3d3fa9dd-9a41-4c97-9159-0422383fb869.pdf

# Spieren van de rug en hun functie Dit onderwerp behandelt diverse spieren in de rug, waaronder delen van de erector spinae groep, en beschrijft hun specifieke functies met betrekking tot dorsale extensie en laterale flexie. ### 1.1 De erector spinae groep De erector spinae groep is een verzameling spieren die verantwoordelijk zijn voor het rechthouden van de wervelkolom en het uitvoeren van extensie- en laterale flexiebewegingen. Binnen deze groep worden verschillende spieren onderscheiden, elk met een specifieke anatomische locatie en bijdrage aan de rugfunctie [1](#page=1) [2](#page=2) [3](#page=3) [4](#page=4) [5](#page=5). #### 1.1.1 Onderverdeling van de erector spinae De erector spinae groep kan worden onderverdeeld in drie hoofdcomponenten die langs de wervelkolom lopen: * **M. iliocostalis:** Deze spier vormt de meest laterale component van de erector spinae [1](#page=1) [2](#page=2) [3](#page=3). * **M. iliocostalis lumborum:** Gevormd door laterale vertakkingen van de dorsale rami van spinale zenuwen. Functie is dorsale extensie bij tweezijdige contractie en laterale flexie naar de ipsilaterale zijde bij eenzijdige contractie [1](#page=1). * **M. iliocostalis thoracis:** Gevormd door laterale vertakkingen van de dorsale rami van spinale zenuwen. Functie is dorsale extensie bij tweezijdige contractie en laterale flexie naar de ipsilaterale zijde bij eenzijdige contractie [1](#page=1). * **M. iliocostalis cervicis:** Gevormd door laterale vertakkingen van de dorsale rami van spinale zenuwen. Functie is dorsale extensie bij tweezijdige contractie en laterale flexie naar de ipsilaterale zijde bij eenzijdige contractie [1](#page=1). * **M. longissimus:** Dit is de middelste en langste spier van de erector spinae [1](#page=1) [2](#page=2). * **M. longissimus thoracis:** Gevormd door laterale vertakkingen van de dorsale rami van spinale zenuwen. Functie is dorsale extensie bij tweezijdige contractie en laterale flexie naar de ipsilaterale zijde bij eenzijdige contractie [1](#page=1). * **M. longissimus cervicis:** Gevormd door laterale vertakkingen van de dorsale rami van spinale zenuwen. Functie is dorsale extensie bij tweezijdige contractie en laterale flexie naar de ipsilaterale zijde bij eenzijdige contractie [1](#page=1). * **M. longissimus capitis:** Gevormd door laterale vertakkingen van de dorsale rami van spinale zenuwen. Functie is dorsale extensie bij tweezijdige contractie en laterale flexie naar de ipsilaterale zijde bij eenzijdige contractie [2](#page=2). * **M. spinalis:** Dit is de meest mediale component, die zich het dichtst bij de doornuitsteeksels bevindt [3](#page=3) [4](#page=4). * **M. spinalis thoracis:** Gevormd door de dorsale rami van spinale zenuwen. Functie is dorsale extensie en laterale flexie [4](#page=4). * **M. spinalis cervicis:** Gevormd door de dorsale rami van spinale zenuwen. Functie is dorsale extensie en laterale flexie [4](#page=4). #### 1.1.2 Andere spieren geassocieerd met de rugfunctie Naast de erector spinae groep zijn er nog andere spieren die een rol spelen bij de bewegingen van de rug en wervelkolom. * **M. splenius:** Deze spier bevindt zich oppervlakkiger dan de erector spinae [2](#page=2). * **M. splenius cervicis:** Gevormd door laterale vertakkingen van de dorsale rami van spinale zenuwen. Verantwoordelijk voor dorsale extensie en laterale flexie [2](#page=2). * **M. splenius capitis:** Gevormd door laterale vertakkingen van de dorsale rami van spinale zenuwen. Verantwoordelijk voor dorsale extensie en laterale flexie [2](#page=2). * **Mm. intertransversarii:** Dit zijn kleine spieren die tussen de dwarsuitsteeksels (processus transversarii) van de wervels liggen [2](#page=2) [3](#page=3). * **Mm. intertransversarii mediales lumborum:** Geïnnerveerd door de dorsale rami van spinale zenuwen. Bijdragen aan dorsale extensie en laterale flexie [2](#page=2). * **Mm. intertransversarii laterales lumborum:** Geïnnerveerd door de ventrale rami van spinale zenuwen. Bijdragen aan dorsale extensie en laterale flexie [2](#page=2). * **Mm. intertransversarii posteriores cervicis:** Geïnnerveerd door de dorsale rami van spinale zenuwen. Bijdragen aan dorsale extensie en laterale flexie [3](#page=3). * **Mm. levatores costarum:** Deze spieren verbinden de wervels met de ribben [3](#page=3). * **Mm. levatores costarum breves:** Geïnnerveerd door zowel de dorsale als ventrale rami van spinale zenuwen. Bijdragen aan dorsale extensie en laterale flexie [3](#page=3). * **Mm. levatores costarum longi:** Geïnnerveerd door zowel de dorsale als ventrale rami van spinale zenuwen. Bijdragen aan dorsale extensie en laterale flexie [3](#page=3). * **Mm. interspinales:** Deze spieren bevinden zich tussen de doornuitsteeksels (processus spinosi) van aangrenzende wervels [3](#page=3). * **Mm. interspinalis cervicis:** Geïnnerveerd door de dorsale rami van spinale zenuwen. Functie is dorsale extensie en laterale flexie [3](#page=3). * **Mm. interspinalis lumborum:** Geïnnerveerd door de dorsale rami van spinale zenuwen. Functie is dorsale extensie en laterale flexie [3](#page=3). * **Mm. rotatores:** Deze diepe spieren lopen van een doornuitsteeksel naar de dwarsuitsteeksel van de wervel er boven [4](#page=4). * **Mm. rotatores breves:** Geïnnerveerd door de dorsale rami van spinale zenuwen. Bijdragen aan dorsale extensie bij tweezijdige contractie en laterale flexie naar de ipsilaterale zijde bij eenzijdige contractie [4](#page=4). * **Mm. rotatores longi:** Geïnnerveerd door de dorsale rami van spinale zenuwen. Bijdragen aan dorsale extensie bij tweezijdige contractie en laterale flexie naar de ipsilaterale zijde bij eenzijdige contractie [4](#page=4). * **M. multifidus:** Dit is een van de diepste rugspieren, gelegen mediaal van de erector spinae [4](#page=4). * **M. multifidus:** Geïnnerveerd door de dorsale rami van spinale zenuwen. Functie is dorsale extensie bij tweezijdige contractie en laterale flexie naar de ipsilaterale zijde bij eenzijdige contractie [4](#page=4). * **M. semispinalis:** Deze spier ligt bovenop de multifidus en is een van de oppervlakkigere diepe spieren [5](#page=5). * **M. semispinalis thoracis:** Geïnnerveerd door de dorsale rami van spinale zenuwen. Functie is dorsale extensie bij tweezijdige contractie en laterale flexie naar de ipsilaterale zijde bij eenzijdige contractie [5](#page=5). * **M. semispinalis cervicis:** Geïnnerveerd door de dorsale rami van spinale zenuwen. Functie is dorsale extensie bij tweezijdige contractie en laterale flexie naar de ipsilaterale zijde bij eenzijdige contractie [5](#page=5). * **M. semispinalis capitis:** Geïnnerveerd door de dorsale rami van spinale zenuwen. Functie is dorsale extensie bij tweezijdige contractie en laterale flexie naar de ipsilaterale zijde bij eenzijdige contractie [5](#page=5). ### 1.2 Algemene functies van de rugspieren De spieren die in de rug gelegen zijn, vervullen hoofdzakelijk twee belangrijke functies: * **Dorsale extensie:** Dit is het naar achteren bewegen van de wervelkolom, oftewel het hol maken van de rug. Bij tweezijdige contractie van de spieren van de erector spinae groep en gerelateerde spieren, wordt de romp in extensie gebracht [1](#page=1) [2](#page=2) [3](#page=3) [4](#page=4) [5](#page=5). * **Laterale flexie:** Dit is het zijwaarts buigen van de romp. Bij eenzijdige contractie van deze spieren treedt er een flexie op naar de zijde van de aangespannen spieren (ipsilaterale zijde) [1](#page=1) [2](#page=2) [3](#page=3) [4](#page=4) [5](#page=5). > **Tip:** Hoewel de m. obliquus externus abdominis en m. obliquus internus abdominis buikspieren zijn, dragen ze bij aan de rompstabiliteit en -beweging, inclusief laterale flexie en rotatie, en ventrale flexie van de romp. Dit benadrukt de interconnectiviteit van de romp- en rugspieren [5](#page=5). --- # Buikspieren en hun rol bij rompbewegingen De buikspieren spelen een cruciale rol bij diverse rompbewegingen, waaronder rotatie, flexie en het genereren van buikpers [5](#page=5) [6](#page=6). ### 2.1 Spieren van de buikwand en hun functies De primaire spieren van de buikwand die bij rompbewegingen betrokken zijn, omvatten de obliquus externus abdominis, obliquus internus abdominis, transversus abdominis en rectus abdominis [5](#page=5) [6](#page=6). #### 2.1.1 M. obliquus externus abdominis * **Innervatie:** nn. intercostales, n. iliohypogastricus [5](#page=5). * **Functies:** * Eenzijdige contractie: laterale flexie van de romp en rotatie van de romp [5](#page=5). * Tweezijdige contractie: buikpers, ventrale flexie van de romp, en uitademen [5](#page=5). #### 2.1.2 M. obliquus internus abdominis * **Innervatie:** nn. intercostales, n. iliohypogastricus, n. ilioinguinalis [5](#page=5). * **Functies:** * Eenzijdige contractie: laterale flexie van de romp en rotatie van de romp [5](#page=5). * Tweezijdige contractie: buikpers, ventrale flexie van de romp, en uitademen [5](#page=5). #### 2.1.3 M. transversus abdominis * **Innervatie:** nn. intercostales, nn. iliohypogastricus, ilioinguinalis en genitofemoralis [6](#page=6). * **Functies:** * Eenzijdige contractie: rotatie van de romp [6](#page=6). * Tweezijdige contractie: buikpers en uitademen [6](#page=6). #### 2.1.4 M. rectus abdominis * **Innervatie:** nn. intercostalis [6](#page=6). * **Functies:** * Ventrale flexie van de romp [6](#page=6). * Buikpers [6](#page=6). * Uitademen [6](#page=6). ### 2.2 Andere relevante spieren voor rompbewegingen Naast de directe buikspieren dragen ook andere spieren bij aan de stabiliteit en beweging van de romp en het bekken. #### 2.2.1 M. quadratus lumborum * **Innervatie:** n. subcostalis [6](#page=6). * **Functies:** * Eenzijdige contractie: laterale flexie van de romp [6](#page=6). * Tweezijdige contractie: buikpers en uitademen [6](#page=6). #### 2.2.2 M. psoas major (iliopsoas) * **Innervatie:** n. femoralis en directe vertakkingen van de plexus lumbalis [6](#page=6). * **Functies:** * Heupgewricht: flexie en exorotatie [6](#page=6). * Lendenwervelkolom: eenzijdige laterale flexie [6](#page=6). * Tweezijdige contractie: oprichten van de romp vanuit rugligging [6](#page=6). #### 2.2.3 M. iliacus (iliopsoas) * **Innervatie:** n. femoralis en directe vertakkingen van de plexus lumbalis [6](#page=6). * **Functies:** * Heupgewricht: flexie en exorotatie [6](#page=6). * Lendenwervelkolom: eenzijdige laterale flexie [6](#page=6). * Tweezijdige contractie: oprichten van de romp vanuit rugligging [6](#page=6). > **Tip:** Begrijpen hoe de spieren van de buikwand en de omliggende structuren samenwerken, is essentieel voor het analyseren van de biomechanica van de romp. Let op de verschillen in functies tussen eenzijdige en tweezijdige contracties [5](#page=5) [6](#page=6). --- # Spieren van de nek, thorax en bekkenbodem Dit deel van de studiehandleiding behandelt de scalenusspieren, de transversus thoracis en de spieren van de bekkenbodem, en hun specifieke functies bij ademhaling, nekbewegingen en bekkenfunctionaliteit. ### 3.1 Nekspieren: de scalenusspieren De scalenusspieren zijn een groep spieren aan de zijkant van de nek [7](#page=7). #### 3.1.1 M. scalenus anterior * **Innervatie:** Directe vertakkingen van de plexus cervicalis en de plexus brachialis [7](#page=7). * **Functie:** * Bij inademing: Helpt bij het optillen van de bovenste ribben [7](#page=7). * Beweging van de hals: Verantwoordelijk voor ventrale flexie (voorwaartse buiging) van de hals [7](#page=7). #### 3.1.2 M. scalenus medius * **Innervatie:** Directe vertakkingen van de plexus cervicalis en de plexus brachialis [7](#page=7). * **Functie:** * Bij inademing: Helpt bij het optillen van de bovenste ribben [7](#page=7). * Beweging van de hals: Verantwoordelijk voor ventrale flexie van de hals [7](#page=7). #### 3.1.3 M. scalenus posterior * **Innervatie:** Directe vertakkingen van de plexus cervicalis en de plexus brachialis [7](#page=7). * **Functie:** * Bij inademing: Helpt bij het optillen van de bovenste ribben [7](#page=7). * Beweging van de hals: Verantwoordelijk voor ventrale flexie van de hals [7](#page=7). > **Tip:** De scalenusspieren zijn bijkomende ademhalingsspieren die vooral geactiveerd worden tijdens diepe of geforceerde inademing door het ondersteunen van de ribbenkast [7](#page=7). ### 3.2 Thoraxspieren #### 3.2.1 M. transversus thoracis * **Innervatie:** Nn. intercostales [7](#page=7). * **Functie:** Speelt een rol bij de uitademing door het helpen dalen van de ribben [7](#page=7). ### 3.3 Bekkenbodemspieren De bekkenbodemspieren vormen een complexe musculatuur die essentieel is voor de ondersteuning van bekkenorganen en het controleren van sfincterfuncties. #### 3.3.1 M. transversus perinei profundus (Diaphragma urogenitale) * **Innervatie:** N. pudendus [7](#page=7). * **Functie:** * Ondersteuning: Helpt bij het op zijn plaats houden van de bekkenorganen [7](#page=7). * Afsluiting: Bijdraagt aan de afsluiting van de urethra (urinebuis) [7](#page=7). #### 3.3.2 M. transversus perinei superficialis (Diaphragma urogenitale) * **Innervatie:** N. pudendus [7](#page=7). * **Functie:** * Ondersteuning: Helpt bij het op zijn plaats houden van de bekkenorganen [7](#page=7). * Afsluiting: Bijdraagt aan de afsluiting van de urethra [7](#page=7). #### 3.3.3 M. sphincter ani externus * **Innervatie:** N. pudendus [8](#page=8). * **Functie:** Verantwoordelijk voor de afsluiting van de anus [8](#page=8). #### 3.3.4 M. sphincter urethrae externus * **Innervatie:** N. pudendus [8](#page=8). * **Functie:** Verantwoordelijk voor de afsluiting van de urethra [8](#page=8). #### 3.3.5 M. bulbospongiosus * **Innervatie:** N. pudendus [8](#page=8). * **Functie:** * Bij de vrouw: Vernauwt de ingang van de vagina [8](#page=8). * Bij de man: Omhult het corpus spongiosum van de penis [8](#page=8). #### 3.3.6 M. ischiocavernosus * **Innervatie:** N. pudendus [8](#page=8). * **Functie:** Perst bloed in het corpus cavernosum van de penis bij de man, en in de clitoris bij de vrouw, wat bijdraagt aan erectie [8](#page=8). > **Tip:** De n. pudendus is een cruciale zenuw voor de innervatie van de meeste bekkenbodemspieren [7](#page=7) [8](#page=8). ### 3.4 Het diafragma als ademhalingsspier Hoewel ook de scalenusspieren een rol spelen bij de ademhaling, is het diafragma de primaire ademhalingsspier. #### 3.4.1 Diafragma * **Innervatie:** N. phrenicus, afkomstig uit de plexus cervicalis [8](#page=8). * **Functie:** * Primaire ademhalingsspier: De belangrijkste spier voor ademhaling [8](#page=8). * Buikpers: Werkt samen met de buikspieren tijdens de buikpers [8](#page=8). --- ## Veelgemaakte fouten om te vermijden - Bestudeer alle onderwerpen grondig voor examens - Let op formules en belangrijke definities - Oefen met de voorbeelden in elke sectie - Memoriseer niet zonder de onderliggende concepten te begrijpen

| Term | Definition | |------|------------| | M. iliocostalis lumborum | Een spier die deel uitmaakt van de erector spinae groep in de lumbale regio, verantwoordelijk voor dorsale extensie en laterale flexie van de romp. | | M. longissimus thoracis | Een spier in de thoracale regio, eveneens onderdeel van de erector spinae, die bijdraagt aan de extensie en laterale flexie van de wervelkolom. | | M. splenius capitis | Een spier aan de achterkant van de nek die helpt bij de dorsale extensie en laterale flexie van het hoofd en de nek. | | Mm. intertransversarii mediales lumborum | Spieren gelegen tussen de transversale uitsteeksels van de lendenwervels, die de dorsale extensie en laterale flexie van de lendenwervelkolom ondersteunen. | | Mm. levatores costarum breves | Korte spieren die de ribben omhoog trekken, bijdragend aan dorsale extensie en laterale flexie van de thoracale wervelkolom. | | M. multifidus | Een diepe rugspier die bijdraagt aan de stabiliteit van de wervelkolom en helpt bij de extensie en laterale flexie. | | M. semispinalis thoracis | Een spier in de thoracale wervelkolom die deel uitmaakt van de autochtone rugspieren en betrokken is bij extensie en stabilisatie. | | M. obliquus externus abdominis | De buitenste schuine buikspier die verantwoordelijk is voor eenzijdige laterale flexie en rotatie van de romp, en bij tweezijdige contractie voor de buikpers en ventrale flexie. | | M. transversus abdominis | De diepste buikspier die een korset vormt rond de buikorganen en een belangrijke rol speelt bij de buikpers en stabilisatie van de romp. | | M. rectus abdominis | De rechte buikspier, bekend als de "buikspier", die voornamelijk verantwoordelijk is voor ventrale flexie van de romp en bijdraagt aan de buikpers. | | M. quadratus lumborum | Een spier in de lumbale regio die hoofdzakelijk zorgt voor laterale flexie van de romp en ook bijdraagt aan de buikpers. | | M. psoas major (iliopsoas) | Een grote spier die de heup buigt en ook de lendenwervelkolom kan stabiliseren of lateraal flexen. | | M. scalenus anterior | Een spier in de nek die helpt bij het heffen van de bovenste ribben tijdens inspiratie en bij de ventrale flexie van de hals. | | M. transversus thoracis | Een kleine spier aan de binnenkant van de borstwand die betrokken is bij de expiratie door het naar beneden trekken van de ribben. | | M. transversus perinei profunus | Een diepe spier van de bekkenbodem die helpt bij het ondersteunen van bekkenorganen en het afsluiten van de urethra. | | M. sphincter ani externus | Een kringspier rond de anus die verantwoordelijk is voor de controle van de stoelgang. | | M. bulbospongiosus | Een spier in het perineum die betrokken is bij de samentrekking van de vagina bij de vrouw en de ejectie van sperma bij de man. | | M. ischiocavernosus | Een spier die helpt bij het stijf maken van de penis of clitoris door bloed naar de corpora cavernosa te persen. | | Diafragma | De belangrijkste ademhalingsspier, een koepelvormige spier onder de longen, die een cruciale rol speelt bij de inademing en ook bij de buikpers. |