorkomend bij zuigelingen en jonge kinderen. | | Aërosols | Een fijn verdeelde suspensie van vaste deeltjes of vloeibare druppeltjes in een gas, vaak gebruikt voor medicijntoediening naar de longen. | | Oxymask | Een type zuurstofmasker dat een hogere zuurstofconcentratie kan leveren en minder beangstigend is dan een standaardmasker, door zijn open ontwerp. | | Mucopatiënt | Een patiënt die lijdt aan een aandoening die gepaard gaat met overmatige slijmproductie, zoals cystische fibrose (taaislijmziekte). | | Bronchoscopie | Een medische procedure waarbij een flexibele of rigide buis met een camera (bronchoscoop) wordt ingebracht in de luchtwegen om ze te inspecteren, weefselmonsters te nemen of behandelingen uit te voeren. | | Pleurapneumonie | Een ernstige longontsteking die zich uitbreidt naar het longvlies (pleura), wat kan leiden tot pijn op de borst en ademhalingsproblemen. | | Thoraxdrain | Een medisch hulpmiddel dat wordt ingebracht in de borstholte om overtollige lucht, bloed of andere vloeistoffen te verwijderen die zich daar hebben opgehoopt. | | Non-rebreathing masker | Een type zuurstofmasker met een reservoirzak en kleppen, ontworpen om een zeer hoge concentratie zuurstof toe te dienen door het minimaliseren van de inademing van omgevingslucht. | | Rotameter | Een instrument dat wordt gebruikt om de stroomsnelheid van gassen te meten en te regelen, zoals zuurstof uit een gasfles. | | Tracheacanule | Een kunstmatige opening in de luchtpijp (trachea) die wordt gebruikt om de ademhaling te vergemakkelijken, vaak bij patiënten met langdurige beademingsbehoeften of luchtwegobstructies. | | Fysiologisch water | Een steriele zoutoplossing met een concentratie vergelijkbaar met die in lichaamsvloeistoffen, gebruikt voor spoelen en bevochtigen van wonden of slijmvliezen. | | Decubitusletsels | Huidbeschadigingen die ontstaan door langdurige druk op een bepaald lichaamsdeel, ook wel doorligwonden genoemd. | | Zuurstoffles | Een metalen reservoir waarin zuurstof onder hoge druk wordt opgeslagen voor medisch gebruik. | | Manometer | Een meetinstrument dat wordt gebruikt om de druk van een vloeistof of gas aan te geven, zoals de druk in een zuurstoffles. | | Vaseline | Een olieachtige substantie die wordt gebruikt voor medicinale en cosmetische doeleinden, maar die licht ontvlambaar is in combinatie met zuurstof en brandwonden kan veroorzaken. |