Cover
Comença ara de franc HC 1.2.19 25-26 Moederschapsrust en andere verlofstelsels_studentenversie.pptx
Summary
# Zwangerschap, bevalling en borstvoeding
Dit onderwerp behandelt de wettelijke regelingen en procedures met betrekking tot zwangerschap, bevalling en borstvoeding voor werknemers.
## 1. Zwangerschap, bevalling en borstvoeding
### 1.1 Bescherming van de werknemer
#### 1.1.1 Verwittiging van de werkgever
* De werknemer moet de werkgever zo spoedig mogelijk verwittigen van haar zwangerschap. Dit is essentieel vanwege de wettelijke beschermingsmaatregelen die van kracht zijn om de gezondheid van de moeder en het ongeboren kind te waarborgen.
#### 1.1.2 Bescherming tegen ontslag
* De bescherming tegen ontslag geldt vanaf het moment van verwittiging van de werkgever tot één maand na het einde van de postnatale rustperiode.
* De werkgever moet een geldige ontslagreden kunnen bewijzen.
* Indien er geen geldige ontslagreden is, heeft de werknemer recht op een forfaitaire vergoeding die gelijk is aan zes maanden brutoloon, vermeerderd met een vergoeding voor de verbreking van de arbeidsovereenkomst.
#### 1.1.3 Zwangerschapsonderzoeken
* Werknemers behouden hun loon tijdens afwezigheid voor zwangerschapsonderzoeken die niet buiten de normale werkuren kunnen plaatsvinden.
* De werkgever moet hiervan vooraf op de hoogte worden gesteld.
* Een medisch attest kan vereist zijn.
* Werknemers zijn niet verplicht deel te nemen aan zwangerschapsonderzoeken indien een medisch attest aantoont dat dit schadelijk is voor hun gezondheid of die van het kind, zowel vóór de bevalling als gedurende vier weken na het bevallingsverlof.
* Vanaf acht weken vóór de vermoedelijke bevallingsdatum is de werknemer niet verplicht te werken indien overplaatsing naar dagarbeid niet mogelijk is. In dit geval wordt de arbeidsovereenkomst geschorst en ontvangt de werknemer een uitkering van de Ziekte- en Invaliditeitsverzekering (ZIV).
#### 1.1.4 Nachtarbeid
* Bepaalde werkplaatsen houden bijzondere risico's in voor zwangere en zogende werknemers, zoals zware lasten of contact met schadelijke stoffen.
* Zodra de werkgever op de hoogte is gesteld van de zwangerschap en de werknemer tewerkgesteld is in een risicofunctie, moet de werkgever aangepast werk voorstellen binnen het bedrijf. Dit kan door het aanpassen van de werkomstandigheden of overplaatsing naar een andere dienst, in overleg met de preventieadviseur-arbeidsarts.
* Als aangepast werk binnen het bedrijf niet mogelijk is, wordt de arbeidsovereenkomst geschorst. De werknemer ontvangt dan geen loon ten laste van de werkgever, maar wel een uitkering van de ZIV. Het verloren loon wordt gedekt door de ZIV.
#### 1.1.5 Profylactisch verlof
* Profylactisch verlof bedraagt maximaal zes weken, met een verplichte minimumduur van één week.
* Het begin van dit verlof is een vrije keuze van de zwangere werknemer, ten vroegste zes weken vóór de vermoedelijke bevallingsdatum.
* Een medisch getuigschrift met de vermoedelijke bevallingsdatum moet minimaal zeven dagen op voorhand aan de werkgever bezorgd worden.
* De werknemer moet thuisblijven vanaf de zevende dag vóór de vermoedelijke bevallingsdatum.
* Niet opgenomen dagen profylactisch verlof zijn overdraagbaar naar de rustperiode na de bevalling.
* Bij vroegtijdige bevalling is er één week profylactisch verlof vóór de bevallingsrust, die niet overdraagbaar is en verloren gaat indien niet opgenomen.
* Bij latere bevalling dan voorzien, wordt het zwangerschapsverlof verlengd tot de bevallingsdatum. De moederschapsrust kan langer dan vijftien weken duren indien de zes weken reeds werden opgenomen.
### 1.2 Moederschapsverlof (zwangerschapsverlof & moederschapsrust)
* De werknemer heeft recht op in totaal maximaal vijftien weken moederschapsverlof.
* Dit verlof bestaat uit een verplicht prenataal deel (zwangerschapsverlof) en een verplicht postnataal deel (bevallingsrust).
* **Verplicht prenataal verlof (zwangerschapsverlof):**
* Minimaal één week vóór de bevalling.
* Bij meerlingen is dit minimaal zes weken.
* **Verplicht postnataal verlof (bevallingsrust):**
* Minimaal negen weken vanaf de bevallingsdatum.
* **Facultatief verlof:**
* Vijf weken (bij meerlingen zeven weken) kunnen flexibel voor of na de bevalling worden opgenomen.
* Gedurende de volledige moederschapsrustperiode heeft de werknemer recht op een moederschapsvergoeding van het ziekenfonds.
* De eerste dertig dagen bedraagt deze vergoeding 82% van het verloren loon (onbegrensd). Vanaf de 31e dag bedraagt dit 75% van het verloren loon (begrensd tot een bepaald maximum).
#### 1.2.1 Procedure moederschapsrust
* **Voor de bevalling:** Een medisch getuigschrift met de vermoedelijke bevallingsdatum moet worden bezorgd aan het ziekenfonds. Het ziekenfonds stuurt een inlichtingenblad dat deels door de werknemer en deels door de werkgever of uitbetalingsinstelling moet worden ingevuld.
* **Na de bevalling:** Een geboorteattest moet aan het ziekenfonds worden bezorgd voor de berekening van de einddatum van de moederschapsrust. Een bewijs van werkhervatting moet binnen acht dagen na het einde van het bevallingsverlof worden voorgelegd.
#### 1.2.2 Omzetting postnatale rust in postnatale verlofdagen
* Indien de postnatale rust minimaal elf weken bedraagt, kunnen de laatste twee weken worden omgezet in postnatale verlofdagen.
* Het doel hiervan is om de werkhervatting geleidelijk te laten verlopen.
* Deze verlofdagen moeten verplicht worden opgenomen tijdens de eerste acht weken na werkhervatting, met de mogelijkheid tot afwisseling met werkdagen.
* De werknemer ontvangt een moederschapsuitkering gedurende deze postnatale verlofdagen.
#### 1.2.3 Arbeidsongeschiktheid tijdens moederschapsverlof
* Indien de werknemer arbeidsongeschikt is tijdens de volledige periode van het prenataal verlof, wordt de bevallingsrust verlengd met de periode van arbeidsongeschiktheid.
* Als ziekteperiodes samenvallen met de periode van zes weken vóór de bevallingsdatum, wordt de uitkering (behoud van wedde) niet beïnvloed, maar de periode van arbeidsongeschiktheid wordt wel afgetrokken van de moederschapsrust.
#### 1.2.4 Moederschapsrust als zelfstandige
* Zelfstandigen hebben geen arbeidsovereenkomst en vallen dus niet onder het ambtenarenstatuut.
* Zelfstandige vroedvrouwen oefenen een vrij beroep uit.
* **Maximale duur:** Zelfstandigen hebben recht op maximaal twaalf weken voltijdse moederschapsrust (zwangerschapsverlof en bevallingsrust gecombineerd).
* **Verplichte duur:** Drie weken zijn verplicht: één week prenataal (vóór de voorziene bevalling) en twee weken postnataal (na de bevalling).
* **Voorwaarden voor recht op moederschapsrust:**
* **Voltijdse rust:** Alle activiteiten moeten volledig stopgezet worden.
* **Halftijdse rust:** De normale beroepsactiviteit mag maximaal halftijds worden uitgeoefend, zonder enige andere activiteit.
* **Facultatieve rust:** Maximaal negen weken voltijdse of achttien weken halftijdse rust.
* **Opname:** De keuze om deze rust op te nemen, kan per week gebeuren, zowel vóór als na de bevallingsdatum. Dit kan ten vroegste drie weken vóór de vermoedelijke bevallingsdatum en ten laatste zeven dagen vóór de voorziene bevallingsdatum. Na de geboorte kan de facultatieve rust worden opgenomen tot maximaal 38 weken na de geboorte. De rust moet niet noodzakelijk aaneensluitend worden opgenomen, wat maximale flexibiliteit biedt.
* **Verlenging van de facultatieve rustperiode:** Een verlenging is mogelijk indien het kind langer dan zeven dagen in het ziekenhuis wordt opgenomen. De verlenging kan maximaal 24 weken voltijdse stopzetting of 48 weken halftijdse stopzetting bedragen. Dit moet aangevraagd worden bij het ziekenfonds binnen twee weken na de geboorte, met een getuigschrift dat de duur van de ziekenhuisopname vermeldt.
### 1.3 Borstvoedingspauzes
* Borstvoedingspauzes zijn geen borstvoedings- of lactatieverlof. Werknemers hebben recht op pauzes om borstvoeding te geven. De specifieke regeling hiervan is niet verder uitgewerkt in dit document, maar het is een wettelijk recht.
### 1.4 Vaderschaps- en mee-ouderverlof
#### 1.4.1 Geboorteverlof voor werknemers
* **Duur:** Werknemers hebben recht op twintig dagen buitengewoon verlof bij de geboorte van een kind. Dit verlof is flexibel en kan in halve dagen worden opgesplitst, aaneensluitend of niet.
* **Opnametermijn:** Het verlof moet worden opgenomen binnen vier maanden volgend op de dag van de geboorte.
* **Vergoeding:** De werkgever betaalt de eerste drie dagen het volledige gewone loon. Voor de overige dagen ontvangt de werknemer een uitkering van de mutualiteit, die 82% van het begrensd brutoloon bedraagt.
* **Aanvraag:** De aanvraag verloopt via de werkgever en het ziekenfonds.
* Het aantal dagen is gelijk bij de geboorte van een meerling.
#### 1.4.2 Mee-ouderschapsverlof
* Dit verlof is bedoeld voor de partner van de moeder.
* Het is van toepassing indien de moeder niet de wettelijke afstammingsband met de vader heeft, of indien er geen wettelijke band met de vader is. In het laatste geval kan vaderschapsverlof mogelijk zijn.
* Een mee-ouder kan dit verlof opnemen indien hij/zij gehuwd is met de moeder, wettelijk samenwoont met de moeder gedurende minstens drie jaar voorafgaand aan de geboorte, en onafgebroken en op permanente en affectieve wijze feitelijk samenwoont, zonder bloedverwantschap die een huwelijksverbod zou leiden.
* Als de mee-ouder het kind adopteert, is er recht op adoptieverlof, minus het reeds opgenomen geboorteverlof.
* Het verlof moet binnen vier maanden na de geboorte worden opgenomen (geheel of gedeeltelijk).
* De werkgever betaalt de eerste drie dagen het volledige loon. De overige dagen worden vergoed door de mutualiteit (82% begrensd brutoloon).
* Aanvraag verloopt via de werkgever en het ziekenfonds.
#### 1.4.3 Vaderschapsverlof (naast/ter vervanging moederschapsverlof)
* Sinds 1 januari 2023 bedraagt vaderschapsverlof twintig dagen.
* Dit verlof is flexibel: dagen kunnen worden opgesplitst in halve dagen en aaneensluitend of niet worden opgenomen.
* De opname moet plaatsvinden binnen vier maanden na de dag van de geboorte.
* De uitkering bedraagt 101,50 euro per dag, met een maximum van 2.030 euro voor twintig volledige dagen of veertig halve dagen.
* Aanvraag verloopt via het sociaal verzekeringsfonds.
* Het aantal dagen is gelijk bij de geboorte van een meerling.
#### 1.4.4 Vaderschaps- en geboorteverlof voor zelfstandigen
* **Vaderschapsverlof:** De zelfstandige vader of mee-ouder heeft recht op een verlof van maximaal twaalf weken.
* **Adoptieverlof:** De werknemer die een minderjarig kind adopteert, heeft recht op:
* Zes weken verlof voor kinderen jonger dan drie jaar.
* Maximaal vier weken verlof voor kinderen ouder dan drie jaar.
* Maximaal twaalf weken verlof in geval van een ernstig lichamelijk of geestelijk ongeschikt kind.
* Alleenstaanden krijgen zes weken, met een mogelijke verlenging van twee weken.
* Bij gelijktijdige adoptie van meerdere kinderen komen er twee weken bij per adoptieouder.
* **Progressieve verlenging:** De duur van het adoptieverlof wordt progressief verlengd van 1 januari 2019 tot 1 januari 2027.
* **Opname verlof:** Het verlof kan worden opgenomen binnen twee maanden na inschrijving van het kind in het bevolkings- of vreemdelingenregister. De opname kan per week of per meerdere weken.
* **Ontslagbescherming:** Er geldt ontslagbescherming vanaf twee maanden vóór de opname tot één maand erna.
* **Vergoeding:** De eerste drie dagen worden volledig betaald door de werkgever, daarna volgt een uitkering van het ziekenfonds.
### 1.5 Adoptieverlof
* Per adoptieouder is er een maximum van zes weken verlof. Dit wordt acht weken bij de gelijktijdige adoptie van meerdere kinderen.
* Bijkomende weken kunnen onderling worden verdeeld tussen de adoptieouders. In 2027 zal dit bijvoorbeeld 17 weken adoptieverlof bedragen, bestaande uit twee keer zes weken per ouder plus vijf bijkomende weken die vrij te verdelen zijn.
* **Regeling voor zelfstandigen:** Zelfstandigen hebben recht op maximaal zes weken verlof voor de adoptie van een minderjarig kind. Er zijn twee extra weken die vrij verdeeld kunnen worden tussen beide ouders. Bij een alleenstaande ouder komen er nog twee extra weken bij.
* **Opname:** Het verlof kan worden opgenomen in aaneengesloten periodes. De aanvang wordt door de ouders bepaald, ten vroegste vanaf het moment dat het kind ingeschreven is als hoofdverblijfplaats.
* Er is recht voor beide ouders (zelfstandige of werknemer).
* Bij gelijktijdige plaatsing van meerdere minderjarige kinderen geldt een verlenging van twee weken per pleegouder.
* De opname moet minimaal één week of een veelvoud ervan bedragen.
* De maximale duur wordt verdubbeld als het kind lichamelijk of geestelijk ongeschikt is.
* **Voorwaarde:** De plaatsing moet minimaal zes maanden duren en gebeuren volgens de regelgeving jeugdbijstand en jeugdbescherming.
* **Aanvraag en uitkering:** De aanvraag gebeurt bij het ziekenfonds. De uitkering bedraagt 597,07 euro per week en wordt uiterlijk één maand na het begin van het pleegouderverlof in één keer uitbetaald, na aftrek van 11,11% BTW.
* Vanaf 2027 is de regeling voor zelfstandigen gelijk aan die voor werknemers, dus elf weken.
### 1.6 Afwezigheid wegens pleegzorgen
#### 1.6.1 Pleegouderverlof voor werknemers
* Dit verlof is bedoeld voor de zorg voor een kind dat langdurig (minimaal zes maanden) in een pleeggezin wordt opgevangen en waarvoor een aanstelling als pleegouder is verleend door een rechtbank, een erkende dienst voor pleegzorg, diensten van de 'Aide à la jeunesse' of een Comité Bijzondere Jeugdbijstand.
* **Duur:** Er is een eenmalig recht op maximaal zes weken aaneengesloten verlof per ouder, met een minimum van één week of een veelvoud daarvan.
* **Progressieve verlenging:** De duur wordt progressief verlengd van 1 januari 2019 tot 1 januari 2027, met telkens één week extra per twee jaar. In 2027 zal de maximale termijn elf weken bedragen. Weken boven de zes weken kunnen verdeeld worden tussen de twee aangestelde pleegouders.
* **Gelijke verdeling:** Indien het pleeggezin uit twee werknemers bestaat die beiden als pleegouder zijn aangesteld, kunnen de weken onderling verdeeld worden.
* **Opnametermijn:** Het verlof moet worden opgenomen binnen twaalf maanden volgend op de inschrijving van het kind in het bevolkingsregister of vreemdelingenregister van de gemeente waar het verblijft.
* **Procedure:** De werkgever moet minimaal één maand op voorhand schriftelijk op de hoogte worden gebracht. Indien de werkgever instemt, kan deze termijn korter zijn.
* **Pleegzorgverlof:** Het bestaande pleegzorgverlof (zes dagen afwezigheid per jaar) blijft apart bestaan.
* **Vergoeding:** De eerste drie dagen van het verlof worden loon behouden. Nadien ontvangt de werknemer een uitkering van het ziekenfonds.
* **Verdubbeling duur:** De maximale duur van het verlof wordt verdubbeld indien het kind getroffen is door een lichamelijke of geestelijke ongeschiktheid.
* **Meerdere kinderen:** Bij gelijktijdige opvang van meerdere minderjarige kinderen wordt de maximale duur met twee weken per pleegouder verlengd.
* **Ontslagbescherming:** Werknemers die gebruikmaken van dit verlof zijn beschermd tegen ontslag vanaf twee maanden vóór de opname tot één maand na het einde van het verlof, behalve om redenen die vreemd zijn aan de opname van het verlof.
#### 1.6.2 Pleegouderverlof voor zelfstandigen
* Zelfstandigen die als pleegouder zijn aangesteld voor een minderjarig kind hebben recht op maximaal zes weken verlof.
* Er zijn twee extra weken die vrij verdeeld kunnen worden tussen beide ouders.
* Een alleenstaande ouder heeft recht op twee extra weken.
* **Opname:** Het verlof kan worden opgenomen in aaneengesloten periodes. De aanvang wordt zelf bepaald, ten vroegste wanneer het kind is ingeschreven als hoofdverblijfplaats.
* Beide ouders (zelfstandige/werknemer) hebben recht op dit verlof.
* Bij gelijktijdige plaatsing van meerdere minderjarige kinderen wordt de maximale duur verlengd met twee weken per pleegouder.
* De opname moet minimaal één week of een veelvoud daarvan bedragen.
* De maximale duur wordt verdubbeld indien het kind lichamelijk of geestelijk ongeschikt is.
* **Voorwaarde:** De plaatsing moet minimaal zes maanden duren en gebeuren volgens de regelgeving jeugdbijstand en jeugdbescherming.
* **Aanvraag en uitkering:** De aanvraag gebeurt bij het ziekenfonds. De uitkering bedraagt 597,07 euro per week en wordt uiterlijk één maand na het begin van het pleegouderverlof in één keer uitbetaald, na aftrek van 11,11% BTW. Vanaf 2027 is dit gelijk aan de regeling voor werknemers (elf weken).
### 1.7 Thematisch verlof (ouderschapsverlof)
* Thematisch verlof, ook wel 'zorgkrediet' genoemd, is een specifieke vorm van volledige of gedeeltelijke loopbaanonderbreking. Het stelt werknemers in staat hun arbeidsprestaties tijdelijk te schorsen of te verminderen voor de opvoeding van jonge kinderen.
* Er is een maandelijkse uitkering van de RVA (Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening) tijdens de onderbreking.
* **Ouderschapsverlof versus tijdskrediet:** Ouderschapsverlof verschilt van tijdskrediet, met name in de privésector, voor de zorg voor een kind jonger dan acht jaar.
* **Doelgroep:** Alle voltijds loontrekkende werknemers in de privésector, openbare sector, onderwijs, etc. Zelfstandigen kunnen geen gebruik maken van dit verlof.
* **Verwantschap:** Er is een verwantschapsvereiste: de biologische moeder, de biologische vader, de persoon die het kind heeft erkend, de echtgenote of partner van de biologische moeder (meemoeder), en adoptieouders komen in aanmerking.
* **Gelijke rechten:** Beide ouders (biologisch of adoptie) hebben elk recht op ouderschapsverlof voor hetzelfde kind. Het recht kan niet worden overgedragen van de ene ouder aan de andere.
* **Meemoeder:** Een meemoeder kan aanspraak maken op ouderschapsverlof indien zij echtgenote of partner is van de moeder van het kind (en de biologische vader het kind niet heeft erkend). Bewijs hiervoor kan geleverd worden via de huwelijksakte, een bewijs van wettelijke samenwoonst, of een uittreksel uit het bevolkingsregister dat aantoont dat zij gedurende minimaal drie ononderbroken jaren vóór de geboorte van het kind op hetzelfde adres ingeschreven waren.
#### 1.7.1 Voorwaarden voor ouderschapsverlof
* **Leeftijd kind:**
* Bij geboorte of adoptie mag het kind geen twaalf jaar oud zijn bij de ingangsdatum van het verlof.
* Tussen twaalf en eenentwintig jaar voor een gehandicapt kind. Dit geldt bij een fysieke of mentale ongeschiktheid van minstens 66%, een aandoening waarvoor minimaal vier punten worden toegekend in de eerste pijler van de medisch-sociale schaal (in het kader van kinderbijslagreglementering), of een aandoening waarvoor minimaal negen punten worden toegekend in de drie pijlers van de medisch-sociale schaal (in het kader van kinderbijslagreglementering).
* **Anciënniteit:**
* In de privésector of het lokaal/provinciaal bestuur is minimaal twaalf maanden anciënniteit vereist bij dezelfde werkgever in de vijftien maanden vóór de aanvraag.
* In de openbare sector of het onderwijs geldt geen anciënniteitsvoorwaarde.
#### 1.7.2 Vormen van onderbreking en flexibilisering
* Sinds 1 juni 2019 is er een flexibilisering van het ouderschapsverlof, waarbij de opname in kortere periodes mogelijk is. De toestemming van de werkgever is hiervoor vereist.
* **Mogelijke opnames:**
* **Volledige onderbreking:** Gedurende vier maanden, opdeelbaar per periode van één maand of een veelvoud daarvan (1, 2, 3 of 4 maanden).
* **Onderbreking tot de helft:** Gedurende acht maanden, opdeelbaar per periode van twee maanden of een veelvoud daarvan (2, 4, 6 of maximaal 8 maanden).
* **1/5 onderbreking:** Gedurende twintig maanden, opdeelbaar per periode van vijf maanden of een veelvoud daarvan (5, 10, 15 of maximaal 20 maanden).
* **1/10 onderbreking:** Gedurende veertig maanden, opdeelbaar per periode van tien maanden of een veelvoud daarvan (10, 20, 30 of maximaal 40 maanden).
* **Overgang tussen vormen:** Bij de overgang van de ene vorm van onderbreking naar de andere gelden omrekeningsfactoren (bijvoorbeeld 1 maand volledig = 2 maanden tot de helft).
#### 1.7.3 Formaliteiten bij aanvraag
* De werkgever moet twee tot drie maanden op voorhand schriftelijk (aangetekend of met ontvangstbewijs) worden verwittigd. Andere termijnen kunnen van toepassing zijn in de openbare sector en het onderwijs.
* Aanvragen moeten worden ingediend bij de RVA.
* De werkgever mag ouderschapsverlof niet weigeren, maar kan wel een uitstel van maximaal zes maanden toestaan wegens de goede werking van de dienst, mits gegronde redenen.
* **Bescherming tegen ontslag:** Deze geldt vanaf de datum van de aanvraag tot drie maanden na het einde van het ouderschapsverlof.
---
# Vaderschaps-, mee-ouder- en adoptieverlof
Dit gedeelte behandelt de rechten op verlof voor vaders, mee-ouders en adoptieouders, inclusief de duur, aanvraagprocedures en specifieke regels voor werknemers en zelfstandigen.
### 2.1 Vaderschaps- en geboorteverlof voor werknemers
Sinds 1 januari 2023 hebben vaders en mee-ouders recht op 20 dagen vaderschaps- of geboorteverlof. Dit verlof is flexibel en kan worden opgesplitst in halve dagen, en aaneensluitend of niet opgenomen worden. Het verlof dient opgenomen te worden binnen vier maanden volgend op de dag van de geboorte. De uitkering bedraagt 101,50 euro per dag, met een maximum van 2.030 euro voor 20 volledige dagen of 40 halve dagen. De aanvraag verloopt via het sociaal verzekeringsfonds. Het aantal dagen verlof is gelijk, ongeacht het aantal kinderen bij een meerling.
#### 2.1.1 Mee-ouderverlof
Mee-ouderverlof is van toepassing wanneer de wettelijke afstamming enkel van de moeder komt en er geen wettelijke band is met de vader. Dit is het geval wanneer de mee-ouder:
* Gehuwd is met de moeder.
* Wettelijk samenwoont met de moeder gedurende de drie voorgaande jaren op een onafgebroken en affectieve wijze.
* Feitelijk samenwoont en er geen bloedverwantschap is die een huwelijksverbod zou veroorzaken.
Indien een mee-ouder een kind adopteert, wordt het adoptieverlof verminderd met het reeds opgenomen geboorteverlof.
#### 2.1.2 Vaderschapsverlof naast of ter vervanging van moederschapsverlof
In geval van overlijden van de moeder, kan de vader het resterende deel van het niet-opgenomen postnatale verlof opnemen. Bij hospitalisatie van de moeder, met een duur van meer dan 7 dagen, kan de vader eveneens gebruikmaken van dit recht. De voorwaarden voor het opnemen van het verlof zijn dat het niet vóór de 8e dag na de geboorte opgenomen wordt, de pasgeborene het ziekenhuis verlaat, en de hospitalisatie van de moeder eindigt of het postnatale verlof afloopt. De uitkering wordt verleend door het ziekenfonds en de berekening is afhankelijk van het overlijden of de hospitalisatie van de moeder.
### 2.2 Vaderschaps- en geboorteverlof voor zelfstandigen
Zelfstandige vaders of mee-ouders hebben recht op 20 dagen vaderschaps- of geboorteverlof, net zoals werknemers. De duur en flexibiliteit van het verlof zijn vergelijkbaar. De uitkering voor zelfstandigen bedraagt 101,50 euro per dag, met een maximum van 2.030 euro voor 20 volledige dagen of 40 halve dagen.
### 2.3 Adoptieverlof
Adoptieverlof is bedoeld voor adoptieouders. De duur van het verlof is progressief verlengd sinds 2019 en zal in 2027 maximaal 17 weken bedragen, waarvan 6 weken per ouder en 5 bijkomende weken die onderling verdeeld kunnen worden. Het verlof dient opgenomen te worden binnen twee maanden na de inschrijving van het kind in het bevolkings- of vreemdelingenregister. De opname kan per week of in meerdere weken gebeuren. Werknemers genieten ontslagbescherming vanaf twee maanden voor de opname tot één maand na het einde van het verlof. De eerste drie dagen worden volledig door de werkgever betaald, daarna neemt het ziekenfonds de uitkering over.
> **Tip:** Zowel voor werknemers als voor zelfstandigen geldt een gelijkaardige regeling wat betreft de duur en de uitkering voor adoptieverlof, met een progressieve verlenging tot 2027.
#### 2.3.1 Adoptieverlof voor zelfstandigen
De regeling voor zelfstandigen inzake adoptieverlof is gelijk aan die voor werknemers. Het gaat hierbij om een minderjarig kind en bedraagt maximaal 6 weken per ouder, met twee extra weken die vrij te verdelen zijn tussen beide ouders. Indien er sprake is van gelijktijdige adoptie van meerdere kinderen, is er een verlenging van twee weken per adoptieouder.
### 2.4 Pleegouderverlof
Pleegouderverlof is een recht voor werknemers en zelfstandigen die aangesteld zijn als pleegouder voor een minderjarig kind dat langdurig (minimaal 6 maanden) in een pleeggezin wordt opgevangen.
#### 2.4.1 Pleegouderverlof voor werknemers
Werknemers hebben recht op maximaal 6 weken verlof, wat progressief verlengd wordt tot 11 weken in 2027. Bij gelijktijdige opvang van meerdere kinderen of bij ernstige lichamelijke of geestelijke ongeschiktheid van het kind, kan de duur van het verlof verdubbeld worden. Het verlof dient opgenomen te worden binnen 12 maanden na de inschrijving van het kind in het bevolkingsregister. De werkgever moet minimaal één maand vooraf schriftelijk op de hoogte gebracht worden, tenzij de werkgever instemt met een kortere termijn. De eerste drie dagen worden door de werkgever betaald, daarna neemt het ziekenfonds de uitkering over.
#### 2.4.2 Pleegouderverlof voor zelfstandigen
Zelfstandigen die aangesteld zijn als pleegouder voor een minderjarig kind hebben recht op maximaal 6 weken verlof, met twee extra weken die vrij te verdelen zijn tussen beide ouders. Net als bij werknemers kan de duur verdubbeld worden bij ernstige ongeschiktheid van het kind of bij gelijktijdige opvang van meerdere kinderen. De opname gebeurt in aaneengesloten periodes, ten vroegste vanaf de inschrijving van het kind als hoofdverblijfplaats. De uitkering bedraagt 597,07 euro per week en wordt uiterlijk één maand na het begin van het pleegouderverlof volledig uitbetaald, min 11,11% bedrijfsvoorheffing. Vanaf 2027 is de regeling voor zelfstandigen gelijk aan die voor werknemers, met een maximale termijn van 11 weken.
### 2.5 Thematisch verlof (ouderschapsverlof)
Thematisch verlof, ook wel bekend als "zorgkrediet", is een specifieke vorm van volledige of gedeeltelijke loopbaanonderbreking die dient om tijdelijk arbeidsprestaties te schorsen of te verminderen voor de opvoeding van jonge kinderen. Dit verlof staat los van tijdskrediet.
#### 2.5.1 Ouderschapsverlof versus tijdskrediet
Ouderschapsverlof verschilt van tijdskrediet doordat het specifiek gericht is op het zorgen voor een kind tot 12 jaar (of tot 21 jaar bij een gehandicapt kind). Er zijn verschillende vormen van onderbreking mogelijk: volledige onderbreking, onderbreking tot de helft, 1/5 onderbreking, en 1/10 onderbreking. Deze kunnen flexibel worden opgenomen in kortere periodes.
> **Tip:** Flexibilisering van ouderschapsverlof is geen recht van de werknemer, maar een gunst van de werkgever en vereist diens toestemming.
#### 2.5.2 Wie kan ouderschapsverlof genieten?
Alle voltijdse loontrekkenden in de privésector, openbare sector en het onderwijs kunnen ouderschapsverlof genieten. Zelfstandigen komen hiervoor niet in aanmerking. Verwantchapsvereisten omvatten de biologische ouders, de erkende vader, echtgenotes of partners van de biologische moeder die meemoeder worden, en adoptieouders. Beide ouders hebben elk recht op ouderschapsverlof voor hetzelfde kind; het recht kan niet worden overgedragen.
#### 2.5.3 Voorwaarden voor het bekomen van ouderschapsverlof
* **Leeftijd van het kind:** Het kind mag bij de ingangsdatum van het verlof geen 12 jaar oud zijn. Bij een gehandicapt kind geldt een leeftijdsgrens van 21 jaar.
* **Anciënniteit:** In de privésector of bij een lokaal/provinciaal bestuur is minimaal 12 maanden anciënniteit vereist bij dezelfde werkgever in de 15 maanden vóór de aanvraag. In de openbare sector of het onderwijs geldt geen anciënniteitsvoorwaarde.
#### 2.5.4 Formaliteiten bij aanvraag ouderschapsverlof
De aanvraag dient 2 tot 3 maanden van tevoren schriftelijk bij de werkgever te gebeuren (aangetekend of met ontvangstbewijs). Andere termijnen zijn mogelijk in de openbare sector en het onderwijs. Aanvragen dienen te gebeuren bij de RVA. De werkgever mag het verlof niet weigeren, maar heeft wel recht op uitstel met maximaal 6 maanden omwille van de goede werking van de dienst, mits gegronde redenen. Werknemers genieten ontslagbescherming vanaf de datum van aanvraag tot 3 maanden na het einde van het ouderschapsverlof.
---
# Pleegouderverlof
Dit document beschrijft de regels en voorwaarden voor pleegouderverlof voor werknemers en zelfstandigen, inclusief de duur, ontslagbescherming en speciale situaties zoals de opvang van kinderen met een handicap.
## 3. Pleegouderverlof
Pleegouderverlof biedt werknemers en zelfstandigen de mogelijkheid om verlof op te nemen ter ondersteuning van een kind dat langdurig in een pleeggezin wordt opgevangen. De regels variëren enigszins tussen werknemers en zelfstandigen en kennen een progressieve uitbreiding in de tijd, met specifieke bepalingen voor kinderen met een handicap.
### 3.1 Pleegouderverlof voor werknemers
Werknemers die worden aangesteld als pleegouder voor een minderjarig kind hebben recht op pleegouderverlof.
#### 3.1.1 Duur van het verlof
* **Standaard duur:** Eerst is er een recht op maximaal zes weken aaneengesloten verlof per ouder.
* **Progressieve uitbreiding:** De maximale duur van het verlof wordt geleidelijk uitgebreid. Vanaf 1 januari 2019 neemt dit per twee jaar toe met één week per ouder. Tegen 2027 zal de maximale termijn elf weken per ouder bedragen.
* **Verdeling:** Als er twee werknemers aangesteld zijn als pleegouder, worden de weken onderling verdeeld.
* **Meerlingen:** Bij gelijktijdige opvang van meerdere minderjarige kinderen wordt de maximale duur per pleegouder met twee weken verlengd.
#### 3.1.2 Bijzondere situaties
* **Kind met handicap:** De maximale duur van het verlof wordt verdubbeld als het kind getroffen is door een lichamelijke of geestelijke ongeschiktheid.
* **Vroege opname:** Het verlof kan ten vroegste worden opgenomen twaalf maanden volgend op de inschrijving van het kind in het bevolkings- of vreemdelingenregister van de gemeente waar het verblijft.
#### 3.1.3 Procedure en vergoeding
* **Aanvraag:** De werknemer moet de werkgever minimaal één maand van tevoren schriftelijk op de hoogte brengen. Bij instemming van de werkgever kan deze termijn verkort worden.
* **Loonbehoud en uitkering:** De eerste drie dagen van het verlof worden volledig betaald door de werkgever. Voor de resterende dagen ontvangt de werknemer een uitkering via het ziekenfonds.
* **Bestaand pleegzorgverlof:** Het bestaande pleegzorgverlof (zes dagen afwezigheid per jaar) blijft apart bestaan.
#### 3.1.4 Ontslagbescherming
De werknemer die gebruikmaakt van pleegouderverlof geniet ontslagbescherming vanaf twee maanden vóór de opname van het verlof tot één maand na het einde ervan. Deze bescherming geldt niet bij redenen die vreemd zijn aan de opname van het pleegouderverlof.
### 3.2 Pleegouderverlof voor zelfstandigen
Zelfstandigen die aangesteld zijn als pleegouder voor een minderjarig kind hebben eveneens recht op verlof, met een regeling die grotendeels overeenkomt met die voor werknemers.
#### 3.2.1 Duur van het verlof
* **Standaard duur:** Zelfstandigen hebben recht op maximaal zes weken verlof per ouder.
* **Extra weken:** Er zijn twee extra weken beschikbaar die vrij te verdelen zijn onder beide ouders.
* **Alleenstaande pleegouder:** Een alleenstaande pleegouder heeft recht op twee extra weken.
* **Progressieve uitbreiding:** Net als bij werknemers, wordt de maximale duur van het verlof progressief uitgebreid. Tegen 2027 zal dit voor zelfstandigen eveneens elf weken per ouder bedragen, wat overeenkomt met de regeling voor werknemers.
* **Meerlingen:** Bij gelijktijdige plaatsing van meerdere minderjarige kinderen wordt de maximale duur per pleegouder verlengd met twee weken.
#### 3.2.2 Bijzondere situaties
* **Kind met handicap:** De maximale duur van het verlof wordt verdubbeld bij een kind met een lichamelijke of geestelijke ongeschiktheid.
* **Voorwaarde voor opvang:** De plaatsing moet minimaal zes maanden duren en voldoen aan de regelgeving inzake jeugdbijstand en jeugdbescherming.
#### 3.2.3 Opname en vergoeding
* **Opname:** Het verlof kan worden opgenomen in aaneengesloten periodes, met een minimum van één week of een veelvoud daarvan. De aanvang kan de zelfstandige zelf bepalen, ten vroegste vanaf het moment dat het kind is ingeschreven op de hoofdverblijfplaats.
* **Uitkering:** Zelfstandigen ontvangen een uitkering van het ziekenfonds ten bedrage van 597,07 euro per week. Deze uitkering wordt uiterlijk één maand na de aanvraag volledig uitbetaald, minus 11,11% personenbelasting.
* **Gezamenlijk recht:** Zowel zelfstandige als werknemer pleegouders hebben recht op deze vergoeding.
#### 3.2.4 Verplichte voorwaarden
* **Plaatsing:** De plaatsing van het kind moet minimaal zes maanden duren en gebeuren volgens de geldende regelgeving voor jeugdbijstand en jeugdbescherming.
* **Aanvraag:** De aanvraag moet bij het ziekenfonds worden ingediend.
> **Tip:** Het is cruciaal om de voorwaarden omtrent de minimale duur van de plaatsing van het kind en de specifieke regelgeving inzake jeugdbijstand en jeugdbescherming nauwkeurig na te gaan, aangezien deze bepalend zijn voor het recht op pleegouderverlof.
#### 3.2.5 Gelijktijdige opvang
Bij gelijktijdige plaatsing van meerdere minderjarige kinderen wordt het maximale verlof per pleegouder verlengd met twee weken.
---
**Overzicht van de progressieve uitbreiding:**
| Jaar | Maximale duur per ouder (werknemers & zelfstandigen) |
| :------ | :------------------------------------------------- |
| 2019 | 7 weken |
| 2021 | 8 weken |
| 2023 | 9 weken |
| 2025 | 10 weken |
| 2027 | 11 weken |
> **Voorbeeld:** Een werknemer die in 2024 pleegouderverlof opneemt, heeft recht op maximaal 10 weken verlof. Indien de opvang van een kind met een handicap is, verdubbelt deze termijn naar 20 weken.
---
# Thematische verloven (ouderschapsverlof, zorgverlof, palliatief verlof)
Dit hoofdstuk behandelt de diverse thematische verloven die werknemers kunnen opnemen, waaronder ouderschapsverlof, verlof voor medische bijstand en palliatief verlof, met aandacht voor hun voorwaarden, aanvraagprocedures en flexibiliteitsopties.
### 4.1 Ouderschapsverlof
Ouderschapsverlof is een specifieke vorm van volledige of gedeeltelijke loopbaanonderbreking die werknemers kunnen aanvragen om voor hun jonge kinderen te zorgen. Het stelt hen in staat tijdelijk hun arbeidsprestaties te schorsen of te verminderen. De RVA (Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening) keert tijdens deze onderbreking een maandelijkse uitkering uit. Het is belangrijk om ouderschapsverlof te onderscheiden van tijdskrediet in de privésector dat eveneens gericht is op zorg voor kinderen jonger dan acht jaar.
#### 4.1.1 Voorwaarden voor ouderschapsverlof
Om in aanmerking te komen voor ouderschapsverlof, moet aan de volgende voorwaarden worden voldaan:
* **Leeftijd van het kind:**
* Bij geboorte of adoptie mag het kind bij de aanvang van het verlof nog geen twaalf jaar oud zijn.
* In geval van een gehandicapt kind wordt deze leeftijdsgrens verhoogd tot eenentwintig jaar. Dit geldt voor kinderen met een fysieke of mentale ongeschiktheid van minstens 66%, een aandoening waarvoor minstens 4 punten worden toegekend in de eerste pijler van de medisch-sociale schaal voor kinderbijslag, of een aandoening waarvoor minstens 9 punten worden toegekend in de drie pijlers van de medisch-sociale schaal voor kinderbijslag.
* **Anciënniteit bij de werkgever:**
* In de privésector en bij lokale of provinciale besturen is een minimale anciënniteit van twaalf maanden bij dezelfde werkgever vereist, opgeteld over de vijftien maanden vóór de aanvraag.
* In de openbare sector en het onderwijs geldt geen specifieke anciënniteitsvoorwaarde.
* **Verwantschap:**
* Het ouderschapsverlof kan worden opgenomen door de biologische moeder, de biologische vader, een persoon die het kind heeft erkend waardoor de afstamming langs vaderszijde vaststaat, de echtgenote of partner van de biologische moeder die meemoeder is geworden, en adoptieouders.
* Beide ouders (biologisch of adoptie) hebben elk individueel recht op ouderschapsverlof voor hetzelfde kind. Het recht kan niet worden overgedragen aan de andere ouder; een ouder die geen ouderschapsverlof opneemt, kan dit niet compenseren door langer verlof te nemen.
* Een meemoeder heeft aanspraak op ouderschapsverlof indien zij gehuwd is met of wettelijk samenwoont met de moeder van het kind, en de biologische vader het kind niet heeft erkend. Bewijs hiervan kan geleverd worden via de huwelijksakte, een bewijs van wettelijke samenwoonst, of een uittreksel uit het bevolkingsregister dat aantoont dat beide personen al minstens drie ononderbroken jaren op hetzelfde adres wonen voorafgaand aan de geboorte van het kind.
#### 4.1.2 Flexibiliteit en opnamevormen
Sinds 1 juni 2019 is er een flexibilisering van het ouderschapsverlof, waardoor werknemers dit in kortere periodes kunnen opnemen om werk en gezin beter te combineren. Deze flexibiliteit is echter geen recht voor de werknemer, maar een gunst van de werkgever waarvoor diens toestemming vereist is. Er zijn verschillende opnamevormen mogelijk:
* **Volledige onderbreking:**
* Gedurende vier maanden, op te delen in periodes van één maand of veelvouden daarvan (maximaal één, twee, drie of vier maanden).
* **Halve onderbreking:**
* Gedurende acht maanden, op te delen in periodes van twee maanden of veelvouden daarvan (maximaal twee, vier, zes of acht maanden).
* **Eenderde onderbreking:**
* Gedurende twintig maanden, op te delen in periodes van vijf maanden of veelvouden daarvan (maximaal vijf, tien, vijftien of twintig maanden).
* **Eentiende onderbreking:**
* Gedurende veertig maanden, op te delen in periodes van tien maanden of veelvouden daarvan (maximaal tien, twintig, dertig of veertig maanden).
Bij de overgang van de ene opnamevorm naar de andere, gelden de volgende omrekeningen:
* Eén maand volledige onderbreking staat gelijk aan twee maanden halvering van de prestaties.
* Eén maand volledige onderbreking staat gelijk aan vijf maanden eenderde onderbreking.
* Eén maand volledige onderbreking staat gelijk aan tien maanden eentiende onderbreking.
#### 4.1.3 Formaliteiten en bescherming
De aanvraag voor ouderschapsverlof dient minstens twee tot drie maanden vóór de gewenste ingangsdatum schriftelijk (aangetekend of met ontvangstbewijs) bij de werkgever te worden ingediend. In de openbare sector en het onderwijs kunnen andere termijnen van toepassing zijn. De aanvraag dient eveneens te worden ingediend bij de RVA. De werkgever mag het ouderschapsverlof niet weigeren, maar heeft wel het recht om de opname met maximaal zes maanden uit te stellen indien er gegronde redenen zijn die de goede werking van de dienst in het gedrang brengen.
Werknemers die gebruik maken van ouderschapsverlof genieten bescherming tegen ontslag vanaf de datum van de aanvraag tot drie maanden na het einde van het verlof.
### 4.2 Verlof voor medische bijstand (Zorgverlof)
Dit verlof is bedoeld voor werknemers die zorg verlenen aan een kind dat langdurig (minimaal zes maanden) in een pleeggezin verblijft, waarbij dit vanaf de aanvang van de plaatsing duidelijk is. De aanstelling als pleegouder moet gebeuren door een rechtbank, een door de gemeenschap erkende dienst voor pleegzorg, diensten van de 'Aide à la jeunesse' of een 'Comité Bijzondere Jeugdbijstand'.
#### 4.2.1 Duur en opname
* **Werknemers:** Werknemers hebben eenmalig recht op maximaal zes weken ononderbroken verlof per ouder. Dit kan worden verlengd met één week per twee jaar, met een maximale duur van elf weken in 2027. Indien het pleeggezin bestaat uit twee werknemers die als pleegouder zijn aangesteld, kunnen de extra weken onderling worden verdeeld.
* **Progressieve verlenging:** Vanaf 1 januari 2019 tot 1 januari 2027 wordt de maximale duur van het verlof progressief verlengd, met telkens één week extra per twee jaar, net zoals bij adoptieverlof.
* **Verdeling:** De weken die de initiële zes weken overschrijden, dienen te worden verdeeld tussen de twee aangestelde pleegouders.
* **Aanvang:** Het verlof kan worden opgenomen binnen twaalf maanden na de inschrijving van het kind in het bevolkings- of vreemdelingenregister van de gemeente waar het kind verblijft. De werknemer dient de werkgever minimaal één maand van tevoren op de hoogte te brengen; deze termijn kan met instemming van de werkgever verkort worden.
* **Dubbele duur:** De maximale duur van het verlof wordt verdubbeld indien het kind getroffen is door een lichamelijke of geestelijke ongeschiktheid.
* **Meerdere kinderen:** Bij gelijktijdige opvang van meerdere minderjarige kinderen kan de maximale duur per pleegouder met twee weken worden verlengd.
* **Behoud van loon:** De eerste drie dagen van het verlof worden loon behouden, daarna ontvangt de werknemer een uitkering ten laste van de uitkeringsinstelling.
* **Pleegzorgverlof:** Het reguliere pleegzorgverlof (zes dagen afwezigheid per jaar) blijft apart bestaan.
#### 4.2.2 Zelfstandigen
Zelfstandigen die als pleegouder zijn aangesteld voor een minderjarig kind hebben recht op maximaal zes weken verlof. Twee extra weken kunnen vrij worden verdeeld onder beide ouders, en nog twee extra weken indien het een alleenstaande pleegouder betreft. Dit verlof kan worden opgenomen in aaneengesloten periodes en de aanvang is vrij te bepalen, ten vroegste vanaf het moment dat het kind is ingeschreven als hoofdverblijfplaats. Zowel zelfstandigen als werknemers kunnen dit recht uitoefenen. Bij gelijktijdige plaatsing van meerdere minderjarige kinderen geldt een verlenging van twee weken per pleegouder. De opname dient minimaal één week of een veelvoud daarvan te zijn. De maximale duur wordt eveneens verdubbeld bij een kind met een lichamelijke of geestelijke ongeschiktheid. Voorwaarde is dat de plaatsing minimaal zes maanden duurt en voldoet aan de regelgeving inzake jeugdbijstand en jeugdbescherming.
De uitkering voor zelfstandigen bedraagt 597,07 euro per week en wordt uiterlijk één maand na de aanvang van het pleegouderverlof in één keer uitbetaald, minus 11,11% btw. Vanaf 2027 zal de regeling voor zelfstandigen identiek zijn aan die voor werknemers, met een maximale duur van elf weken.
### 4.3 Palliatief verlof
Palliatief verlof biedt werknemers de mogelijkheid om hun arbeidsprestaties volledig of gedeeltelijk te schorsen om een familielid of een persoon met wie zij een hechte band hebben, bij te staan gedurende een palliatieve levensfase. Dit verlof kan worden opgenomen in volledige of halve dagen, en moet binnen een specifieke periode worden aangevraagd.
* **Duur:** Het palliatief verlof bedraagt maximaal één maand, die kan worden verlengd met nog eens één maand.
* **Opname:** Het verlof kan volledig of gedeeltelijk worden opgenomen. Bij een volledige schorsing van de arbeidsprestaties wordt een uitkering van het RVA ontvangen.
* **Voorwaarden:**
* De werknemer moet een verklaring op eer ondertekenen dat hij/zij een persoon bijstaat die terminaal is en palliatieve zorgen ontvangt.
* De werknemer dient de werkgever minstens een week van tevoren schriftelijk op de hoogte te stellen.
* **Bescherming tegen ontslag:** Werknemers die palliatief verlof opnemen, genieten bescherming tegen ontslag vanaf de aanvraag tot het einde van het verlof.
#### 4.3.1 Aanvraag en uitkering
De aanvraag voor palliatief verlof moet schriftelijk bij de werkgever worden ingediend, met vermelding van de gewenste periode. De werknemer ontvangt een uitkering van het RVA, waarvan het bedrag afhankelijk is van de gekozen opnamevorm (volledige of gedeeltelijke schorsing). De exacte bedragen en voorwaarden worden bepaald door de RVA.
#### 4.3.2 Verschil met tijdskrediet
Het is belangrijk op te merken dat palliatief verlof, hoewel gericht op zorgverlening, een apart wettelijk kader kent en verschilt van tijdskrediet met het motief 'zorg voor een zwaar ziek gezinslid'. De specifieke reglementering en uitkeringsvoorwaarden voor palliatief verlof zijn van toepassing.
---
## Veelgemaakte fouten om te vermijden
- Bestudeer alle onderwerpen grondig voor examens
- Let op formules en belangrijke definities
- Oefen met de voorbeelden in elke sectie
- Memoriseer niet zonder de onderliggende concepten te begrijpen
Glossary
| Term | Definition |
|------|------------|
| Verlofstelsels | Wettelijk gereglementeerde periodes waarin een werknemer afwezig mag zijn van het werk met behoud van bepaalde rechten, zoals loon of een uitkering, in specifieke situaties zoals zwangerschap, ouderschap of ziekte. |
| Zwangerschapsverlof | Een wettelijk recht voor werknemers om afwezig te zijn van het werk tijdens de periode van zwangerschap, voorafgaand aan de bevalling, met behoud van een uitkering. |
| Moederschapsrust | De verplichte periode van rust voor een werknemer na de bevalling, bedoeld om te herstellen en te zorgen voor de pasgeboren baby, waarvoor een moederschapsvergoeding wordt uitgekeerd. |
| Vaderschapsverlof | Een wettelijk recht voor vaders om een periode van verlof op te nemen rond de geboorte van hun kind, ter ondersteuning van de partner en om tijd door te brengen met de nieuwe familie. |
| Mee-ouderschapsverlof | Een verlofstelsel dat onder bepaalde voorwaarden beschikbaar is voor de partner van de moeder, die niet de wettelijke afstamming heeft, om het kind op te vangen bij de geboorte. |
| Adoptieverlof | Een periode van wettelijk verlof die adoptieouders kunnen opnemen na de adoptie van een kind, om zich aan te passen aan de nieuwe gezinssituatie en het kind te integreren. |
| Pleegouderverlof | Verlof dat wordt toegekend aan aangestelde pleegouders om voor een langdurig opgenomen kind te zorgen, met specifieke regels voor werknemers en zelfstandigen. |
| Thematisch verlof | Een algemene term voor verschillende soorten loopbaanonderbreking die werknemers kunnen opnemen voor specifieke doeleinden, zoals ouderschapsverlof, zorgverlof of palliatief verlof. |
| Ouderschapsverlof | Een thematisch verlof dat werknemers kunnen opnemen voor de opvoeding van hun kind, met verschillende opties voor volledige of gedeeltelijke loopbaanonderbreking. |
| Profylactisch verlof | Een speciale vorm van verlof die een zwangere werknemer kan opnemen als haar werk schadelijk is voor haar gezondheid of die van haar ongeboren kind, wanneer overplaatsing naar ander werk niet mogelijk is. |
| Borstvoedingspauzes | Korte periodes gedurende de werkdag die een werkneemster mag nemen om borstvoeding te geven aan haar kind, wat een wettelijk recht is na de bevalling. |
| Arbeidsovereenkomst | Een contractuele relatie tussen een werkgever en een werknemer, waarin de rechten en plichten van beide partijen zijn vastgelegd met betrekking tot werkprestaties en verloning. |
| Ziekte- en Invaliditeitsverzekering (ZIV) | Een sociaal verzekeringssysteem dat werknemers voorziet van een financiële uitkering bij arbeidsongeschiktheid als gevolg van ziekte of ongeval, ter compensatie van verloren loon. |
| Moederschapsvergoeding | Een financiële tegemoetkoming uitgekeerd door het ziekenfonds aan een werkneemster tijdens haar moederschapsrust, ter compensatie van het verloren loon. |
| Loopbaanonderbreking | Een periode waarin een werknemer zijn of haar werkprestaties tijdelijk volledig of gedeeltelijk stopzet, vaak met behoud van bepaalde sociale rechten en soms een uitkering. |