04_Academisch schrijven_2025_2026.pdf

# Structuur van academische teksten Dit onderwerp behandelt de opbouw van academische teksten op zowel macro- als microniveau, met aandacht voor de organisatie van hoofdstukken, paragrafen, alinea's en de kenmerken van een effectieve alinea [3](#page=3) [6](#page=6). ### 1.1 Macrostructuur De macrostructuur verwijst naar de algemene indeling van een tekst in hoofdstukken, paragrafen en alinea's. Het creëert een raamwerk dat de lezer helpt de inhoud te volgen en te begrijpen. Een voorbeeld van een mogelijke macrostructuur voor een onderzoeksverslag wordt getoond in het tekstschema, met secties zoals een inleiding, methodologie, resultaten en conclusies [3](#page=3) [4](#page=4). #### 1.1.1 Tekstschema Een tekstschema dient als een blauwdruk voor de structuur van de tekst en organiseert de inhoud op een logische manier. Het helpt bij het bepalen welke onderwerpen aan bod komen en hoe deze worden gepresenteerd [3](#page=3) [7](#page=7). ### 1.2 Microstructuur De microstructuur richt zich op de opbouw van de tekst op het niveau van alinea's en de zinnen daarbinnen [5](#page=5). #### 1.2.1 De alinea Een alinea wordt gedefinieerd als een afgerond tekstgeheel dat zich richt op één specifiek onderwerp of een aspect daarvan. Elke alinea bevat een kernzin, die het centrale idee van de alinea weergeeft. De overige zinnen in de alinea dienen ter verduidelijking van de kernzin door middel van toelichting, tegenwerping, illustratie, vergelijking, argumentatie, of het aangeven van oorzaken en gevolgen [6](#page=6). > **Tip:** Zorg voor een witregel tussen alinea's om de leesbaarheid te vergroten [7](#page=7). #### 1.2.2 Kenmerken van een goede alinea * **Lengte:** De lengte van alinea's dient doordacht te zijn, waarbij ze niet te kort of te lang zijn en in verhouding tot elkaar vergelijkbaar qua lengte (gemiddeld zo'n vijf regels) [7](#page=7). * **Inhoud:** De inhoud van alinea's wordt bepaald op basis van het tekstschema [7](#page=7). * **Kernzin:** De kernzin is doorgaans de eerste of laatste zin van de alinea, hoewel dit soms kan afwijken [7](#page=7). * **Begin:** Een alinea begint zelden met verwijswoorden zoals 'deze', 'die' of 'dat', omdat deze terugverwijzen naar reeds genoemde informatie [7](#page=7). #### 1.2.3 Paragraaf Meerdere alinea's worden gecombineerd tot paragrafen. Een paragraaf is een grotere tekstuele eenheid en wordt doorgaans voorafgegaan door een paragraafnummer en een titel [6](#page=6). #### 1.2.4 Soorten alinea's * **Verbindende alinea:** Deze alinea biedt een bondige, situerende vooruitblik en draagt bij aan de algehele structuur van de tekst [8](#page=8). * **Thematische alinea:** Deze alinea informeert over een specifiek aspect van het tekstonderwerp [8](#page=8). > **Example:** Een voorbeeld van een inleidende alinea die zowel de huidige situatie als een analyse van een eerdere fase bespreekt: "Dit werk is een poging om de huidige omroepverhoudingen te verklaren. Niet enkel de huidige situatie wordt besproken, maar ook de verzuilingsfase wordt geanalyseerd." [9](#page=9). --- # Stijl en formulering in academisch schrijven Een heldere en effectieve schrijfstijl is cruciaal in academisch werk, waarbij nauwkeurigheid, objectiviteit en samenhang centraal staan. Dit omvat het hanteren van een gepaste toon, het strategisch inzetten van verwijs- en signaalwoorden, het variëren van zinsbouw, en het vermijden van overbodige woorden en constructies die de leesbaarheid kunnen belemmeren [100](#page=100) [11](#page=11) [12](#page=12) [13](#page=13) [14](#page=14) [15](#page=15) [16](#page=16) [17](#page=17) [18](#page=18) [19](#page=19) [20](#page=20) [21](#page=21) [22](#page=22) [23](#page=23) [24](#page=24) [25](#page=25) [26](#page=26) [27](#page=27) [28](#page=28) [29](#page=29) [30](#page=30) [31](#page=31) [32](#page=32) [33](#page=33) [34](#page=34) [35](#page=35) [36](#page=36) [37](#page=37) [38](#page=38) [39](#page=39) [40](#page=40) [41](#page=41) [42](#page=42) [43](#page=43) [44](#page=44) [45](#page=45) [46](#page=46) [47](#page=47) [48](#page=48) [49](#page=49) [50](#page=50) [51](#page=51) [52](#page=52) [53](#page=53) [54](#page=54) [55](#page=55) [56](#page=56) [57](#page=57) [58](#page=58) [59](#page=59) [60](#page=60) [61](#page=61) [62](#page=62) [63](#page=63) [64](#page=64) [65](#page=65) [66](#page=66) [67](#page=67) [68](#page=68) [69](#page=69) [70](#page=70) [71](#page=71) [72](#page=72) [73](#page=73) [74](#page=74) [75](#page=75) [76](#page=76) [77](#page=77) [78](#page=78) [79](#page=79) [80](#page=80) [81](#page=81) [82](#page=82) [83](#page=83) [84](#page=84) [85](#page=85) [86](#page=86) [87](#page=87) [88](#page=88) [89](#page=89) [90](#page=90) [91](#page=91) [92](#page=92) [93](#page=93) [94](#page=94) [95](#page=95) [96](#page=96) [97](#page=97) [98](#page=98) [99](#page=99). ### 2.1 Toon en professionaliteit Academisch schrijven vereist een zakelijke, neutrale en professionele toon. Dit betekent het vermijden van subjectieve of informele taalgebruik [24](#page=24). > **Tip:** Denk na over je publiek. In een academische context is je publiek doorgaans een docent, onderzoeker of medestudent, die objectieve en goed onderbouwde informatie verwacht. #### 2.1.1 Het vermijden van persoonlijke voornaamwoorden Het gebruik van persoonlijke voornaamwoorden zoals 'ik', 'wij' of 'men' kan de onpersoonlijke toon aantasten. In plaats daarvan kan beter gekozen worden voor een passieve constructie of een meer abstracte formulering [31](#page=31). * **Vermijd:** "Ik vond het vandaag erg leerrijk maar ook vermoeiend." [32](#page=32). * **Gebruik:** "Het onderzoek op die dag werd als leerrijk, doch vermoeiend ervaren." #### 2.1.2 Beschrijven van handelingen met werkwoorden Handelingen dienen bij voorkeur omschreven te worden met werkwoorden in plaats van substantieven om dynamiek en directheid te bevorderen [42](#page=42). * **Vermijd:** "De gevraagde doorlooptijd vormt een belemmering voor het goed uitvoeren van de opdracht." [42](#page=42). * **Gebruik:** "De gevraagde doorlooptijd belemmert de goede uitvoering van de opdracht." ### 2.2 Samenhang creëren met verwijs- en signaalwoorden #### 2.2.1 Verwijswoorden Verwijswoorden verbinden zinsdelen en zinnen door te verwijzen naar eerder genoemde elementen, waardoor herhalingen worden voorkomen. Ze zorgen voor formele samenhang [11](#page=11). * **Voorbeelden:** hun, zij, hij, die, dat [11](#page=11). **Gebruik van verwijswoorden voor persoonlijk en onpersoonlijk voornaamwoord:** * **Beiden/beide:** Gebruikt voor twee entiteiten. Bijvoorbeeld: "Beiden/beide werden gebruikt om de waterkwaliteit te bepalen." (verwijzend naar ingrediënten). "Beiden/beide besloten om de nieuwe zuiveringstechniek te hanteren." (verwijzend naar onderzoekers) [71](#page=71) [72](#page=72). * **Enkelen/enkele:** "Enkelen/enkele waren geschikt, de meeste/meesten waren ongeschikt bevonden." (verwijzend naar kandidaten) [73](#page=73). * **Allen/alle:** "Allen/alle studenten begonnen enthousiast aan de studie, maar velen/vele namen het te licht op." [74](#page=74). * **Alle/allen:** "Het is duidelijk dat ze allen/alle blaken van gezondheid." (verwijzend naar paarden op een biologische boerderij) [76](#page=76). * **Beide/beiden:** "De kantines werden beide/beiden grondig schoongemaakt." [77](#page=77). * **Kleineren/kleinere:** "Bedrijven met weinig werknemers zijn gevoelig voor recessie, vooral de kleineren/kleinere." [78](#page=78). **Gebruik van 'dat', 'wat' en 'die':** * **'Dat' of 'die':** Wordt gebruikt om te verwijzen naar het antecedent dat direct ervoor staat. * "De accountant had vergeten het apparaat te verzekeren, wat/dat/die hem door de brand duizend euro kostte." (verwijzend naar het vergeten verzekeren) [79](#page=79). * "Dit is het moeilijkste dat/wat/die de landbouwer sinds de zuivelcrisis van 2017 heeft meegemaakt." [80](#page=80). * "Er is niets dat/wat/die de journalist onberoerd laat." [81](#page=81). * "Dit is alles die/dat/wat er voor de alzheimerpatiënt kan worden gedaan in die fase van zijn ziekte." [82](#page=82). * "De verwonde kater kon de volledige nacht rusten, dat/wat/die bevorderlijk was voor zijn genezing." [83](#page=83). * "De stagiair deed een voorstel dat/wat/die de stageleider goed vond." [84](#page=84) [85](#page=85). * "Dit is het enige die/wat/dat de politie kenbaar wou maken." [86](#page=86). * "Het thema die/wat/dat behandeld wordt in dit eindwerk, was tot 2010 zeer controversieel." [87](#page=87). * "Dit meettoestel is het beste dat/wat/die er momenteel op de markt is." [88](#page=88). * "Dit meettoestel is het beste toestel dat/wat/die er momenteel op de markt is." [89](#page=89). * **'Wat':** Wordt gebruikt om te verwijzen naar een gehele gedachte of een feit dat eerder genoemd is. Het kan ook gebruikt worden om een algemeen begrip aan te duiden. #### 2.2.2 Signaalwoorden Signaalwoorden duiden op het inhoudelijke verband tussen zinsdelen en zinnen, zoals volgorde, opsomming, tegenstelling, voorwaarde of oorzaak-gevolg. Ze helpen de lezer de redenering te volgen [12](#page=12). * **Voorbeelden:** omdat, namelijk, kortom, vervolgens, echter, daarentegen, bovendien, ten eerste, immers. **Voorbeelden van het gebruik van signaalwoorden om een redenering op te bouwen:** * "De nieuwe regeling kent veel uitzonderingen en is daarom/bovendien/in het algemeen niet eenduidig te noemen. Samenvattend/daardoor/ met name/hierdoor/ofschoon/met andere woorden dreigen diegenen die zich aan de regels houden, daarnaast/ten eerste/uiteindelijk/met andere woorden benadeeld te worden." [69](#page=69). * "Het woord ‘Pampers’ is haast een soortnaam geworden. Met name/toch/meer bepaald/vervolgens boet dat oppermachtig merk in dit onderzoek aan belang in. Er zijn bijgevolg/in het algemeen/hoe het ook zij/immers concurrenten die betere resultaten neerzetten en veel minder kosten." [70](#page=70). #### 2.2.3 Correct gebruik van vergelijkende en temporele voegwoorden * **'Zo'n' en 'zulke':** * "Alleen in Tienen vind je zo'n fijne suiker." . * "Omdat het bedrijf de laatste twee jaar niet zulke goede cijfers kon voorleggen, denkt de directie aan een sluiting." . * "Zo'n rupsenplaag had nog niemand ooit meegemaakt." . * **'Als' en 'dan':** * "Er zit niets anders op als de examens een week te vervroegen.". (Hier zou 'dan' correcter zijn in een vergelijking, 'als' suggereert een voorwaarde) . * "De cursus van vorig jaar was veel dunner dan die van dit jaar." . * "Ik vind je suggestie even ongeloofwaardig als mijn voorstel." . * **'Toen', 'wanneer' en 'als':** * "Wanneer onze vroegere directeur op kantoor kwam, had hij altijd wel ergens een opmerking over." . * "Toen hij die dag in het station aankwam, was de trein net vertrokken." . * "Als het veel gesneeuwd had, gingen we altijd langlaufen in de Oostkantons." . ### 2.3 Zinsbouw en woordkeuze #### 2.3.1 Variatie in zinslengte Afwisseling in zinslengte voorkomt eentonigheid en verhoogt de leesbaarheid van de tekst. Lange zinnen kunnen complexe ideeën overbrengen, terwijl korte zinnen nadruk kunnen leggen op specifieke punten [30](#page=30). > **Voorbeeld:** "De bundel, die dezelfde titel draagt als een interdisciplinaire cursus aan de universiteit, is geschreven in de overtuiging dat wetenschap een essentiële ondersteunende rol kan spelen bij het begrijpen van de vraag hoe de dierlijke soort ‘mens’ van nature tot het goede geneigd, tot het kwade in staat is." [30](#page=30). #### 2.3.2 Concrete en objectieve beschrijvingen Academisch schrijven is gebaat bij concrete en objectieve formuleringen die feitelijk en ondubbelzinnig zijn. Subjectieve of vage bewoordingen kunnen de interpretatie bemoeilijken [64](#page=64). * **Vermijd:** "De breedte van de werkplek is groot." (te vaag) [65](#page=65). * **Gebruik (indien mogelijk):** "De breedte van de werkplek bedraagt 1.5 meter." #### 2.3.3 Volwaardige zinnen Zinnen moeten een onderwerp en persoonsvorm bevatten om grammaticaal correct en volledig te zijn [68](#page=68). * **Incorrect:** "Door het toevoegen van andere materialen zoals rubber waardoor het recyclageproces van dit blik ingewikkelder wordt." (Dit is een beknopte bijzin zonder hoofdzin) [68](#page=68). * **Correct:** "Het toevoegen van andere materialen zoals rubber maakt het recyclageproces van dit blik ingewikkelder." ### 2.4 Beknoptheid en efficiëntie #### 2.4.1 Vermijden van overbodige woorden Het verwijderen van overbodige woorden en frasen verhoogt de directheid en duidelijkheid van de tekst. Dit maakt de tekst bondiger en beter te begrijpen [48](#page=48). * **Vermijd:** "Emile had een hele mooie powerpointpresentatie voorbereid die ter ondersteuning kon dienen bij de uitleg." [48](#page=48). * **Gebruik:** "Emile had een PowerPointpresentatie voorbereid ter ondersteuning van de uitleg." * **Vermijd:** "Gezien het feit dat te veel dagen in rekening zijn gebracht, is het eindbedrag niet juist." [56](#page=56). * **Gebruik:** "Omdat te veel dagen in rekening zijn gebracht, is het eindbedrag niet juist." * **Vermijd:** "Met het oog op een beter resultaat wordt in het volgende stadium 10 ml water toegevoegd." [57](#page=57). * **Gebruik:** "Voor een beter resultaat wordt in het volgende stadium 10 ml water toegevoegd." * **Vermijd:** "De eindpresentatie voor het project zal plaatsvinden in de vorm van een PowerPointpresentatie." [59](#page=59). * **Gebruik:** "De eindpresentatie voor het project zal een PowerPointpresentatie zijn." * **Vermijd:** "De productie zal waarschijnlijk geconcentreerd gaan worden, wat mogelijkerwijs consequenties zou kunnen hebben voor expeditie en transport." [62](#page=62). * **Gebruik:** "De productie zal waarschijnlijk geconcentreerd worden, wat consequenties kan hebben voor expeditie en transport." #### 2.4.2 Vermijden van tangconstructies Tangconstructies, waarbij een bijzin tussen het onderwerp en de persoonsvorm van een hoofdzin wordt ingevoegd, kunnen de leesbaarheid verminderen. Het herschikken van de zin kan dit oplossen [90](#page=90). * **Vermijd:** "De voorzitter sprak de door de oppositie uitgebrachte kritiek op de vicepremier krachtdadig tegen." [90](#page=90). * **Gebruik:** "De voorzitter sprak krachtig tegen de kritiek die de oppositie op de vicepremier had geuit." * **Vermijd:** "De studente beweerde dat als ze een paar dagen voor de examens nog eens vlug alles zou doornemen ze vast en zeker zonder problemen zou slagen." [91](#page=91). * **Gebruik:** "De studente beweerde dat ze, als ze een paar dagen voor de examens alles nog eens vlug zou doornemen, vast en zeker zonder problemen zou slagen." #### 2.4.3 Beknopte bijzinnen Bijzinnen dienen correct en beknopt te zijn, zonder overbodige toevoegingen die de kernboodschap vertroebelen [92](#page=92). * **Vermijd:** "Na het examen te hebben afgelegd, corrigeerde de leraar de kopijen van zijn studenten." [92](#page=92). * **Gebruik:** "Nadat de leraar het examen had afgelegd, corrigeerde hij de kopijen van zijn studenten." * **Vermijd:** "De hele wedstrijd negatieve commentaar gevend, weigerden de spelers de journalist te woord te staan." [93](#page=93). * **Gebruik:** "De spelers weigerden de journalist te woord te staan en gaven de hele wedstrijd negatief commentaar." * **Vermijd:** "Op onze vakantiebestemming aangekomen bleek het hotel volzet te zijn." [94](#page=94). * **Gebruik:** "Bij aankomst op onze vakantiebestemming bleek het hotel volzet te zijn." * **Vermijd:** "Zijn onschuld uitschreeuwend arresteerde de politie de verdachte." [95](#page=95). * **Gebruik:** "De politie arresteerde de verdachte, terwijl hij zijn onschuld uitschreeuwde." #### 2.4.4 Vermijden van overbodige werkwoorden Sommige werkwoorden kunnen worden weggelaten zonder verlies van betekenis, waardoor de zin compacter wordt [96](#page=96). * **Vermijd:** "Ik zou jou graag een bezoekje willen brengen." [96](#page=96). * **Gebruik:** "Ik zou je graag willen bezoeken." * **Vermijd:** "Ik zal er maar van uitgaan dat u de vraag niet goed begrepen hebt." [97](#page=97). * **Gebruik:** "Ik ga ervan uit dat u de vraag niet goed begrepen hebt." * **Vermijd:** "Ik wil je erop wijzen dat je meer dan de helft van de woorden fout geschreven hebt." [98](#page=98). * **Gebruik:** "Je hebt meer dan de helft van de woorden fout geschreven." #### 2.4.5 Vermijden van gelijk- of dubbelklinkende woorden Het is raadzaam om woorden te vermijden die qua klank op elkaar lijken, maar verschillende betekenissen hebben, om misverstanden te voorkomen [100](#page=100). * **Vermijd:** "De aanvallers werden door een woedende menigte aangevallen toen ze in een gestolen auto probeerden te ontvluchten." (Ontvluchten kan verward worden met vluchten) [100](#page=100). * **Gebruik:** "De aanvallers werden door een woedende menigte aangevallen toen ze probeerden te ontsnappen in een gestolen auto." * **Vermijd:** "Als het een beetje meezit, zitten we volgende week op een terrasje van de zon te genieten." (Kan verwarring veroorzaken met 'zitten' als werkwoord) . * **Gebruik:** "Als het een beetje meezit, genieten we volgende week op een terrasje van de zon." #### 2.4.6 Correcte werkwoordelijke eindgroep De correcte plaatsing van de werkwoordelijke eindgroep in een zin is essentieel voor de grammaticale correctheid . * **Correct:** "De oppositie vindt dat de minister in het parlement uitleg [moet komen geven." . * **Correct:** "De vervuilde grond had voor de aanleg van die wijk [afgegraven moeten worden.of [moeten worden afgegraven." . * **Correct:** "Uit onlangs vrijgegeven documenten blijkt dat de Duitse politieke leiders Hitler onderschatten en heel lang dachten dat zij hem konden in toom houden." . * **Correct:** "In het politieverslag stond dat de ooggetuige beweerde dat de inbrekers gemakkelijk nog meer konden gestolen hebben." . #### 2.4.7 Beknopte schrijfstijl Het doel is om informatie zo bondig en efficiënt mogelijk over te brengen, zonder essentiële informatie weg te laten . > **Voorbeeld:** "Voor deze bachelorproef zal alle code geschreven worden in Python. De reden hiervoor is dat het ontwikkelen in Python toelaat om snel en gemakkelijk prototypes uit te brengen. Hierdoor kunnen concepten en ideeën makkelijk getest worden, wat het ontwikkelingsproces versneld. Ook beschikt Python over een grote keuze aan machine learning libraries die ervoor zorgen dat veel voorkomende problemen snel kunnen opgelost worden met libraries in plaats van de code zelf te schrijven. Om makkelijk libraries te downloaden zal er gebruik gemaakt worden van de package manager Conda.". Dit is een beknopte en duidelijke uitleg van de keuze voor Python . --- # Gebruik van opsommingen en signaalwoorden Dit onderwerp behandelt het correct toepassen van opsommingen en signaalwoorden om informatie duidelijk te presenteren en verbanden tussen zinnen en zinsdelen te leggen [13](#page=13) [69](#page=69). ### 3.1 Opsommingen Opsommingen worden gebruikt om een reeks items, resultaten, onderwerpen of vaardigheden overzichtelijk te presenteren. Ze helpen de lezer snel de kernpunten te identificeren zonder de volledige tekst te hoeven doorlezen. Opsommingen kunnen gebruikt worden om de resultaten van een enquête te presenteren om de behandelde onderwerpen van een artikel te specificeren of om een reeks vaardigheden op te sommen [14](#page=14) [15](#page=15) [16](#page=16) [19](#page=19) [20](#page=20) [21](#page=21) [22](#page=22). #### 3.1.1 Voorbeelden van opsommingen * **Resultaten van een enquête:** * Intranet is bij de firma nog niet ingeburgerd [14](#page=14). * Veel firma’s zijn van plan binnen een jaar een intranetsite te beginnen [14](#page=14). * Als de voorwaarden voor dataoverdracht beter zijn, zijn alle ondervraagden van plan een intranetaansluiting per werkplek te nemen [14](#page=14). * **Onderwerpen in een artikel:** * De positie van de rechterlijke macht [15](#page=15). * De rechtsmacht in het koninkrijk door de eeuwen heen [15](#page=15). * De rechtspraak in cassatie [15](#page=15). * **Onderwerpen in een brochure:** * Ouderdomspensioen [16](#page=16). * Nabestaandenpensioen [16](#page=16). * Waardeoverdracht [16](#page=16). * **Antwoordopties in een enquête:** * Zeker [17](#page=17). * Waarschijnlijk [17](#page=17). * Geen idee [17](#page=17). * Waarschijnlijk niet [17](#page=17). * Zeker niet [17](#page=17). * **Voordelen van een elektrische auto:** * Elektrische auto's stoten geen koolstofdioxide uit [18](#page=18). * Het netwerk van laadpalen voor elektrische auto's is zeer uitgebreid in België [18](#page=18). * De elektrische modellen gebruiken enkel fossiele brandstoffen [18](#page=18). * De elektrische auto's zijn zeer stil en niet goed hoorbaar voor de zwakke weggebruikers [18](#page=18). * **Basisvaardigheden:** * Het gesprek openen [21](#page=21). * Naar de cliënt luisteren [21](#page=21). * Het sluiten van een contract [21](#page=21). * Het maken van afspraken [21](#page=21). * Afsluiting van het gesprek [21](#page=21). > **Tip:** Gebruik opsommingen om complexe informatie te structureren en de leesbaarheid te vergroten. Zorg ervoor dat de items in de opsomming consistent zijn qua vorm en inhoud. ### 3.2 Signaalwoorden Signaalwoorden zijn woorden of woordgroepen die verbanden aangeven tussen zinnen en zinsdelen, en die helpen een redenering op te bouwen. Ze leiden de lezer door de tekst en maken de logische structuur van de argumentatie duidelijk [69](#page=69) [70](#page=70). #### 3.2.1 Functies van signaalwoorden Signaalwoorden kunnen verschillende functies vervullen binnen een tekst: * **Samenvatten:** Woorden die aangeven dat er een conclusie wordt getrokken of een samenvatting wordt gegeven [69](#page=69). * Voorbeelden: *samenvattend*, *met andere woorden* [69](#page=69). * **Oorzaak en gevolg:** Woorden die een oorzakelijk verband aangeven tussen twee gebeurtenissen of stellingen [69](#page=69). * Voorbeelden: *daardoor*, *hierdoor*, *bijgevolg* [69](#page=69) [70](#page=70). * **Toevoeging of opsomming:** Woorden die duiden op een aanvulling van informatie of een opsomming van argumenten [69](#page=69). * Voorbeelden: *bovendien*, *daarnaast*, *ten eerste* [69](#page=69). * **Contrast of tegenstelling:** Woorden die een verschil of tegenstelling aangeven tussen twee ideeën [69](#page=69) [70](#page=70). * Voorbeelden: *ofschoon*, *toch* [69](#page=69) [70](#page=70). * **Nadruk of specificatie:** Woorden die een bepaald punt benadrukken of specificeren [70](#page=70). * Voorbeelden: *met name*, *meer bepaald* [70](#page=70). * **Algemene constatering:** Woorden die een algemene vaststelling of conclusie weergeven [69](#page=69) [70](#page=70). * Voorbeelden: *in het algemeen*, *immers* [69](#page=69) [70](#page=70). #### 3.2.2 Voorbeelden van signaalwoordgebruik * "De nieuwe regeling kent veel uitzonderingen en is **daarom** niet eenduidig te noemen. **Samenvattend** dreigen diegenen die zich aan de regels houden **uiteindelijk** benadeeld te worden." [69](#page=69). * "Het woord ‘Pampers’ is haast een soortnaam geworden. **Met name** boet dat oppermachtig merk in dit onderzoek aan belang in. Er zijn **bijgevolg** concurrenten die betere resultaten neerzetten en veel minder kosten." [70](#page=70). > **Tip:** Het strategisch inzetten van signaalwoorden verbetert de coherentie en leesbaarheid van je tekst aanzienlijk. Kies het signaalwoord dat precies het verband weergeeft dat je wilt leggen. Gebruik ze niet te pas en te onpas; overmatig gebruik kan de tekst onnatuurlijk maken. --- ## Veelgemaakte fouten om te vermijden - Bestudeer alle onderwerpen grondig voor examens - Let op formules en belangrijke definities - Oefen met de voorbeelden in elke sectie - Memoriseer niet zonder de onderliggende concepten te begrijpen

| Term | Definition | |------|------------| | Macrostructuur | De macrostructuur verwijst naar de algemene indeling van een tekst, zoals de organisatie in hoofdstukken, secties en paragrafen. Deze structuur bepaalt de overkoepelende logische opbouw van het werk. | | Microstructuur | De microstructuur heeft betrekking op de interne opbouw van een tekst op een lager niveau, voornamelijk de structuur van alinea's. Het gaat hierbij om de manier waarop zinnen binnen een alinea zijn georganiseerd om een enkel onderwerp te behandelen. | | Alinea | Een alinea is een afgerond tekstblok dat zich richt op één specifiek onderwerp of een aspect daarvan. Het bevat doorgaans een kernzin die de hoofdgedachte weergeeft, aangevuld met ondersteunende zinnen die deze verduidelijken, verrijken of contrasteren. | | Kernzin | De kernzin is de belangrijkste zin binnen een alinea die de centrale boodschap of het hoofdpunt van die alinea samenvat. Deze zin is vaak de eerste of laatste zin van de alinea, maar kan ook elders geplaatst zijn. | | Paragraaf | Een paragraaf is een grotere tekstuele eenheid die is opgebouwd uit meerdere alinea's. Een paragraaf wordt vaak voorafgegaan door een nummer en een titel om de inhoud te structureren en te presenteren. | | Verwijswoorden | Verwijswoorden zijn woorden die gebruikt worden om de formele samenhang in een tekst te creëren door te verwijzen naar eerder genoemde of nog te noemen elementen. Ze voorkomen herhaling en verbinden zinsdelen en zinnen, zoals 'hij', 'die', 'dat'. | | Signaalwoorden | Signaalwoorden, ook wel voegwoorden genoemd, faciliteren de inhoudelijke samenhang tussen zinnen en zinsdelen. Ze geven verbanden aan zoals tijdsvolgorde, opsomming, tegenstelling, voorwaarde, of oorzaak-gevolg relaties. | | Tangconstructie | Een tangconstructie is een grammaticale constructie waarbij een zin van begin tot eind wordt omklemd door delen van de hoofdzin, wat de leesbaarheid kan verminderen. Een correcte formulering vermijdt dergelijke constructies ten gunste van helderheid. | | Akademisch schrijven | Akademisch schrijven is een formele schrijfstijl die wordt gebruikt in wetenschappelijke en educatieve contexten. Het kenmerkt zich door objectiviteit, precisie, gestructureerde argumentatie en een specifieke woordkeuze en grammatica. | | Zakelijke toon | Een zakelijke toon in schrijven is objectief, neutraal en professioneel. Deze stijl vermijdt emotionele taal en persoonlijke meningen om informatie duidelijk en feitelijk over te brengen. |