OPL_Oefenreeks_7.3._Indemnitaire_en_brandverzekeringen.pdf

# Toepassing van de Verzekeringswet op diverse scenario's Dit document biedt een gedetailleerde analyse van specifieke artikelen uit de Verzekeringswet en hun toepassing op diverse verzekeringsscenario's, waaronder overgang van belang, onderverzekering, verzwijging en indeplaatsstelling. ## 1. Toepassing van de verzekeringswet op diverse scenario's Dit deel van de studiehandleiding behandelt de toepassing van specifieke artikelen uit de Verzekeringswet op diverse verzekeringssituaties, met een focus op de implicaties voor zowel de verzekerde als de verzekeraar. ### 1.1 Overgang van verzekerd belang De overgang van het verzekerde belang kan plaatsvinden ten gevolge van het overlijden van de verzekeringnemer. In dergelijke gevallen gaan de rechten en verplichtingen uit de verzekeringsovereenkomst automatisch over op de nieuwe houder van dat belang. Zowel de nieuwe houder als de verzekeraar hebben echter de mogelijkheid om de overeenkomst te beëindigen. De nieuwe houder dient hiervoor binnen drie maanden en veertig dagen na het overlijden een aangetekende brief te versturen. De verzekeraar moet hiervoor de in artikel 84, § 1 WV voorgeschreven vormen volgen en de beëindiging kenbaar maken binnen drie maanden na kennisname van het overlijden. De brandverzekering wordt in deze context niet als een `intuitu personae` overeenkomst beschouwd [1](#page=1) [2](#page=2). Bij overdracht onder levenden van een roerend goed, eindigt de verzekering van rechtswege zodra de verzekerde het goed niet meer in zijn bezit heeft, tenzij anders bedongen [2](#page=2) [3](#page=3). ### 1.2 Onderverzekering Onderverzekering doet zich voor wanneer het verzekerde bedrag lager is dan de werkelijke waarde van het verzekerbaar belang. In dit scenario is de verzekeraar slechts gehouden tot prestatie naar de verhouding van het verzekerde bedrag tot de waarde van het verzekerbaar belang, tenzij anders is overeengekomen. Dit principe staat bekend als de evenredigheidsregel [3](#page=3) [4](#page=4) [6](#page=6). De formule voor de verzekeringsprestatie bij onderverzekering is als volgt: $$ \text{verzekeringsprestatie} = (\text{werkelijke schade}) \times \frac{\text{verzekerd bedrag}}{\text{verzekerbaar belang}} $$ [3](#page=3) [6](#page=6). #### 1.2.1 Toepassing van de evenredigheidsregel * **Voorbeeld 1:** Een werkelijke schade van X euro met een verzekerd bedrag van 12.345 EUR op een verzekerbaar belang van 20.000 EUR. De verzekeringsprestatie is dan [3](#page=3): $$ \text{verzekeringsprestatie} = X \times \frac{12.345 \text{ EUR}}{20.000 \text{ EUR}} $$ [3](#page=3). * **Voorbeeld 2:** Een werkelijke schade van 3.500 EUR met een verzekerd bedrag van 12.384 EUR op een verzekerbaar belang van 12.995 EUR. De verzekeringsprestatie is dan [6](#page=6): $$ 3.500 \text{ EUR} \times \frac{12.384}{12.995} = 3.355 \text{ EUR} $$ [6](#page=6). #### 1.2.2 Oververzekering Oververzekering treedt op wanneer een bedrag te goeder trouw te hoog is verzekerd bij een of meerdere overeenkomsten. In zo'n geval heeft elke partij het recht om het verzekerde bedrag te verminderen tot de werkelijke waarde van het verzekerde object. Wanneer het verzekerde bedrag over verschillende verzekeraars is verdeeld, en er geen overeenstemming is, wordt de vermindering toegepast op de oudste overeenkomsten, beginnend met de meest recente, totdat het verzekerde bedrag nul is. Dit kan leiden tot de opzegging van een of meerdere overeenkomsten [4](#page=4). ### 1.3 Verzwijging Verzwijging of onjuiste mededeling van gegevens kan leiden tot verschillende consequenties, afhankelijk van of de verzwijging verwijtbaar is aan de verzekeringnemer of niet [3](#page=3). * **Niet-verwijtbare verzwijging:** Indien het verzwijgen of onjuist meedelen van gegevens niet aan de verzekeringnemer te verwijten is, en een schadegeval zich voordoet voordat een wijziging of opzegging kracht wordt, is de verzekeraar gehouden tot de overeengekomen prestatie. De verzekeraar zal bij een schadegeval nagaan of de verzwijging verwijtbaar is; indien dit niet het geval is, dient volledige dekking verleend te worden [3](#page=3). * **Verwijtbare verzwijging:** Indien de verzwijging of onjuiste mededeling wel aan de verzekeringnemer te verwijten is, en een schadegeval zich voordoet voordat een wijziging of opzegging van kracht is, is de verzekeraar slechts gehouden tot prestatie op basis van de verhouding tussen de betaalde premie en de premie die betaald zou zijn indien het risico correct was meegedeeld [3](#page=3). * **Opzettelijke verzwijging bij aangaan overeenkomst:** Wanneer het opzettelijk verzwijgen of onjuist meedelen van gegevens de verzekeraar misleidt bij de beoordeling van het risico, is de verzekeringsovereenkomst nietig. Premies die vervallen zijn tot het moment dat de verzekeraar kennis kreeg van de opzettelijke verzwijging, komen de verzekeraar toe. De overeenkomst wordt geacht nooit te hebben bestaan, waardoor de verzekeraar geen dekking hoeft te verlenen en recht heeft op alle vervallen premies [5](#page=5). #### 1.3.1 Onopzettelijke verzwijging bij schadegeval Als de verzwijging niet verwijtbaar is, en deze komt aan het licht naar aanleiding van een schadegeval, dan zal de verzekeraar volledige dekking verlenen. Indien de verzwijging wel verwijtbaar is bij een schadegeval, zal de verzekeraar tussenkomen naar de verhouding tussen de betaalde premie en de te betalen premie. Als de verzekeraar kan bewijzen dat hij het risico in geen geval zou hebben verzekerd, wordt zijn prestatie beperkt tot de betaalde premies [3](#page=3). ### 1.4 Indeplaatsstelling (subrogatie) Indeplaatsstelling, ook wel subrogatie genoemd, treedt in werking wanneer de verzekeraar de schadevergoeding heeft betaald. De verzekeraar treedt dan, ten belope van het bedrag van die vergoeding, in de rechten en rechtsvorderingen van de verzekerde of de begunstigde tegen de aansprakelijke derden [4](#page=4) [6](#page=6). Er zijn echter beperkingen: de verzekeraar heeft geen verhaal op de bloedverwanten in de rechte opgaande of nederdalende lijn, de echtgenoot, aanverwanten in rechte lijn, personen die bij de verzekerde inwonen, gasten en huispersoneel, tenzij er sprake is van kwaad opzet. In geval van kwaad opzet door minderjarigen kan het recht van verhaal beperkt worden door de Koning. De verzekeraar kan wel verhaal uitoefenen op deze personen indien hun aansprakelijkheid door een eigen verzekeringsovereenkomst is gedekt [4](#page=4) [6](#page=6). #### 1.4.1 Situaties en beperkingen * Een verzekeraar kan indeplaatsstelling toepassen op een aansprakelijke chauffeur, voor zover deze chauffeur geen familieleden of inwonende persoon is [4](#page=4). * De verzekeraar heeft geen recht van verhaal op gasten, tenzij er sprake is van kwaad opzet, of de aansprakelijkheid van deze gasten gedekt is door een eigen verzekering [2](#page=2). * In het geval van een aansprakelijke kleinzoon, kan de verzekeraar geen verhaal uitoefenen omdat de kleinzoon een bloedverwant in rechte nederdalende lijn is, tenzij de aansprakelijkheid van de kleinzoon door een eigen verzekeringsovereenkomst is gedekt [6](#page=6). ### 1.5 Duur van de verzekeringsovereenkomst De duur van een verzekeringsovereenkomst mag niet langer zijn dan één jaar. Tenzij een van de partijen ten minste drie maanden vóór de vervaldag bezwaar maakt op de voorgeschreven wijze, wordt de overeenkomst stilzwijgend verlengd voor opeenvolgende periodes van één jaar. Deze regel is niet van toepassing op verzekeringsovereenkomsten voor risico's die de Koning bepaalt, met uitzondering van burgerrechtelijke aansprakelijkheid en voertuigcasco van motorrijtuigen, en brand (eenvoudige risico's) [1](#page=1) [2](#page=2). ### 1.6 Kosten ter voorkoming of beperking van schade Kosten die voortvloeien uit maatregelen om schade te voorkomen of te beperken, zowel gevraagd door de verzekeraar als door de verzekerde zelf ondernomen, worden door de verzekeraar gedragen, mits deze met zorg van een goed huisvader zijn gemaakt. Deze kosten worden zelfs boven de verzekerde som vergoed, ook wanneer de pogingen vruchteloos zijn geweest [2](#page=2). ### 1.7 Opzegging na schadegeval In de gevallen waarin de verzekeraar zich het recht voorbehoudt de overeenkomst na een schadegeval op te zeggen, beschikt de verzekeringnemer over hetzelfde recht. De opzegging dient uiterlijk één maand na uitbetaling of weigering tot uitbetaling van de schadevergoeding te geschieden. De opzegging wordt van kracht na een termijn van ten minste drie maanden na de betekening of ontvangstbewijs. De algemene opzeggingstermijn, indien niet anders bedongen, is ten minste een maand vanaf de dag volgend op de betekening of de dag volgend op de datum van het ontvangstbewijs [4](#page=4). ### 1.8 Niet-betaling van premie Bij niet-betaling van de premie kan de verzekeraar zich pas beroepen op schorsing van dekking of opzegging van de overeenkomst nadat hij een ingebrekestelling heeft verstuurd. Zolang dit niet is gebeurd, is de verzekeraar gehouden tot dekking [5](#page=5). ### 1.9 Aantasting van de gesteldheid van plaats De verzekerde mag, tenzij strikt noodzakelijk, geen veranderingen aanbrengen aan het beschadigde goed die het bepalen van de oorzaak of de taxatie van de schade bemoeilijken. Indien de verzekerde deze verplichting niet nakomt en hierdoor nadeel ontstaat voor de verzekeraar, kan de prestatie verminderd worden tot het beloop van het geleden nadeel, of kan schadevergoeding gevorderd worden. Bij bedrieglijk opzet door de verzekerde kan de verzekeraar de dekking weigeren [5](#page=5). ### 1.10 Samenloop of pluraliteit van verzekeringen Wanneer een zelfde belang is verzekerd bij meerdere verzekeraars tegen hetzelfde risico, kan de verzekerde in geval van schade van elke verzekeraar schadevergoeding vorderen binnen de grenzen van hun verplichtingen en tot het bedrag waarop hij recht heeft. Geen enkele verzekeraar kan het bestaan van andere overeenkomsten inroepen om de waarborg te weigeren, behalve in geval van fraude [5](#page=5). #### 1.10.1 Verdeling van de schadelast Tenzij de verzekeraars een andere verdeelsleutel hebben bedongen, wordt de last van het schadegeval omgeslagen. Indien geen specifieke afspraak is gemaakt, geldt de wettelijke verdeelsleutel. Wanneer de verzekerbare waarde van een object, zoals een Ferrari, bepaalbaar is, zullen de verschillende verzekeraars de schadelast verdelen in verhouding tot hun respectieve dekkingsplicht (art. 99 § 2 1° WV) [5](#page=5) [6](#page=6). #### 1.10.2 Medeverzekering versus Samenloop Het is belangrijk om onderscheid te maken tussen medeverzekering en samenloop of pluraliteit van verzekeringen [6](#page=6). * **Medeverzekering:** De verschillende verzekeringsovereenkomsten verwijzen naar elkaar [6](#page=6). * **Samenloop of pluraliteit (art. 99 WV):** Vereist dat (i) verschillende verzekeraars, met (ii) eenzelfde belang, (iii) gedurende eenzelfde tijdvak, en (iv) tegen eenzelfde risico, verzekeren [6](#page=6). ### 1.11 Vrije beschikking over de schadevergoeding Artikel 147 WV, betreffende de vrije beschikking over de schadevergoeding, is uitsluitend van toepassing op de aansprakelijkheidsverzekering [1](#page=1). --- # Overgang van verzekeringsbelangen en beëindiging van overeenkomsten Dit onderwerp behandelt de regels rondom de overgang van een verzekeringscontract bij overlijden van de verzekeringnemer en de verschillende mogelijkheden voor beëindiging van de overeenkomst door zowel de verzekeraar als de verzekeringnemer. ### 2.1 Overgang van rechten en plichten bij overlijden van de verzekeringnemer Bij overlijden van de verzekeringnemer gaan de rechten en verplichtingen die voortvloeien uit de verzekeringsovereenkomst automatisch over op de nieuwe houder van het verzekerde belang. Dit principe geldt, tenzij anders is bepaald in de overeenkomst. De brandverzekering wordt in dit verband niet beschouwd als een 'intuitu personae' overeenkomst [1](#page=1) [2](#page=2). #### 2.1.1 Mogelijkheden tot beëindiging na overlijden Zowel de nieuwe houder van het verzekerde belang als de verzekeraar hebben de mogelijkheid om de overeenkomst te beëindigen na het overlijden van de oorspronkelijke verzekeringnemer [1](#page=1) [2](#page=2). * **Door de nieuwe houder:** Deze kan de overeenkomst beëindigen door middel van een aangetekende brief. Hiervoor geldt een termijn van drie maanden en veertig dagen na het overlijden [1](#page=1) [2](#page=2). * **Door de verzekeraar:** De verzekeraar kan de overeenkomst beëindigen op de wijze voorgeschreven in artikel 84, § 1 van de Verzekeringswet. De termijn hiervoor bedraagt drie maanden, te rekenen vanaf de dag waarop de verzekeraar kennis heeft gekregen van het overlijden [1](#page=1) [2](#page=2). ### 2.2 Beëindiging van de verzekeringsovereenkomst #### 2.2.1 Duur en stilzwijgende verlenging De duur van een verzekeringsovereenkomst mag in beginsel niet langer zijn dan één jaar. Tenzij een van de partijen ten minste drie maanden vóór de vervaldag van de overeenkomst zich hiertegen verzet op de in artikel 84 voorgeschreven wijze, wordt de overeenkomst stilzwijgend verlengd voor opeenvolgende periodes van één jaar [1](#page=1) [2](#page=2). #### 2.2.2 Uitzonderingen op de maximale duur en stilzwijgende verlenging De bepalingen met betrekking tot de maximale duur van één jaar en de stilzwijgende verlenging zijn niet van toepassing op verzekeringsovereenkomsten betreffende risico's die door de Koning worden bepaald. Bepaalde risico's kunnen echter niet worden uitgesloten van deze uitzondering, waaronder burgerrechtelijke aansprakelijkheid en voertuigcasco inzake motorrijtuigen, en brand (eenvoudige risico's) ] [1](#page=1) [2](#page=2). #### 2.2.3 Beëindiging bij overdracht onder de levenden Bij overdracht onder de levenden van een roerend goed, eindigt de verzekering van rechtswege zodra de verzekerde het goed niet meer in zijn bezit heeft. Partijen kunnen echter een andere datum voor beëindiging overeenkomen [2](#page=2). ### 2.3 Verhaal van de verzekeraar #### 2.3.1 Algemeen principe van subrogatie Nadat de verzekeraar een schadevergoeding heeft betaald, treedt deze in de rechten en rechtsvorderingen van de verzekerde of de begunstigde tegen de aansprakelijke derden. Dit gebeurt ten belope van het bedrag van de betaalde vergoeding [2](#page=2). #### 2.3.2 Beperkingen op het verhaalsrecht De verzekeraar heeft geen verhaal op bepaalde personen, waaronder bloedverwanten in de rechte opgaande of nederdalende lijn, de echtgenoot, aanverwanten in de rechte lijn van de verzekerde, en personen die bij de verzekerde inwonen, alsook gasten en huispersoneel. Deze beperking geldt behoudens kwaad opzet [2](#page=2). #### 2.3.3 Uitzonderingen op de beperkingen van het verhaalsrecht De verzekeraar kan wel verhaal uitoefenen op de eerder genoemde personen onder de volgende voorwaarden [2](#page=2): 1. Indien er sprake is van kwaad opzet [2](#page=2). 2. Voor zover hun aansprakelijkheid daadwerkelijk door een eigen verzekeringsovereenkomst is gedekt [2](#page=2). In geval van kwaad opzet door minderjarigen kan de Koning het recht van verhaal van de verzekeraar die de burgerrechtelijke aansprakelijkheid buiten overeenkomst met betrekking tot het privéleven dekt, beperken [2](#page=2). #### 2.3.4 Vrije beschikking over de schadevergoeding Artikel 147 van de Verzekeringswet, betreffende vrije beschikking over de schadevergoeding, is uitsluitend van toepassing op aansprakelijkheidsverzekeringen [1](#page=1). ### 2.4 De evenredigheidsregel bij onderverzekering Indien de waarde van het verzekerbaar belang bepaalbaar is en het verzekerd bedrag lager is dan die waarde, is de verzekeraar slechts gehouden tot prestatie naar de verhouding van het verzekerd bedrag tot de waarde van het belang, tenzij anders is bedongen. Dit wordt ook wel de evenredigheidsregel genoemd [1](#page=1) [2](#page=2). > **Tip:** Begrijp de context waarin de evenredigheidsregel van toepassing is: het verzekerde bedrag dekt niet de volledige waarde van het belang. Dit voorkomt dat de verzekeraar bij schade het volledige bedrag moet uitkeren, terwijl de premie gebaseerd was op een lagere waarde [1](#page=1) [2](#page=2). ### 2.5 Kosten ter voorkoming of beperking van schade De kosten die voortvloeien uit maatregelen genomen door de verzekeraar om de gevolgen van een schadegeval te voorkomen of te beperken, alsmede uit dringende en redelijke maatregelen die de verzekerde uit eigen beweging heeft genomen om bij nakend gevaar een schadegeval te voorkomen of de gevolgen ervan te beperken, worden door de verzekeraar gedragen. Dit geldt zelfs wanneer de aangewende pogingen vruchteloos zijn geweest, mits de maatregelen met de zorg van een goed huisvader zijn genomen. Deze kosten vallen ten laste van de verzekeraar, zelfs boven de verzekerde som [2](#page=2). > **Voorbeeld:** Als er brand dreigt en de verzekerde brengt tijdig zijn meubels naar buiten, ook al blijkt de brand uiteindelijk mee te vallen, dan komen de kosten voor het verplaatsen van de meubels (bijvoorbeeld huur van een bestelwagen) ten laste van de verzekeraar, mits deze redelijk waren en met zorg zijn uitgevoerd [2](#page=2). --- # Verzekeringsprestaties bij onderverzekering en oververzekering De bepaling van de verzekeringsuitkering bij onder- en oververzekering is cruciaal om de correcte vergoeding te garanderen, waarbij specifieke regels zoals de evenredigheidsregel en de vermindering tot werkelijke waarde van toepassing zijn [3](#page=3) [4](#page=4). ### 3.1 Onderverzekering Onderverzekering treedt op wanneer het verzekerde bedrag lager is dan de werkelijke waarde van het verzekerbaar belang. In dergelijke gevallen is de verzekeraar niet gehouden tot de volledige schadevergoeding, tenzij anders overeengekomen. De wettelijke bepaling voorziet in de toepassing van de evenredigheidsregel [3](#page=3) [4](#page=4) [6](#page=6). #### 3.1.1 De evenredigheidsregel De evenredigheidsregel stelt dat de verzekeringsprestatie wordt berekend op basis van de verhouding tussen het verzekerde bedrag en de werkelijke waarde van het verzekerbaar belang. Dit betekent dat de uitkering evenredig zal zijn met de mate waarin het belang verzekerd is [3](#page=3) [4](#page=4) [6](#page=6). De formule voor de verzekeringsprestatie bij onderverzekering luidt als volgt: $$ \text{Verzekeringsprestatie} = \text{Werkelijke schade} \times \frac{\text{Verzekerd bedrag}}{\text{Verzekerbaar belang}} $$ > **Voorbeeld:** Een verzekerde waarde van 12.345 euro voor een verzekerbaar belang van 20.000 euro. Bij een schade van bijvoorbeeld 10.000 euro, zal de uitkering zijn: $10.000 \text{ EUR} \times \frac{12.345 \text{ EUR}}{20.000 \text{ EUR}} = 7.715,63 \text{ EUR}$. Een ander voorbeeld geeft een schade van 3.500 euro waarbij de uitkering wordt berekend als $3.500 \times \frac{12.384}{12.995} = 3.355 \text{ EUR}$ [3](#page=3) [6](#page=6). #### 3.1.2 Verzwijging en onderverzekering Indien de onderverzekering voortvloeit uit een verwijtbare verzwijging of onjuiste mededeling van gegevens door de verzekeringnemer, kan de verzekeraar de prestatie beperken. De verzekeraar is dan enkel gehouden tot prestatie op basis van de verhouding tussen de betaalde premie en de premie die betaald had moeten worden indien het risico correct was meegedeeld. Indien de verzekeraar kan bewijzen dat hij het risico in geen geval zou hebben verzekerd, wordt de prestatie beperkt tot de som van alle betaalde premies. Als de verzwijging niet verwijtbaar is, moet de verzekeraar de volledige dekking verlenen [3](#page=3). ### 3.2 Oververzekering Oververzekering ontstaat wanneer het verzekerde bedrag te goeder trouw te hoog is verzekerd bij een of meer overeenkomsten. Dit kan leiden tot een vermindering van het verzekerde bedrag tot de werkelijke waarde van het verzekerde goed [4](#page=4). #### 3.2.1 Vermindering tot werkelijke waarde Bij oververzekering die te goeder trouw is afgesloten bij dezelfde verzekeraar, heeft elke partij het recht om het verzekerde bedrag te verminderen tot de werkelijke waarde. Wanneer het verzekerde bedrag verdeeld is over verschillende overeenkomsten bij diverse verzekeraars, wordt de vermindering, bij gebrek aan overeenstemming, toegepast op de bij de overeenkomsten verzekerde bedragen, te beginnen met de jongste overeenkomst. Dit kan leiden tot de opzegging van overeenkomsten waarvan het verzekerde bedrag aldus tot nul wordt teruggebracht. De uiteindelijke vergoeding zal dan ook beperkt zijn tot de werkelijke waarde van het verzekerde goed [4](#page=4). #### 3.2.2 Overlap en samenloop In geval van samenloop, waarbij verschillende verzekeraars hetzelfde belang tegen hetzelfde risico verzekeren, wordt de schade doorgaans omgeslagen. Tenzij anders bedongen, wordt de last van het schadegeval verdeeld tussen de verzekeraars. Als er geen afspraak is over een verdeelsleutel, geldt de wettelijke verdeling: de verzekeraars dragen bij in verhouding tot hun respectieve dekkingsplicht. Dit sluit uit dat een verzekeraar zijn waarborg weigert op grond van het bestaan van andere overeenkomsten die hetzelfde risico dekken, tenzij er sprake is van fraude. Medeverzekering verschilt hiervan, aangezien bij medeverzekering de verzekeringsovereenkomsten expliciet naar elkaar verwijzen [6](#page=6). --- # Verhaalrechten van de verzekeraar en oorzaken van dekkingweigering Dit onderwerp behandelt de situaties waarin een verzekeraar verhaal kan uitoefenen op derden (indeplaatsstelling) en de gronden voor weigering van dekking, zoals opzettelijke verzwijging en aantasting van de staat van het beschadigde goed. ## 4.1 Verhaalrechten van de verzekeraar (indeplaatsstelling) De kern van het verhaalrecht van de verzekeraar ligt in de indeplaatsstelling, waarbij de verzekeraar na het betalen van een schadevergoeding de rechten en rechtsvorderingen van de verzekerde tegen aansprakelijke derden overneemt tot het bedrag van die vergoeding [2](#page=2) [4](#page=4). ### 4.1.1 Wettelijke basis en beperkingen * **Algemene regel:** De verzekeraar die de schadevergoeding betaald heeft, treedt voor dat bedrag in de rechten en rechtsvorderingen van de verzekerde of begunstigde tegen de aansprakelijke derden. Dit principe is vastgelegd in artikel 95 van de Wet Verzekeringen (WV) [2](#page=2) [4](#page=4). * **Uitzonderingen op verhaal:** De verzekeraar heeft geen verhaal op bepaalde personen [2](#page=2) [4](#page=4): * Bloedverwanten in de rechte opgaande of nederdalende lijn [2](#page=2) [4](#page=4). * Echtgenoot en aanverwanten in de rechte lijn van de verzekerde [2](#page=2) [4](#page=4). * Bij de verzekerde inwonende personen [2](#page=2) [4](#page=4). * Gasten [2](#page=2) [4](#page=4). * Huispersoneel [2](#page=2) [4](#page=4). * **Voorwaarden voor verhaal ondanks uitzonderingen:** De bovengenoemde personen kunnen toch aansprakelijk gesteld worden door de verzekeraar, mits aan één van de volgende voorwaarden is voldaan [2](#page=2) [4](#page=4): * Er was sprake van kwaad opzet [2](#page=2) [4](#page=4). * De aansprakelijkheid van deze personen werd daadwerkelijk door een verzekeringsovereenkomst gedekt [2](#page=2) [4](#page=4). * **Specifieke bepalingen voor minderjarigen:** In geval van kwaad opzet door minderjarigen kan de Koning het recht van verhaal van de verzekeraar, die burgerrechtelijke aansprakelijkheid buiten overeenkomst met betrekking tot het privéleven dekt, beperken [2](#page=2). ### 4.1.2 Situaties van samenloop Wanneer hetzelfde belang door verschillende verzekeraars tegen hetzelfde risico is verzekerd, kan de verzekerde in geval van schade van elke verzekeraar een vergoeding vorderen. De vordering is beperkt tot de verplichtingen van elke verzekeraar en tot de vergoeding waarop de verzekerde recht heeft [5](#page=5). ## 4.2 Oorzaken van dekkingweigering De verzekeraar kan de dekking weigeren op basis van verschillende gronden, die verband houden met de informatieverstrekking door de verzekeringnemer of de staat van het beschadigde goed. ### 4.2.1 Verzwijging en onjuiste mededeling van gegevens Er dient een onderscheid gemaakt te worden tussen verwijtbare en niet-verwijtbare verzwijging of onjuiste mededeling van gegevens [3](#page=3). * **Niet-verwijtbare verzwijging:** Indien het verzwijgen of onjuist meedelen van gegevens de verzekeringnemer niet kan worden verweten, en een schadegeval zich voordoet voordat een wijziging of opzegging van kracht is, is de verzekeraar tot de overeengekomen prestatie gehouden [3](#page=3). * **Verwijtbare verzwijging:** Indien het verzwijgen of onjuist meedelen van gegevens de verzekeringnemer wel kan worden verweten, en een schadegeval zich voordoet voordat een wijziging of opzegging van kracht is, is de verzekeraar slechts gehouden tot een prestatie op basis van de verhouding tussen de betaalde premie en de premie die betaald zou zijn indien het risico correct was meegedeeld [3](#page=3). * Indien de verzekeraar kan bewijzen dat hij het risico in geen geval zou hebben verzekerd, wordt zijn prestatie beperkt tot een bedrag gelijk aan alle betaalde premies [3](#page=3). * **Opzettelijke verzwijging bij aangaan overeenkomst:** Wanneer opzettelijk gegevens zijn verzwegen of onjuist zijn meegedeeld, waardoor de verzekeraar werd misleid bij de beoordeling van het risico, is de verzekeringsovereenkomst nietig. De verzekeraar behoudt de vervallen premies tot het moment dat hij kennis kreeg van de misleiding. De overeenkomst wordt geacht nooit te hebben bestaan, waardoor de verzekeraar geen dekking hoeft te verlenen [5](#page=5). ### 4.2.2 Aantasting van de staat van het beschadigde goed De verzekerde mag, tenzij strikt noodzakelijk, zonder toestemming geen veranderingen aanbrengen aan het beschadigde goed die het bepalen van de oorzaken van de schade of de taxatie ervan bemoeilijken [5](#page=5). * **Niet-naleving met nadeel voor de verzekeraar:** Indien de verzekerde deze verplichting niet nakomt en er hierdoor nadeel ontstaat voor de verzekeraar, kan de verzekeraar aanspraak maken op een vermindering van zijn prestatie ter hoogte van het geleden nadeel of schadevergoeding vorderen [5](#page=5). * **Niet-naleving met bedrieglijk opzet:** Komt de verzekerde de verplichting met bedrieglijk opzet niet na, dan kan de verzekeraar zijn dekking weigeren [5](#page=5). ### 4.2.3 Oververzekering Bij oververzekering (wanneer een bedrag te goeder trouw te hoog is verzekerd bij een of meer overeenkomsten bij dezelfde verzekeraar), heeft elke partij het recht het verzekerde bedrag te verminderen tot de werkelijke waarde van het verzekerde goed. Dit kan ertoe leiden dat de vergoeding beperkt wordt tot die werkelijke waarde [4](#page=4). ### 4.2.4 Onderverzekering Bij onderverzekering (wanneer het verzekerd bedrag lager is dan de waarde van het verzekerbaar belang), is de verzekeraar slechts tot prestatie gehouden naar de verhouding van het verzekerde bedrag tot de werkelijke waarde, tenzij anders bedongen. De evenredigheidsregel wordt toegepast. De formule hiervoor is [3](#page=3) [4](#page=4): $$ \text{Verzekeringsprestatie} = (\text{Werkelijke schade}) \times \frac{\text{Verzekerd bedrag}}{\text{Verzekerbaar belang}} $$ > **Voorbeeld:** Indien de werkelijke schade 10.000 EUR bedraagt, het verzekerd bedrag 12.345 EUR is en het verzekerbaar belang 20.000 EUR, dan is de verzekeringsprestatie: > $10.000 \text{ EUR} \times \frac{12.345 \text{ EUR}}{20.000 \text{ EUR}}$ [3](#page=3). ### 4.2.5 Niet-betaling van de premie De verzekeraar kan zich niet zomaar beroepen op schorsing van dekking of opzegging van de overeenkomst wegens niet-betaling van de premie, zolang er geen ingebrekestelling is verstuurd. Totdat de ingebrekestelling is verstuurd, dient de verzekeraar tot dekking over te gaan [5](#page=5). ### 4.2.6 Opzegging na schadegeval In gevallen waarin de verzekeraar zich het recht voorbehoudt de overeenkomst na een schadegeval op te zeggen, beschikt de verzekeringnemer over hetzelfde recht. Deze opzegging dient uiterlijk één maand na de uitbetaling of weigering tot uitbetaling van de schadevergoeding te geschieden. De opzegging wordt van kracht na een termijn van ten minste drie maanden na betekening [4](#page=4). > **Tip:** Het is cruciaal om de specifieke artikelen van de Wet Verzekeringen (WV) te kennen die de verhaalrechten en gronden voor dekkingweigering regelen, met name art. 95, 59, 60, 98, 110, 96, 99, 69-70 en 86 [2](#page=2) [3](#page=3) [4](#page=4) [5](#page=5). --- ## Veelgemaakte fouten om te vermijden - Bestudeer alle onderwerpen grondig voor examens - Let op formules en belangrijke definities - Oefen met de voorbeelden in elke sectie - Memoriseer niet zonder de onderliggende concepten te begrijpen

| Term | Definition | |------|------------| | Verzekeringswet (WV) | Een wetboek dat de regels en bepalingen inzake verzekeringsovereenkomsten vastlegt, inclusief rechten en plichten van verzekeraars en verzekeringnemers. | | Verzekerd belang | Het economische belang dat een persoon heeft bij het verzekerde voorwerp of de verzekerde gebeurtenis, en dat de basis vormt voor de verzekeringsovereenkomst. | | Intuitu personae | Een overeenkomst die zo nauw verbonden is met de persoon van een contractpartij dat deze niet zonder meer kan worden overgedragen aan een ander. | | Verzekerbaar belang | Het recht dat de verzekeringnemer heeft op het verzekerde object of de gebeurtenis, waarbij het verzekerde bedrag niet hoger mag zijn dan de waarde van dit belang. | | Verzekerd bedrag | Het maximale bedrag dat de verzekeraar zal uitkeren bij schade, zoals vastgelegd in de verzekeringsovereenkomst. | | Evenredigheidsregel | Een principe waarbij de verzekeringsuitkering in verhouding staat tot de verhouding van het verzekerde bedrag ten opzichte van de werkelijke waarde van het verzekerde belang, toegepast bij onderverzekering. | | Vergoedingsformule | Een wiskundige formule die wordt gebruikt om de uiteindelijke verzekeringsprestatie te berekenen, met name in gevallen van onderverzekering. | | Onderverzekering | Een situatie waarbij het verzekerde bedrag lager is dan de werkelijke waarde van het verzekerde belang, wat leidt tot toepassing van de evenredigheidsregel. | | Oververzekering | Een situatie waarbij het verzekerde bedrag hoger is dan de werkelijke waarde van het verzekerde belang. Indien te goeder trouw, kan het bedrag verminderd worden. | | Indeplaatsstelling | Het recht van de verzekeraar die een schadevergoeding heeft betaald, om in de rechten van de verzekerde of begunstigde te treden ten opzichte van de aansprakelijke derden. | | Verhaalrecht | Het recht van een verzekeraar om nadat een schadevergoeding is betaald, het betaalde bedrag te verhalen op de partij die aansprakelijk is voor de schade. | | Kwaad opzet | Een intentionele handeling met de bedoeling schade te veroorzaken, wat in bepaalde verzekeringssituaties kan leiden tot een uitsluiting van dekking of beperking van verhaal. | | Verzwijging | Het niet melden van relevante feiten of informatie door de verzekeringnemer aan de verzekeraar, hetzij opzettelijk, hetzij onopzettelijk, wat gevolgen kan hebben voor de dekking. | | Nietigverklaring van de overeenkomst | De rechtshandeling waarbij een verzekeringsovereenkomst als ongeldig wordt beschouwd, alsof deze nooit heeft bestaan, vaak als gevolg van opzettelijke verzwijging. | | Aantasting van de gesteldheid van plaats | Een wijziging aan het beschadigde goed door de verzekerde die het bepalen van de oorzaken of de taxatie van de schade bemoeilijkt of onmogelijk maakt. | | Pluraliteit van verzekeringen (Samenloop) | Een situatie waarbij hetzelfde belang door verschillende verzekeraars tegen hetzelfde risico is verzekerd, wat leidt tot een verdeling van de schadelast. | | Inbewaargeving | Het overdragen van een zaak aan een ander in bewaring, zonder dat de eigendom overgaat. In verzekeringscontext kan dit relevant zijn voor de continuïteit van de dekking. | | In elkaar grijpen van verzekeringen | Verwijst naar situaties waarin meerdere verzekeringen overlappen en de prestatie van de ene verzekeraar de dekking van de andere kan beïnvloeden. |