Cover
Comença ara de franc Openbaarheid van bestuur.pptx
Summary
# Passieve openbaarheid van bestuur
Passieve openbaarheid van bestuur verleent burgers het recht om bestuursdocumenten in te zien en er afschriften van te verkrijgen, onderworpen aan specifieke wettelijke voorwaarden en uitzonderingen.
### 1.1 Grondrecht op passieve openbaarheid
Het grondrecht op passieve openbaarheid is verankerd in artikel 32 van de Grondwet. Dit artikel stelt dat ieder het recht heeft elk bestuursdocument te raadplegen en er een afschrift van te krijgen, behoudens de gevallen en onder de voorwaarden die door de wet, het decreet of de regel bepaald zijn.
### 1.2 Uitvoeringswetgeving
De passieve openbaarheid van bestuur wordt op verschillende niveaus uitgewerkt:
#### 1.2.1 Bestuursdecreet van 7 december 2018 (Vlaanderen)
* **Organiek toepassingsgebied:** Titel II, Hoofdstuk 3 van het Bestuursdecreet regelt de openbaarheid van bestuur voor materie die tot de bevoegdheid van de Vlaamse overheid behoort.
* **Uitzonderingen:** Uitzonderingen op de openbaarheid zijn vastgelegd in afdeling 3 van Titel II, Hoofdstuk 3. Deze kunnen worden aangevuld door uitzonderingen uit andere wetten en decreten, zoals in het geval van auteursrecht op plannen.
#### 1.2.2 Wet van 11 april 1994 (Federaal)
* **Organiek toepassingsgebied:** Artikel 1 van deze wet bepaalt het toepassingsgebied.
* **Uitzonderingen:** Artikel 6 van de wet specificeert de uitzonderingen op de openbaarheid, die materiegebonden zijn.
#### 1.2.3 Gezamenlijk decreet en ordonnantie van 16 mei 2019 (Brussels Hoofdstedelijk Gewest)
* **Organiek toepassingsgebied:** Artikel 3 van dit decreet en deze ordonnantie regelt de openbaarheid van bestuur bij Brusselse instellingen.
* **Uitzonderingen:** Artikel 19 van deze regelgeving bevat materiegebonden uitzonderingen op de openbaarheid.
### 1.3 Belangrijke beoordelingselementen
Bij de beoordeling van een verzoek tot inzage of afschrift van een bestuursdocument, zijn de volgende elementen cruciaal:
* **Is het een bestuursdocument?** Dit wordt ruim geïnterpreteerd als elk document dat in het bezit is van de overheid, ongeacht de auteur of de vorm.
* **Welke vorm van openbaarheid wordt gevraagd?** De vraag kan betrekking hebben op inzage, het verkrijgen van een afschrift, of het verstrekken van uitleg.
* **Betreft het informatie van persoonlijke aard?** Definities in de regelgeving (zoals artikel II.40 van het Bestuursdecreet) zijn hierbij leidend. Informatie van persoonlijke aard wordt doorgaans aan openbaarheid onttrokken, maar het document zelf blijft in principe openbaar. Een belang moet hiervoor aangetoond worden.
* **Betreft het milieu-informatie?** Specifieke regelgeving kan ruimere openbaarheid garanderen voor milieu-informatie.
* **Zijn er uitzonderingen van toepassing?** Hierbij wordt onder meer gekeken naar rechtsmisbruik (kennelijk onredelijk verzoek), de toepasselijke materiële regelgeving, en de aanwezigheid van een *lex specialis*.
> **Tip:** Bij informatie van persoonlijke aard is het belangrijk om het onderscheid te maken tussen het document zelf en de inhoud ervan. Het document kan openbaar blijven, zelfs als persoonlijke gegevens eruit worden gehaald.
### 1.4 Soorten uitzonderingen op de openbaarheid
Uitzonderingen op de openbaarheid kunnen worden gecategoriseerd als:
* **Absolute uitzonderingen:** In principe moet de aanvraag worden geweigerd. Er kan soms een mildering zijn door een belangenafweging.
* **Relatieve uitzonderingen:** Een verplichte belangenafweging is vereist.
* **Facultatieve uitzonderingen:** De overheid heeft een discretionaire beoordelingsbevoegdheid.
#### Ruimere openbaarheid t.a.v. milieu-informatie
De Vlaamse regeling hiervoor is opgenomen in het Bestuursdecreet. Op federaal niveau geldt de wet van 5 augustus 2006 betreffende de toegang van het publiek tot milieu-informatie. Voor Brussel geldt het gezamenlijk decreet en de ordonnantie van 16 mei 2019.
### 1.5 De administratieve procedure (eerste aanleg)
De procedure voor de behandeling van verzoeken tot openbaarheid van bestuur is uitgewerkt in de respectievelijke organieke regelgeving.
* **Bestuursdecreet:** De procedure is te vinden op de website van de Vlaamse overheid.
* **Openbaarheidswet:** De procedure is gedocumenteerd op de website van de Federale Overheidsdienst Binnenlandse Zaken.
### 1.6 Bestuurlijk beroep
Indien een verzoek wordt geweigerd of niet-ontvankelijk verklaard, kan beroep worden ingesteld:
* **In Vlaanderen:** Bij de Beroepsinstantie inzake de Openbaarheid van Bestuur, zoals bepaald in artikel II.48 e.v. van het Bestuursdecreet.
* **Op grond van de Openbaarheidswet:** Dit omvat een verzoek tot heroverweging en een verzoek om advies bij de Commissie voor de toegang tot en het hergebruik van bestuursdocumenten. Een stilzwijgende weigering is mogelijk.
> **Tip:** Controleer altijd de specifieke beroepsmogelijkheden en termijnen die van toepassing zijn op uw situatie, aangezien deze per gewest en per regelgeving kunnen verschillen.
### 1.7 Jurisdictioneel beroep
Na het uitputten van de georganiseerde administratieve beroepsmogelijkheden, kan men zich wenden tot de rechter (jurisdictioneel beroep).
## 2. Actieve openbaarheid van bestuur
Actieve openbaarheid van bestuur houdt in dat de overheid op eigen initiatief informatie verspreidt en burgers algemeen voorlicht en informeert.
### 2.1 Algemeen voorlichten en informeren
De overheid is proactief in het informeren van het publiek. Er is echter een beperking: informatie die krachtens de uitzonderingen bij passieve openbaarheid is onttrokken, mag niet verspreid worden.
### 2.2 Verplichting tot het vermelden van beroepsmogelijkheden
Bij beslissingen met individuele strekking is de overheid verplicht de beroepsmogelijkheden correct te vermelden. Dit omvat:
* De naam van de beroepsinstantie (georganiseerd bestuurlijk beroep of jurisdictioneel beroep).
* De geldende beroepstermijn.
* De vereiste vormvoorschriften.
#### Sanctie bij niet-naleving
Indien deze verplichting niet wordt nagekomen, start de beroepstermijn niet. Dit is een belangrijke mildering. Volgens de wetgeving, zoals geciteerd, nemen de verjaringstermijnen voor beroepen pas een aanvang indien de kennisgeving van de akte of beslissing deze elementen vermeldt. Bij niet-naleving beginnen de verjaringstermijnen vier maanden na de kennisgeving van de akte of beslissing aan te lopen. Dit geldt zowel voor administratieve als voor gerechtelijke beroepen.
> **Voorbeeld:** Een beslissing van een gemeente die aan een burger wordt betekend, moet vermelden hoe en binnen welke termijn daartegen beroep kan worden ingesteld. Als deze informatie ontbreekt, kan de burger pas vier maanden na de betekening worden geconfronteerd met verjaring van zijn beroepsrecht.
---
# Uitzonderingen op de openbaarheid van bestuur
Het recht op openbaarheid van bestuur, verankerd in de grondwet, kent uitzonderingen die de toegang tot bestuursdocumenten kunnen beperken. Deze uitzonderingen zijn cruciaal voor een correcte toepassing van het openbaarheidsrecht en worden onderscheiden in absolute, relatieve en facultatieve categorieën, met specifieke aandacht voor milieu-informatie.
### 2.1 Het grondrecht op passieve openbaarheid
Het recht op openbaarheid van bestuur, zoals verankerd in artikel 32 van de Grondwet, stelt dat ieder het recht heeft om bestuursdocumenten in te zien en er een afschrift van te krijgen. Dit recht geldt echter "behoudens in de gevallen en onder de voorwaarden bepaald door de wet, het decreet of de regel bedoeld in artikel 134". Dit impliceert dat er wettelijke en decretale beperkingen bestaan op dit recht.
### 2.2 Toepasselijke regelgeving
De uitvoering van het recht op openbaarheid van bestuur en de bijbehorende uitzonderingen zijn geregeld in verschillende wetgevingen, afhankelijk van de bevoegdheid:
* **Bestuursdecreet van 7 december 2018 (Vlaamse Gemeenschap):** Titel II, Hoofdstuk 3 regelt de openbaarheid van bestuur. De uitzonderingen op de openbaarheid zijn gespecificeerd in Afdeling 3 van dit hoofdstuk en kunnen worden aangevuld door andere wetten, decreten of ordonnanties (artikel II.39). Dit decreet is organiek van toepassing op materie die tot de Vlaamse bevoegdheid behoort.
* **Wet van 11 april 1994 betreffende de openbaarheid van bestuur (Federaal):** Deze wet regelt de openbaarheid van bestuur voor de federale materies. De uitzonderingen zijn hierin opgenomen in artikel 6 en zijn materiegebonden.
* **Gezamenlijk decreet en ordonnantie van 16 mei 2019 (Brussels Hoofdstedelijk Gewest, Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie en Franse Gemeenschapscommissie):** Deze regelgeving is van toepassing op de Brusselse instellingen en kent eveneens uitzonderingen op de openbaarheid, vastgelegd in artikel 19. Ook deze uitzonderingen zijn materiegebonden.
### 2.3 Belangrijke beoordelingselementen bij een verzoek
Bij het beoordelen van een verzoek tot openbaarheid van bestuur zijn verschillende elementen van belang:
* **Is het een bestuursdocument?** De definitie van een bestuursdocument is ruim. Het omvat elk document dat zich in "bezit" van de overheid bevindt, ongeacht de auteur of de vorm waarin het is opgesteld.
* **Welke vorm van openbaarheid wordt gevraagd?** Dit kan variëren van inzage tot het verkrijgen van een afschrift of een uitleg.
* **Betreft het informatie van persoonlijke aard?** Regelgeving, zoals artikel II.40 van het Bestuursdecreet, bevat definities van informatie van persoonlijke aard. Wanneer informatie als persoonlijk wordt beschouwd, wordt deze aan de openbaarheid onttrokken, hoewel het document op zich wel openbaar kan blijven.
* **Is de ontvankelijkheid aangetoond?** De aanvrager moet belang kunnen aantonen.
* **Betreft het milieu-informatie?** Milieu-informatie geniet een ruimere openbaarheid, zowel in de Vlaamse regelgeving als in de federale wet van 5 augustus 2006 en de Brusselse regelgeving.
* **Is er sprake van rechtsmisbruik?** Kennelijk onredelijke verzoeken kunnen worden geweigerd.
* **Welke materiële regelgeving is van toepassing?**
* **Geldt er een *lex specialis*?** In sommige gevallen kan specifieke regelgeving voorrang hebben op de algemene openbaarheidsregels.
### 2.4 Soorten uitzonderingen op de openbaarheid
Uitzonderingen op de openbaarheid van bestuur kunnen worden onderverdeeld in drie categorieën, gebaseerd op de mate van discretionaire bevoegdheid die de overheid heeft bij de beslissing:
* **Absolute uitzonderingen:** Bij absolute uitzonderingen is de overheid in principe verplicht om de toegang te weigeren. Soms kan er echter een milderingsmogelijkheid bestaan door een belangenafweging.
* **Relatieve uitzonderingen:** Bij relatieve uitzonderingen is er een verplichte belangenafweging vereist. De overheid moet de belangen die door de openbaarmaking geschaad zouden worden afwegen tegen het belang van openbaarheid.
* **Facultatieve uitzonderingen:** Bij facultatieve uitzonderingen heeft de overheid een discretionaire beoordelingsbevoegdheid. De overheid kan de toegang weigeren, maar is daartoe niet verplicht.
#### 2.4.1 Ruimere openbaarheid voor milieu-informatie
Een belangrijk aspect van de uitzonderingen is de ruimere openbaarheid die geldt voor milieu-informatie. Dit principe is vastgelegd in:
* Het Vlaamse Bestuursdecreet.
* De federale wet van 5 augustus 2006 betreffende de toegang van het publiek tot milieu-informatie.
* Het Gezamenlijk decreet en de ordonnantie van 16 mei 2019 voor de Brusselse instellingen.
Deze specifieke regelgevingen bevatten vaak minder strenge voorwaarden voor de toegang tot milieu-gerelateerde informatie.
### 2.5 Administratieve en gerechtelijke procedures
Wanneer een verzoek tot openbaarheid van bestuur wordt geweigerd, kan de aanvrager beroep aantekenen.
* **Administratieve procedure (eerste aanleg):** Deze procedure is uitgewerkt in de toepasselijke organieke regelgeving.
* **Vlaanderen:** Bij de Beroepsinstantie inzake de Openbaarheid van Bestuur (artikel II.48 e.v. Bestuursdecreet).
* **Federaal:** Een verzoek tot heroverweging en een verzoek om advies bij de Commissie voor de toegang tot en het hergebruik van bestuursdocumenten, afdeling openbaarheid van bestuur (artikel 8 van de Openbaarheidswet). Stilzwijgende weigering is mogelijk.
* **Bestuurlijk beroep (Vlaanderen):** Na een beslissing van de overheid kan beroep ingesteld worden bij de Beroepsinstantie inzake de Openbaarheid van Bestuur.
* **Jurisdictioneel beroep:** Dit beroep kan ingesteld worden nadat de administratieve beroepsmogelijkheden zijn uitgeput. Dit gebeurt doorgaans bij de Raad van State.
> **Tip:** Het is cruciaal om de specifieke bepalingen van de toepasselijke wetgeving (Vlaams, federaal, Brussels) te raadplegen voor de exacte procedures en termijnen van beroep.
### 2.6 Actieve openbaarheid van bestuur
Naast de passieve openbaarheid, waarbij burgers zelf informatie opvragen, bestaat ook actieve openbaarheid. Dit houdt in dat de overheid zelf initiatieven neemt om burgers algemeen te informeren en voor te lichten. Hierbij geldt wel een beperking: de overheid mag geen informatie verspreiden die volgens de uitzonderingen bij passieve openbaarheid, aan openbaarheid is onttrokken.
#### 2.6.1 Verplichting tot vermelden van beroepsmogelijkheden
Bij beslissingen met individuele strekking is de overheid verplicht om de burger te informeren over de beroepsmogelijkheden. Dit omvat:
* De beroepsinstantie (georganiseerd bestuurlijk beroep of jurisdictioneel beroep).
* De beroepstermijn.
* De vormvoorschriften die in acht genomen moeten worden.
**Sanctie bij niet-naleving:** Indien deze informatie niet correct wordt vermeld, beginnen de beroepstermijnen niet te lopen. In dit geval nemen de verjaringstermijnen pas een aanvang vier maanden nadat de akte of beslissing ter kennis werd gebracht van de betrokkene. Dit is een belangrijke mildering voor de burger.
> **Example:** Een gemeente weigert een vergunning en de beslissing vermeldt niet correct de termijn waarbinnen men beroep kan aantekenen bij de provinciegouverneur. Hierdoor is de begunstigde van de beslissing niet gebonden aan de reguliere beroepstermijn en heeft hij langer de tijd om zijn beroep in te dienen.
---
# Procedure en beroepsmogelijkheden bij openbaarheid van bestuur
Dit onderdeel beschrijft de administratieve procedures en de mogelijkheden tot beroep die bestaan na een weigering tot openbaarheid van bestuur.
### 3.1 Het recht op openbaarheid van bestuur
Het recht op passieve openbaarheid van bestuur, het recht om bestuursdocumenten te raadplegen en er afschriften van te krijgen, is verankerd in de Belgische Grondwet. Dit grondrecht kent echter uitzonderingen en wordt nader uitgewerkt in specifieke wetgeving.
#### 3.1.1 Juridische basis en toepassingsgebied
De openbaarheid van bestuur wordt geregeld door diverse wetten en decreten, afhankelijk van de bevoegdheid van de bestuursinstantie:
* **Bestuursdecreet van 7 december 2018 (Vlaamse Gemeenschap):** Titel II, Hoofdstuk 3 regelt de openbaarheid. Het toepassingsgebied is organiek bepaald. Uitzonderingen kunnen ook voortvloeien uit andere wetten en decreten, zoals in geval van auteursrecht op plannen.
* **Wet van 11 april 1994 betreffende de openbaarheid van bestuur (Federale overheid):** Deze wet is van toepassing op federale instellingen. De uitzonderingen zijn materiegebonden.
* **Gezamenlijk decreet en ordonnantie van 16 mei 2019 (Brussels Hoofdstedelijk Gewest, Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie, Franse Gemeenschapscommissie):** Deze regeling geldt voor Brusselse instellingen. De uitzonderingen zijn materiegebonden.
#### 3.1.2 Belangrijke beoordelingselementen
Bij een verzoek tot openbaarheid zijn diverse elementen van belang:
* **Definitie van een bestuursdocument:** Dit is ruim en omvat elk document dat in het bezit is van de overheid, ongeacht de auteur of vorm.
* **Gevraagde vorm van openbaarheid:** Dit kan gaan om inzage, afschrift of uitleg.
* **Persoonlijke informatie:** Informatie van persoonlijke aard is in beginsel uitgesloten van openbaarheid. Het document zelf blijft wel openbaar. Soms is er een belang van de aanvrager vereist.
* **Milieu-informatie:** Milieu-informatie geniet een ruimere openbaarheid.
* **Rechtsmisbruik:** Kennelijk onredelijke verzoeken kunnen worden geweigerd.
* **Toepasselijke materiële regelgeving:** De specifieke regelgeving die van toepassing is op de gevraagde informatie is doorslaggevend.
* **Lex specialis:** Een specifieke wet die voorrang heeft op de algemene openbaarheidsregels.
#### 3.1.3 Soorten uitzonderingen
Uitzonderingen op de openbaarheid kunnen worden ingedeeld in:
* **Absolute uitzonderingen:** De overheid *moet* weigeren, tenzij er sprake is van een belangenafweging die tot openbaarheid leidt.
* **Relatieve uitzonderingen:** Een verplichte belangenafweging is noodzakelijk.
* **Facultatieve uitzonderingen:** De overheid heeft een discretionaire beoordelingsbevoegdheid.
### 3.2 De administratieve procedure
De procedure voor een verzoek tot openbaarheid is vastgelegd in de respectievelijke wet- en regelgeving. Bij een weigering tot openbaarheid volgt de administratieve procedure in eerste aanleg.
#### 3.2.1 Procedure bij weigering
Wanneer een verzoek tot openbaarheid wordt geweigerd, is er een specifieke procedure die gevolgd moet worden om hiertegen op te komen.
### 3.3 Beroepsmogelijkheden
Na een (al dan niet stilzwijgende) weigering tot openbaarheid, bestaan er verschillende beroepsmogelijkheden.
#### 3.3.1 Bestuurlijk beroep
Dit is het eerste niveau van beroep bij een beslissing van een bestuursinstantie.
* **In Vlaanderen:** Bij een weigering kan men zich richten tot de **Beroepsinstantie inzake de Openbaarheid van Bestuur** op grond van artikel II.48 e.v. van het Bestuursdecreet.
* **Op federaal niveau (Wet van 11 april 1994):** Er kan een verzoek tot heroverweging worden ingediend, en advies kan worden gevraagd aan de **Commissie voor de toegang tot en het hergebruik van bestuursdocumenten**, afdeling openbaarheid van bestuur. Een stilzwijgende weigering is hierbij mogelijk.
> **Tip:** Het is cruciaal om de specifieke procedure en de termijnen voor het indienen van een bestuurlijk beroep na te gaan, aangezien deze per gewest en per wetgeving kunnen verschillen.
#### 3.3.2 Jurisdictioneel beroep
Dit beroep kan worden ingesteld *nadat* het bestuurlijk beroep volledig is uitgeput. Dit kan leiden tot een procedure voor de rechter.
### 3.4 Actieve openbaarheid
Naast passieve openbaarheid bestaat er ook actieve openbaarheid, waarbij de overheid zelf initieert tot voorlichting en informatieverspreiding. Hierbij geldt echter een beperking: informatie die krachtens de uitzonderingen van passieve openbaarheid is onttrokken, mag niet worden verspreid.
#### 3.4.1 Verplichting tot vermelding van beroepsmogelijkheden
Bij beslissingen met een individuele strekking is de overheid verplicht om de betrokkenen te informeren over hun beroepsmogelijkheden. Deze vermelding moet correct zijn en bevat ten minste:
* De **beroepsinstantie** (zowel georganiseerd bestuurlijk beroep als jurisprudentieel beroep).
* De **beroepstermijn**.
* De **vormvoorschriften** die in acht genomen moeten worden.
> **Sanctie bij niet-naleving:** Indien deze verplichting niet wordt nageleefd, begint de beroepstermijn niet te lopen. De termijn begint pas vier maanden na kennisname van de beslissing te lopen, wat een mildering inhoudt. Dit is vastgelegd in de wetgeving betreffende de Raad van State.
Voor de cassatieberoepen geldt een vergelijkbare regel: de termijn begint pas te lopen nadat de beslissing in laatste aanleg ter kennis is gebracht, mits de beroepsmogelijkheden correct zijn vermeld. Bij niet-naleving vangt de termijn vier maanden na die kennisgeving aan.
---
# Actieve openbaarheid van bestuur
Actieve openbaarheid van bestuur omvat initiatieven van de overheid om burgers proactief te informeren en legt de nadruk op de specifieke verplichting om beroepsmogelijkheden te vermelden.
### 4.1 Algemene principes van actieve openbaarheid
Actieve openbaarheid richt zich op het algemene principe van het voorlichten en informeren van burgers, geïnitieerd door de overheid zelf.
Een belangrijk aandachtspunt hierbij is dat er geen verspreiding mag plaatsvinden van informatie die, krachtens de uitzonderingen die gelden bij passieve openbaarheid, aan openbaarheid is onttrokken. De concrete invulling hiervan is terug te vinden in de respectievelijke regelgeving.
### 4.2 Verplichting tot het vermelden van beroepsmogelijkheden
Een kernonderdeel van actieve openbaarheid is de verplichting voor bestuursinstanties om de beroepsmogelijkheden te vermelden bij beslissingen die een individuele strekking hebben.
#### 4.2.1 Vereiste vermeldingen
Bij beslissingen met individuele strekking dienen de volgende elementen correct te worden vermeld:
* **Beroepsinstantie:** Dit betreft de instantie waar men zich kan wenden voor een georganiseerd bestuurlijk beroep of een jurisditioneel beroep.
* **Beroepstermijn:** De precieze termijn waarbinnen een beroep moet worden ingesteld.
* **Vormvoorschriften:** De specifieke formele eisen die bij het instellen van beroep in acht genomen moeten worden.
#### 4.2.2 Sanctie bij niet-naleving
Indien de verplichting om de beroepsmogelijkheden te vermelden niet wordt nageleefd, heeft dit een significante consequentie: de beroepstermijn begint niet te lopen. Dit wordt beschouwd als een milde vorm van sanctie.
> **Tip:** Het niet vermelden van de beroepsmogelijkheden kan resulteren in een verlenging van de termijn waarbinnen men effectief beroep kan aantekenen.
Een citaat uit de wet illustreert dit: "De verjaringstermijnen voor de beroepen bedoeld bij artikel 14, § 1, nemen alleen een aanvang op voorwaarde dat de betekening door de administratieve overheid van de akte of van de beslissing met individuele strekking het bestaan van die beroepen alsmede de in acht te nemen vormvoorschriften en termijnen vermeldt. Indien aan die verplichting niet wordt voldaan dan nemen de verjaringstermijnen een aanvang vier maanden nadat aan de betrokkene de akte of de beslissing met individuele strekking ter kennis werd gebracht."
Voor cassatieberoepen geldt een soortgelijke regeling: "De verjaringstermijn voor de cassatieberoepen bedoeld in artikel 14, § 2, neemt alleen een aanvang op voorwaarde dat de kennisgeving door het administratief rechtscollege van de in laatste aanleg gewezen beslissing in betwiste zaken, het bestaan van die beroepen alsmede de in acht te nemen vormvoorschriften en termijn vermeldt. Indien aan die verplichting niet wordt voldaan dan neemt de verjaringstermijn een aanvang vier maanden nadat aan de betrokken partijen de in laatste aanleg gewezen beslissing in betwiste zaken ter kennis werd gebracht."
---
## Veelgemaakte fouten om te vermijden
- Bestudeer alle onderwerpen grondig voor examens
- Let op formules en belangrijke definities
- Oefen met de voorbeelden in elke sectie
- Memoriseer niet zonder de onderliggende concepten te begrijpen
Glossary
| Term | Definition |
|------|------------|
| Passieve openbaarheid van bestuur | Het recht van burgers om toegang te krijgen tot bestuursdocumenten en er afschriften van te verkrijgen, zoals vastgelegd in de wetgeving. |
| Bestuursdocument | Elk document dat in het bezit is van een overheid, ongeacht de auteur of de vorm waarin het is opgemaakt, en dat relevant is voor de uitoefening van bestuurstaken. |
| Grondrecht | Een fundamenteel recht dat is verankerd in de grondwet en dat burgers beschermt tegen willekeur van de overheid. |
| Juncto | Een Latijnse term die betekent 'in samenhang met' of 'verbonden met', gebruikt om aan te geven dat twee of meer juridische bepalingen samen moeten worden gelezen. |
| Lex specialis | Een juridisch principe dat stelt dat een specifieke wet voorrang heeft boven een algemene wet wanneer deze op hetzelfde onderwerp van toepassing zijn. |
| Mildering | Het versoepelen of verminderen van de strikte toepassing van een regel of wet, vaak op basis van billijkheidsoverwegingen of belangenafweging. |
| Jurisdictioneel beroep | Een juridische procedure die plaatsvindt voor een rechterlijke instantie, na het uitputten van de administratieve beroepsmogelijkheden. |
| Bestuurlijk beroep | Een procedure waarbij een beslissing van een administratieve overheid kan worden voorgelegd aan een hogere administratieve instantie voor heroverweging. |
| Gevolg | De uitkomst of het resultaat van een bepaalde juridische actie of regel, zoals het onttrekken van informatie van persoonlijke aard aan openbaarheid. |
| Rechtsmisbruik | Het op een kennelijk onredelijke of oneerlijke manier gebruik maken van een recht, met als doel iemand te schaden of oneigenlijke voordelen te behalen. |
| Organiek toepassingsgebied | Het bepalen van welke bestuursorganen of overheden onderworpen zijn aan een bepaalde wet of regelgeving, gebaseerd op hun structuur en bevoegdheden. |
| Facultatieve uitzondering | Een uitzondering op een regel die de overheid de discretionaire bevoegdheid geeft om al dan niet toe te passen, afhankelijk van de specifieke omstandigheden. |
| Relatieve uitzondering | Een uitzondering op een regel waarbij een belangenafweging verplicht is om te bepalen of de uitzondering kan worden toegepast. |
| Absolute uitzondering | Een uitzondering op een regel waarbij de regel in principe niet kan worden toegepast, hoewel soms mildeering mogelijk is na een belangenafweging. |
| Actieve openbaarheid van bestuur | De plicht van de overheid om proactief informatie te verstrekken en burgers te informeren over haar beleid en besluitvorming. |