Cover
ابدأ الآن مجانًا BV BESTUUR.pptx
Summary
# Samenstelling en benoeming van het bestuursorgaan
Dit onderwerp behandelt de structuur, vereisten en aanstellingsprocedures voor bestuurders van een besloten vennootschap (BV), inclusief de terminologie, en de processen rondom het einde van hun mandaat.
### 1.1 Terminologie en algemene samenstelling
De terminologie rondom het bestuursorgaan is vereenvoudigd met de afschaffing van de term 'zaakvoerder'. Een bestuursorgaan bestaat uit één of meer bestuurders, die al dan niet een college vormen. Bestuurders kunnen natuurlijke personen of rechtspersonen zijn. Indien een rechtspersoon als bestuurder optreedt, is de benoeming van een vaste vertegenwoordiger verplicht. De uitoefening van een bestuursmandaat vereist een zelfstandigenstatuut; een arbeidsovereenkomst is wel mogelijk voor andere functies binnen de vennootschap.
Er zijn geen specifieke formele vereisten voor bestuurders, met uitzondering van handelingsbekwaamheid. Wel gelden er onverenigbaarheden, waardoor bepaalde ambten en vrije beroepen geen bestuursmandaat mogen uitoefenen, tenzij binnen hun eigen vennootschap. Daarnaast is er een strafrechtelijk verbod om een bestuursmandaat uit te oefenen na veroordeling tot bepaalde misdrijven of na faillietverklaring zonder kwijtschelding.
### 1.2 Benoeming van bestuurders
Bestuurders worden benoemd door de Algemene Vergadering (AV) van aandeelhouders. De eerste bestuurders worden meestal aangewezen in de oprichtingsakte.
Bij een collegiaal orgaan, en indien een vacante plaats ontstaat vóór het einde van het mandaat, mogen de overblijvende bestuurders een nieuwe bestuurder aanwijzen. Deze aanwijzing moet wel bevestigd worden door de eerstvolgende AV; zo niet, eindigt het mandaat van de aangewezen bestuurder.
Bestuurders kunnen voor een bepaalde duur benoemd worden (van AV tot AV) of voor onbepaalde duur.
Er worden twee soorten bestuurders onderscheiden: de gewone bestuurder en de statutair benoemde bestuurder.
#### 1.2.1 Benoeming en einde mandaat van de gewone bestuurder
* **Benoeming:** Door de AV met een gewone meerderheid.
* **Beëindiging mandaat door de vennootschap:**
* De standaardregel is herroepbaarheid 'ad nutum', wat betekent dat de AV de bestuurder te allen tijde, zonder opgave van reden en met onmiddellijke ingang kan ontslaan.
* Statutaire afwijkingen zijn mogelijk, zoals de uitsluiting van ontslag, het bepalen van een opzegtermijn en/of een opzegvergoeding.
* Ontslag om wettige redenen is altijd mogelijk, zonder opzegtermijn of vergoeding.
* Als de statuten dit niet bepalen of uitsluiten, kan de AV beslissen om een opzegtermijn of opzegvergoeding na te leven.
* **Ontslag door de bestuurder:**
* In principe vrij door kennisgeving aan het bestuursorgaan.
* Op verzoek van de vennootschap blijft de bestuurder wel in functie totdat de vennootschap redelijkerwijs in zijn vervanging kan voorzien.
* Een ontslagnemende bestuurder kan zelf zorgen voor de publicatie van zijn ontslag.
#### 1.2.2 Benoeming en einde mandaat van de statutaire bestuurder
* **Benoeming:** In de oprichtingsakte of bij een latere statutenwijziging.
* **Beëindiging mandaat door de vennootschap:**
* Vereist steeds een statutenwijziging, wat een meerderheid van driekwart (3/4) van de stemmen vereist.
* Statutaire regelingen kunnen strenger zijn, met onder andere de uitsluiting van ontslag, strengere meerderheden (zoals eenparigheid), vereiste motivering, en bepalingen over opzegtermijn en/of opzegvergoeding.
* Ontslag om wettige redenen is altijd mogelijk (met driekwart meerderheid), zonder opzegtermijn of vergoeding.
* **Ontslag door de bestuurder:**
* In principe vrij door kennisgeving aan het bestuursorgaan.
* Op verzoek van de vennootschap blijft de bestuurder wel in functie totdat de vennootschap redelijkerwijs in zijn vervanging kan voorzien.
* Een ontslagnemende bestuurder kan zelf zorgen voor de publicatie van zijn ontslag.
### 1.3 Bezoldiging van bestuurders
Het principe is dat bestuurders bezoldigd worden, tenzij statutair anders bepaald (onbezoldigd bestuurder) of bij de benoeming wordt afgesproken dat dit onbezoldigd zal zijn.
De hoogte van de bezoldiging kan op verschillende manieren bepaald worden:
1. De statuten bepalen het bedrag van de bezoldiging.
2. De bezoldiging wordt uitdrukkelijk bepaald bij beslissing door de AV.
3. De bezoldiging wordt via de goedkeuring van de jaarrekening vastgesteld.
De bezoldiging kan een combinatie zijn van een vaste vergoeding, presentiegelden en tantièmes.
### 1.4 Bevoegdheden van bestuurders
Bestuurders zijn belast met het daadwerkelijk bestuur en de leiding van de onderneming. Dit omvat een dubbele taak:
* **Interne bestuurstaak:** Betrekking op de beslissingen die de vennootschap aangaan.
* **Externe vertegenwoordiging:** Het vertegenwoordigen van de vennootschap naar buiten toe.
Bestuurders hebben een dubbele hoedanigheid: intern zijn zij lasthebbers van de vennootschap, en extern zijn zij organieke vertegenwoordigers.
#### 1.4.1 Interne bestuurstaak: omvang
Het bestuursorgaan moet over de ruimst mogelijke bevoegdheden kunnen beschikken voor het welzijn van de vennootschap. Het bestuursorgaan heeft de **volheid van bevoegdheid**, wat betekent dat het alle beslissingen kan nemen die nodig of dienstig zijn om het vennootschapsdoel te verwezenlijken, tenzij:
1. De wet of
2. De statuten uitdrukkelijk een ander orgaan (de AV) bevoegd verklaren.
De AV kan een besluit dat het bestuursorgaan binnen zijn bevoegdheidssfeer heeft genomen, niet vernietigen of wijzigen. De AV kan wel optreden tegen bestuurders binnen haar bevoegdheden, bijvoorbeeld door bestuurders te ontslaan, kwijting te weigeren of een vennootschapsvordering in te stellen.
Bevoegdheden die wettelijk voorbehouden zijn voor de AV zijn onder andere: statutenwijzigingen, benoeming/ontslag van bestuurders/commissarissen, goedkeuring van de jaarrekening en winstbestemming, kwijting van bestuurders/commissarissen en de vennootschapsvordering.
Statutaire beperkingen van de bevoegdheid zijn mogelijk via machtigingsclausules. Dit zijn clausules die bepalen dat bestuurders voor bepaalde beslissingen voorafgaand akkoord van de AV nodig hebben. Deze beperkingen kunnen kwantitatief of kwalitatief zijn. Ze gelden enkel binnen de vennootschap en kunnen niet aan derden worden tegengeworpen. Dit geldt ook voor onderlinge taakverdelingen tussen bestuurders. De vennootschap kan bestuurders die deze beperkingen niet respecteren wel aansprakelijk stellen.
#### 1.4.2 Interne bestuurstaak: wijze van uitoefening
De wettelijke regel is dat bij meerdere bestuurders elke bestuurder afzonderlijk bevoegd is om alle bestuursbeslissingen alleen te nemen (individuele beslissingsbevoegdheid). Statutair kan echter worden bepaald dat bestuurders alleen collegiaal beslissingen kunnen nemen.
#### 1.4.3 Vertegenwoordigingsbevoegdheid: omvang
Het bestuursorgaan vertegenwoordigt de vennootschap naar buiten toe ten aanzien van derden. Dit omvat alle rechtshandelingen, zoals overeenkomsten met leveranciers, klanten, banken, rechtshandelingen met de overheid, optreden voor rechtbanken, en het afsluiten van arbeidsovereenkomsten. Het bestuursorgaan is het enige orgaan van vertegenwoordiging van de BV. De omvang van deze bevoegdheid is allesomvattend en kent geen statutaire beperkingen of beperkingen door de eigen bevoegdheden van de AV.
#### 1.4.4 Vertegenwoordigingsbevoegdheid: uitoefeningswijze
Bij meerdere bestuurders kan elke bestuurder afzonderlijk de BV vertegenwoordigen (individuele vertegenwoordigingsbevoegdheid). Indien het een collegiaal bestuursorgaan betreft, is collegiaal optreden vereist.
Omdat het praktisch moeilijk is om voor elke rechtshandeling alle bestuurders te laten tekenen of optreden, bestaat de oplossing van de **meerhandtekeningsclausule (MHT)**. Dit is een statutaire clausule die bepaalt dat de vennootschap vertegenwoordigd kan worden door het gehele bestuursorgaan, of door één of enkele aangeduide bestuurders (bijvoorbeeld een tweehandtekeningsclausule).
Statutaire beperkingen op de MHT of taakverdelingen onder de vertegenwoordigingsbevoegde bestuurders zijn niet tegenstelbaar aan derden, tenzij de meerhandtekeningsclausule openbaar is gemaakt.
#### 1.4.5 Voorwerpsoverschrijdende bestuursbeslissingen
De BV is gebonden door bestuursbeslissingen die buiten de statutair bepaalde activiteiten vallen, tenzij er bewijs is van kwade trouw bij de derde.
#### 1.4.6 Eenparig schriftelijk akkoord
Beslissingen van een collegiaal bestuursorgaan kunnen in principe schriftelijk genomen worden indien alle bestuurders akkoord gaan, tenzij de statuten deze mogelijkheid uitsluiten.
### 1.5 Belangenconflicten / Tegenstrijdig belang
Een belangenconflict ontstaat wanneer een bestuurder persoonlijke belangen heeft bij een beslissing die de BV moet nemen. Dit is het geval bij een rechtstreeks of onrechtstreeks, en vermogensrechtelijk, tegenstrijdig belang.
**Veiligheidsvoorschriften:**
1. Melding van het tegenstrijdig belang aan de andere bestuurders (en de commissaris, indien van toepassing).
2. De bestuurder met het tegenstrijdig belang mag niet deelnemen aan de beraadslaging, beslissing of stemming. Indien één bestuurder of alle bestuurders een tegenstrijdig belang hebben, moet de beslissing worden voorgelegd aan de AV. Als het gaat om de enige bestuurder en enige aandeelhouder, mag de bestuurder de beslissing wel nemen.
3. In de notulen of een bijzonder verslag moet melding gemaakt worden van:
* De verklaring van de bestuurder over de aard van de beslissing/handeling.
* De vermogensrechtelijke gevolgen voor de vennootschap.
* De verantwoording van het besluit vanuit het vennootschapsbelang (zelfs de enige bestuurder en aandeelhouder moet dit opnemen in een bijzonder verslag tussen hem en de vennootschap).
4. Opname van een passage in de notulen of een bijzonder verslag in het jaarverslag.
**Sancties bij belangenconflicten:**
1. **Nietigheid:** De vennootschap of een belanghebbende kan de nietigheid vorderen van de beslissing of verrichting die in strijd is met de veiligheidsvoorschriften, indien de derde op de hoogte was of kon zijn van het belangenconflict.
2. **Bijzondere aansprakelijkheidssanctie:** Zelfs indien de formaliteiten zijn nageleefd, kunnen alle bestuurders persoonlijk en hoofdelijk aansprakelijk worden gesteld voor schade geleden door de BV of derden als een bestuurder een rechtstreeks of onrechtstreeks tegenstrijdig persoonlijk belang had, of ten nadele van de BV een onrechtmatig financieel voordeel genoot.
**Uitzonderingen op de procedure:**
De procedure hoeft niet te worden nageleefd bij:
1. Verrichtingen tussen groepsvennootschappen.
2. Gebruikelijke verrichtingen tegen normale marktvoorwaarden.
### 1.6 Dagelijks bestuur
Indien voorzien in de statuten, kan een orgaan van dagelijks bestuur worden aangesteld. Dit orgaan is bevoegd voor de dagelijkse exploitatie en vertegenwoordiging van de BV.
* **Benoeming:** Door het bestuursorgaan.
* **Toezicht:** Onder toezicht van het bestuursorgaan.
* **Samenstelling:** Eén of meerdere personen.
* **Uitoefening:** Treden alleen, gezamenlijk of collegiaal op.
* **Regeling:** Benoeming, ontslag en bevoegdheden worden geregeld in de statuten.
* **Tegenstelbaarheid:** Tegenstelbaar aan derden indien openbaar gemaakt. Beperkingen van de vertegenwoordigingsbevoegdheid zijn niet tegenstelbaar aan derden.
#### 1.6.1 Bevoegdheden dagelijks bestuur
De bevoegdheden van het dagelijks bestuur omvatten:
1. Handelingen en beslissingen die niet verder reiken dan de behoeften van de dagelijkse werking van de BV.
2. Handelingen en beslissingen die, omwille van hun gering belang of hun spoedeisend karakter, rechtvaardigen dat het bestuursorgaan niet tussenkomt.
---
# Bezoldiging van bestuurders
Dit deel van de studiehandleiding behandelt de principes achter de bezoldiging van bestuurders binnen een besloten vennootschap (BV), inclusief de manieren waarop deze bezoldiging kan worden vastgesteld en de specifieke regels rondom onbezoldigde bestuurders.
## 1. Bezoldiging van bestuurders
### 1.1 Algemeen principe en afwijkingen
Het principe is dat bestuurders van een BV **bezoldigd** worden. Er bestaan echter afwijkingen van dit principe:
* **Statutair onbezoldigd bestuurder:** De statuten kunnen bepalen dat bestuurders geen bezoldiging ontvangen.
* **Bij benoeming onbezoldigd:** Een bestuurder kan bij zijn benoeming expliciet akkoord gaan om onbezoldigd te zijn.
### 1.2 Vaststelling van de bezoldiging
De hoogte van de bezoldiging van een bestuurder kan op verschillende manieren worden bepaald:
1. **Statuten bepalen het bedrag:** De statuten zelf specificeren het exacte bedrag van de bezoldiging.
2. **Expliciete beslissing door de algemene vergadering (AV):** De AV neemt een specifieke beslissing waarin de vergoeding wordt vastgelegd.
3. **Via goedkeuring van de jaarrekening:** De bezoldiging kan indirect worden vastgesteld of goedgekeurd middels de goedkeuring van de jaarrekening, wat impliceert dat de AV hiermee instemt.
### 1.3 Vormen van bezoldiging
De bezoldiging kan bestaan uit een combinatie van de volgende elementen:
* **Vaste vergoeding:** Een vast maandelijks of jaarlijks bedrag.
* **Presentiegelden:** Vergoedingen voor het bijwonen van vergaderingen.
* **Tantièmes:** Winstdeelnames die, afhankelijk van de winst, worden uitgekeerd aan bestuurders.
---
### 2. Benoeming en einde mandaat van bestuurders
#### 2.1 Benoeming
Bestuurders worden benoemd door de algemene vergadering van aandeelhouders (AV). De eerste bestuurders worden vaak aangeduid in de oprichtingsakte.
* **Collegiaal orgaan:** Bij een vacature vóór het einde van het mandaat, kunnen de overige bestuurders een nieuwe bestuurder aanwijzen. Deze aanwijzing moet echter worden bevestigd door de eerstvolgende AV; anders eindigt het mandaat van de aangewezen bestuurder.
* **Duur van het mandaat:** Bestuurders kunnen worden benoemd voor een bepaalde duur (lopend van AV tot AV) of voor onbepaalde duur. Voor een mandaat van onbepaalde duur hoeft een bestuurder niet statutair benoemd te zijn.
* **Soorten bestuurders:** Er wordt onderscheid gemaakt tussen een 'gewone bestuurder' en een 'statutair benoemde bestuurder'.
#### 2.2 Einde mandaat van een gewone bestuurder
* **Benoeming:** Door de AV met een gewone meerderheid.
* **Beëindiging door de vennootschap (ontslag):**
* **Default-regel:** Herroepbaarheid "ad nutum" (ten allen tijde, zonder opgave van reden, met onmiddellijke ingang) door de AV met gewone meerderheid.
* **Statutaire afwijkingen:** De statuten kunnen een afwijkende regeling bepalen, zoals het uitsluiten van ontslag, het bepalen van een opzegtermijn en/of opzegvergoeding.
* **Ontslag om wettige redenen:** Dit is altijd mogelijk, zonder opzegtermijn of vergoeding.
* **Opzegtermijn/vergoeding:** Als de statuten dit niet uitsluiten, kan de AV beslissen om een opzegtermijn of opzegvergoeding na te leven.
* **Beëindiging door de bestuurder (onstslagname):**
* **Principe:** In principe vrij, door kennisgeving aan het bestuursorgaan.
* **Continuïteit:** Op verzoek van de vennootschap blijft de bestuurder in functie tot de vennootschap redelijkerwijs in zijn vervanging kan voorzien.
* **Publicatie:** De ontslagnemende bestuurder kan zelf zorgen voor de publicatie van zijn ontslag.
#### 2.3 Einde mandaat van een statutair bestuurder
* **Benoeming:** In de oprichtingsakte of bij een latere statutenwijziging.
* **Beëindiging door de vennootschap (ontslag):**
* **Vereiste:** Vereist steeds een statutenwijziging, wat een meerderheid van drievierde (3/4) vereist.
* **Strengere statutaire regelingen:** De statuten kunnen een strengere regeling bepalen, zoals het uitsluiten van ontslag, het vereisen van een hogere meerderheid (eenparigheid), het eisen van motivering, of het bepalen van een opzegtermijn en/of opzegvergoeding.
* **Ontslag om wettige redenen:** Dit is altijd mogelijk, met een meerderheid van 3/4, zonder opzegtermijn of vergoeding.
* **Beëindiging door de bestuurder (ontslagname):**
* **Principe:** In principe vrij, door kennisgeving aan het bestuursorgaan.
* **Continuïteit:** Op verzoek van de vennootschap blijft de bestuurder in functie tot de vennootschap redelijkerwijs in zijn vervanging kan voorzien.
* **Publicatie:** De ontslagnemende bestuurder kan zelf zorgen voor de publicatie van zijn ontslag.
> **Tip:** Het onderscheid tussen gewone en statutaire bestuurders is cruciaal voor de procedure en vereiste meerderheden bij ontslag. Statutaire bestuurders genieten doorgaans meer bescherming tegen eenzijdig ontslag.
---
# Bevoegdheden van het bestuursorgaan
Dit deel van de studiegids behandelt de interne bestuursbevoegdheden en de vertegenwoordigingsbevoegdheden van het bestuursorgaan van een besloten vennootschap (BV), inclusief hun omvang, de wijze van uitoefening, wettelijke en statutaire beperkingen, en de gevolgen van handelingen buiten de statutaire bevoegdheden.
### 3.1 Interne bestuurstaak
#### 3.1.1 Omvang van de interne bestuurstaak
Het bestuursorgaan van de BV beschikt over de ruimst mogelijke bevoegdheden om de vennootschap te besturen en te leiden ten behoeve van haar welzijn. Dit wordt de **vrijheid van bevoegdheid** genoemd. Het bestuursorgaan kan derhalve alle beslissingen nemen die noodzakelijk of dienstig zijn om het vennootschapsdoel te verwezenlijken, tenzij de wet of de statuten uitdrukkelijk een andere entiteit, zoals de Algemene Vergadering (AV), bevoegd verklaren.
Belangrijk hierbij is dat de AV een besluit dat het bestuursorgaan binnen zijn bevoegdheidssfeer heeft genomen, niet kan vernietigen of wijzigen. De AV kan wel handelen tegen de bestuurders zelf, bijvoorbeeld door hen te ontslaan, geen kwijting te verlenen of een vennootschapsvordering in te stellen.
Er zijn twee hoofdtypen van beperkingen aan de interne bestuurstaak:
1. **Wettelijk voorbehouden bevoegdheden:** Bepaalde cruciale beslissingen zijn wettelijk exclusief voorbehouden aan de AV. Dit omvat onder andere:
* Statutenwijzigingen
* Benoeming en ontslag van bestuurders en commissarissen
* Goedkeuring van de jaarrekening en bestemming van de winst
* Verlening van kwijting aan bestuurders en commissarissen
* Instellen van een vennootschapsvordering
2. **Statutaire beperkingen (machtigingsclausules):** De statuten kunnen de bevoegdheden van het bestuursorgaan verder beperken door te eisen dat voor bepaalde beslissingen de voorafgaande goedkeuring van de AV nodig is. Deze beperkingen kunnen zowel kwantitatief (bijvoorbeeld een maximumbedrag voor investeringen) als kwalitatief (bijvoorbeeld goedkeuring nodig voor bepaalde soorten transacties) zijn.
> **Tip:** Machtigingsclausules gelden enkel intern en kunnen in principe niet worden tegengeworpen aan derden die te goeder trouw handelen. Dit geldt eveneens voor de onderlinge taakverdeling binnen het bestuursorgaan. De vennootschap kan bestuurders die deze beperkingen niet respecteren wel aansprakelijk stellen.
#### 3.1.2 Wijze van uitoefening van de interne bestuurstaak
* **Individuele beslissingsbevoegdheid:** Volgens de wettelijke regel is, indien er meerdere bestuurders zijn, elke bestuurder afzonderlijk bevoegd om alle bestuursbeslissingen alleen te nemen.
* **Collegiale besluitvorming:** De statuten kunnen echter bepalen dat beslissingen enkel collegiaal genomen mogen worden. Dit betekent dat alle bestuurders gezamenlijk moeten beraadslagen en beslissen.
> **Tip:** Indien het bestuursorgaan collegiaal is samengesteld, kunnen beslissingen in principe schriftelijk worden genomen indien alle bestuurders hiermee instemmen, tenzij de statuten dit expliciet uitsluiten.
### 3.2 Vertegenwoordigingsbevoegdheid
#### 3.2.1 Omvang van de vertegenwoordigingsbevoegdheid
Het bestuursorgaan is het exclusieve orgaan dat de vennootschap vertegenwoordigt ten aanzien van derden. Dit omvat een breed scala aan rechtshandelingen, zoals het aangaan van overeenkomsten met leveranciers en klanten, transacties met banken, contacten met de overheid, het voeren van gerechtelijke procedures, en het afsluiten van arbeidsovereenkomsten met personeel.
De vertegenwoordigingsbevoegdheid van het bestuursorgaan is **allesomvattend**. Statutaire beperkingen op deze bevoegdheid zijn niet toegestaan, en ook de bevoegdheden van de AV kunnen de vertegenwoordigingsbevoegdheid van het bestuursorgaan niet beperken. De AV neemt weliswaar belangrijke beslissingen binnen de BV, maar treedt zelf nooit op als vertegenwoordiger van de vennootschap naar buiten toe.
#### 3.2.2 Wijze van uitoefening van de vertegenwoordigingsbevoegdheid
* **Individuele vertegenwoordigingsbevoegdheid:** Indien er meerdere bestuurders zijn, kan elke bestuurder de vennootschap afzonderlijk vertegenwoordigen.
* **Collegiale vertegenwoordiging:** Indien het bestuursorgaan collegiaal is samengesteld, dienen alle bestuurders gezamenlijk op te treden. Dit kan in de praktijk omslachtig zijn.
Om dit te vergemakkelijken, kunnen de statuten een **meerhandtekeningsclausule** bevatten. Op grond hiervan kan de vennootschap vertegenwoordigd worden door één of enkele aangeduide bestuurders (bijvoorbeeld een tweehandtekeningsclausule), in plaats van door het gehele bestuursorgaan.
> **Tip:** Een meerhandtekeningsclausule is tegenstelbaar aan derden indien deze openbaar is gemaakt. Statutaire beperkingen op deze clausule en taakverdelingen binnen het bestuursorgaan zijn echter niet tegenstelbaar aan derden.
#### 3.2.3 Gevolgen van handelingen buiten de statutaire bevoegdheden
* **Voorwerpsoverschrijdende bestuursbeslissingen:** Zelfs indien een beslissing van het bestuursorgaan buiten de statutair bepaalde activiteiten van de BV valt, is de BV hierdoor verbonden, tenzij kan worden bewezen dat de derde te kwader trouw handelde.
### 3.3 Belangenconflicten en tegenstrijdig belang
Een belangenconflict ontstaat wanneer een bestuurder persoonlijke belangen heeft bij een beslissing die door de BV genomen moet worden. Dit kan rechtstreeks of onrechtstreeks zijn en moet vermogensrechtelijk van aard zijn.
**Veiligheidsvoorschriften bij belangenconflicten:**
1. **Melding:** De bestuurder met een tegenstrijdig belang moet dit melden aan de andere bestuurders en, indien van toepassing, aan de commissaris.
2. **Niet deelnemen aan beraadslaging en stemming:** De betrokken bestuurder mag niet deelnemen aan de beraadslaging of de besluitvorming.
* Indien slechts één bestuurder een tegenstrijdig belang heeft, mag deze wel de beslissing nemen indien de AV de handeling goedkeurt.
* Indien alle bestuurders een tegenstrijdig belang hebben, moet de beslissing worden voorgelegd aan de AV ter goedkeuring.
* In het uitzonderlijke geval van een enige bestuurder en enige aandeelhouder, mag de bestuurder de beslissing nemen en deze in een bijzonder verslag verantwoorden.
3. **Vastlegging in notulen/verslag:** De melding van het tegenstrijdig belang, de aard van de beslissing, de vermogensrechtelijke gevolgen voor de vennootschap en de rechtvaardiging van het besluit vanuit het vennootschapsbelang moeten worden vastgelegd in de notulen of een bijzonder verslag. Dit geldt ook voor de enige bestuurder/aandeelhouder.
4. **Opname in jaarverslag:** De informatie uit de notulen of het bijzonder verslag moet worden opgenomen in het jaarverslag.
**Sancties bij belangenconflicten:**
1. **Nietigheid:** De vennootschap of een belanghebbende kan de nietigheid vorderen van de beslissing of rechtshandeling die in strijd is met de veiligheidsvoorschriften, indien de derde op de hoogte was of kon zijn van het belangenconflict.
2. **Bijzondere aansprakelijkheidssanctie:** Zelfs indien de formaliteiten correct werden nageleefd, kunnen alle bestuurders persoonlijk en hoofdelijk aansprakelijk worden gesteld voor schade geleden door de BV of derden indien een bestuurder een rechtstreeks of onrechtstreeks tegenstrijdig persoonlijk belang had, of indien een bestuurder ten nadele van de BV een onrechtmatig financieel voordeel heeft genoten.
**Uitzonderingen op de procedure:** De procedure inzake belangenconflicten hoeft niet te worden nageleefd bij:
* Verrichtingen tussen groepsvennootschappen.
* Gebruikelijke verrichtingen tegen normale marktvoorwaarden.
### 3.4 Dagelijks bestuur
Indien de statuten dit voorzien, kan er een **orgaan van dagelijks bestuur** worden aangesteld. Dit orgaan is bevoegd voor de dagelijkse exploitatie en vertegenwoordiging van de BV, onder toezicht van het algemene bestuursorgaan.
* **Bevoegdheden:** Handelingen en beslissingen die niet verder reiken dan de behoeften van de dagelijkse werking, of die van gering belang of spoedeisend zijn, zodat het algemene bestuursorgaan niet tussen hoeft te komen.
* **Tegenstelbaarheid:** Beperkingen aan de vertegenwoordigingsbevoegdheid van het dagelijks bestuur zijn niet tegenstelbaar aan derden indien deze beperkingen niet openbaar zijn gemaakt.
#### 3.4.1 Benoeming en uitoefening
* Het orgaan van dagelijks bestuur wordt benoemd door het algemene bestuursorgaan.
* Het kan bestaan uit één of meerdere personen die alleen, gezamenlijk of collegiaal optreden.
* De benoeming, het ontslag en de specifieke bevoegdheden worden geregeld in de statuten.
---
# Belangenconflicten en dagelijks bestuur
Dit onderwerp behandelt de regels rondom belangenconflicten bij bestuursbeslissingen, de mogelijke sancties bij overtreding, en de instelling en bevoegdheden van een orgaan voor dagelijks bestuur.
### 4.1 Belangenconflicten en tegenstrijdig belang
Een belangenconflict ontstaat wanneer een bestuurder persoonlijke belangen heeft bij een beslissing die door de vennootschap wordt genomen. Dit wordt gedefinieerd als een rechtstreeks of onrechtstreeks tegenstrijdig vermogensrechtelijk belang.
#### 4.1.1 Veiligheidsvoorschriften bij belangenconflicten
Om belangenconflicten te beheersen, gelden de volgende veiligheidsvoorschriften:
1. **Melding:** De bestuurder met een tegenstrijdig belang dient dit te melden aan de andere bestuurders, en indien van toepassing, aan de commissaris.
2. **Participatieverbod:** De betrokken bestuurder mag niet deelnemen aan de beraadslaging of de beslissing/stemming.
* **Uitzondering 1:** Als er één bestuurder is met een tegenstrijdig belang én deze bestuurder is tevens de enige aandeelhouder, mag deze bestuurder de beslissing/handeling wel stellen.
* **Uitzondering 2:** Indien alle bestuurders een tegenstrijdig belang hebben, of indien er meerdere bestuurders zijn met een tegenstrijdig belang, moet de beslissing worden voorgelegd aan de algemene vergadering (AV) en wordt de uitvoering geregeld door het bestuursorgaan na goedkeuring door de AV.
3. **Documentatie:**
* De aard van de beslissing/handeling, de vermogensrechtelijke gevolgen voor de vennootschap en de verantwoording van het besluit vanuit het vennootschapsoptiek dienen vermeld te worden in de notulen of een bijzonder verslag.
* Zelfs indien de bestuurder de enige bestuurder en de enige aandeelhouder is, dient de beslissing opgenomen te worden in een bijzonder verslag tussen hemzelf en de vennootschap.
* De notulen of het bijzonder verslag worden opgenomen in het jaarverslag.
#### 4.1.2 Sancties bij belangenconflicten
Bij overtreding van de veiligheidsvoorschriften kunnen de volgende sancties worden toegepast:
1. **Nietigheid:** De vennootschap of een belanghebbende kan de nietigheid vorderen van de beslissing of verrichting die in strijd is met de veiligheidsvoorschriften. Dit is mogelijk indien de derde op de hoogte was of kon zijn van het belangenconflict. Tevens kan een schorsing van de beslissing in kort geding gevorderd worden.
2. **Bijzondere aansprakelijkheidssanctie:** Zelfs indien de formaliteiten zijn nageleefd, kunnen alle bestuurders persoonlijk en hoofdelijk aansprakelijk gesteld worden voor de geleden schade door de vennootschap of derden, indien:
* Een bestuurder een rechtstreeks of onrechtstreeks tegenstrijdig persoonlijk belang had.
* Een bestuurder, ten nadele van de vennootschap, een onrechtmatig financieel voordeel heeft genoten.
#### 4.1.3 Uitzonderingen op de procedure bij belangenconflicten
De procedure voor belangenconflicten hoeft niet te worden nageleefd bij:
* Verrichtingen tussen groepsvennootschappen.
* Gebruikelijke verrichtingen tegen normale marktvoorwaarden.
### 4.2 Dagelijks bestuur
In de statuten kan worden voorzien in de instelling van een orgaan voor dagelijks bestuur. Dit orgaan is bevoegd voor de dagelijkse exploitatie en vertegenwoordiging van de BV.
#### 4.2.1 Benoeming en organisatie van het dagelijks bestuur
* **Benoeming:** De benoeming geschiedt door het bestuursorgaan.
* **Toezicht:** Het orgaan van dagelijks bestuur staat onder toezicht van het bestuursorgaan.
* **Samenstelling:** Het orgaan kan uit één of meerdere personen bestaan.
* **Handelen:** Zij treden op individueel, gezamenlijk of collegiaal.
* **Regeling:** Benoeming, ontslag en bevoegdheden worden geregeld in de statuten.
* **Tegenstelbaarheid:** Beperkingen van de vertegenwoordigingsbevoegdheid van het dagelijks bestuur zijn niet tegenstelbaar aan derden indien deze niet openbaar zijn gemaakt.
#### 4.2.2 Bevoegdheden van het dagelijks bestuur
De bevoegdheden van het orgaan voor dagelijks bestuur zijn beperkt tot:
1. Handelingen en beslissingen die niet verder reiken dan de behoeften van de dagelijkse werking van de BV.
2. Handelingen en beslissingen die, hetzij omwille van hun gering belang, hetzij omwille van hun spoedeisend karakter, rechtvaardigen dat het bestuursorgaan niet tussenkomt.
---
## Veelgemaakte fouten om te vermijden
- Bestudeer alle onderwerpen grondig voor examens
- Let op formules en belangrijke definities
- Oefen met de voorbeelden in elke sectie
- Memoriseer niet zonder de onderliggende concepten te begrijpen
Glossary
| Term | Definition |
|------|------------|
| Zaakvoerder | Een verouderde term die werd gebruikt om een bestuurder of manager aan te duiden die belast is met het dagelijks bestuur van een vennootschap. Deze term is afgeschaft. |
| Bestuurders | Natuurlijke of rechtspersonen die belast zijn met het dagelijks bestuur en de leiding van de onderneming, en die de vennootschap vertegenwoordigen naar buiten toe. |
| Aandeelhoudersvergadering (A.V.) | De vergadering van alle aandeelhouders van een vennootschap, bevoegd voor belangrijke beslissingen zoals statutenwijzigingen, benoeming en ontslag van bestuurders, en goedkeuring van de jaarrekening. |
| Oprichtingsakte | Het juridische document dat de oprichting van een vennootschap regelt, waarin onder andere de eerste bestuurders en de statuten worden vastgelegd. |
| Statuten | De regels die de werking en organisatie van een vennootschap bepalen, en die bindend zijn voor de vennootschap en haar organen. |
| Mandaat | De opdracht of bevoegdheid die aan een bestuurder wordt verleend om de vennootschap te besturen en te vertegenwoordigen. |
| Herroepbaarheid ad nutum | Het principe dat een bestuurder te allen tijde en zonder opgave van reden kan worden ontslagen door de aandeelhoudersvergadering met een gewone meerderheid. |
| Wetgevende meerderheid | Een meerderheid van de stemmen vereist voor bepaalde beslissingen, zoals een statutenwijziging, die door de wet is bepaald. |
| Collegiaal orgaan | Een bestuursorgaan dat bestaat uit meerdere bestuurders die gezamenlijk beslissingen nemen en optreden. |
| Tegenstrijdig belang | Situatie waarin een bestuurder persoonlijke belangen heeft die conflicteren met de belangen van de vennootschap bij een te nemen beslissing. |
| Dagelijks bestuur | Het orgaan dat belast is met de dagelijkse exploitatie en vertegenwoordiging van de vennootschap, bevoegd voor handelingen die niet verder reiken dan de behoeften van de dagelijkse werking. |
| Volheid van bevoegdheid | Het principe dat het bestuursorgaan alle beslissingen mag nemen die nodig of dienstig zijn om het vennootschapsdoel te verwezenlijken, tenzij de wet of de statuten dit aan een ander orgaan voorbehouden. |
| Machtigingsclausules | Statutaire clausules die vereisen dat het bestuursorgaan voorafgaande toestemming van de aandeelhoudersvergadering verkrijgt voor bepaalde beslissingen, zowel kwantitatief als kwalitatief. |
| Meerhandtekeningsclausule (MHT) | Een statutaire clausule die bepaalt dat de vennootschap vertegenwoordigd kan worden door één of meerdere aangeduide bestuurders, in plaats van door het gehele bestuursorgaan. |
| Tantièmes | Een deel van de winst dat als beloning aan de bestuurders wordt toegekend, bovenop een vaste vergoeding of presentiegelden. |
| Privé-vennootschap (BV) | Een besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid, een juridische entiteit die onderscheiden is van haar oprichters en aandeelhouders. |